Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, κι όταν λέω αρχή, εννοώ να εξηγήσουμε ότι το FC μπροστά από το όνομα του συλλόγου, το οποίο είναι και το επίσημο όνομα της ομάδας μπάσκετ, είναι από τη φράση Futbol Club, που όπως φαντάζεστε, δεν σημαίνει σύλλογος πετοσφαίρισης, αλλά ποδοσφαιρικός σύλλογος. Ο λόγος είναι ότι όταν δημιουργήθηκε ο σύλλογος είχε μόνο ποδοσφαιρικό τμήμα (ανδρών), ενώ τώρα έχει έξι επαγγελματικές ομάδες¹ και αρκετές ομάδες σε ερασιτεχνικά πρωταθλήματα². Όλες οι ομάδες ανήκουν στον ίδιο σύλλογο, έχουν το ίδιο ΑΦΜ και ιδιοκτήτης του συλλόγου είναι τα περίπου 140 χιλιάδες μέλη, τα οποία ψηφίζουν κάθε πέντε χρόνια για τον πρόεδρο, που διαχειρίζεται μαζί με τα υπόλοιπα στελέχη τα οικονομικά της ομάδας (με όχι ιδιαίτερη επιτυχία παντα, είναι η αλήθεια).

Από όλες τις επαγγελματικές ομάδες που έχει ο σύλλογος, η μόνη κερδοφόρα είναι η ομάδα του ποδοσφαίρου. Όλες οι άλλες ομάδες του συλλόγου είναι ζημιογόνες. Μέρος όμως των κερδών του ποδοσφαίρου, επενδύεται στις υπόλοιπες ομάδες, προκειμένου αυτές να είναι ανταγωνιστικές στα πρωταθλήματα που συμμετέχουν και να συνεχίζουν να προωθούν τις ιδέες του συλλόγου στα πρωταθλήματα που συμμετέχουν. Αυτό είναι ένα από τα τελευταία κομμάτια που έχουν απομείνει, που δικαιολογεί για αρκετούς οπαδούς της ομάδας, το σύνθημα ότι η FCB είναι “κάτι παραπάνω από ένας σύλλογος”³. Ο λόγος είναι ότι χρησιμοποιούν μέρος από τα έσοδα του ποδοσφαίρου, ώστε να συντηρήσουν και να φτιάξουν ανταγωνιστικές ομάδες σε αθλήματα που δεν έχουν μεγάλη θέαση, αναδεικνύοντας έτσι και τα ίδια τα αθλήματα.

Η δεκαετία 2010-2020 ήταν μια πολύ κακή περίοδος για τον σύλλογο, παρότι συνέπεσε με την καλύτερη περίοδο της ποδοσφαιρικής ομάδας και δη του Messi. Ο λόγος είναι ότι οι διοικήσεις των Rosell (2010-14) και Bartomeu (2014-2020) αύξησαν υπερβολικά το χρέος της ομάδας με εκτός πραγματικότητας συμβόλαια που υπέγραψαν (ειδικά ο Bartomeu), όπως τα 11 εκατομμύρια το χρόνο ο Mirotic ή τα 40 περίπου εκατομμύρια το χρόνο που παίρνει ο Frenkie De Jong, ενώ έκαναν πανάκριβες μεταγραφές (πιθανώς για να φανε χρήματα από προμήθειες), όπως οι μεταγραφές Dembele, Coutinho, Griezmann. Εκτός από αυτά, προσθέστε σκάνδαλα όπως το Barçagate⁴, το γεγονός ότι εξώθησαν τον Cruyff⁵ να παραιτηθεί από τον τίτλο του “προέδρου τιμής ένεκεν” το 2010 ή την απόφαση να παίξουν κεκλεισμένων των θυρών στις 1/10/2017, τη μέρα που στην Καταλονία είχαμε όργιο καταστολής από την αστυνομία, προκειμένου να αποφευχθει το δημοψήφισμα που είχαν σχεδιάσει οι τοπικές αρχές⁶.

Αυτή η κακοδιαχείριση, σε συνδυασμό με την πανδημία Covid και τον περιορισμό των εισόδων για μεγάλο χρονικό διάστημα, οδήγησαν στην υπερβολική αύξηση του χρέους, την πρόταση μομφής, που ανάγκασε τον Bartomeu να παραιτηθεί και την προεδρία του Laporta. Ο νυν πρόεδρος της ομάδας αποφάσισε ότι ο καλύτερος τρόπος για να βγει ο σύλλογος από το οικονομικό τέλμα, είναι να μεγιστοποιήσει τα έσοδα και να περιορίσει τα έξοδα. Για το κομμάτι των εσόδων οι δύο πηγές που χρησιμοποιήθηκαν ήταν να πάρει μεγάλα δάνεια, παραχωρώντας την εκμετάλλευση μέρους των τηλεοπτικων δικαιωμάτων για τα επόμενα 25 χρόνια. Περίπου τα ⅔ του δανείου χρησιμοποιήθηκαν για να εξοφλήσουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη, ενω το ⅓ (περίπου 200 εκατομμύρια) χρησιμοποιήθηκε για μεταγραφές στο ποδόσφαιρο, με στόχο την αύξηση των εσόδων, η οποία συνήθως έρχεται μέσα από τις αγωνιστικές επιτυχίες. Όσον αφορά τις μειώσεις στα έξοδα, η λήξη μεγάλων συμβολαίων (όπως αυτό του Pique) και η ανανέωση με περισσότερα χρόνια και λιγότερα χρήματα ανά έτος (περίπτωση Umtiti), ήταν τα κύρια μέσα που χρησιμοποίησε ο σύλλογος μέχρι το καλοκαίρι του 2023.

Ένα επιπλέον κομμάτι και ίσως για κάποιους ο πιο σημαντικός πονοκέφαλος της διοίκησης Laporta, ήταν το Financial Fair Play της La Liga⁷. Το ισπανικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου έχει ένα από τα πιο αυστηρά συστήματα οικονομικού ελέγχου, προκειμένου να προστατεύσει τις ομάδες από τον ίδιο τους τον εαυτό. Μετά από τα μέσα του 2000, όπου είδαμε ομάδες με ιστορία και καλή πορεία στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις να εξαφανίζονται λόγω χρεών (Malaga, Deportivo La Coruña), οι ομάδες τις La Liga εξέλεξαν ως πρόεδρο τον Javier Tebas⁸ και αυτός έπεισε τους συλλόγους της πρώτης και δεύτερης κατηγορίας να δεχτούν μια σειρά από κριτήρια, τα οποία οι ομάδες θα πρέπει να πλοιρούν, προκειμένου να μπορούν να εγγράψουν παίκτες. Κι εδώ είναι το σημείο που έρχεται η σύνδεση της ομάδας μπάσκετ με αυτή του ποδοσφαίρου, αφού ως μέρος των εξόδων που πρέπει να δικαιολογηθούν από τα έσοδα του ποδοσφαίρου, είναι και οι μισθοί όλων των παικτών, προπονητών και του προσωπικού, που ασχολούνται με τις υπόλοιπες επαγγελματικές ομάδες. Αυτό είναι λογικότατο, από τη στιγμή που ο σύλλογος είναι ένας, με ένα ΑΦΜ και όλοι οι παίκτες των επαγγελματικων ομάδων θεωρούνται υπάλληλοι του συλλόγου. Άρα, όσο μεγαλύτερο είναι το budget των υπόλοιπων επαγγελματικών ομάδων, τόσο μειώνεται το διαθέσιμο budget για την ομάδα ποδοσφαίρου.

Με αυτό κατά νου, η διοίκηση του Laporta αποφάσισε το καλοκαίρι του 2023, ότι πρέπει να μειωθούν τα έξοδα στις υπόλοιπες επαγγελματικές ομάδες, ώστε να μπορέσουν να κάνουν την καλύτερη δυνατή ομάδα στο ποδόσφαιρο που είναι η μηχανή του κέρδους. Εδώ πρέπει να αναφέρω ότι τη χρονιά 2023/24 η ομάδα ποδοσφαίρου δεν θα παίζει στο Camp Nou, αλλά στο Ολυμπιακό Στάδιο της Βαρκελώνης, κάτι που αναμένεται να μειώσει τα έσοδα του συλλόγου κατά 90-100 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, η La Liga αποφάσισε αυτό το καλοκαίρι να χαλαρώσει λίγο τα μέτρα του οικονομικού ελέγχου, γιατί πολλές ομάδες δυσκολεύονται να κάνουν μεταγραφές, παρότι πουλάνε σημαντικούς παίκτες. Η ομάδα δε της FC Barcelona παρουσίασε ένα σχέδιο διετίας που θα της επιτρέψει να είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα. Συμφωνα μάλιστα, με τον έγκριτο δημοσιογράφο Jose Ignacio Huguet, η FCB συμφώνησε με την La Liga ότι οι αποζημειώσεις στελεχών από τις υπόλοιπες (πλην του ποδοσφαίρου) ομάδες, δεν θα ληφθούν υπόψη στον υπολογισμό του διαθέσιμου budget για την ομάδα ποδοσφαίρου, γιατί θα περαστεί σε άλλο κομμάτι των εξόδων⁹. Την παραπάνω είδηση δεν την βρήκα σε κανένα άλλο σάιτ, αλλά ο δημοσιογράφος είναι έγκριτος και βασίζεται σε μια συνέντευξη του Laporta (την οποία δεν μπόρεσα να την βρω¹⁰).

Έτσι η ομάδα basket της πόλης θα περάσει στην επόμενη σεζόν από το να έχει budget για μισθούς περίπου 40 εκατομμύρια, σε λιγότερο από 30 εκατομμύρια. Η απομάκρυνση του Mirotic και το τέλος του συμβολαίου του Saras θα μειώσουν το budget κατά 15 εκατομμύρια και σε αυτό το ποσό θα πρέπει να προστεθούν τα ποσά από τα συμβόλαια των Tobey, Κuric, Sanli και πιθανώς του Higgins. Στη θέση των προαναφερθέντων θα έρθουν οι Willy Hernangomez, Joel Parra, Darío Brizuela και ένα ακόμα τεσσάρι. Ευκαιρίας δοθείσης, θα ήθελα να εξηγήσω ότι στην περίπτωση μεταγραφών, όπως αυτή του Joel Parra, το κόστος της μεταγραφής του παίκτη (1 εκατομμύριο) δεν μετράει ακέραιο στο budget της φετινής χρονιάς, αλλά διαιρείται με τα χρόνια του συμβολαίου (τέσσερα) και προσμετράται αυτό το ποσό (250 χιλιάρικα) στο budget της ομάδας στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Για αυτό το λόγο είναι πιο σημαντικό για τους συλλόγους το να ελέγξουν το ύψος του μισθού των παίκτων, ενώ δεν παίζει τόσο μεγάλο ρόλο να το μέγεθος της αποζημίωσης που πληρώνουν για τη μεταγραφή στην προηγούμενη ομάδα του παίκτη (καθότι αυτό το κόστος διαιρείται με τα χρόνια του συμβολαίου).

Όσο αφορά το Financial Fair Play της Ευρωλίγκας. Σύμφωνα με το κείμενο των κανονισμών (σελίδα 66, σημείο g) για τον υπολογισμό του Fair Play, χρησιμοποιούνται όλα τα έξοδα του συλλόγου και όχι μόνο οι μισθοί, άρα η αποζημίωση του Mirotic για το FFP της Ευρωλίγκας θα μετρήσει κανονικά. Μάλιστα, σύμφωνα με το άρθρο 6 σημείο d (σελίδα 77), για οποιαδήποτε οικονομική αντιπαράθεση με παίκτη για ποσό μεγαλύτερο των 40.000€ θα πρέπει να ενημερώνεται η Management Control Commision. To make the long story short, η διευκόλυνση που έκανε η La Liga, επιτρέποντας να μην προσμετράται ως τρέχον έξοδο η αποζημίωση παικτων των επαγγελματικών ομάδων εκτός ποδοσφαίρου, δεν έχει επηρεάσει μέχρι τώρα το πώς αυτές οι αποζημιώσεις υπολογίζονται από τον οικονομικό έλεγχο της Ευρωλίγκα. Από την άλλη, θα ήθελα να σας θυμίσω ένα παλιότερο κείμενο στο σάιτ, όπου είχαμε αναλύσει κάποια θέματα του FFP και πώς οι δύο σύλλογοι Real Madrid και FC Barcelona έχουν την δυνατότητα να χρησιμοποιούν τα έσοδα του ποδοσφαίρου για να χρηματοδοτήσουν τα τμήματα μπάσκετ. 

Σημειώσεις:

1. Ποδόσφαιρο ανδρών και γυναικών, basket, handball, ποδόσφαιρο σάλας, hockey με πατίνια
2. Στίβος, basket με αμαξίδιο, hockey σε χόρτο και πάγο, στίβο και άλλα.
3. Όλοι οι οπαδοί των ομάδων θεωρούν οτι οι σύλλογοι που υποστηρίζουν είναι κάτι παραπάνω από ένας σύλλογος. Προσωπικά μεγαλώνοντας άρχισα να χάνω αυτή την αίσθηση (αν και είμαι και μέλος του συλλόγου από το 2013) και την έχασα τελείως την 1η Οκτώβρη του 2017.
4. O Bartomeu πλήρωνε με χρήματα του συλλόγου και χωρίς να πάρει το ΟΚ του συμβουλίου, μια εταιρεία για να τον εκθειάζει στα ΜΚΔ ενώ παράλληλα κατηγορούσαν και δυσφημούσαν παίκτες της ομάδας. Με αυτό τον τρόπο, ήθελε να φανεί οτι ήταν ο ίδιος το πιο σημαντικό πρόσωπο του συλλόγου και όχι πχ οι παίκτες όπως ο Messi.
5. Μία από τις μεγαλύτερες μορφές του συλλόγου  
6. Είχαν φοβηθεί ότι θα υπήρχαν οπαδοί που θα βγάζανε πανό κατά της Ισπανίας, της καταστολής, υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας κλπ κι αυτό θα μπορούσε να επιφέρει τιμωρία της ομάδας και πιθανή αφαίρεση βαθμών.
7. Για όποιον θέλει να καταλάβει με περισσότερες λεπτομέρειες πως λειτουργεί το FFP της La Liga και μιλάει Ισπανικά, ας κοιτάξει εδώ.
8. Για να καταλάβουμε λίγο περισσότερο τι εστί Tebas, είναι πρώην στέλεχος του Φρανκικού ακροδεξίου κόμματος Fuerza Nueva, ο οποίος (σύμφωνα με τους συνεργάτες του) θεωρεί το ακροδεξίο Vox αριστερό για τα γούστα του, αν και τους ψηφίζει. 
9. Για να υπολογιστεί το διαθέσιμο budget για το ποδόσφαιρο η φόρμουλα που χρησιμοποιείται από τη La Liga είναι να αφαιρέσει από τα προσδοκώμενα κέρδη τα λειτουργικά/τρέχοντα έξοδα του συλλόγου (costes structurales). Φαντάζομαι ότι η αποζημείωση του Mirotic και όποιου άλλου μέλους των υπόλοιπων επαγγελματικών ομάδων (πλην του ποδοσφαίρου) θα περαστεί ως “λοιπά έξοδα”. 
10. Για να είμαι ακριβής ο Laporta έδωσε πολλές συνεντεύξεις τελευταία και δεν μπόρεσα να βρω αυτό ακριβώς το σημείο. Δεν το εψαξα εξονυχιστικά, γιατί παράλληλα εμπιστεύομαι απόλυτα τον δημοσιογράφο που το αναφέρει.