Τα στοιχεία που αναπτύσσουν οι αθλητές εν μέσω αυτών των διαδικασιών (ή δικτύων, για να είμαστε σε συνάφεια με την τεχνική γλώσσα ως τωρα) αξιολογούνται τόσο εντός της ομάδας, όσο παράλληλα και εκτός. Οι υπηρεσίες scouting παρακολουθούν τους μπασκετμπολίστες από την αρχή της καριέρας τους και κατά την διάρκεια της, επιχειρώντας κυρίως να αναγνωρίσουν ποιοες είναι οι κατάλληλες μονάδες για να στελεχώσουν σύνολα, που έχουν ανάγκη από ενίσχυση. Με διαφορετικά λόγια, ο ρόλος του scout είναι και αυτός (όπως εκείνοι του network analyst ή του performance specialist) συνυφασμένος με τις έννοιες της πρόβλεψης και της αποφυγής του ρίσκου. Και όπως και οι προηγούμενες πτυχές που εξετάσαμε ως τώρα, έτσι και εκείνη της αξιολόγησης ενέχει την καθημερινή συμβίωση με διαφορετικού τύπου τεχνολογικές εφαρμογές, όπως για παράδειγμα τα αναλυτικά στατιστικά επίδοσης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, διατηρεί άραγε το "μάτι" την πρωτοκαθεδρία στις εκτιμήσεις; Για αυτό το ερώτημα, όπως και για την αποσαφήνιση των δικτύων πληροφοριών που εμπλέκονται στο scouting, απευθύνθηκα στον Κώστα Ψιμούλη (@Gus_bball), scout για την αμερικάνικη υπηρεσία στελέχωσης Νetscouts Basketball.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Κώστα, τι είδους δεδομένα συλλέγει ένας scout;

Ο scout αναζητά ένα μεγάλο εύρος δεδομένων που περιλαμβάνει αγωνιστικές ικανότητες, φυσικά και αθλητικά χαρακτηριστικά, καθώς και πληροφορίες για background, χαρακτήρα και οικογενειακό προφίλ. Οι πληροφορίες πηγάζουν από διάφορες επαφές μέσα από την μπασκετική κοινότητα (προπονητές, γυμναστές, δημοσιογράφους, ατζέντηδες) και είναι απαραίτητες για τη διαμόρφωση του προφίλ του αθλητή. Σημαντικό κομμάτι του scouting δεν είναι μόνο η αξιολόγηση των ικανοτήτων ενός παίκτη, αλλά και το κατά πόσον αυτές "μεταφράζονται" στο πλαίσιο της λίγκας για την οποία τον αξιολογείς. Επίσης, σημαντική είναι η παρατήρηση του τρόπου παιχνιδιού της ομάδας, καθώς και τα αγωνιστικά χαρακτηριστικά των συμπαικτών του, ώστε να εντάξουμε την αξιολόγησή του σε ένα ευρύτερο πλαίσιο.

Το να παρακολουθήσεις έναν παίκτη για πρώτη φορά σε video πρέπει να σου δώσει μια πρώτη αίσθηση για το παιχνίδι και την προοπτική του. Να σε αφήσει με αρκετές παρατηρήσεις, αλλά και ερωτήσεις, που θα πρέπει να βρεις απάντηση στη συνέχεια (παρακολούθηση live, απέναντι σε ομάδες ανώτερου επιπέδου). Είναι μια διαδικασία όχι αναζήτησης απαντήσεων, αλλά άσκησης ερωτησεων, που σε οδηγούν σε συμπεράσματα. Σαν μία πυραμίδα. Στο κάτω μέρος της πυραμίδας βρίσκονται οι γενικές παρατηρήσεις για τις ικανότητες του παίκτη, μαζί με ερωτήσεις που θα προσπαθήσεις να απαντήσεις τις επόμενες φορές που θα τον δεις. Ανεβαίνοντας την πυραμίδα, η συλλογή των δεδομένων επικεντρώνεται στο να δώσεις απάντηση σε πιο σημαντικές ερωτήσεις όπως: Mε ποιους τρόπους μπορεί να συμβάλλει στη νίκη της ομάδας, τι αγωνιστικούς ρόλους μπορεί να υπηρετήσει και ποιους ρόλους φαίνεται ότι μπορεί να αποδεχθεί στο πλαίσιο της ομάδας. Τέλος, οι παίκτες συχνά αλλάζουν καταστάσεις ή και προσθέτουν ικανότητες στο παιχνίδι τους, άρα ένας scout πρέπει να διαμορφώνει την αξιολόγησή του σε συνάρτηση με αυτές τις αλλαγές.

Πόσο είναι μέρος του επαγγέλματος να αξιολογείτε την σωματική διάπλαση των νεαρών αθλητών; Kάνετε εκτιμήσεις για την μελλοντική ανάπτυξη του σώματος;

Είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά και δίνεται μεγάλη βάση σε αυτό το κομμάτι. Η ανάπτυξη του σώματος στους αθλητές νεαρής ηλικίας δεν είναι ποτέ η ίδια. Άλλα σώματα αργούν να αναπτυχθούν και άλλα εμφανίζουν πρόωρη ανάπτυξη. Αν ένας νεαρός αθλητής έχει - ή δεν έχει - ουσιαστική συμβολή σε αγώνες απέναντι σε παιδιά του ίδιου ηλικιακού κύκλου, μπορεί να μην οφείλεται σε ικανότητα, αλλά σε αυξημένη ή μειωμένη ανάπτυξη στη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του. Σημαντική είναι η εκτίμηση ως προς τη μελλοντική ανάπτυξη του σώματος ενός αθλητή. Πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο, με κύριο τα γεννητικά χαρακτηριστικά και το οικογενειακό του προφίλ.

Ως προς τις μεγαλύτερες ηλικίες, παρατηρούμε ότι το άθλημα αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς και ένας scout πρέπει να παρακολουθεί αυτές τις αλλαγές. Στο παρελθόν το ύψος ήταν προαπαιτούμενο - και παραμένει σε ένα βαθμό - πλέον όμως σε όλες τις λίγκες παρατηρούμε downsize και το ύψος να "αντικαθίσταται" από το άνοιγμα χεριών και την ταχύτητα στα πόδια. Παρόλα αυτά, η σωματική διάπλαση, και πιο συγκεκριμένα ο παράγοντας «ύψος», δεν μπορεί να παραβλεφθεί. Πρέπει να παρακολουθείς τις λίγκες για τις οποίες κάνεις scouting, και σε συνάρτητη με τις ικανότητες του παίκτη που αξιολογείς, να κάνεις εκτίμηση συνυπολογίζοντας τις απαιτήσεις σε σωματική διάπλαση στη θέση που ο παίκτης αναμένεται να αγωνίζεται στη συγκεκριμένη λίγκα.

Τι ρόλο παίζουν τα analytics στη δουλειά σας; Σε ποιους τομείς βοηθάνε και γιατί;

Με τον όρο analytics ουσιαστικά αναφερόμαστε σε οποιαδήποτε πληροφορία μπορεί να συνεισφέρει στην καλύτερη δυνατή αξιολόγηση ενός παίκτη: στατιστικά, προηγμένα στατιστικά, ιατρικές πληροφορίες, ιστορικό παίκτη, παίκτες με παρόμοια χαρακτηριστικά και ικανότητες που πέτυχαν ή δεν πέτυχαν σε αντίστοιχες καταστάσεις και άλλα. Ένας scout συλλέγει όσες περισσότερες πληροφορίες μπορεί και από εκεί και πέρα υπάρχει ένα department, που προσπαθεί να τις συνδυάσει και να οδηγηθεί στην πιο "σωστή", κατά την κρίση του, απόφαση. Βέβαια τις περισσότερες φορές με τον όρο analytics αναφερόμαστε κυρίως στα προηγμένα στατιστικά. Η γνώση τους μπορεί να βοηθήσει έναν scout να σκέφτεται πιο αναλυτικά, αλλά και να αξιολογεί ποια πληροφορία είναι σημαντική και ποια όχι ανά περίπτωση. Στο τέλος, όμως, τα προηγμένα στατιστικά δεν θα παίξουν τον καταλυτικότερο ρόλο στην τελική αξιολόγηση του scout, ούτε θα υποκαταστήσουν την ενδελεχή παρακολούθηση αγώνων από τον ίδιο.

Άρα υπάρχει ρόλος και για το "μάτι", παρά το πλαίσιο υπερπληθώρας δεδομένων;

Τα analytics είναι χρήσιμα, αλλά πρέπει να χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά και πάντα μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Ειδικά οι αριθμοί της Synergy (φωτογραφία αμέσως παρακάτω με το stat sheet του Steph Curry) είναι αρκετά "προβληματικοί" και δεν αρκούν για να εντοπίσουμε τις ικανότητες παικτών σε συγκεκριμένες καταστάσεις, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να λαμβάνονται υπόψη σε συνδυασμό με την παρακολούθηση εκτεταμένου video.

Ο ρόλος, λοιπόν, που αναλογεί στο μάτι είναι μεγαλύτερος για έναν scout, γιατί υπάρχουν δεδομένα που τα analytics δεν μπορούν να σου προσφέρουν. Αν, για παράδειγμα, η Synergy μας λέει ότι ένας guard είναι κακός scorer/playmaker σε καταστάσεις Pick n Roll, ο σκοπός είναι να εντοπίσουμε το γιατί συμβαίνει αυτό. Να μην το πάρουμε δηλαδή ως δεδομένο, αλλά να βρούμε τη ρίζα του προβλήματος. Είναι γιατί έχει μέτρια τελειώματα κοντά στο καλάθι; Μήπως μετακινεί την μπάλα σωστά, αλλά "υποφέρει" από κακό spacing και από συμπαίκτες που δυσκολεύονται να βάλουν σουτ; Και φυσικά ούτε τα κατηγοριοποιημένα clips της Synergy μπορούν να δώσουν ολοκληρωμένη εικόνα.

Είναι απαραίτητη η παρακολούθηση ολόκληρων παιχνιδιών. Η Synergy δίνει πληροφορίες όταν υπάρχει ένα απτό αποτέλεσμα (σουτ, λάθος, κερδισμένο φάουλ). Δεν θα σου πει πόσο συχνά ένας παίκτης πασάρει μέσα από pick n roll, transition ή μετά από διείσδυση. Ούτε πόσο συχνά ένας ψηλός αλλάζει γωνία στα screens που δίνει στη μπάλα ή πόσο δυναμικά ρολάρει στις περιπτώσεις που δεν παίρνει την μπάλα. Δεν θα σου πει πώς λειτουργεί ένας παίκτης όταν δεν είναι άμεσα εμπλεκόμενος σε ένα play. Χρειάζεται η παρακολούθηση αγώνων για να καταλάβουμε τι προσπαθεί να παίξει μια ομάδα σε άμυνα και επίθεση και κατά πόσον ο παίκτης που μας ενδιαφέρει ευνοείται ή όχι από τη "συμπεριφορά" της ομάδας και στις δύο πλευρές του παρκέ. 

Aκόμη κι έτσι, μπορείς να φανταστείς το επάγγελμα σου χωρίς τεχνολογικά βοηθήματα;

Όλα τα επαγγέλματα, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, έχουν επηρεαστεί από τη χρήση της τεχνολογίας. Τα τεχνολογικά βοηθήματα κάνουν τη δουλειά του scout πιο άμεση και του παρέχουν πρόσβαση σε δεδομένα που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν δύσκολο να αναζητηθούν. Κάποια βοηθήματα απλοποιούν τη διαδικασία αναζήτησης πληροφοριών ή αγώνων και εξοικονομούν χρόνο. Στο τέλος όμως, η δουλειά του scout δεν είναι τόσο άρρηκτα συνδεδεμένη με την τεχνολογία όσο φαίνεται και θα μπορούσε να είναι αποδοτική και χωρίς αυτή. Τεχνολογικά μέσα όπως η Synergy, αλλά και άλλα όπως η InStat και η Krossover, αποτελούν εξάλλου περισσότερο πολυτέλεια και δεν είναι διαθέσιμα σε όλους. Η παρουσία σε γήπεδα και η δικτύωση καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο κομμάτι της δουλειάς ενός scout και είναι σε ένα βαθμό ανεξάρτητα από τα τεχνολογικά βοηθήματα.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ο scout συνεπώς, επεξεργάζεται έναν τεράστιο όγκο από δεδομένα, πιθανώς μεγαλύτερο από (ή ίσο με) άλλες ειδικότητες γύρω από το μπασκετ. Οφείλει να γνωρίζει τόσο τα ατομικα χαρακτηριστικά ενός αθλητή, όσο και τον τρόπο παιχνιδιού της ομάδας, κοιτάζοντας παράλληλα με λεπτομέρεια και στον ευρύτερο χώρο δράσης, ή απλούστερα στο είδος του παιχνιδιού που "ευδοκιμεί" σε συγκεκριμένες λίγκες. Όπως διαφαίνεται από τα όσα ενδιαφέροντα μας είπε ο Κώστας Ψιμούλης, ο βασικός τομέας στον οποίο η τεχνολογία στέκεται αρωγός, είναι εκείνος της ταχύτητας. Στο πρώτο μέρος, ο Κώστας Πελεχρίνης είχε σταθεί επίσης στο συγκεκριμένο σημείο, τονίζοντας πως τα δεδομένα ήταν διαθέσιμα και σε παλαιότερα χρόνια, απλώς πλέον έχουν αλλαξει οι δυνατότητες επεξεργασίας τους. Ετσι, ακόμη και αν το μάτι παραμένει ο κυρίαρχος του παιχνιδιού στον τομέα του scouting, στην υπηρεσία του τίθενται ολοένα και περισσότερα εργαλεία, τα οποία διευκολύνουν την ταχύτητα λήψης αποφάσεων και κάνουν την επιτήρηση ευκολότερη.

Πρακτικά, ίσως αυτό σημαίνει ένα ακόμη ικανότερο ανθρώπινο μάτι, όπως ακριβώς η διάδραση της (ψηφιακής) τεχνολογίας με τους αθλητές μπορεί να σημάνει την παραγωγή ικανότερων αθλητών. Πώς άραγε αντιλαμβάνονται οι ίδιοι αυτό το ενδεχόμενο, πώς νιώθουν απέναντι στις διαδικασίες αξιολόγησης και ποια η συνειδητή, υποκειμενική θέση τους απέναντι ή δίπλα στην τεχνολογία; Είναι πολύ δύσκολο να φτάσει κανείς σε μία γενικευμένη απάντηση, παρόλα αυτά επιδίωξα να μιλήσω με έναν αθλητή, που στο παρελθόν έχει εκφράσει με πολύ συνεκτικό τρόπο δημόσια άποψη για διάφορα κοινωνικά ζητήματα: Τον Χάρη Γιαννόπουλο, small forward της ΑΕΚ.

Στον Χάρη έθεσα ένα επιπλέον ζήτημα, εκείνο της διάδρασης με τα social media, τα οποία αποτελούν την πιο διαδεδομένη τεχνολογική εξέλιξη στον τομέα της δημόσιας (ου μην και ιδιωτικής) επικοινωνίας. Πώς άραγε νιώθει ένας παίκτης του μπάσκετ όταν ο νέος αυτός τύπου δικτύου συναντάται με τους υπόλοιπους και ο ίδιος βρίσκεται επάνω στο σταυροδρόμι; Aς δούμε τι απάντησε ο Χάρης, ξεκινώντας όμως πρώτα από τις υπόλοιπες θεματικές του αφιερώματος.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Πόσο συχνά δουλεύει ένας αθλητής επάνω στη διάπλαση του σώματος του;

Αυτό συνήθως διαφέρει από το αν είναι περίοδος αγώνων ή όχι. Κατά τη διάρκεια της χρονιάς δυο φορές την εβδομάδα, ενώ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 4-5 φορές την εβδομάδα. Καθημερινά όμως γίνεται δουλειά πριν την προπόνηση ώστε να ετοιμάσει το σώμα του ο παίκτης για αυτήν. Εγώ για παράδειγμα, που έχω ταλαιπωρηθεί με τους αστραγάλους μου, δουλεύω κυρίως πάνω σε αυτό μαζί με άλλα.

Tι στοιχεία προστίθενται στην ατομική προπόνηση, επάνω σε ποιους τομείς δουλευετε κατά την διάρκεια της off season;

Αυτό είναι καθαρά μια απόφαση που παίρνει ο παίκτης για το τι θέλει να βελτιώσει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Παρόλα αυτά, αν μέσα στη χρονιά δεν κάνει πράξη αυτά που δούλευε, διότι δεν έχει την άνεση από τον προπονητή ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο, ο κόπος πήγε χαμένος, γιατί δεν φτάνει η δουλειά μερικών εβδομάδων χωρίς ρυθμούς αγώνα και κυρίως χωρίς την αυτοπεποίθηση του παίκτη, ότι αυτά που δούλευε μπορούν να γίνουν πράξη.

Σε τι βοηθάει η τεχνολογία στην διάπλαση του σωματος και το διατροφολόγιο; Παιρνετε κάποια δεδομένα και από πού; Tι δεδομένα είναι αυτα;

Η τεχνολογία βοηθάει στο ότι είναι πιο εύκολο να δεις τι κάνει καλό και τι όχι στο σώμα σου. Αλλά για άλλη μια φορά αυτό είναι περισσότερο υποκειμενικό, γιατί η διατροφή πολλών αθλητών έχεις ως βάση τους υδατάνθρακες, ενώ εγώ για παράδειγμα εδώ και τρία χρόνια τους έχω μειώσει στο ελάχιστο κι έχω δει τεράστια διαφορά στο σώμα μου και στην απόδοση μου.

Πόσο επηρεάζουν οι εντολές της ομάδας την εξωγηπεδική ζωή, π.χ. τον ύπνο ή την διατροφή;

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες όσον αφορά τον ύπνο σε όσες ομάδες έχω παίξει. Στη διατροφή υπάρχει ένας άξονας, τον οποίο ακολουθεί ο κάθε αθλητής, αλλά δεν υπάρχουν πάντα αυστηρές εντολές διατροφής εκτός κι αν ο παίκτης θέλει να ακολουθήσει κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα.

Αναλύεται στις ομάδες ο τρόπος παιχνιδιού σας με βάση δεδομένα όπως τα ποσοστά από συγκεκριμένες θέσεις κλπ; Τι ρόλο παίζουν τα analytics στο πώς διαμορφώνετε το ατομικό σας παιχνίδι;

Στο ευρωπαϊκό μπάσκετ δεν παίζουν τόσο μεγάλο ρόλο τα analytics, διότι δεν υπάρχει τόσο μεγάλο ποσοστό iso ball όσο στην Αμερική. Οι επιθέσεις είναι με περισσότερη κίνηση συνήθως κι ο παίκτης πρέπει να είναι έτοιμος να εκτελέσει ανά πάσα στιγμή. Αυτό που κάνει ο παίκτης είναι να δουλέψει κάποια σουτ από συγκεκριμένες κινήσεις των επιθέσεων της ομαδας του, όπως για παράδειγμα ένα flare screen ή ένα wide pin down. Προσωπική μου άποψη είναι ότι δεν μπορεί να περιορίσει κάποιος έναν παίκτη, ώστε να σουτάρει μόνο από εκεί που έχει καλύτερο ποσοστό, γιατί οι συνθήκες διαφέρουν κάθε φορά κι επίσης δεν μπορείς να του πεις να μην κάνει ένα σουτ υπό καλές προϋποθέσεις, μόνο και μόνο επειδή από εκεί σουτάρει με χαμηλότερο ποσοστό σε σχέση με μια άλλη θέση μέσα στο γήπεδο.

Θεωρεις ότι οι αθλητές είναι γενικά «δεμένοι» με την τεχνολογία;

Όχι, οι αθλητές δεν είναι τόσο δεμένοι με την τεχνολογία, όσον αφορά το παιχνίδι τους και καλά κάνουν. Τα εξειδικευμένα νούμερα κι οι άπειρες στατιστικές κατηγορίες είναι καθαρά για αυτούς που είναι από έξω, για να έχουν κάτι παραπάνω να ασχοληθούν. Το άθλημα του μπάσκετ, όπως κι όλα τα υπόλοιπα βασίζεται στην έμπνευση της στιγμής, στην ιδιοφυία και την γρήγορη σκέψη κι εκτέλεση κάποιων παικτών, που αν προσπαθήσεις να υπεραναλυσεις ή ακόμα και να διδάξεις θα αποτύχεις, γιατί ακριβώς ήταν μια προσωπική ενέργεια κι έμπνευση, η οποία δεν διδάσκεται αρκετές φορές. Μπορείς φυσικά να βελτιώνεις το παιχνίδι σου και να μαθαίνεις από τους καλύτερους βλέποντας βίντεο, βλέποντας κινήσεις, ακόμα και συστήματα ή τον τρόπο που βγαίνουν από τα σκριν, αλλά δεν μπορείς να βελτιώσεις το παιχνίδι σου βλέποντας κι αναλύοντας μόνο νούμερα και στατιστικά.

Όπως και να έχει πάντως, υπάρχει σίγουρα ένα διαφορετικού είδους τεχνολογικό δέσιμο, αυτό με τα social media. Ποιες οι σκέψεις σου γύρω από αυτού του είδους τη σχέση; Νιώθουν άραγε οι αθλητές περισσότερο έλεγχο από το άμεσο κοινό τους;

Οι αθλητές είναι συνδεδεμένοι με τα social media για τον ίδιο λόγο που είναι συνδεδεμένοι όλοι οι άνθρωποι. Είναι το hit της εποχής μας, βρισκόμαστε στη δεκαετία των social media κι οι αθλητές δεν διαφέρουν από τον απλό άνθρωπο σε αυτό το κομμάτι. Ένας ακόμη λόγος που χρησιμοποιούν τα μέσα είναι διότι έχεις την ευκαιρία να μεγαλώσεις το fan base σου και να βρίσκεσαι συνεχώς σε επαφή με τους θαυμαστές σου, το οποίο σου δίνει και μια ψευδή αίσθηση επιτυχίας ή και συντροφιάς, αν βρίσκεσαι κάπου στο εξωτερικό κι ο κύκλος σου είναι στενός και περιορίζεται μόνο σε συμπαίκτες σου κι ανθρώπους της ομάδας.

Σε ο,τι αφορά τον έλεγχο, θα έλεγα πως προβάλλεις τον εαυτό σου όπως εσύ θες. Θα δώσω ένα παράδειγμα. Το καλοκαίρι έγινε χαμός κι οι fans του Damian Lillard έκαναν παράπονα ότι δεν ανεβάζει βίντεο από προπονήσεις. Αμέσως αυτό εξελίχθηκε στο συμπέρασμα πως ο Lillard δεν κάνει προπονήσεις και απολαμβάνει τη ζωή του όλο το καλοκαίρι, πράγμα που δεν ίσχυε φυσικά. Βέβαια ο ίδιος αντέδρασε με ένα βίντεο που αξίζει να το δει ο καθένας, γιατί δεν θα του μείνει άντερο.

Οπότε ναι, παραδέχομαι πως μπορεί να προβάλλεις μια εικόνα λανθασμένη, αλλά εφόσον βρίσκεται στα μέσα γίνεται αυτόματα και "αληθινή".

Λοιπόν το βίντεο του Lillard είναι ξεκαρδιστικό. Γιατί εμένα μου φαίνεται ότι αποτελεί παρωδία ενός άλλου βίντεο, αυτό του Steph Curry και των γυαλιών Goggles; O Curry έχει χρησιμοποιήσει την τεχνολογία Strobe για να αυξήσει τις ικανότητες του στην αντίληψη του γηπέδου. Oπως αναφέρεται αναλυτικά σε ένα άρθρο του Bleacher Report, κάνει "brain training". Bλέποντας το βίντεο και διαβάζοντας το άρθρο, πιστεύεις στην ουσιαστική βοήθεια τέτοιων προϊόντων για τους αθλητές;

Η γνώμη μου είναι ότι η προπόνηση τύπου Κάρι μπορεί να βοηθήσει οποιονδήποτε καλαθοσφαιριστή, υπάρχουν πολλοί αθλητές που αυτό το βρίσκουν περιττό και δεν το αποδέχονται, οπότε αυτόματα δεν θα είναι και παραγωγικό αν το δοκιμάσεις σε αυτούς. Αφορά καθαρά το πώς βλέπει την βελτίωση του ο αθλητής.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

H τοποθέτηση του Χάρη, έστω και αργά στο αφιέρωμα μας, συστήνει το στοιχείο της υποκειμενικότητας. Δεν είναι απαραίτητο πως όλοι οι αθλητές συμμερίζονται την θέση του, παρόλα αυτά αξίζει να προσεχθεί το ενδεχόμενο πολλοί από αυτούς να το κάνουν. Ο μπασκετμπολίστας δεν νιώθει απαραιτήτως την καθημερινότητα του αθλήματος ως συμβιωτική με τις τεχνολογικές εφαρμογές, όταν μπαίνει να παίξει στο γήπεδο, ούτε είναι απαραίτητο πως θα ασπαστεί χωρίς κριτική σκέψη τις μεθόδους προπονησης, άσχετα εάν τελικά το κάνει. Το ίδιο, εξάλλου, είχε περιγράψει και ο Κώστας Χατζηχρήστος στο δεύτερο μερος, όταν αναφέρθηκε σε περιπτώσεις στις οποίες οι αθλητές δεν ακολουθούν τις οδηγίες των ομάδων, αναζητώντας πληροφορίες από άλλες πηγές.

Σημαίνει άραγε το παραπάνω, πως η υποκειμενικότητα μπορεί όντως να αποδεσμεύσει τον αθλητή από τις επιρροές των δικτύων ανατρoφοδότησης και, τελικά, της τεχνολογίας; Γίνεται η πληθώρα των αναλυτικών στατιστικών, των play type και spatial data, των εργομετρικών μετρήσεων και των βιομετρικών δεδομένων να αγνοηθεί; Όπως έχει γίνει φανερό μέχρι τώρα, η εξέλιξη του αθλήματος καθιστά σχεδόν αδύνατη μια καταφατική απάντηση, παρόλα αυτά η θέση του Χάρη και οι επισημάνσεις του Κώστα καταδεικνύουν σαφώς και περιθώρια "τέχνης", ή αν θέλετε προδοσίας. Σε πλήρη ανεξαρτησία από την θέση τους όμως, η συμβιωτική σχέση τεχνολογίας και μπασκετ γίνεται όλο και στενότερη, επεκτεινόμενη σε κάθε πιθανό και απίθανο τομέα γύρω από το άθλημα. Αυτό που αλλάζει ανά περίσταση, είναι το πώς αντιλαμβάνεται τις δυνατότητες και τους περιορισμούς αυτής της σχέσης ο κάθε ένας από τους εμπλεκόμενους. Με άλλα λόγια, αυτό που αλλάζει είναι ο βαθμός ελέγχου και επιτήρησης επάνω στο σώμα και την πρακτική.

Τι συμβαίνει άραγε σε αυτή την κλίμακα ελέγχου, όταν κάποια από τα τεχνολογικά μέσα που εώς τώρα εξετάσαμε, γίνονται διαθέσιμα ως εργαλεία στο ευρύ κοινό, τόσο μέσω των social media, όσο και μέσω των επίσημων δικτύων επικοινωνίας των μπασκετικών οργανισμών; Αυτό το ιδιότυπα μπασκετικό Truman Show θα εξετάσουμε σε ένα μέρος του τελευταίου κομματιού του αφιερώματος, μαζί με τον καθηγητή κοινωνιολογίας της επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, Βασίλη Γαλή. Μαζί του, θα προσπαθήσουμε επίσης να αποσαφηνίσουμε καλύτερα μερικές από τις έννοιες που εώς τώρα κινήθηκαν στην περιφέρεια του αφιερώματος, όπως και να εντοπίσουμε την ιστορικότητα της συμβίωσης ανθρώπου και "μηχανής". Δεν ξέρω αν έχει γίνει φανερό μέχρι τώρα, αλλά η φαντασιακή, οσο και εμπειρική, τοποθέτηση του αθλητή στην θέση του cyborg, έχει έναν συμβολικό/σημειολογικό χαρακτήρα. Cyborgs είναι όλοι οι άνθρωποι που κινούνται μέσα και γύρω από τον χώρο του μπάσκετ, cyborgs είμαστε όλες.

* Donna Haraway, "A Cyborg Manifesto" (1984). Στο "Ανθρωποειδή, Κυβόργια και Γυναίκες" (1991), εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2014.