Πέμπτη, 04 Απριλίου 2019 10:05

Για την τύχη, το μπάσκετ και την ΑΕΚ

Aπό :

(Ο Κώστας Πελεχρίνης είναι καθηγητής του School of Computing and Information του πανεπιστημίου του Pittsburgh και αναγώστης του Basketball Guru. 'Εχει συμβάλει στο αφιέρωμα Cyborg του ιστότοπου το περασμένο φθινόπωρο).

«Τόλμα πρήξιος αρχή, τύχη δε τέλεος κυρίη» είχε πει ο Δημόκριτος και φήμες λένε ότι το είπε όταν σχολίαζε τα αποτελέσματα των Ολυμπιακών αγώνων! Περα από τα αστεία, με αφορμή τον χαμένο προημιτελικό της ΑΕΚ, ας δουμε πόσο σημαντικός είναι ο παράγοντας τύχη στον αθλητισμό (για απόλυτη διαφάνεια θα ξεκινήσω λέγοντας ότι είμαι φίλαθλος της ΑΕΚ, αλλά λίγη σημασία έχει αυτό.)

Χθες βράδυ

Ας βγάλουμε αρχικά το αγωνιστικό κομμάτι από την μέση, κάνοντας λίγα σχολια. Η ΑΕΚ ήταν στημένη καλά στο γήπεδο. Έπαιξε φοβερή άμυνα και σε συνδυασμό με τον χαμηλό ρυθμό που προτίμησε στο παιχνίδι, κράτησε την Bamberg στους 67 πόντους! Στην επίθεση τα πράγματα ήταν λίγο διαφορετικά. Πήγε σε μεγάλες επιθέσεις - πιστεύω κυρίως επειδή ο Μπάνκι ήξερε ότι θα έχει κλειστό rotation και ήθελε να δίνει έμμεσα ανάσες στους παίχτες. Επίσης, προσωπικά πιστεύω ότι με δεδομένες τις καταστάσεις/απουσίες η ΑΕΚ ήταν το outsider, οπότε καλά έκανε και ήθελε να κρατήσει τον ρυθμό χαμηλά.

Το πρόβλημα με αυτό το πλάνο όμως είναι ότι είναι δίκοπο μαχαίρι: Αν έχεις «αυτοσκοπό» το να πάρεις σουτ μετά τα 15 δευτερόλεπτα, τότε μπορεί να καταλήξεις με κακή επιλογή, για να αποφύγεις την κόρνα. Δεν λέω ότι το είχε αυτοσκοπό η ΑΕΚ, αλλά αρκετά απο τα σουτ δεν ήταν καλές επιλογές και ίσως να έπαιξε ρόλο η πίεση του χρόνου επίθεσης σε κάποια από αυτά.

Η τύχη μέσα στον αγώνα

Ωραία τα είπαμε αυτά, ας έρθουμε στο ζουμί της ιστορίας! Το αποτέλεσμα στον αθλητισμό ειναι μια συνάρτηση ικανότητας από την μία και τύχης από την άλλη. Η ερώτηση είναι πόσο ρόλο παίζει η ικανότητα και πόσο η τύχη. Σαν φίλαθλοι θέλουμε να πιστεύουμε ότι η ικανότητα είναι αυτή που καθορίζει τα παιχνίδια (όπως π.χ., στο σκάκι) και όχι η τύχη (όπως π.χ., στην ρουλέτα). Δυστυχώς η αλήθεια δεν είναι αυτή. Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που επηρεάζουν το παιχνίδι, που είναι τυχαία γεγονότα. Δεν νομίζω για παράδειγμα ότι οι παίχτες στο παρακάτω βίντεο δεν είχαν την ικανότητα να κάνουν lay up:

Στον αγώνα της ΑΕΚ για παράδειγμα, Γιαννόπουλος και Σαντ Ροος πάτησαν την πλάγια γραμμή όντας μόνοι τους. Πόσες φορές γίνεται αυτό (εις διπλούν κιόλας) σε έναν αγώνα; Ένα τρίποντο ορειβασίας του Ολίντε στο πρώτο παιχνίδι, μια βολή ορειβασίας του Χάρις χθες, χαμένα lay ups, τρία συνεχόμενα τρίποντα του Τέιλορ - τα συο τουλάχιστον πολύ καλά μαρκαρισμένα (ακομα και υπό κανονικές προυποθέσεις η πιθανότητα να μπουν και τα τρία ειναι περίπου 6.5%). Μπορώ να συνεχίσω, αλλά καταλαβαίνετε το νόημα.

Έρευνα έχει δειξει οτι παρότι το μπάσκετ (ΝΒΑ) είναι το άθλημα που είναι πιο κοντά στο σκάκι και όχι στη ρουλέτα, η καλύτερη ομάδα νικάει σε ποσοστό περίπου 67% σε ουδέτερο γήπεδο. Αν το αποτέλεσμα εξαρτιόταν μόνο απο την ικανότητα, αυτό θα έπρεπε να είναι 100%. Όλη αυτή η τυχαιότητα αυξάνεται ή μειώνεται ανάλογα και με την μορφή του τουρνουά. Π.χ., σε μια σειρά 7 παιχνιδιών είναι πιο πιθανόν η καλύτερη ομάδα να κερδίσει, παρά σε ένα νοκ-αουτ. Στο BCL αυτά τα διπλά παιχνίδια είναι ουσιαστικά σαν νοκ-αουτ, χωρίς πρακτικά πλεονέκτημα έδρας. Άρα η τύχη παίζει σημαντικότερο ρόλο από π.χ., τα playoffs της Euroleague.

Γενικά αυτό δεν σημαινει ότι η ικανότητα δεν παίζει ρόλο. Η ικανότητα σίγουρα μειώνει τον παράγοντα τύχη, αλλά δεν τον κάνει 0 (αλλιώς δεν θα είχαμε το «έπος του 2004»). Όταν θα το καταλάβουμε αυτό σαν φίλαθλοι θα μπορούμε να κατανοήσουμε το άθλημα καλύτερα και να το δούμε από άλλη οπτική γωνία.

Την επόμενη φορά ψάξτε να βρείτε τα «τυχερά» σημεία του παιχνιδιού! Από εκεί και πέρα, το επόμενο βήμα θα ειναι να κοιτάμε την ποιότητα του σουτ (π.χ., ήταν με άμυνα, ήταν ελεύθερο μετά από καλή κυκλοφορία κτλ.) και τους αναμενόμενους πόντους και όχι απλά το αποτέλεσμα του σουτ, που εμπεριέχει και τυχαιότητα.

Τύχη και μακροχρόνιος σχεδιασμός

Ακόμα πιο σημαντικό είναι οι διοικήσεις των ομάδων να λάβουν υπόψην τους τον παράγοντα τύχη στις αποφάσεις τους. Για παράδειγμα, αν κέρδισε η ομάδα όλα τα παιχνιδια της με έναν πόντο διαφορά, μάλλον στάθηκε απίστευτα τυχερή. Άμα τα έχασε όλα με έναν πόντο, μάλλον ήταν απίστευτα άτυχη. Παρόλα αυτά, στην πρώτη περίπτωση μάλλον ο προπονητής θα είναι θριαμβευτής, ενώ στη δεύτερη θα ψάχνει για νέα δουλειά. Αν ο Λαρεντζάκης είχε σουτάρει και ευστοχήσει σε τρίποντο, θα έκανε τον Μπάνκι καλύτερο προπονητή από ό,τι είναι τώρα; Προφανώς αυτό ειναι ακραίο παράδειγμα, αλλα δεν μου φαίνεται οτι γενικά ο παράγοντας τύχη λαμβάνεται υπόψην στις αποφάσεις και στον απολογισμό.

Για να κλεισω με δυο λόγια για την ΑΕΚ. Ο κ. Αγγελόπουλος κάνει φοβερή δουλειά. Η ομάδα έχει πλάνο και πραγματικά αυτό που με χαροποιεί σαν φιλο της είναι ότι συμπεριφερεται σαν αθλητική επιχείρηση. Έχει κοινωνική δράση, προσπαθεί να κάνει την εμπειρία στο γήπεδο διασκεδαση (άλλωστε ο αθλητισμός ανήκει στον επιχειρηματικό κλάδο της διασκέδασης) και δουλεύει με υψηλά προτυπα και σοβαρότητα. Θα κρατήσει; Δεν ξέρω, διότι συχνά οι φίλαθλοι την θυμούνται μόνο στα μεγάλα παιχνίδια και αρχίζουν την μουρμούρα μετά από ήττα. Ελπίζω τουλάχιστον όσοι διαβάσουν αυτό το άρθρο να σκεφτούν τον παράγοντα τύχη την επόμενη φορά. Άν ήμουν ο πρόεδρος δεν θα τους ήθελα αυτούς τους φιλάθλους. Θα ήθελα τους 1000 που πιστευουν σε αυτό που κανει η ομάδα και μεσα και έξω από το γήπεδο.

Κακα τα ψέματα, όπως ειπα ένα σωματείο είναι επιχείρηση. Άν δεν υπάρχει επιστροφή στην επένδυση που κάνει (όπως χθες βράδυ), δεν θα συνεχιστεί αυτή η προσπάθεια για πολύ. Όταν οι φίλαθλοι ζητάνε παίχτες από κάπου τα λεφτά πρέπει να έρθουν. Αυτό προφανώς δεν είναι πρόβλημα της ΑΕΚ μόνο. Ολες οι (ελληνικές) ομάδες είναι ζημιογόνες επιχειρήσεις. Όσο οι διοικούντες προάγουν τον φανατισμό, τόσο θα χάνουν λεφτά. Αλλά από ό,τι φαίνεται αυτό κάποιους δεν τους ενδιαφέρει...

Δείτε και αυτό.

 

 

Basketballguru.gr 2018 All righs reserved.      Designed and Developed by Web Rely