O Τόμι Πολ, που τον αντιμετώπισε στον ημιτελικό, είχε σχεδιάσει ένα πολύ συγκεκριμένο πλάνο: Να ανέβει στο φιλέ όσο περισσότερο γινόταν, προκειμένου να βρει γωνίες και να τελειώσει τους πόντους γρήγορα, μήπως και αντέξει στην πολύωρη μάχη. Eίχε και άλλα στο μυαλό του, τα οποία πήγαν όλα στον βρόντο. Αντί να σας το περιγράψω, καλύτερα να μεταφέρω τα λόγια του από το Q and A.

“Ήθελα να παίξω με σερβίς και βολέ. Δεν έγινε ούτε μία φορά. Είναι σκληρό, γιατί το ποσοστό μου στο πρώτο σερβίς ήταν καλό. Όταν το έβαζα, οι επιστροφές του έφταναν στη baseline και αυτόματα έμπαινα σε θέση άμυνας. […] Ήθελα επίσης να παίξω με drop shots. Δεν είχα την ευκαιρία να κάνω κανένα, διότι οι μπάλες του ήταν τόσο βαθιές. […] Δεν με άφησε να κάνω όλα αυτά τα πράγματα, επειδή έκανε εκείνος όσα ήθελε τόσο καλά.”

Απελπισία…

Το ίδιο ακριβώς συνέβη στον Τσιτσιπά, που είχε ένα παρεμφερές πλάνο. Στο πρώτο σετ ανέβηκε στο φιλέ μόλις μία φορά και έχασε τον πόντο, 0/1 net points won! Στο δεύτερο ανέβηκε εννιά, όχι πολλές για σκορ 7-6. Ο Τζόκοβιτς του πρόσφερε ψίχουλα και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν αρκεί να παίξεις εξαιρετικά, πρέπει να παίξεις τέλεια.

Ο Τσιτσιπάς βρέθηκε με σετ πόιντ υπέρ του στο σερβίς του Τζόκοβιτς, 30/40 στο 5-4 του δεύτερου σετ. Επέστρεψε σωστά τη μπάλα, έβγαλε πολύ καλά χτυπήματα στο ράλι που ακολούθησε, όμως δεν ήταν αρκετό για να πάρει το δεύτερο σετ. Γιατί; Διότι δεν πέτυχε το απολύτως τέλειο, το αψεγάδιαστο, το καθαρό χτύπημα, που θα μείωνε τα περιθώρια αντίδρασης του Τζόκοβιτς. Ας το δούμε.

Από εκείνο το σημείο και έπειτα, παρότι ποτέ δεν ξέφυγε, ο Σέρβος ουδέποτε κινδύνευσε. Στήθηκε σαν τοίχος και απάντησε σε κάθε πιθανή και απίθανη επίθεση. Ένα break που πέτυχε ο Τσιτσιπάς στην αρχή του τρίτου σετ, ακολούθησε ένα break του Τζόκοβιτς.

Και σε εκείνο το σημείο, ο λόγος που δεν πήρε προβάδισμα με 2-0 ο Τσιτσιπάς, ήταν πως απέτυχε στο τέλειο χτύπημα. Το κρίσιμο forehand κατέληξε λίγο άουτ και πλέον οι εξελίξεις ήταν αναπόφευκτες. Το σετ πήγε μάλλον αναίτια σε tie break, εκεί όπου ο Τζόκοβιτς κυριάρχησε ξανά, με 5-0 προβάδισμα και 7-5. Νο 22.

Τα οφέλη της πορείας

Δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να τα βάλει με τον Τζόκοβιτς σε τέτοιο επίπεδο στο Αυστραλιανό Open. Υπό αυτή την έννοια, η ήττα του Τσιτσιπά μέσα από έναν ανταγωνιστικό αγώνα, δεν συνιστά αποτυχία και φάνηκε να το γνωρίζει και ο ίδιος. Την επόμενη εβδομάδα, θα εμφανιστεί στο Davis Cup στην Αθήνα σαν να είχε κατακτήσει το τρόπαιο ή τουλάχιστον έτσι θα τον αντιμετωπίσει το κοινό. Τα οφέλη της πορείας του, άλλωστε, απλώνονται πολύ πλατύτερα από τον τελικό, τόσο σε προσωπικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Σε ό,τι αφορά το πρώτο, ο Τσιτσιπάς σίγουρα θα απέκτησε περισσότερη αυτοπεποίθηση – δεν έχασε τελικό από κάποιον παίκτη της γενιάς του, έχασε από το απόλυτο τοτέμ του αθλήματος. Τώρα έχει μπροστά του ένα τετράμηνο, στο οποίο παραδοσιακά φέρνει καλά αποτελέσματα, είτε πρόκειται για τα Masters του Sunshine double στις ΗΠΑ (τουρνουά Indian Wells και Miami Open), είτε για την χωμάτινη περίοδο, που περιλαμβάνει τρία Masters των 1000 βαθμών και το Ρολαν Γκαρός. Στο χώμα τα χαρίσματά του διογκώνονται και έχει κάθε λόγο να αισιοδοξεί πως μπορεί να συμμετέχει σε δύο τουλάχιστον τελικούς κατά τη διάρκεια του ανοιξιάτικου swing.

Σε ό,τι αφορά τις κοινωνικές προεκτάσεις της επιτυχίας του, εκείνες πιστεύω ότι θα γίνουν άμεσα φανερές. Ήδη για το Σαββατοκύριακο που μας έρχεται, η ΕΦΟΑ έχει ανακοινώσει τη συμμετοχή του στο Davis Cup (Ελλάδα-Εκουαδόρ) και τα εισιτήρια για το κλειστό του ΟΑΚΑ έχουν γίνει ανάρπαστα. Εμείς π.χ., στον σύλλογο που ανήκω, πήραμε 50 εισιτήρια και ναυλώσαμε πούλμαν, το οποίο θα γεμίσει από πιτσιρικαρία. Η Altion Arena θα μετατραπεί σε τενιστικό ναό, κάτι που είναι αληθινά υπέροχο.

Δεν είναι όλος ο αθλητισμός ποδόσφαιρο και μπάσκετ. Κάθε άθλημα διαθέτει μερικά τόσο ξεχωριστά χαρακτηριστικά, που μπορούν να αγγίξουν διαφορετικές χορδές στην ψυχοσύνθεση των θεατών και να προσφέρουν διαφορετικά ερεθίσματα. Στο τένις για παράδειγμα, η κερκίδα οφείλει να σιωπά όσο παίζονται οι πόντοι και πανηγυρίζει η χειροκροτά, όταν τελειώνουν. Τα συνθήματα επιτρέπονται μια χαρά, αρκεί να επικρατεί σιγή πριν το σερβίς. Οι αθλητές και οι αθλήτριες χρειάζονται απόλυτη συγκέντρωση και το κοινό το σέβεται. Επίσης, χειροκρότημα λαμβάνουν και οι δύο αντίπαλοι, συνεχώς, ως επιβράβευση της προσπάθειας. Αν οι φίλαθλοι υποστηρίζουν κάποιον/α περισσότερο, η προτίμηση τους γίνεται κατανοητή από την ένταση του χειροκροτήματος, όμως εκείνο δεν λείπει για κανέναν και για καμμία.

Ακόμη πιο σπουδαία, στα μεγάλα τουρνουά του τένις, η τελετή απονομής συμβαίνει μονίμως σε γεμάτο γήπεδο, δεν αποχωρεί κανείς. Οι δύο αντίπαλοι καλούνται να σταθούν ανάμεσα σε χιλιάδες κόσμου και να του απευθύνουν μερικές κουβέντες, οι οποίες σπανίως είναι τυπικές. Και τέλος, η κορωνίδα της αθλητικής αλληλεγγύης: O ηττημένος ή η ηττημένη δίνουν μπροστά σε όλες και όλους συγχαρητήρια στον νικητή και στη νικήτρια, πολύ συχνά με λόγια καρδιακά και ειλικρινή. Με το που τελειώσουν την ομιλία τους, δέχονται την αποθέωση, σαν να κέρδισαν το τρόπαιο. Πουθενά αλλού δεν λαμβάνει τόση δόξα εκείνος/η που απέτυχε. Πουθενά αλλού, σε τόσο ευρεία δημόσια θέαση, δεν αναγνωρίζεται με τόση γενναιοδωρία το επίτευγμα του θριαμβευτή και η κατάκτηση της θριαμβεύτριας από τους ηττημένους και τις ηττημένες.

Τα διδάγματα μεταγγίζονται και στις μικρές ηλικίες. Πέρα από τα λίγα παιδιά που συνεχίζουν στον πρωταθλητισμό, όλα τα υπόλοιπα γαλουχούνται με ανάλογες αξίες. Δεν θα υποστηρίξω φυσικά πως δεν υπάρχει ένα μικρό ποσοστό κακής πόρωσης, γονεϊκής παρέμβασης και αθέμιτου ανταγωνισμού, όμως στο ερασιτεχνικό επίπεδο οι προπονητές και οι προπονήτριες συνήθως ακολουθούν τις νόρμες του υψηλότατου επιπέδου. Και μεταξύ μας, όταν μιλάμε για ερασιτεχνικό αθλητισμό, δηλαδή το μακράν πολυπληθέστερο και συνεπώς σπουδαιότερο κομμάτι του αθλητισμού, το να απλώνονται διάχυτα αξίες όμορφου συναγωνισμού, αποτελεί ανεκτίμητο θησαυρό.

Και η προσωπικότητα;

Όπως ίσως γίνεται αντιληπτό, δεν με απασχολεί ιδιαίτερα η προσωπικότητα του Τσιτσιπά, ούτε αν αποτελεί κάποιου είδους πρότυπο ο ίδιος. Θεωρώ πως η εμπειρία ενός γεμάτου γηπέδου τένις έχει τόσα πολλά να προσφέρει σε όσες/όσους παρακολουθούν ένα παιχνίδι, που ο χαρακτήρας του Τσιτσιπά προβάλει ασήμαντος, μπροστά στο ενδεχόμενο να πιάσουν όσα περισσότερα παιδιά γίνεται ρακέτα, να βγουν σε ένα ανοιχτό γήπεδο και να αγωνιστούν υπό τους θαυμάσιους κανόνες του τένις.

Για αντιστοιχία, ας αναλογιστούμε μία παρεμφερή (σαφώς όχι ίδια) συνθήκη. Ας πούμε ότι οι Κέβιν Ντουράντ και Κάιρι Ιρβινγκ δεν είναι ακριβώς σημαίνουσες προσωπικότητες του πνεύματος. Ας αναγνωρίσουμε επίσης ότι ο Τζέιλεν Μπράουν δεν είχε κανένα δισταγμό να υπερασπιστεί την μη τιμωρία του Καϊρι για τα ρατσιστικά, αντισημιτικά του σχόλια και ας παραδεχτούμε ότι ο Γιάννης Αντετοκούνμπο αποτέλεσε πρόθυμα εργαλείο προπαγάνδας για την κυβέρνηση της χώρας μας, σε καιρούς που αποδεδειγμένα επαναπροωθεί μετανάστες. Σε έναν παράλληλο κόσμο όμως, χάρη σε όσα βλέπουν από εκείνους, κάποια παιδιά στις γειτονιές τους, πιθανώς να πιάσουν μια μπάλα μπάσκετ και παράλληλα με την εκμάθηση του σουτ, να γνωρίσουν τις έννοιες της συνέργειας, της αλληλοϋποστήριξης και της ομαδικότητας. Μήπως δεν προσφέρει το ερασιτεχνικό μπάσκετ πρόσφορο έδαφος για τέτοιου είδους διδάγματα ή για τη δημιουργία κοινότητας;

Η προσδοκία να αποτελούν οι διάσημοι/ες αθλητές/ριες πρότυπα αγγίζει τα όρια της μονομανίας και προέρχεται από μία ατομικιστική, νεοφιλελεύθερη λογική, που εξιδανικεύει το προσωπικό επίτευγμα, αναθεματίζει το προσωπικό ατόπημα και αντλεί γενικεύσεις και από τα δύο. Πράγματι, ο Τσιτσιπάς συχνά πυκνά επιδεικνύει τον πλούτο του, έναν πλούτο που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν (ούτε θέλουν ευτυχώς) να ονειρευτούν. Ακόμη, όντως, ο Έλληνας πρωταθλητής έχει αναρτήσει στερεοτυπικά, σεξιστικά τσιτάτα. Έχει επίσης αρνηθεί την αξία των εμβολίων, σε καιρούς που τόσοι άνθρωποι έχαναν τη ζωή τους από την covid-19 σε διαδρόμους νοσοκομείων, αβοήθητοι και απροστάτευτοι από σκοπίμως παραμελημένα δημόσια συστήματα υγείας. Ο Τσιτσιπάς, τελικά, δεν ξέρω, ίσως να είναι και κάπως χαζοβιόλης.

Την ίδια στιγμή, αποτελεί έναν σπάνιο αθλητή, που τη δεδομένη στιγμή βρίσκεται στο νο 3 του κόσμου και κατέχει την αρτιότερη τεχνική από όλους τους τενίστες της παγκόσμιας, επαγγελματικής κατάταξης. Χάρη στα σπουδαία αθλητικά επιτεύγματά του, το ΟΑΚΑ θα γεμίσει και όσο περνά ο καιρός, η πλατιά βάση των ερασιτεχνών στις μικρές ηλικίες θα διευρυνθεί κι άλλο, όπως διευρύνθηκε για το μπάσκετ μετα το 1987. Άλλωστε δεν είναι μόνος, στην πρώτη δεκάδα του κόσμου βρίσκεται και η Σάκκαρη..

Μείνετε μαζί μου, πλιζ.

Για όσους και όσες από εμάς ασχολούμαστε με τον ερασιτεχνικό αθλητισμό καθημερινά στη ζωή μας και θέλουμε να βλέπουμε τα νέα παιδιά να αθλούνται υγιώς, οι δυο τους αποτελούν ένα δώρο. Δεν υπάρχει περίπτωση να χάσουμε αυτή την ευκαιρία, επειδή το περιτύλιγμα είναι στραπατσαρισμένο. Οφείλουμε να το σκίσουμε, να ανοίξουμε τη συσκευασία και να ασχοληθούμε με όσα καλά περιέχει.

Βέβαια, τώρα, έχουμε απέναντι μας σχεδόν σύσσωμη τη δημοσιογραφική κοινότητα. «Αχ, δάκρυσε ο Τζόκοβιτς, τι συγκινητικό», διαβάζω. «Συγκλόνισε ο Στέφανος με τη γενναιόδωρη την ομιλία του», παρατηρώ. Αχρείαστο δράμα αγαπητοί, δεν πρόκειται για τίποτε παραπάνω από τένις, ένα καταπληκτικό άθλημα, που πλέον γίνεται ολοένα και πιο προσιτό.