Η πορεία του σέντερ της Βιλερμπάν δεν διαφέρει καθόλου από την παραπάνω random ιστορία, όμως το ζητούμενο είναι τι συνέβη στο μεσοδιάστημα. Πώς δηλαδή ο ήρωάς μας από εκεί που έκανε κοπάνες από το σχολείο για να παίζει «μπάλα» έφτασε στο σημείο να κοστολογείται αυτή τη στιγμή κοντά ένα εκατομμύριο ευρώ για την επόμενη ομάδα που θα πληρώσει για τις υπηρεσίες του το ερχόμενο καλοκαίρι.
Στην περίπτωση του Τζεκίρι δεν έπιασαν τόπο ούτε οι προσευχές της μητέρας του (βαθιά θρησκευόμενη όπως και ο κανακάρης της, ένα από τα πέντε παιδιά της φαμίλιας), ούτε ότι τον υποχρέωνε να πηγαίνει στο Sunday School μπας και του περιορίσει τις κοπάνες για τις αλάνες του Port Harcourt, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε. Αυτό που άλλαξε τη ζωή και την καριέρα του στον αθλητισμό αποτρέποντας ενδεχόμενη μεταγραφή του στην... ποδοσφαιρική Ρεάλ Μαδρίτης, όπως ήταν το πιο τρελό του όνειρο, ήταν το τσάμπα φαγητό! Ω, ναι...
Εκεί λοιπόν που έστηνε το τοίχος για να εκτελέσει φάουλ ένα ωραίο πρωϊνό του καλοκαιριού του 2010 έμαθε από έναν φίλο για την πραγματοποίηση μπασκετικού καμπ στην περιοχή, όπου όλοι οι συμμετέχοντες θα είχαν δωρεάν γεύματα. Η ευκαιρία δεν χανόταν, όχι για το μπάσκετ, αφού στα 16 του δεν ήξερε ούτε τι χρώμα έχει η μπάλα, αλλά για το φαγητό. Πήγε, γράφτηκε και τα υπόλοιπα είναι ιστορία...
Για καλή του τύχη λοιπόν σε εκείνο το καμπ συμμετείχε ως προπονητής ο Αμερικανός Greg Brown, ο οποίος εντυπωσιάστηκε από το ύψος, τον όγκο και κυρίως από την ταχύτητά του. Όταν τους έβαζε να τρέχουν πάνω-κάτω το γήπεδο ο Τόνι ήταν πρώτος με διαφoρά. «Είχε αφύσικη ταχύτητα για το ύψος του» θυμήθηκε λίγα χρόνια αργότερα ο Μπράουν όταν μίλησε σε αμερικανικό μέσο.
Χρόνος για χάσιμο δεν υπήρχε. Ο Μπράουν, αφού μίλησε με την οικογένεια του Τόνι κανόνισε να μεταβούν στο καθολικό γυμνάσιο Champagnat στο Μαιάμι και λίγους μήνες αργότερα, αρχές Σεπτέμβρη του 2010 πέρασε το κατώφλι του γραφείου της τότε διευθύντριας ονόματι Isabel Alonso. Εκείνη έμελλε να γίνει η δεύτερή του μητέρα, ο φύλακας άγγελός του και στις μέρες μας ο άνθρωπος που εμπιστεύεται τυφλά, που ξέρει όλα τα μυστικά του και που (το αναφέρω για τους όσες επίδοξες ομάδες θελήσουν να τον δελεάσουν) τη γνώμη της μετράει πάνω από όλους και όλα.
Για την Αλόνσο, που νωρίτερα στη χρονιά είχε χάσει τη μητέρα της, ο «άγουρος» και «αμαθής» στον αμερικανικό τρόπο ζωής Τόνι λειτούργησε ως ο άνθρωπος που θα εξέφραζε όλη την αγάπη και τη στοργή της. Ανύπαντρη και δίχως παιδιά η ίδια, προσέφερε και έλαβε ανιδιοτελή αγάπη από τον Τζέκιρι, στον οποίο έμαθε τα πάντα. Από το πώς να μαγειρεύει μέχρι πως να δένει τη γραβάτα του. Εκείνη τον πρωτοπήγε στο αγαπημένο του για χρόνια Κουβανέζικο εστιατόριο στο Μαιάμι ,ονόματι Elm Tropical όπου έτρωγε ρύζι με φασόλια, γεύση που του θύμιζε την πατρίδα. Εκείνη στάθηκε δίπλα του στην πρώτη κακή σεζόν στο κολέγιο, όπου σούταρε μόλις με 31% ευστοχία. Και εκείνος, όταν ήρθε η ώρα της αποφοίτησης από το Πανεπιστήμιο του Μαιάμι, την Ιζαμπέλ επέλεξε για να βγει μαζί του στο κέντρο του γηπέδου στη γιορτή της ομάδας.
Πριν την αποφοίτηση, το 2016, όταν το 2012 ήταν να αποφασίσει σε ποιο κολέγιο θα παίξει, φεύγοντας από το γυμνάσιο (όπου ήταν Νο17 στους σέντερ Παναμερικανικά σύμφωνα με το ESPN) είχε όχι ένα, αλλά επτά Πανεπιστήμια στα πόδια του. Βιρτζίνια Τεκ, Κλέμσον, Αλαμπάμα, Όμπερν, Τζορτζ Μέισον, Φλόριντα Στέιτ, αλλά εκείνος προτίμησε το Μαιάμι για να μείνει κοντά στην Ιζαμπέλ.
Στο Πανεπιστήμιο του Μαιάμι λοιπόν, με προπονητή τον Τζιμ Λαρανάγκα και συμπαίκτες, μεταξύ άλλων, τον Σέιν Λάρκιν (στην πρώτη του σεζόν 2012-13) της Εφές και τον Καμερουνέζο Κένι Κάτζι, που πέρασε από τα Τρίκαλα πριν μερικά χρόνια, μπήκαν οι βάσεις για το θεριό που απολαμβάνουμε φέτος στην Ευρωλίγκα. Στην αρχή ήταν δύσκολα, αλλά ο ίδιος είχε τεράστια όρεξη να μάθει και κυρίως φοβερό work ethic στις προπονήσεις, τις οποίες «αντιμετωπίζει» σαν να είναι αγώνες. Σε σημείο που ακόμη και σήμερα, οι προπονητές του του ζητάνε συχνά πυκνά να κατεβάσει ταχύτητα, να μην μπαίνει με όλη του τη δύναμη στις φάσεις υπό τον φόβο τραυματισμού. Όμως για ένα «βουβάλι που τρέχει σαν «γαζέλα», όπως είχε πει χαρακτηριστικά ο προπονητής του στο γυμνάσιο Τόνι Σεράνο, αυτό ήταν αδύνατο...
«Το τρέξιμο είναι κάτι που δεν διδάσκεται. Είναι έμφυτο ειδικά σε εμάς τους αφρικανούς. Το μόνο που χρειάζεται ένα παιδί από την Αφρική είναι να του μάθει κάποιος να ντριπλάρει και όλα τα άλλα θα έρθουν μόνα τους» δήλωσε πριν λίγα χρόνια ο Τζεκίρι, ο οποίος χάρη σε αυτή την ταχύτητά και την ικανότητά του στα ριμπάουντ συμπεριλήφθηκε δύο φορές στην καλύτερη αμυντική πεντάδα της Atlantic Coast (2015, 2016). Δείτε τον στη senior χρονιά, για να πάρετε μια γεύση για το ταλέντο του τότε.
Το ΝΒΑ παρόλα αυτά τον αγνόησε. Ίσως επειδή επιθετικά ήταν ακόμη «σκληρός» και ασταθής. Οπότε η μοναδική προοπτική που ανοιγόταν μπροστά του ήταν ο επαγγελματικός δρόμος της Ευρώπης. Βρέθηκε στην τουρκική Μπελικεσίρ, τη «θυγατρική» ή αν προτιμάτε Β' ομάδα της τότε λεγόμενης Μπάνβιτ (νυν Μπάντιρμα) στη Β' κατηγορία της χώρας. Οι επιδόσεις του ήταν καλές (10,6 πόντοι, 8,8 ριμπάουντ), αλλά οι της πρώτης ομάδας, παρά τις συνεχείς οχλήσεις, δεν ασχολήθηκαν καν μαζί του, για να τον «προωθήσουν» και να του δώσουν έξτρα κίνητρο.
Κάπως έτσι μάζεψε με συνοπτικές διαδικασίες τα... μπογαλάκια του και πήγε στη βελγική Αντβέρπ (όπου συνάντησε τον νυν φόργουορντ του Προμηθέα Τσέις Φίλερ). Στην Τουρκία έμεινε πάντως κάποιος που τον πρόσεχε στενά και που σχεδίαζε την επιστροφή του, όπως και έγινε ένα χρόνο αργότερα. Ο λόγος για τον Νέναντ Μάρκοβιτς, προ ετών προπονητή σε ΚΑΟΔ και Πανιώνιο, ο οποίος τότε (2018) είχε πρωτοπάει στη Γκαζιαντέπ στην οποία βρίσκεται και σήμερα. Ο Νένο έβαλε τη διοίκηση της ομάδας να πληρώσει 40.000 ευρώ για το buyout του Νιγηριανού, ποσό που ένα χρόνο αργότερα, όταν τον πήρε η Βιλερμπάν στις αρχές του περασμένου Ιουλίου είχε διπλασιαστεί!
Με τον Μάρκοβιτς ο Τζεκίρι πρόσθεσε πολλά καινούργια πράγματα στο παιχνίδι του. Επίθεση με pick n roll, στο οποίο έγινε γρήγορα «ειδικός», αποφυγή των double team που ήταν και το μεγάλο του κουσούρι στο κολέγιο, με αποτέλεσμα να έρθει η εκρηξη! 12,8 πόντοι και 10,2 ριμπάουντ μέσο όρο στην απαιτητική τουρκική λίγκα. Δείτε εδώ τις αλλαγές τις οποίες σας ανέφερα, συγκρίνοντας το βίντεο με αυτό στην τελευταία σεζόν στο Μαιάμι.
Το περασμένο καλοκαίρι η πρώτη που ενδιαφέρθηκε για να τον αποκτήσει ήταν η Μπαχτσεσεχίρ του Στέφανου Δέδα, ενώ και ο Ολυμπιακός του έριξε ματιές. Όμως η Βιλερμπάν ήταν αυτή που πλήρωσε το buyout, αφού ο προπονητής της Ζβέζνταν Μίτροβιτς είχε μάθει χαρτί και καλαμάρι τα πάντα από τον Μάρκοβιτς. Και δεν έκανε λάθος στην επιλογή.
Ο Τζεκίρι συνεχίζει να είναι πρώτος στην προπόνηση, ενώ η πρόκληση της συμμετοχής στην Ευρωλίγκα έχει εκτοξεύσει το ενδιαφέρον του. Όταν δεν είναι στο Αστρομπάλ κάθεται με τις ώρες στο σπίτι του και μελετάει μέσα από βίντεο στο youtube τον προσεχή αντίπαλο του σέντερ. Τις κινήσεις του. Τα χούγια του. Τα αδύνατά του σημεία. Και κατά πως φαίνεται στο... self-scouting έως τώρα παίρνει άριστα.
Όσο για τη συνέχεια; Με τη Βιλερμπάν έχει υπογράψει μονοετές συμβόλαιο, κάτι το οποίο όπως καταλαβαίνετε γνωρίζουν ήδη όλα τα μεγάλα πορτοφόλια της Ευρωλίγκα. Παράλληλα όμως υπάρχει και η προοπτική του ΝΒΑ, που προέκυψε τυχαία. Από την αρχή της σεζόν σκάουτερ πολλών ομάδων (Κλίπερς, Λέικερς, Πίστονς κ.α.) είχαν σχεδιάσει ταξίδια στη Γαλλία, για να δουν τον ταλαντούχο διεθνή γκαρντ Τεό Μαλεντόν, συμπαίκτη του Τζεκίρι, όμως όλοι καταλήγουν να γεμίζουν τα μπλοκάκια τους με σημειώσεις για τον Νιγηριανό που ήθελε να γίνει Μπέκαμ...