Το γεγονός πως οι δημοσιογράφοι ψηφίζουν για τους καλύτερους της σεζόν δίνει ακριβώς στους ίδιους τους δημοσιογράφους υλικό για να βγάζουν αρθρογραφικά και ραδιοφωνικά/podcastικά τον τελευταίο και παραπάνω μήνα της regular, συζητώντας διαρκώς για το “πόσο δυσκολεύονται”, “πόσο κρίσιμη είναι η επιλογή” και “πόσο θέλουν να είναι σωστοί για ιστορικούς λόγους”. 

Με την εισαγωγή των analytics, τόσο στην ανάλυση του παιχνιδιού, όσο και στην διάχυση της εξειδικευμένης γνώσης αυτών και στο ευρύτερο κοινό (εμείς εδώ στο Guru μεταξύ αυτού), παρατηρείται μια εξομάλυνση της ψηφοφορίας κατά τα τελευταία 15 χρόνια, όπου ως “πολυτιμότερος” ψηφίζεται αυτός που πραγματικά ήταν. 

Προς επίρρωση της ανωτέρω θέσης, μια αναλυτική κατάσταση της σύγκρισης του MVP κάθε χρονιάς από το 1974 και ύστερα σε σχέση με τον καλύτερο βάσει όλων των δεικτών των advanced stats είχε κάνει προ μερικών χρόνων ο Andy Bailey του Bleacher Report, που δείχνει ακριβώς αυτή την ταύτιση καλύτερου βάσει analytics και MVP τα τελευταία 15 χρόνια:

If you sort every NBA player with 500+ minutes by the average of their ranks in available catch-all metrics, the league leader has won the MVP in 28 of the 45 full seasons since 1973-74.https://t.co/sQZ3uyvp2J pic.twitter.com/48RKgNKaCG

— Andy Bailey (@AndrewDBailey) February 13, 2019

Κάπως έτσι δεν θα πρέπει να προκαλέσει έκπληξη που ο Nikola Jokic αναμένεται να είναι, άνετα μάλιστα, ο MVP και της φετινής σεζόν.

The regular season is over.

Here’s every stat you need to know about the MVP race. pic.twitter.com/O0V0KDbGuH

— StatMuse (@statmuse) April 11, 2022

όπως φαίνεται να προκύπτει και από όσα έχουν δημόσια μέχρι στιγμής δηλώσει δημοσιογράφοι με δικαίωμα ψήφου (εδώ ένας σχετικός tracker).

Και αν μέχρι εδώ όλα φαντάζουν μια χαρά και ορθολογικά, μιας και τα analytics “διόρθωσαν” -ως επέβαλαν- το σωστό, που αν όχι στην κάθε ψήφο ατομικά, στο σύνολο των 100 κανονικοποιείται, σε συνδυασμό με το γεγονός πως η όλη διαδικασία δημιουργεί content για να βγουν τα χασομέρια της regular, όταν τα “DNP - Rest” κάνουν συχνότερη και εκνευριστικοτερη την εμφάνισή τους, υπάρχει μία παράμετρος που εισήλθε με την 2017 CBA που κάνει την όλη διαδικασία πολύ πιο περίπλοκη πλέον: η ψήφος των δημοσιογράφων επηρεάζει τις αμοιβές των αθλητών. Και δη των κορυφαίων εξ αυτών. 

Συγκεκριμένα, με την 2017 CBA εισάγεται η έννοια του supermax contract, ή όπως η Συλλογική Σύμβαση το αποκαλεί “Designated Veteran Player Extension”. Με αυτή δίνεται η δυνατότητα σε συγκεκριμένους παίκτες να υπογράφουν επεκτάσεις συμβολαίων μεταξύ του 30% και του 35% του συνολικού salary cap της ομάδας τους (κατά το πρώτο έτος ισχύς του νέου επεκτεταμένου συμβολαίου). Με την προηγούμενη CBA το ποσοστό δεν μπορούσε να ξεπερνά το 30% του συνολικού salary cap της ομάδας του πρώτου έτους ισχύς της επέκτασης. Προφανώς όμως η Λίγκα δεν ήθελε να μπορεί κάθε παίκτης να υπογράφει τέτοιου είδους συμβόλαια, αλλά ήθελε να τα περιορίσει στους “superstars”, και στην -πλήρως ανεπιτυχή όπως τα χρόνια που ακολούθησαν μας έδειξαν- προσπάθειά της έθεσε μία σειρά από κριτήρια. 

Για να δικαιούται συνεπώς ένας παίκτης τέτοιο συμβόλαιο θα πρέπει:

• Ο παίκτης να έχει ανακηρυχθεί Αμυντικός της Χρονιάς σε μία από τις δύο τελευταίες σεζόν προ της υπογραφής της επέκτασης του συμβολαίου του.
•  Ο παίκτης να έχει ανακηρυχθεί MVP σε μία από τις τρεις τελευταίες σεζόν προ της υπογραφής της επέκτασης του συμβολαίου του.
• Ο παίκτης να έχει επιλεγεί σε μία εκ των τριών All-NBA Team σε τουλάχιστον μία από τις δύο τελευταίες σεζόν προ της υπογραφής της επέκτασης του συμβολαίου του.

Αντίστοιχα, για έναν rookie (που έχει επιλεγεί στον πρώτο γύρο), το ως τότε σε ισχύ “Rose Rule” αντικαταστάθηκε με το “Rookie Scale Extension”, όπου και πάλι ένας rookie θα έχει τη δυνατότητα επέκτασης του συμβολαίου του που θα φτάνει ως και το 30% του salary cap της ομάδας του (κατά το πρώτο έτος ισχύς του νέου συμβολαίου), έναντι ταβανιού στο 25% του cap, με τη διαφοροποίηση πως με την 2017 CBA τα κριτήρια γίνονται ίδια με τα Designated Veteran Player Extensions.

Η ιδιαιτερότητα σε αυτήν την περίπτωση ωστόσο είναι ότι οι rookies που έχουν επιλεχθεί στον πρώτο γύρο έχουν δικαίωμα υπογραφής του δεύτερου συμβολαίου τους μετά την τρίτη τους σεζόν στη Λίγκα, παρότι το συμβόλαιο θα τεθεί σε ισχύ μετά την ολοκλήρωση της τέταρτης σεζόν τους. Συνεπώς προκύπτουν περιπτώσεις rookies που μπορεί να έχουν συμφωνήσει επέκταση μετά το τέλος της τρίτης τους σεζόν, ωστόσο θα πρέπει να δουν, τόσο αυτοί, όσο και η ομάδα τους, αν θα καταφέρουν να πιάσουν στη συνέχεια τα κριτήρια της max extension του 30% ή, αν όχι, θα πάνε σε 25% επέκταση.

(αναλυτικότερα για τα ανωτέρω μπορείτε να το βρείτε στην ανάλυση που είχα κάνει αμέσως μετά την υπογραφή αυτής της 2017 CBA, τον Ιούλη του 2017 γράφοντας τότε ακόμα για το Ball Hog, και συγκεκριμένα στο Μέρος 2ο, ενώ στα ακόλουθα links βρίσκεται το σύνολο της σχετικής ανάλυσης της 2017 CBA:: Μέρος 1ο, Μέρος 3ο, Σκέψεις και Σημειώσεις επί αυτής)

Οι παραπάνω ρυθμίσεις ωστόσο, έχουν έκτοτε προκαλέσει μία σειρά από παράδοξα. Παράδοξα τα οποία κοστίζουν. Συγκεκριμένα, έχουν καταγραφεί ως τώρα δύο ιδιαίτερα κρίσιμες ψηφοφορίες που έχουν στοιχίσει εκατομμύρια στους ατυχήσαντες μη ψηφισθέντες. Η πρώτη ήταν η μάχη για την third all nba team της σεζόν 2018-19, που θα έκρινε ποιος εκ των Klay Thompson, Kemba Walker και Bradley Beal θα έπαιρνε επιπλέον $30 εκατ. στο συμβόλαιο που θα υπέγραφε την offseason που θα ακολουθούσε. Εκ των τριών την ψήφο του πάνελ έλαβε ο Kemba, ο οποίος, στην ενδεχομένως ορθότερη κίνηση του franchise της Charlotte τα τελευταία 20 χρόνια, επέλεξε να μην του δώσει του supermax που δικαιούνταν, με τον παίκτη να καταλήγει στη Βοστώνη (και από εκεί στην Oklahoma, στη συνέχεια στη Νέα Υόρκη και πλέον στα αζήτητα λόγω των κατεστραμμένων ποδιών του).  

Η δεύτερη και ενδεχομένως πιο παράδοξη (αλλά και παράλογη) περίπτωση είναι αυτή του Jayson Tatum κατά την περσινή ψηφοφορία. Ο Tatum, όπως κάθε rookie πρώτου γύρου, δικαιούταν να υπογράψει επέκταση του rookie συμβολαίου του έναν χρόνο πριν την ολοκλήρωση αυτού, ήτοι μετά τον τρίτο του χρόνο στη Λίγκα. Έχοντας γίνει draft το καλοκαίρι του 2017, βάσει των κριτηρίων που έχουν τεθεί από την σε ισχύ CBA για τους rookies, ο Tatum συμφώνησε σε 30% max επέκταση του συμβολαίου του το καλοκαίρι του 2020, και όντας μέλος της All NBA Team της σεζόν 2019-20, έπρεπε να είναι μέλος της και την επόμενη σεζόν για να μπορέσει να λάβει τα χρήματα που είχε συμφωνήσει με την ομάδα του. 

Ωστόσο, ο Tatum αν και έλαβε περισσότερους συνολικούς πόντους στη ψηφοφορία (69) από τον παίκτη που τελικά συμπλήρωσε την 15άδα των All NBA Teams, τον Irving (που έλαβε 61), δεν πήρε τη θέση γιατί ήταν ο έβδομος σε ψήφους forward (πίσω από τους Kawhi, Giannis, LeBron, Randle, PG13 και Butler) ενώ ο Kyrie ήταν ο έκτος σε ψήφους guard. Και τούτο καθώς οι All NBA teams εξακολουθούν να έχουν περιορισμό θέσεων (δύο guards, δύο forwards και ένας center σε κάθεμία εκ των τριών πεντάδων) και δεν είναι η απλή καταγραφή των 15 καλύτερων παικτών της σεζόν που τελείωσε. 

Και κάπως έτσι ο Tatum στερήθηκε $30 εκατ. 

Συνοψίζοντας, ο Tatum είχε συμφωνήσει με την ομάδα να λάβει επιπλέον $30 εκατ., η ομάδα του, οι Celtics είχαν δεχτεί προς προφανώς και τα άξιζε και δεν είχαν αντίρρηση να του τα δώσουν, ο Tatum πληρούσε τα κριτήρια που η Λίγκα έχει θεσμοθετήσει, να είναι βάσει της ψηφοφορίας των δημοσιογράφων ένας από τους 15 καλύτερους παίκτες της Λίγκας για δύο συνεχόμενες σεζόν, ωστόσο, ένας αστερίσκος σε όλα αυτά, ο περιορισμός των θέσεων, του τα στέρησαν! 

Το συγκεκριμένο παράπονο εξέφρασε ο ίδιος ο παίκτης στο podcast του J.J. Redick τον περασμένο Φλεβάρη όταν ήταν καλεσμένος:

Jayson Tatum on the All-NBA voting process and the rookie max extension. pic.twitter.com/CnT0CYJVDl

— JJ Redick (@jj_redick) February 17, 2022

Και καταλαβαίνω πως προφανώς δεν θα κλάψει κανείς που ο Tatum θα λάβει $163 εκατ. αντί για $190 εκατ. σε πέντε χρόνια, ωστόσο δεν είναι ότι τα χρήματα αυτά θα πάνε σε αγαθοεργίες ή φιλανθρωπικούς σκοπούς. Στις τσέπες των -διαχρονικά τσιγκουνηδων- ιδιοκτητών των Celtics θα παραμείνουν. Επίσης προφανώς, είμαι ο τελευταίος που θα υποστηρίξει τον όποιον νόμο “της ελεύθερης αγοράς”, έχοντας επαρκώς τεκμηριώσει το πόσο επωφελές είναι για τη Λίγκα που ακριβώς δεν λειτουργεί με τέτοιους όρους. 

Παρόλα αυτά, ακόμα και αν υπερβούμε το γεγονός πως είναι εντελώς παράδοξο να μην κρίνεται η υστεροφημία σου ή το status σου ανάμεσα στους κορυφαίους της ιστορίας του ΝΒΑ, αλλά και ο τραπεζικός λογαριασμός σου, από μία -μάλλον μικρή σχετικά- ομάδα δημοσιογράφων, η οποία περιλαμβάνει και διάφορους απίθανους τύπους που μάλλον δεν παρακολουθούν ποτέ NBA -ή σε κάθε περίπτωση δεν αντιλαμβάνονται τι βλέπουν:

Max Haupt (DPA) MVP ballot (no Jokic or Embiid):
1 — Steph
2 — Luka*
3 — Westbrook*
4 — Simmons*
5 — Giannis

Michael Wilbon (ESPN) All-Defense ballot:
1st team — Paul George*
1st team — Conley*
2nd team — Westbrook*

*Only received the one vote in the entire ballot https://t.co/jkTDZEGHfl

— StatMuse (@statmuse) June 18, 2021

γίνεται τρομακτικά δυσκατανόητο πως στην εποχή του positionless basketball μπορεί ακόμα να ενυπάρχει ο περιορισμός των θέσεων για τους καλύτερους παίκτες της Λίγκας. Και το χαζό του συγκεκριμένου περιορισμού δεν μένει μόνο στο πόσα εκατομμύρια μπορεί να στοίχισε στον Tatum -και στον κάθε επόμενο Tatum, είναι που πλέον έχει μεταβάλει την συζήτηση για τους καλύτερους παίκτες της κάθε σεζόν σε ένα ανιαρό μαγείρεμα θέσεων. Πάνω από έναν μήνα τώρα η συζήτηση περιορίζεται στο αν μπορούν να ψηφιστούν οι Embiid και Jokic ως forwards, πέρα από centers, στο ballot για τις τρεις πρώτες πεντάδες για να είναι οι αντικειμενικά τρεις καλύτεροι παίκτες της σεζόν, οι δυο τους και ο Giannis, άπαντες στην πρώτη, ή αν αυτό θα “σπάσει τις ψήφους τους στις δύο θέσεις και κινδυνεύει έτσι να πάει ο ένας ως forward στη δεύτερη πεντάδα, “αν…”, “αν..”, “αν…”. Μια σειρά μη μπασκετικων, αλλά λογιστικών “αν”, που αποπροσανατολίζουν την όλη συζήτηση από την ουσία του καλύτερου, και κάνουν τον τελευταίο μήνα της σεζόν αφόρητο και σε επίπεδο αφηγήματος, πέρα από την περιορισμένη -έτσι κι αλλιώς- αγωνιστική του αξία.

Καλώς ή κακώς (εμφανώς και καλώς κατά την άποψή μου), το μπάσκετ δεν έχει πια θέσεις. Όχι απλά τις παραδοσιακές, αλλά γενικά. Κανένας εκ των Jokic, Embiid, Towns, που θεωρούνται -και είναι- οι τρεις καλύτεροι “centers” της Λίγκας τη φετινή σεζόν, δεν εμπίπτει στο όποιο αρχέτυπο της θέσης έχει διαχρονικά επικρατήσει στο μυαλό του μέσου φιλάθλου. Και όχι απλά δεν εμπίπτει στο συγκεκριμένο πρότυπο, μα αποκλίνει από αυτό με εντελώς διαφορετικό τρόπο σε κάθε μία εκ των τριών συγκεκριμένων περιπτώσεων: εντελώς διαφορετικά τα αγωνιστικά χαρακτηριστικά του Σέρβου Αρτίστα, της Αφρικανικής Μπουλντόζας και του Δομινικανού νικητή του φετινού διαγωνισμού τριών πόντων. Όχι “παϊσικά”, αλλά εντελώς ρεαλιστικά είναι τόσο center όσο και δεν είναι. Ακριβώς τα ίδια ισχύουν για τους positionless LeBron, Luka και φυσικά Giannis. 

Κοντολογίς, το να αναλωνόμαστε εν έτει 2022 σε συζητήσεις για θέσεις στο μπάσκετ, πόσο δε ούτε καν για αυτό, αλλά για την καταγραφή παικτών σε μια αναχρονιστική ηλεκτρονική φόρμα, η οποία μάλιστα θα επηρεάσει τόσο το legacy, όσο και τον τραπεζικό λογαριασμό κάποιων παικτών, είναι από αστείο ως παντελώς ηλίθιο. Ωστόσο, σε αυτό το ανιαρό και παντελώς κουρααστικό πλαίσιο έχει υποβάλει η ίδια η Λίγκα τόσο τους δημοσιογράφους όσο και το κοινό της με την αναχρονιστική αντίληψη που διατηρεί στα ballots της για τις All NBA teams εδώ και χρόνια. Η ελπίδα διατηρείται πως σύντομα θα το καταλάβουν πως κάνουν κακό στο ίδιο τους το προϊόν και θα το αλλάξουν (δεύτερη ελπίδα μιας και δεν είναι τίποτα δεδομένο δυστυχώς) προς το καλύτερο.