Αναντολού Έφες - Με όπλο το πλεονέκτημα και τη... φόρα
Η ομάδα του Εργκίν Αταμάν, πέρα από την εκπληκτική της πορεία στην EuroLeague, με τη συμμετοχή της στον τελικό του Final Four, διέγραψε φέτος και μια σταθερότατη διαδρομή εντός των τειχών, η οποία ήταν κι η καλύτερη της εδώ και κάμποσα χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, για πρώτη φορά μετά τη σεζόν 2015-16 τερμάτισε στην πρώτη θέση της RS με μόλις τρεις απώλειες (τότε είχε έξι), ενώ στα playoffs έφτασε ως την τελική φάση ούσα αήττητη. Αρχικά ξεπέρασε στα προημιτελικά το εμπόδιο της Μπάνβιτ και στη σειρά που ακολούθησε "σκούπισε" την Γαλατασαράι. Είναι φανερό πως η Έφες βρίσκεται σε αρκετά καλό φεγγάρι τον τελευταίο μήνα και σίγουρα θα ήθελε να εξαργυρώσει αυτή τη χρονιά με έναν μεγάλο τίτλο, προκειμένου να μην πάει χαμένος ο ιδρώτας των παικτών της.
Ο σύλλογος που κυριαρχούσε στη γειτονική χώρα στις αρχές των 00s βρίσκεται χωρίς πρωτάθλημα στην τροπαιοθήκη της εδώ και μια δεκαετία. Το 2009, όταν η ομάδα τότε λεγόταν Έφες Πίλσεν κι είχε και πάλι στον πάγκο της τον Αταμάν, είχε σημειώσει τη τελευταία της επιτυχία κόντρα στη φετινή της αντίπαλο, Φενέρμπαχτσε (4-2 στους τελικούς με πλεονέκτημα έδρας). Μέσα σε αυτό το διάστημα, οι "μπλε" έχουν πανηγυρίσει απλώς δύο κύπελλα (2015, 2018), με τη Φενέρ να να έχει πάρει ολοκληρωτικά τα εγχώρια ηνία. Φέτος όμως, είναι η μεγάλη της ευκαιρία να κάτσει στο θρόνο, αφού δείχνει πραγματικά πως πρόκειται για μια πολύ ποιοτική κι επικίνδυνη ομάδα. Συν τοις άλλοις, όπως είδαμε και στον πρόσφατο ημιτελικό της EuroLeague, η Έφες δε δείχνει να φοβάται την αντίπαλο της. Παρά το γεγονός πως αυτή ήταν πληγωμένη από τραυματισμούς, η ομάδα του κόουτς Αταμάν έβγαλε στο παρκέ μια αίσθηση ανωτερότητας.
Σε κάθε περίπτωση, η Έφες δείχνει πως έχει αρκετούς φορμαρισμένους παίκτες τελευταία που επιθυμούν να κλείσουν δυναμικά τη σεζόν. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, διακρίνει κανείς αυξημένο κίνητρο κι όρεξη στην ομάδα, η οποία φτιάχτηκε το περασμένο καλοκαίρι με περίσσια φιλοδοξία κι οικονομικές υπερβάσεις για να φτάσει ψηλά. Δεν μπορούμε να πούμε πως είναι το φαβορί έναντι μιας ομάδας με την ποιότητα και το κύρος της Φενέρ, όμως έχει πολύ καλές πιθανότητες για να τα καταφέρει. Μένει να επιβεβαιώσει εντός των τεσσάρων γραμμών, σε μια άκρως απαιτητική best-of-seven σειρά, πως η ψαλίδα μεταξύ τους έχει κλείσει οριστικά πλέον και πως πια είναι μια διασταύρωση μεταξύ δύο ουσιαστικά ισάξιων ομάδων, με ελάχιστες διαφορές.
Φενέρμπαχτσε - Πληγωμένη, αλλά πάντα υπολογίσημη
Το σύνολο του Ζέλικο Ομπράντοβιτς πήγε φέτος σε ακόμη ένα Final Four, πήρε και το εγχώριο κύπελλο, όμως απομένει ο έτερος μεγάλος στόχος της σεζόν προκειμένου να θεωρηθεί αυτή ως επιτυχημένη ή αποτυχημένη. Δεν το συζητάμε πως εφόσον η Φενέρ κατακτήσει αυτόν τον τίτλο με μειονέκτημα έδρας, επισφραγίζοντας το νταμπλ, η χρονιά της θα είναι μια χαρά, παρά την βαριά ήττα στον ημιτελικό του F4 της Βιτόρια. Σε αντίθεση, πάντως, με την αντίπαλο της, η Φενέρ δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή φέτος στην BSL συγκριτικά με άλλες περιόδους. Έμεινε στην δεύτερη θέση, αγνοώντας την πρωτιά την οποία συστηματικά κατακτούσε - τρεις φορές από το 2015 μέχρι σήμερα. Επίσης, στα playoffs γνώρισε στην προημιτελική φάση μια κατά πολλούς αναπάντεχη ήττα από την Τουρκ Τέλεκομ, η οποία πάντως δεν της κόστισε ιδιαίτερα. Μετέπειτα, στα ημιτελικά δεν συνάντησε ιδιαίτερες δυσκολίες κόντρα στην αξιόμαχη Τοφάς, νικώντας με sweep.
Γενικά, η Φενέρμπαχτσε, παρότι παίζει εδώ και καιρό χωρίς κομβικά στελέχη της όπως είναι οι Λοβέρν και Ντατόμε, αλλά κι ο Βέσελι που χάνει πια παιχνίδια με συχνότητα, έχει δείξει αντανακλαστικά κι έχει τις λύσεις προκειμένου να σηκώνεται στα πόδια της. Τελευταία παίρνει σημαντικές βοήθειες από αντί-σταρ παίκτες, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τους Κάλινιτς και Μαχμούτογλου. Δεν αμφιβάλλει κανείς πως το ρόστερ της Φενέρ πέρα από κλάση έχει και βάθος, όμως σε μια σειρά τελικών το δεύτερο είναι συνήθως απαραίτητο προκειμένου να επιβιώσεις. Ο Ζοτς είναι ένας κορυφαίος κόουτς που έχει το know-how για να διαχειριστεί τέτοιες ιδιαίτερες καταστάσεις, όμως φέτος θα τεθεί αντιμέτωπος με μια ομάδα που βρίσκεται στο prime της και συν τοις άλλοις έχει δείξει να της παίρνει κάπως τον... αέρα. Θα είναι ένα πολύ ενδιαφέρον τεστ για την πνευματική αντοχή της Φενέρ η φετινή σειρά των τελικών, καθώς ουδέποτε άλλο είχε εισέλθει σε αυτή ούσα μόλις στο 50/50 των πιθανοτήτων. Σχεδόν πάντα ήταν το φαβορί.
Ένα ακόμη στοιχείο που πρέπει να σταθούμε, είναι πως οι αμυνόμενοι πρωταθλητές δεν έχουν στην περιρέουσα ατμόσφαιρα την αντίστοιχη ηρεμία που έχει η Έφες. Πολλά είναι τα σενάρια - κλασσικά, όπως κάθε χρόνο - που δίνουν και παίρνουν αναφορικά με το μέλλον του συλλόγου από οικονομικής πλευράς, ενώ παράλληλα γίνεται και ντόρος για το αν θα συνεχίσουν να την υπηρετούν βασικοί παίκτες - βλ. Κώστας Σλούκας - ή ακόμα ακόμα κι ο Ζέλικο. Από την άλλη, η Έφες ανανεώνει με ευκολία τους παίκτες της, έκανε το ίδιο και με τον Αταμάν και "σκαλίζει" ήδη την αγορά χωρίς να σκέφτεται ιδιαίτερα το κόστος των επόμενων κινήσεων της. Εκπέμπει έναν αρκετά αισιόδοξο αέρα, σε σχέση με τη Φενέρ που δείχνει κάπως πεσμένη εσχάτως σε αυτό το κομμάτι. Θα πει κανείς, πως το μπάσκετ παίζεται αποκλειστικά και μόνο μέσα στο γήπεδο, όμως όπως και να 'χει, εξωτερικοί παράγοντες συχνά επηρεάζουν τις ομάδες - οι οποίες αποτελούνται από ανθρώπους κι όχι από μηχανές.
Σύνοψη και Σύγκριση
Οι φετινοί τελικοί της BSL είναι αναμφίβολα οι εκ προοιμίου πιο αμφίρροποι των τελευταίων ετών στη γειτονική χώρα. Συγκρούνται δύο πραγματικά πολύ δυνατές ομάδες, η κάθε μια με τις ιδιαιτερότητες της, τα πλεονέκτηματα και τα μειονεκτήματα της. Θα δώσουμε ένα βάρος στο πλεονέκτημα έδρας, το οποίο από μόνο του μπορεί να μην λέει κάτι, όμως σε σειρές που μοιάζουν οριακές και ενδέχεται να καθοριστούν από λεπτομέρειες, έχει τη σημασία του. Από την άλλη, δεν θα μας προκαλέσει εντύπωση αν δούμε break(s) και το πλεονέκτημα/μειονέκτημα πάει περίπατο για κάποια από τις δύο ομάδες. Άλλωστε είναι ικανές να κερδίσουν η μια στην έδρα της άλλης. Η αυστηρά προσωπική μου εκτιμηση είναι πως εφόσον η Φενέρ σπάσει έδρα νωρίς στη σειρά, δύσκολα θα χάσει τον τίτλο. Από την άλλη πλευρά όμως, η Έφες βγάζει μια φρέσκαδα και άνεση, τέτοια ώστε σε προδιαθέτει θετικά πως είναι ικανή να αντιδρά.
Από στατιστικής πλευράς, οι δύο ομάδες απεικονίζονται ως εξής:
Όσον αφορά την Έφες, αξίζει να μείνουμε στο ότι παίζει σταθερά σε γρήγορο τέμπο, διαχειρίζεται αρκετές κατοχές ανά παιχνίδι προκειμένου να φτάσει κοντά στους 90 πόντους και παρουσιάζει εξαιρετική αναλογία στην δημιουργία, με υπερδιπλάσιες ασίστ έναντι λαθών. Άλλωστε η παρουσία του Μίτσιτς - ενός εκ των κορυφαίων πασέρ της BSL - είναι κομβική σε αυτόν τον τομέα. Η Φενέρ, από την πλευρά της, μια ομάδα που παίζει πιο κοντρολαρισμένο και σκεπτόμενο μπάσκετ καταγράφει αξιοπρόσεκτα ποσοστά ευστοχίας από το πάτωμα, εκμεταλλευόμενη πιο ορθά τα σουτ που θα βγάλει για τους σουτέρ της. Γενικά υπάρχει μια υπεροχή της Έφες σε αρκετές κατηγορίες, όμως όλα αυτά πριν την έναρξη της σειράς είναι τυπικής σημασίας, απλά για την... ιστορία.
Κλείνοντας, λοιπόν, το εν λόγω ζευγάρι αναμένεται να χαρίσει ωραίες αναμετρήσεις στο κοινό κι η γενικότερη εκτίμηση είναι πως τα παιχνίδια θα είναι κλειστά. Δηλαδή δύσκολα θα επαναληφθεί ένα φαίνομενο αντίστοιχο με τον ημιτελικό του F4, όπου η Έφες κέρδισε αρκετά εύκολα. Η εμπειρία της Φενέρ (12 εν ενεργεία παίκτες της έχουν κατακήσει τουλάχιστον ένα πρωτάθλημα Τουρκίας στην καριέρα τους) δεν περνά απαρατήρητη, όπως κι η δίψα της Έφες για διάκριση (κανένας παίκτης της δεν έχει πάρει πρωτάθλημα Τουρκίας) και η διάθεση να αποδείξουν πως πρόκειται για το νέο "αφεντικό" του εγχώριου μπάσκετ. Καλούς τελικούς!
Όλα τα αποτελέσματα των φετινών ντέρμπι
1. 25 Οκτωβρίου 2018, Έφες - Φενέρ, 89-83, Ευρωλίγκα (α' γύρος RS)
2. 5 Νοεμβρίου 2018, Φενέρ - Έφες 86-79, Πρωτάθλημα (α' γύρος RS)
3. 17 Φεβρουαρίου 2019, Φενέρ - Έφες 80-70, Κύπελλο (τελικός F8)
4. 28 Φεβρουαρίου 2019, Φενέρ - Έφες 84-66, Ευρωλίγκα (β' γύρος RS)
5. 3 Μαρτίου 2019, Έφες - Φενέρ 67-65, Πρωτάθλημα (β' γύρος RS)
6. 17 Μαίου 2019, Φενέρ - Έφες 73-92, Ευρωλίγκα (ημιτελικός F4)
(3 νίκες Έφες - 3 νίκες Φενέρ)