Στο video που είχαν ποστάρει οι Bucks στο κανάλι τους στο YouTube, την Πρωτομαγιά του 2014, ο ίδιος εξηγούσε πώς λειτουργεί το “Ekpe's Book Club”: όλα ξεκινούν με ένα δικό του “τιτίβισμα”, με το οποίο ανακοινώνει το βιβλίο που θα διαβαστεί. Οι 25 πρώτοι που απαντούν, λαμβάνουν -δωρεάν- το βιβλίο που έχει επιλέξει εκείνος. Ακολούθως, τους στέλνει email με το πρόγραμμα ανάγνωσης (πόσα κεφάλαια οφείλουν να καλύψουν τα μέλη σε μια εβδομάδα -περί τις 80 σελίδες την εβδομάδα), ώστε να μπορεί να γίνει σωστή συζήτηση στο Twitter -συνήθως διαρκούν πάνω από μια ώρα. Όπως αναφέρει και στο site του (ekpesbookclub.com) “μια στο τόσο, τα λέμε και από κοντά”.
Αυτό έχει συμβεί, μέχρι τώρα, μια φορά. Τα έξοδα ήταν όλα πληρωμένα από εκείνον -είχε κανονίσει μέχρι και την παραλαβή-παράδοση στο αεροδρόμιο. Η παρέα που έχει φτιάξει (395 άνθρωποι), έχει διαβάσει 82 βιβλία ή αν προτιμάς 35.000 σελίδες.
Αποκάλυψε και πως “άρχισα να διαβάζω βιβλία τον περασμένο Ιούνιο (του 2014). Έως τότε θεωρούσα πως τα βιβλία είναι μόνο για τους σπασίκλες. Μεγάλωσα, ωρίμασα και διαπίστωσα ότι είναι κάτι που με ενδιαφέρει πολύ, που με κάνει να περνώ καλά. Ήθελα λοιπόν, να περάσουν και άλλοι καλά”.
Τότε, το 2014, όταν η Twitterική παρέα συγκροτείτο από δυο ντουζίνες ανθρώπους, το hashtag ήταν #EBC. Τη σήμερον ημέρα, θα τον βρεις στο #EkpesBookClub και θα προστεθείς στους 421 followers που έχει ήδη. Σημείωση: στον προσωπικό του λογαριασμό (#EkpeUdoh) έχει 114.000 followers.
Μεταξύ εκείνων που ανήκουν στο club του είναι ο Jan Vesely και o Βρετανός συγγραφέας David Edwards (ο οποίος στην ιστοσελίδα του γράφει “ποτέ μην αρχίσεις να γράφεις μυθοπλασία, αν δεν το θες πάρα πολύ. Ένα 10% θα μισήσει τη δουλειά σου, ένα άλλο 10% θα την αγαπήσει και... το 80% θα αδιαφορήσει, αφού δεν διαβάζει βιβλία”). Η συντριπτική πλειοψηφία των “ακολούθων” έχει έδρα στην Τουρκία. Έλα τώρα να σου πω τον αντίκτυπο που είχε ο Αμερικανός στα χρόνια που αγωνίστηκε στη Fenerbahçe.
Ο Patrick Kingsley, ρεπόρτερ στους “New York Times” είχε ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη, την περασμένη άνοιξη, γιατί ήθελε να εξηγήσει το φαινόμενο “Ekpe Udoh”, επαρκώς. Παρέστη σε τετ α τετ που είχε ο ύψους 2.08 power forward, με εκατοντάδες φιλάθλους. Όλοι ήθελαν selfie. Ουδείς έμεινε παραπονεμένος. Ένας εκ των ανθρώπων που ήταν στη συνάντηση, ονόματι Emre Elmas, εξήγησε στη βραβευμένη με 122 Pulitzer, εφημερίδα πως “δεν είναι απλά ένας παίκτης. Ενδιαφέρεται για την τουρκική κουλτούρα, καταλαβαίνει τους Τούρκους”. Σημειωτέoν, το μπάσκετ... έφτασε στη γείτονα, μέσω Αμερικανών δασκάλων που το πήραν μαζί τους στη μετακόμιση, την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα. Και μολονότι ξεπερνούν τους 100 οι Αμερικανοί παίκτες της Basketbol Süper Ligi, o συγκεκριμένος δεν αρκέστηκε στο να κάνει καριέρα. Φρόντισε να μάθει τα βασικά για τη χώρα που τον φιλοξένησε για δυο χρόνια. Ξεκίνησε τη γνωριμία από το club του, στέλνοντας στους followers το Madonna in a Fur Coat, του Sabahattin Ali. Mια στάση εδώ -που θα ήθελε να κάνουμε και ο Udoh.
Ο Sabahattin Ali ήταν ποιητής, δημοσιογράφος, συγγραφέας, ο οποίος είχε συλληφθεί τη δεκαετία του '30, όταν δίδασκε σε σχολείο της Konya, διότι σε ποίημα του άσκησε κριτική στις πολιτικές του Atatürk. Κατηγορήθηκε και για δυσφήμιση δυο άλλων δημοσιογράφων -ναι, φίλα προσκείμενων στο καθεστώς. Αποφυλακίστηκε το 1933, με αμνηστία, χάρη της 10ης επετείου από την διακήρυξη της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Έκανε αίτηση στο Υπουργείο Παιδείας να του δοθεί εκ νέου άδεια, να διδάξει. Έγινε αποδεκτή, αφού προηγουμένως έγραψε ποίημα... αγάπης στον Atatürk (το “Benim Aşkım” που μεταφράζεται ως “Το πάθος μου”). Πήγε στρατό (το 1936), αλλά τον κάλεσαν άλλες δυο φορές για να πολεμήσει στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο -όπως όλοι οι ενήλικες άνδρες της χώρας. Μπήκε ξανά φυλακή, από την οποία βγήκε το 1944, κατεστραμμένος οικονομικά. Θέλησε να φύγει από την Τουρκία, αλλά η αίτηση για έκδοση διαβατηρίου απορρίφθηκε. Βρέθηκε νεκρός στα σύνορα με τη Βουλγαρία, στις 16 Ιουνίου του 1948. Εκτιμήθηκε πως είχε δολοφονηθεί τις πρώτες ημέρες του Απρίλη. Μια φήμη ανέφερε πως τον σκότωσε ο Ali Ertekin, διακινητής ανθρώπων, που διατηρούσε σχέσεις με την Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας. Μια άλλη (φήμη) ήθελε τον Ali να παραδίδεται στην Υπηρεσία Ασφαλείας, που τον σκότωσε κατά τη διάρκεια ανάκρισης. Το βέβαιο είναι πως οι πολιτικές απόψεις που είχε, στοίχισαν τη ζωή του. Το “Madonna in A Fur Coat”, το οποίο έγραψε το 1943, ανήκει στα καλύτερα που έχει να επιδείξει η τουρκική λογοτεχνία.
Knowledge
— Ekpe Udoh (@EkpeUdoh) January 22, 2017
✌?️ pic.twitter.com/tFwyhdAaFH
Με αφορμή λοιπόν, όλα αυτά, ο Udoh σχεδίασε ένα “Atatürk project” όπως το ονόμασε. Αυτό που ήθελε ήταν να μάθει όσα περισσότερα μπορούσε για τη ζωή και τις ιδέες του “ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας”, του οποίου το πρόσωπο έβλεπε παντού στους δρόμους -και τα γραφεία- της πόλης. Παράλληλα, κρατούσε αρχείο με φωτογραφίες από τα μέρη που επισκεπτόταν και του άρεσαν, ενώ οργάνωνε “βραδιές κινηματογράφου” για φαν που είχαν τα καλύτερα αντανακλαστικά στο Twitter, ενώ δεν παρέλειπε να επισκέπτεται και σχολεία.
Μια φορά πήγε σε τελειόφοιτους λυκείου να ευχηθεί “καλή τύχη” πριν τις εξετάσεις τους. Και όλα αυτά, αφότου -όπως έχει παραδεχθεί- δεν τρελάθηκε από χαρά, όταν αποφάσισε να πάει στην Τουρκία για δουλειά (στα μέσα του 2015). Δεν μπορούσε να δεχθεί ότι έπρεπε να βάλει σε παύση το NBA (μετά 2 χρόνια στους Warriors, άλλα τόσα στους Bucks και μια σεζόν στους Clippers), πολλώ δε ότι θα ζήσει εκτός ΗΠΑ για πρώτη φορά στη ζωή του. Μακριά από όλους και όλα, από όσα είχε συνηθίσει, από αυτά που είχε μάθει ως ζωή. Τελικά, κατάλαβε πως επρόκειτο για μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, ώστε να επιστρέψει δριμύτερος. Έχει παραδεχθεί ωστόσο, πως αρχικά δεν ήταν έτοιμος. “Δεν αποδέχθηκα την πραγματικότητα, μέχρι τον Γενάρη. Τότε αποφάσισα να αρπάξω την ευκαιρία και να την αξιοποιήσω”.
Ήταν στην Τουρκία όταν μέλος του Ισλαμικού Στρατού σκότωσε 39 ανθρώπους, στην Πόλη, στο μέρος όπου η Fenerbahçe γιόρτασε την κατάκτηση του πρωταθλήματος. “Όταν ζεις στις ΗΠΑ, βλέπεις βομβαρδισμούς και πώς αντιλαμβάνεται ο κόσμος τους Μουσουλμάνους. Σκέφτεσαι “πώς θα τα αντιμετωπίσω όλα αυτά;”. Μετά, πας στην Τουρκία και λες “μα είναι τόσο ωραία. Σίγουρα ήταν τρομακτικό αυτό που συνέβη, ήταν σαν να βλέπεις το θάνατο στα μάτια”. Ξέρει όμως, πως δεν ανήκουν όλοι οι Μουσουλμάνοι στο ίδιο καζάνι -και ότι τελικά δεν είναι θέμα θρησκείας η τρέλα που επικρατεί στον πλανήτη. Με την ευκαιρία, άρχισε να επανεξετάζει το θέμα της ιστορίας των μαύρων στην Αμερική. Για αρχή, διάβασε το βιβλίο “The Immortal Life of Henrietta Lacks”, με θέμα τα ιατρικά πειράματα που γίνονταν σε μαύρους Αμερικανούς. Μετά, έπιασε το “Medical Apartheid”.
Όσο “άνοιγε” το μυαλό του, βελτίωνε και την εικόνα του -εντός των τεσσάρων γραμμών- και ευχαριστεί τον Zeljko Obradovic για αυτό. Έχει όμως, αποφασίσει πως όταν φύγει από τα γήπεδα, θέλει να τον θυμούνται για περισσότερα από όσα έκανε ως παίκτης. Για αυτό και τώρα που είναι στη Utah (δεν είχε κρύψει ποτέ πως στόχος είναι η επιστροφή) δεν σταματά ποτέ να λέει πως ο κόσμος πρέπει να κλείσει τους υπολογιστές, να αφήσει από τα χέρια τα smart phones και να διαβάσει ένα βιβλίο. “Θέλω να γίνω σαν την Oprah (Winfrey). Θέλω το book club που έχω να γίνει σαν το δικό της. Ίσως χρειαστώ κάποια χρόνια, αλλά θα φτάσω εκεί. Θα κάνω θόρυβο” είχε δεσμευθεί από το 2014 και από ό,τι φαίνεται δεν θα εγκαταλείψει την προσπάθεια, έως ότου τα καταφέρει. Στο ευρύτερο πλαίσιο του πόσο προσιτός (για ουσιαστικούς λόγους) μπορεί να γίνει ένας παίκτης, ανήκει και το @Squad_hangout (We leak the clown and squad hangout), όπου μιλά για όποιο θέμα τεθεί (μουσική, κινηματογράφος, υλικά... πίτσας και λίγο μπάσκετ).
Πηγές: The New York Times, ESPN, LA Times