Τρίτη, 14 ΜΑΙΟΥ 2019 09:51

Μπάσκετ και οπτικές γύρω από την κινητική αναπηρία

Από :

Όπως ίσως γνωρίζετε οι τακτικές και τακτικοί αναγνώστριες και αναγνώστες του Basketball Guru, εδώ και περίπου ένα χρόνο ο ιστότοπος έχει περιοδική επαφή με την ομάδα μπάσκετ με αμαξίδιο του Αμαρουσίου, με τον σκοπό της δημιουργίας μίας σειράς θεμάτων, τόσο γύρω από το άθλημα, όσο και γύρω από την κινητική (και μόνο) αναπηρία. Στο πλαίσιο της συνεργασίας μας με τους αθλητές, τις αθλήτριες και τον προπονητή Βάιο Γιώρα, έχουμε δημοσιεύσει εώς τώρα τέσσερα θεματα, τα οποία καταπιάνονται με την αγωνιστική και τεχνολογική έκφανση του σπορ, που παραμένει στην Ελλάδα μη δημοφιλές, παρά τις προσπάθειες ομάδων, ομοσπονδίας και αθλητών/αθλητριών. Πιθανότατα η αποκλειστική σύνδεση του με την αναπηρία να είναι ανασταλτική ως προς την προσέλκυση φίλαθλου κοινού, καθώς το αθλητικό κομμάτι υποχωρεί στο παρασκήνιο, χάρην της ανάδειξης της υπερβατικότητας αυτού που ονόμαζουμε "δύναμη του ανθρώπου".

Υπάρχουν ωστόσο συγκυρίες, κατά τις οποίες η (δημοφιλώς αποκαλουμένη) υπερβατικότητα αλλάζει πλευρά και μοιάζει ως η νέα αποστολή του αρτιμελούς έναντι των αναπήρων. Ένα παράδειγμα είναι και αυτό που ακολουθεί, το οποίο μάλιστα με τη σειρά του ανοίγει την σκέψη προς καινούργια μονοπάτια, τα οποία πιθανολογώ πως ήταν από πάντα διαθέσιμα προς διερεύνηση.

Η πρώτη γνωριμία με τους συντελεστές του Αμαρουσίου έγινε πέρυσι τέτοια εποχή, ίσως λίγο αργότερα. Η στενότερη επικοινωνία μας ξεκίνησε από τα μέσα Οκτώβρη, όταν ο ΑΣΚΑ Μαρούσι άνοιξε για εμάς τις πόρτες του γηπέδου και μας επέτρεψε να παρακολουθούμε συστηματικά τις προπονήσεις. Τα μέλη της ομάδας μάλιστα, ανέχτηκαν την παρουσία μας στον πάγκο κατά τους αγώνες, όπως και στα μέσα μεταφοράς τους κατά τα ταξίδια τους σε διάφορα μέρη της χώρας. Με απλά λόγια, απολύτως κυριολεκτικα και χωρίς καμία διαθεση μεταφορικής στρεβλότητας, ταξιδέψαμε μαζί τους. Για μένα προσωπικά, ήταν ο μόνος τρόπος, καθότι είχα να καλύψω 40 χρόνια μη παρατήρησης, που έπρεπε να αναπληρωθούν με εντατική και λεπτομερή παρακολούθηση.

Ενας αγώνας για αρχάριους

Την περασμένη Παρασκευή, είχαμε επισκεφτεί την προπόνηση εφοδιασμένοι με μικρόφωνα, με σκοπό να καταγράψουμε αποκλειστικά ήχους. Στο άθλημα οι σφοδρές συγκρούσεις είναι στην ημερήσια διάταξη και καθώς ο τηλεοπτικός φακός δεν αποτυπώνει την ηχητική τους ένταση, θεωρήσαμε πως θα ήταν όμορφο να δημοσιεύσουμε ένα σχετικό θέμα - θα έρθει αργά ή γρήγορα, θέλει όμως κάμποση δουλειά.

Είχα πεταχτεί να πάρω ένα καφέ και όταν μετά από δέκα λεπτά γύρισα, βρήκα τους συνεργάτες και φίλους μου επάνω σε αμαξίδιο. Τα παιδιά τους είχαν προσκαλέσει να συμμετέχουν στο "οικογενειακό διπλό", ενώ για πρώτη φορά σε αυτό συμμετείχε και ο προπονητής. Φυσικά, λιγο αργότερα ήρθε και η σειρά μου.

Η εμπειρία αποδείχτηκε σωματικά επίπονη. Ο χειρισμός του αμαξιδίου, βλέπετε, αποτελεί περίπου το 70-80% της εκμάθησης του αθλήματος και για έναν απολύτως αρχάριο, η αλληλεπίδραση με την συσκευή είναι σε άλλες στιγμές καταστροφική (για την ομάδα), σε άλλες κωμική (για τους θεατές) και στις περισσότερες απολύτως περιοριστική ως προς την κίνηση. Την ίδια στιγμή που οι αθλήτριες και οι αθλητές μετακινούνταν από άκρη σε άκρη με ταχύτητα (transition), βρισκόμουν καθηλωμένος σε λίγα μέτρα πλάτους και ακόμη λιγότερα μήκους.

Οι στροφές δε, αποδείχτηκαν τελείως απρόβλεπτες. Το σώμα αισθανόταν εγκλωβισμένο στις φυσικές του κινήσεις. Ένα απλό άγγιγμα στο στεφάνι (ρόδα) ήταν αρκετό για μία απότομη αλλαγή φοράς ή κλίσης. Καθώς έγερνα τον κορμό προς τα δεξιά, οι ρόδες έστριβαν προς τα αριστερά. Το λογικό συμπέρασμα μου ήταν πως αν κατευθύνω το σώμα από τη μία πλευρά, χρησιμοποιώντας τους κοιλιακούς, τότε το αμαξίδιο θα στρίψει από την αντίθετη. Εκανα όμως κι εδώ λάθος, καθώς το καρότσι είχε έναν δικό του, αρχικώς άγαρμπο τρόπο, να υπακούει στις επιθυμίες μου. Αργότερα, μου εξηγήθηκε πως ο αληθινά επιδέξιος χειρισμός του μπορεί να πάρει μέχρι και χρόνια, όπως ακριβώς συμβαίνει στο μπάσκετ αρτιμελών με την βελτίωση του σουτ ή της τρίπλας.

Αγωνιστήκαμε περίπου μία ώρα, με συχνά διαλείμματα φυσικά. Η ομάδα προσπαθούσε να μου δώσει τη μπάλα και να με ενθαρρύνει να πάρω μερικές προσπάθειες, παίζοντας κυρίως "περίπτερο", δηλαδή σπαταλώντας την περισσότερη δράση σε μερικά συγκεκριμένα τετραγωνικά του παρκέ. Όσο η ώρα περνούσε, κατάφερνα να δίνω λιγο μεγαλύτερη ταχύτητα, να πάρω τρεις τέσσερις καίριες στροφές και να πετύχω ένα καλάθι. Όσο όμως περνούσε κι άλλο, το σώμα άρχισε να αισθάνεται πίεση και κάποιους σημειακούς πόνους, οι οποίοι υπερτονίζονταν στις συγκρούσεις.

Ο κύριος λόγος της σωματικής καταπόνησης (πέραν φυσικά της έντασης) ήταν ο εξής: Το καρότσι που χειριζόμουν, μου ήταν "στενό". Η λεκάνη χωρούσε μετά βίας ανάμεσα στα προστατευτικά του καθίσματος, οι απαραίτητες προσδέσεις σε μέση και πόδια έσφιγγαν ασφυκτικά και τα πέλματα βρίσκονταν στη λάθος θέση, καθώς δεν υπήρχε χώρος να χωθούν κάτω από τον σκελετό, όπως είναι το επιθυμητό. Ο συνδυασμός Γιώργου - αμαξιδίου, πέρα από την δεδομένη αδυναμία χειρισμού εξ αιτίας της απειρίας, ήταν εκ της αρχής τραγικά δυσλειτουργικός - μία κανονική παρωδία. Το ίδιο ακριβώς ίσχυσε και για τους δύο πλήρως αρτιμελείς συνεργατες μου. Τα παράτησαμε εν μέσω ποταμών ιδρώτα, παραδεχόμενοι σωματική αδυναμία και συγκριτική μη ικανότητα, σε σχέση με τους υπόλοιπους στο παρκέ.

Tα τρία σημεία στα οποία δένονται οι αθλητές/αθλητριες, ώστε να είναι ασφαλείς σε περίπτωση (πολύ πιθανής) πτώσης μετά από σύγκρουση.

Ο χώρος του γηπέδου και το αμαξίδιο

Μέσα στο χώρο του γηπεδου και υπό την προϋπόθεση της χρήσης μιας τεχνολογικής συσκευής, η ικανότητα και η μη ικανότητα ανάμεσα σε αρτιμελείς και αναπήρους, κατέστησαν σχετικές. Οι διαχωρισμοί καταρρίφθηκαν και οι όροι του παιχνιδιού διαφοροποιήθηκαν, υπό τις δυναμικές της συγκυρίας ενός παιχνιδιού μπάσκετ. Ως πού άραγε θα μπορούσε να τεντωθεί η παραπάνω διαπίστωση, η οποία ήρθε ως πρακτική επιβεβαίωση της μίνι-μελέτης στο πέμπτο μέρος του αφιερώματος cyborg τον περασμένο Ιανουαριο;

Ο κίνδυνος να παρασυρθεί κάποια/κάποιος από τα παραπάνω σε μία απόλυτη σχετικοποίηση της κινητικής αναπηρίας είναι φυσικά υπαρκτός. Πηγάζει από την υπόθεση πως οι διαφορές θα εξισώνονταν, εφόσον το εξωτερικό περιβάλλον ήταν διαφορετικά δομημένο, υπό κατασκευαστικούς-τεχνολογικούς τρόπους σχεδιασμένους εγγύτερα στις απαιτήσεις των κινητικά ανάπηρων, αναθέτοντας έτσι την αποστολή των ίσων ευκαιριών σχεδόν ολοκληρωτικά στην αρχιτεκτονική. Η αγνόηση άλλων παραμέτρων του καθημερινού βιώματος, καθοριστικών για τη σχέση ικανότητας/μη ικανότητας, θα ήταν σκανδαλώδης. Οι αναπηρες/ανάπηροι κοινωνικοποιούνται σε πλαίσιο κυριαρχίας των αρτιμελών, ενώ στο βίωμα τους εισέρχεται και η ιατρική, η οποία σαφώς κατέχει περίοπτη θέση στον τρόπο της αντίληψης του.

Εντούτοις, η κατανόηση του ρόλου του χώρου έχει κατά τη γνώμη μου βαρύνουσα σημασία. Δεν διατηρούμε όλοι και όλες τις ίδιες, απαράλλαχτες σχέσεις ισότητας και ανισότητας, αλλά αντίθετα οι σχέσεις αυτές είναι  ρευστές και διαρκώς μεταβαλλομενες, αναλόγως την χωρική συγκυρία. Ο κάθε χώρος δε, δεν είναι αντικειμενικός, παρά δημιουργεί και διαπραγματεύεται πολιτικούς συσχετισμούς, οι οποίοι μάλιστα μπορεί εν δυνάμει να έχουν καθορίσει και την κατασκευή του1. Ενα στρατόπεδο κατά την υποχρεωτική θητεία αποτελεί ένα έξοχο παράδειγμα.

Εξίσου σημαντική καθίσταται και η κατανόηση της αλληλεπίδρασης/συμβίωσης με την τεχνολογία του αμαξιδίου. Εφόσον το δικό μου καρότσι ήταν σχεδιασμένο ακριβώς επάνω στα μέτρα και στις δυνατότητες/περιορισμούς του δικού μου σώματος, θα μπορούσα να κινηθώ ευκολότερα μέσα στο γήπεδο. Αντίστοιχα, ευκολότερη θα ήταν η κίνηση της κινητικά ανάπηρης/του κινητικά ανάπηρου, εάν το αγωνιστικό και το καθημερινό της/του αμαξίδιο χρησιμοποιούσε την πιο σύγχρονη δυνατή τεχνολογία, προσαρμοσμένη στις επιθυμίες του αναπηρικού υποκειμένου.

Οι δύο παραπάνω παράμετροι βοηθούν, προκειμένου να αποδομηθούν ηγεμονικοί συσχετισμοί, που προέρχονται από την αντίληψη της αναπηρίας ως αποκλειστικά ιατρικής πάθησης2 και τοποθετούν τους ανάπηρους και τις ανάπηρες στην μειονεκτική θέση, η οποία αργότερα ευθύνεται για τις αηδίες περί "υπερβατικότητας". Παρόλα αυτά, μια τρίτη παράμετρος είναι εξίσου σημαντική και η περιγραφή της απορρέει από την παραδοχή των άλλων δυο. Αναφέρομαι στην ταξική περίφραξη του υποκειμένου ή αν προτιμάτε στην σχέση μεταξύ αναπηρίας και εισοδήματος.

Τα έξοδα του αμαξιδίου σε σχέση με τον χώρο

Όπως αναφέρθηκε στο τέταρτο μέρος του αφιερωματος cyborg, η ανάπτυξη της τεχνολογίας βρίσκεται την δεδομένη στιγμή στα χέρια των ευπορότερων. Είναι λογικό, διότι για να παραχθεί τεχνολογία χρειάζονται τεχνολογικά μέσα και ερευνητικές διαδικασίες, οι οποίες απαιτούν κεφάλαια. Συνέπεια αυτής της δυναμικής, είναι τα τεχνολογικά προϊόντα να κοστολογούνται από τους κατασκευαστές τους, οι οποίοι ανάλογα με τα έξοδα τους αποφασίζουν για την τιμή ανταμοιβής και τα επιθυμητο κέρδος - σκεφτείτε ενδεικτικά ένα iphone. Αν μάλιστα το τεχνολογικό προϊόν απευθύνεται σε ανελαστική αγορά, όπως εκείνη της κινητικής αναπηρίας, στην οποία η ζήτηση είναι διαρκώς υψηλή, τότε τα περιθώρια για μείωση τιμών καθίστανται μικρότερα, ακόμη και αν το πλήθος των κατασκευαστών παρουσιάζεται ευρύ - κάτι που δεν συμβαίνει στην αγορά των αμαξιδίων.

Η σχεδίαση/παραγωγή των καροτσιών (είτε αγωνιστικών, είτε καθημερινών) ως διαδικασία κοστίζει ακριβά. Ιδανικά για ένα σώμα κατασκευάζεται ένα μοναδικό αμαξίδιο, συνεπώς μιλάμε για πλήρως εξατομικευμένες κατασκευές. Παρόλα αυτά, το πρώτο αμαξίδιο ενός ανάπηρου ή μίας ανάπηρης δεν είναι συχνά δυνατόν να είναι απόλυτα εξατομικευμένο, διότι δεν υπάρχει επαρκής γνώση των μεθύστερων συνεπειών της όποιας πάθησης. Είναι πολύ πιθανόν, ένα ¨"απειρο" ανάπηρο σώμα να μην μπορεί να εκτιμήσει επακριβώς εάν το αμαξίδιο θα ταιριάξει με τις κινήσεις του, με αποτέλεσμα συχνά να παρουσιάζονται επιπλέον πόνοι σε διαφορετικά σημεία και να απαιτούνται προσαρμογές3. Συνεπώς, πολλοί/πολλές αρχικά δεν καταφεύγουν στην πλήρη εξατομίκευση, αλλά αγοράζουν καρότσια με πληθώρα ρυθμίσεων, προκειμένου να μπορούν να προσαρμόζουν το σώμα σε κάθε νέα αλλαγή που παρατηρείται. Σίγουρα όχι μία ιδεατή επιλογή, όμως η επίπονη αυτή διαδικασία θα οδηγήσει αργότερα στις αποφάσεις περί custom made σχεδιασμού, ο οποίος (επίσης ιδανικά) καλό είναι να πραγματοποιηθεί σχετικά γρήγορα. Δεν είναι όμως εύκολη η επιτάχυνση της διαδικασίας και παρακάτω θα εξηγήσω τον λόγο.

Τα καθημερινά αμαξίδια διακρίνονται σε τρεις τύπους:

  • Aπλό, που προορίζεται για χρήση με τη βοήθεια τρίτου (π.χ. νοσοκομειακά).
  • Ελαφρού τύπου, που προορίζεται για χρήση από τον ανάπηρο/ανάπηρη.
  • Ηλεκτροκίνητο - για περιπτώσεις τετραπληγίας ή αυξημένων απαιτήσεων κίνησης.

Στη δική μας περίπτωση, δηλαδή μίας ομάδας απαρτιζόμενης στην πλειοψηφία της4 από παραπληγικούς αθλητές και παραπληγικές αθλητριες, οι αναφορές αφορούν τα ελαφρού τύπου καρότσια. Για εκείνα, μία πρόχειρη ματιά σε κατάστημα ορθοπεδικού εξοπλισμού, αποκαλύπτει και τα κόστη, τα οποία ξεκινούν μέσες άκρες από 250 ευρω και φτάνουν μέχρι και τις 8,000. Οι αριθμοί αφορούν την αρχική σχεδίαση και από εκεί και πέρα η τιμή αυξάνεται για κάθε μόνιμη, εξατομικευμένη παρέμβαση. Με άλλα λόγια, ό,τι προστίθεται, προκειμένου το αμαξίδιο να έρθει στα μέτρα του ατόμου, κοστίζει.

Το σύνηθες είναι πως ένα καλό αμαξίδιο ξεκινά από 2,500 ευρώ. Όσους και όσες και αν ρώτησα τους μήνες αυτούς (και δεν εννοώ την ομάδα), μου απέκλεισαν οποιαδήποτε λύση κάτω από το συγκεκριμένο κόστος, καθώς η εξατομίκευση έτσι κι αλλιώς το ανεβάζει. Από αυτά τα χρήματα, ο/η ανάπηρος/η θα πρέπει να καταβάλει από την τσέπη του/της, τουλάχιστον τα μισά, καθότι ο ΕΟΠΥΥ δικαιολογεί αμαξίδια μέχρι 1080 ευρώ. Μετά το πέρας τεσσάρων ή πέντε χρόνων, το ίδιο πόσο ξαναδικαιούνται όλοι και όλες, όμως σε περίπτωση που απαιτηθεί πρόωρη αλλαγή αμαξιδίου, θα πρέπει και πάλι να επιστρατευτούν ιδιωτικά κεφάλαια. Τα έξοδα των ανταλλακτικών δε, βαρύνουν επίσης τους χρήστες, πέραν κάποιων μικροποσών για συντήρηση (π.χ. λάστιχα).

Σε ο,τι αφορά τα αγωνιστικά αμαξίδια, είναι σαφώς ακριβότερα και η αγορά τους εξαρτάται αποκλειστικά από τους/τις αθλητές/αθλήτριες και συνεπώς από την ομάδα. Η ομοσπονδία έχει κατά καιρούς χορηγήσει (και εξακολουθεί να χορηγεί) καρότσια στους αθλητές της εθνικής, όμως όπως είναι αντιληπτό, ο προϋπολογισμός της δεν αρκεί για κάτι παραπάνω, καθώς προέρχεται από την κρατική προσφορά και τα όποια κονδύλια του μεγάλου χορηγού, του ΟΠΑΠ. Το ίδιο μέσες άκρες ισχύει και για πολλά σωματεία, οι διοικήσεις των οποίων δεν αποκομιζουν κέρδη από πουθενά και αναγκάζονται να προσφύγουν στην βοήθεια δωρητών.

Οι κρατικές επιδοτήσεις ανέρχονται σε περίπου αντίστοιχο ποσοστό και για τα μαξιλάρια με αέρα, πάνω στα οποία κάθονται οι κινητικά ανάπηροι/ες. Τα μαξιλάρια αυτά είναι άκρως απαραίτητα για την αποφυγή κατακλίσεων (πληγές, press wounds), οι οποίες δημιουργούνται συχνά από την πίεση των μελών στο κάθισμα. Δεν κλείνουν καθόλου εύκολα και αποτελούν παράγοντα υψηλού κινδύνου, που μπορεί εν δυνάμει να θέσει σε κίνδυνο μέχρι και την ίδια τη ζωή. Το κόστος των ποιοτικών μαξιλαριών ανέρχεται περίπου στα 500-600 ευρω, ανεβάζοντας το σύνολο ενός αξιόπιστου αμαξιδίου στις 3000 ευρώ τουλάχιστον.

Τα χρήματα προστίθενται σε ένα σωρό άλλα κόστη, αποκλειστικότητας της κινητικής αναπηρίας, τα οποία εκτείνονται από αναλώσιμα καθημερινής χρήσης για ούρηση (δικαιολογούνται σε μεγάλο βαθμό από τα ταμεία) μέχρι τις ρυθμίσεις των αναπηρικών αυτοκινήτων και το ... ενοίκιο κατοικίας. Αν το τελευταίο ακούγεται εκ πρώτης κάπως υπερβολικό, αναλογιστείτε πως οι κινητικά ανάπηροι/ες χρειαζονται περισσότερα τετραγωνικά μέτρα, χώρο διαμορφωμένο ειδικά, οπωσδήποτε ευρύχωρο ασανσέρ και διαμέρισμα κοντά σε σταθμό του μετρό. Δεν πρόκειται για ανάγκες, αλλά για προδιαγραφές της ποιότητας ζωής, που θα απαιτούσε οποιοσδήποτε κάτοικος μιας πόλης, εξίσου με την προσβασιμότητα στους δημόσιους χώρους.

Πολιτικές επιλογές

Όμως είπαμε, ο χώρος παράγει πολιτική και παράγεται από αυτήν και την δεδομένη στιγμή η περιθωριοποίηση των αναπήρων από την καθημερινή πρακτική αποτελεί αυτό ακριβώς: Μία πολιτική επιλογή. Εξίσου πολιτική, είναι και η επιλογή για μη χορήγηση παραπάνω χρημάτων για αγορά αμαξιδίου, από την στιγμή μάλιστα που η ανελαστική ζήτηση και το ολιγοπώλιο ελέγχουν τα κόστη. Η αναπηρία αποτελεί ένα ακριβό χόμπι, όπως είπε και ένας καινούριος φίλος, με το οποίο μπορούν να καταπιαστούν στο υψηλότερο επίπεδο μόνο οι οικονομικά εύρωστοι/ες.

Είναι εξοργιστικό, διότι το διακύβευμα δεν είναι η θεραπεία ενός σώματος σε δυσλειτουργία, όπως συμβαίνει με τους αρτιμελείς που αρρωσταίνουν5. Το διακύβευμα είναι η δημιουργία του σώματος από την αρχή, μέσω της κυβοργικής διαδικασίας, δηλαδή της διαδικασίας συμβίωσης του "φυσικού" σώματος με την τεχνολογία, σε ένα περιβάλλον συγκεκριμένων ιεραρχικών ισορροπιών, ιδεολογικά φορτισμένων.

Με διαφορετικά λόγια, μέσω (και) του αμαξιδίου, στο περιβαλλον η ανάπηρη και ο ανάπηρος διεκδικούν στο πιο βασικό επίπεδο την απόκτηση σώματος, τόσο καθημερινού, όσο και αθλητικού. Υπό αυτό το πρίσμα, oποιαδήποτε οικονομική παροχή μικρότερη εκείνης που απαιτεί η πλήρης εξατομίκευση, είναι συνεπώς (και πάντα κατά τη τη γνώμη μου) απαράδεκτη, δημιουργώντας μία νοσηρή αναλογία: Όσο μικρότερη η οικονομική δυνατότητα, τόσο μικρότερη η δυνατότητα εξατομίκευσης, όπως και η δυνατότητα αλληλεπίδρασης μέσα στους πολιτικά ιεραρχημένους χώρους. 'Η αλλιώς, όσο μικρότερο το εισόδημα, τόσο εντονότερο το βίωμα της κινητικής αναπηρίας.

Η αποκάλυψη ήρθε μέσω της εμπειρίας ενός αγώνα μπάσκετ με αμαξίδιο, διότι ο αθλητισμός, σε διάφορες μορφές του, προσφέρει γενναιόδωρη θέα προς τα πεδίο της κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης. Η σχετικότητα της αρτιμέλειας και της αναπηρίας στον αθλητικό χώρο και η διαπίστωση της ανάγκης καταβολής τεράστιας προσπάθειας από μέρους μας, προκειμένου να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις ενός πολύ σκληρού σπορ, φανέρωσαν πως διάφορες ισορροπίες μπορούν να ανατραπούν, εφόσον οι δικαιούχοι των καινούριων θέσεων εφοδιαστούν με τα επιθυμητά εργαλεία. Για ποιο λόγο δεν συμβαίνει ήδη, υποθέτω είναι στην κρίση του καθενός και της καθεμιάς. Είναι πάντα δύσκολο να ξεφεύγεις από την μελαγχολία των καιρών, αλλά η προσπάθεια αξίζει.

Σημειώσεις

1. Η ιδέα περί "παραγωγής" του χώρου δεν είναι φυσικά δική μου. Στο συγκεκριμένο σημείο υπάρχουν επιρροές από δύο βιβλία: Tην "Παραγωγή του Χώρου" (1974) του Ανρί Λεφέβρ - βρίσκεται διαδικτυακά εδώ - και το άκρως επιδραστικό "Postmodern Geographies" (1989), του Εντουαρντ Σόγια.

2. Μία πολύ καλή περίληψη γύρω από τις προσεγγίσεις της αναπηρίας (ιατρική, κοινωνική, βιωματική) θα βρείτε στο παρακάτω άρθρο Galis, V, (2011). Enacting disability: how can science and technology studies inform disability studies?, Disability & Society, 26:7, 825-838, DOI: 10.1080/09687599.2011.618737

3. Η διαδικασία προσαρμογής στο αμαξίδιο περιγράφεται πολύ λεπτομερώς στο παρακάτω άρθρο Winance, M. (2006) Trying Out the Wheelchair : The Mutual Shaping of People and Devices through Adjustment, Science Technology Human Values 2006 31:52

4. Το άθλημα δεν απευθύνεται αποκλειστικά σε άτομα με κινητική αναπηρία, αλλά και σε αρτιμελείς.

5. Φυσικά, όλοι/όλες δικαιούνται δωρεάν περίθαλψης, είτε έχουν αναπηρία, είτε όχι. Προς αποφυγή παρεξήγησης αυτό, δεν μιλώ για προνομιακή μεταχείριση.

 

 

 

 

 

 

 

Basketballguru.gr 2018 All righs reserved.      Designed and Developed by Web Rely