Πριν ξεκινήσουμε το ταξίδι μας πίσω στο χρόνο, είναι νομίζω απαραίτητο, να προσπαθήσουμε καταρχήν να κατανοήσουμε τον τρόπο σκέψης και την λογική, πίσω από το συγκεκριμένο εγχείρημα, αφήνοντας όσο είναι δυνατόν στην άκρη τα δικά μας υποκειμενικά ή αισθητικά κριτήρια. Ο ίδιος ο Sam Hinkie παρουσιάζοντας το προσωπικό του μανιφέστο, παρομοίωσε το The Process με μία μικρή και ανερχόμενη εταιρία επενδύσεων. Ξεκινώντας, επενδύεις αναγκαστικά μικρά ποσά στην αγορά, χωρίς να φοβάσαι το καλά υπολογισμένο ρίσκο, χτίζοντας σταδιακά την μια επενδυτική κίνηση πάνω στην προηγούμενη, αναιρώντας πολλές φορές τον ίδιο σου τον εαυτό και συχνά οπισθοχωρώντας. Όλα αυτά ως συνδετικοί κρίκοι μιας νοητής αλυσίδας που οδηγεί βήμα βήμα πιο κοντά στον τελικό στόχο : Το μέγιστο κέρδος (μιλώντας με οικονομικούς όρους), ή στην περίπτωση του Hinkie, τη δημιουργία μιας ομάδας που μπορεί να διεκδικήσει το πρωτάθλημα. Μέσω αυτής της παρομοίωσης, έκανε από την πρώτη στιγμή σαφές ότι ο πιο σίγουρος και αποτελεσματικός κατά τον ίδιο δρόμος προς το δαχτυλίδι του πρωταθλητή, είναι το tanking. Υπό αυτό το πρίσμα, τον Μαϊο του 2013, ο νέος General Manager και President of Basketball Operations των Sixers, υποσχέθηκε την δημιουργία μιας τέτοιας ομάδας μέσα σε τέσσερις σεζόν.

Στην τριετή θητεία του στην ομάδα της Philadelphia, χρησιμοποίησε αμφιλεγόμενες μεθόδους, στην προσπάθειά του να παρακάμψει τους κανόνες του ‘’παιχνιδιού’’ και να επιβάλλει την δική του θέληση του πάνω στους νόμους των πιθανοτήτων. Κινήθηκε συστηματικά στα όρια της ισχύουσας ηθικής, ωθώντας την διαδικασία του tanking στο απόλυτο μαθηματικό της άκρο. Υπό μια έννοια λοιπόν, αυτή θα μπορούσε να είναι μια αρχική ερμηνεία του The Process. Η πρώτη στα χρονικά επιστημονική προσπάθεια, να ποσοτικοποιηθεί και να εισαχθεί σε μαθηματικές φόρμουλες, η ίδια η διαδικασία του tanking και του NBA Draft.

Ταυτόχρονα όμως, είναι και κάτι πολύ ευρύτερο από αυτό. Πάνω από όλα το The Process, αποτελεί ένα σπουδαίο επιστημονικό πείραμα, με κοινωνιολογικές και φιλοσοφικές προεκτάσεις πέρα και έξω από το αμιγώς αθλητικό κομμάτι. Προεκτάσεις που αφορούν την δυνατότητα να εκπαιδεύσεις την οπαδική βάση της ομάδας, διδάσκοντας την αρετή της υπομονής, κερδίζοντας στο τέλος της ημέρας την υποστήριξή της. Να κατορθώσεις να πείσεις τους ιδιοκτήτες ενός franchise να παραβλέψουν την οικονομική και αγωνιστική ζημιά της αρχικής περιόδου, στην βάση του κοινού οράματος για ένα καλύτερο αύριο. Να κρατήσεις στρατευμένους τους παίκτες, κηρύσσοντας κάθε στιγμή την ορθότητα του σχεδίου σου και οικοδομώντας σχέσεις εμπιστοσύνης μαζί τους.

Μέσα σε αυτά τα τρία χρόνια , από τον Μαϊο του 2013, μέχρι τον Απρίλη του 2016, ο GM της Philadelphia πραγματοποίησε 25 διαφορετικά trades. Ξετυλίγοντας σιγά σιγά το κουβάρι του εγχειρήματος, από την έναρξη του The Process μέχρι τις μέρες μας, θα αποφύγουμε να αναφερθούμε ξεχωριστά σε καθένα από αυτά (καθώς πολλά κρίνονται μάλλον ανούσια ). Αντίθετα θα προτιμήσουμε να εξετάσουμε, όσο γίνεται πιο διεξοδικά, τις επιλογές – σταθμούς αυτής της πορείας, επιλογές που επηρέασαν καθοριστικά το εγχείρημα, με θετικό ή αρνητικό τρόπο. Δεν σας κρύβω ότι φιλοδοξία του παρόντος κειμένου είναι, αφενός να καταδείξει την επιτυχία του The Process, αφετέρου να μας κάνει όλους ίσως σοφότερους, κατανοώντας την πρωτοποριακή αυτή προσέγγιση του Sam Hinkie για το άθλημα.

1) Age of uncertainty
Έναρξη του The Process και οι πρώτες δυο σεζόν

In some decisions, the uncertainties are savage. You have to find a way to get comfortable with that range of outcomes. If you can’t, you’re forced to live with many fewer options to choose amongst which leads over the long term to lesser and lesser outcomes
Sam Hinkie

Όταν ο Sam Hinkie ανέλαβε τα καθήκοντα του, τον Μαϊο του 2013, ο οργανισμός της Philadelphia βρισκόταν σε μια από τις χειρότερες φάσεις της σύγχρονης ιστορίας του. Μετά από μια απογοητευτική σεζόν με μόλις 34 νίκες, η ομάδα παρακολουθούσε ανήμπορη έναν έναν τους παίκτες της να αποχωρούν ( Dorell Wright, Nick Young, Damien Wilkings, Royal Ivey ) και τον Jason Richardson να μπαίνει στο χειρουργείο, χάνοντας όλη την επόμενη σεζόν. Οι νεαροί παίκτες του ρόστερ, με rookie συμβόλαια ήταν οι εξής δύο: Evan Turner και Arnett Moultrie. Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, το μέλλον της ομάδας είχε σε σημαντικό βαθμό υποθηκευτεί, καθώς οι νεαροί τότε Nick Vucevic, και Moe Harkless μαζί με δύο μελλοντικά pick πρώτου γύρου, είχαν κάνει φτερά μέσω ανταλλαγής. Καμμένη γή; Απελπισία; Διαλέξτε εσείς. Ο Hinkie έπιασε αμέσως δουλειά. Πιστός στην ιδέα του tanking κινήθηκε αστραπιαία και με χειρουργική ακρίβεια. Αξιολογώντας το ρόστερ, διέγνωσε αμέσως (και σωστά) ότι ο Jrue Holiday δεν αποτελεί τον παίκτη πάνω στον οποίο μπορεί να στηριχθεί το οικοδόμημα της Philadelphia, στέλνοντας τον την ημέρα του draft στους Pelicans. Ως αντάλλαγμα έλαβε τον Nerlens Noel (πιθανότερο #1 του draft πριν τραυματιστεί -χάνοντας έτσι όλη την πρώτη χρονιά- και ένα μελλοντικό pick πρώτου γύρου). Ακόμα επέλεξε στο #11 τον Michael Carter Williams , δίνοντας του παράλληλα τα κλειδιά της ομάδας. Η τύχη του χαμογέλασε, καθώς λόγω της απουσίας σοβαρού ανταγωνισμού, σε μια συνολικά πολύ κακή draft class, ο MCW κατάφερε να κέρδισει το βραβείο του rookie της χρονιάς για το 2013.

Υπήρχε όμως ένα ‘’πρόβλημα’’. Οι 76ers με μπροστάρη τον MCW ξεκίνησαν την σεζόν κατακτώντας μαζεμένες νίκες, πράγμα που ερχόταν σε αντίθεση με τον σκληρό πυρήνα της φιλοσοφίας του Hinkie: το tanking. Ο GM της ομάδας έσπευσε να ''διορθώσει'' αμέσως την κατάσταση, και με μια επίδειξη ωμού κυνισμού, έστειλε τους Evan Turner ,Lavoy Allen και Spencer Hawes (τρεις από τους καλύτερους παίκτες της ομάδας) σε άλλες πολιτείες , με αντάλλαγμα σχεδόν τίποτα: Picks δεύτερου γύρου. Τα πρώτα φρύδια στην λίγκα, ανασηκώθηκαν από έκπληξη ή απορία. Το ίδιο καλοκαίρι φρόντισε να ανταλλάξει και τον φιλότιμο Thaddeus Young, ώστε να μην χρειαστεί να αντιμετωπίσει ξανά το ίδιο ενδεχόμενο. Ακόμα, προβλέποντας για άλλη μια φορά σωστά, ότι ο MCW δεν επρόκειτο να εξελιχθεί σε τίποτα περισσότερο από έναν παίκτη πάγκου, πήρε μέρος σε μια ανταλλαγή τριών ομάδων τον Φλεβάρη του 2015, στέλνοντας τον παίκτη στους Bucks, με αντάλλαγμα ένα πολύτιμο pick πρώτου γύρου από τους Lakers.Αποστολή εξετελέσθη! Οι 76ers τερμάτισαν δυο συνεχόμενες χρονιές, με το χειρότερο ρεκόρ στο NBA , κερδίζοντας όμως το δικαίωμα να επιλέξουν στο #3 του draft το 2014 και 2015. Την ίδια στιγμή, τα ανασηκωμένα φρύδια μετατρέπονταν, σταδιακά, σε ψιθύρους αμφισβήτησης και δυσφορίας για τις κινήσεις του Hinkie

2) Brightest day
Hold the Vision, Trust the Process - To draft του 2014

The longest vision in the room, always wins
Arnold Red Auerbach

Το draft του 2014  αποτελεί δίχως αμφιβολία την κορύφωση του εγχειρήματος του The Process και την δικαίωση του οράματος του Sam Hinkie. Στο πρόσωπο του Joel Embiid (σίγουρο #1 πριν τραυματιστεί και χάσει τελικά τις δυο πρώτες σεζόν) , o Hinkie  αναγνώρισε  τον super – star που μανιωδώς έψαχνε από την έναρξη της θητείας του. Τον παίκτη που γύρω του μπορούσε επιτέλους να χτιστεί μια ομάδα πρωταθλητισμού.  Επίσης, κατάφερε να ‘’κλέψει’’ το franchise του Orlando, ανταλλάσοντας την ημέρα του draft τον Elfrid Payton που ο ίδιος είχε προηγουμένως επιλέξει στο #10 (χρησιμοποιώντας το pick των Pelicans), με τα δικαιώματα του Dario Saric. Ωστόσο, παρά τις ιδιοφυείς κινήσεις του, η κοινωνία της Philadelphia εξακολουθούσε να βρίσκεται σε αναβρασμό. Ο Hinkie κατάφερε, ως άλλος Johnny Depp, να ανακηρυχθεί μέσα σε μια νύχτα ως Public Enemy No 1 για την πόλη, καθώς κανείς από τους δυο παίκτες που επέλεξε δεν θα αγωνιζόταν την επόμενη χρονιά στην Philadelphia (ο Embiid ήταν τραυματίας και ο Saric είχε συμβόλαιο στην Ευρώπη). Οι ψίθυροι είχαν πλέον κλιμακωθεί σε δυνατές κραυγές αποδοκιμασίας, απαιτώντας την άμεση απόλυση του. Η απάντηση από την πλευρά του ήταν αφοπλιστική: Hold the Vision, Trust the Process.

3) Blackest Night
Το draft του 2015 και το πρώτο πισωγύρισμα. 

And you, my father, there on the sad height,
Curse, bless, me now with your fierce tears, I pray.
Do not go gentle into that good night.
Rage, rage against the dying of the light.

Dylan Thomas

Η επιλογή του Jahlil Okafor στο #3 το 2015 συνιστά το πρώτο σοβαρό λάθος της θητείας του Sam Hinkie. Σε μία περίοδο που δεχόταν ασφυκτική πίεση από τον αλλαλάζοντα όχλο των οπαδών της ομάδας και τις αήθεις επιθέσεις των εκπροσώπων των media (τον αποκαλούσαν Scam Hinkie, scam = απάτη) απαρνήθηκε τις αρχές του, φοβούμενος να ρισκάρει. Προτίμησε την ασφαλή επιλογή, με το μικρότερο δυνατό ρίσκο, παρασυρόμενος ίσως από το πρωτάθλημα που κατέκτησε το Duke, με τον Okafor να αποτελεί ένα από τα βασικά του στελέχη. Υπερεκτίμησε ενδεχομένως τις ικανότητες του συγκεκριμένου αθλητή, και το πώς αυτές μπορούν να απορροφηθούν από μια ομάδα στο σύγχρονο NBA, με τον τρόπο που παίζεται το basket σήμερα. Γεγονός πάντως είναι, ότι μια μόλις θέση πιο κάτω, τον περίμενε με ανοικτές αγκάλες το ακατέργαστο διαμάντι από την Liepāja της δυτικής Λετονίας, o Kristaps Porzingis. Η ευκαιρία χάθηκε.

Η ζωή όμως συνεχίζεται και ο Hinkie παραμένοντας πιστός στο πλάνο του και την επόμενη χρονιά, αρνούμενος να συμβιβαστεί, οδήγησε τους 76ers στην τρίτη συνεχόμενη σεζόν εξαντλητικού tanking. Παράλληλα, αποφάσισε να προσθέσει τους Kings στον κατάλογο των ‘’θυμάτων’’ του, αρπάζοντας μέσα από τα χέρια τους τον Nik Stauskas, ένα μελλοντικό pick πρώτου γύρου, και τη δυνατότητα να αλλάξει την σειρά των picks της ομάδας του, με αυτά των Kings , στα draft του 2016 και 2017 (pick swap – αφορά αποκλειστικά τα picks του πρώτου γύρου). Όλα αυτά απλώς για να τους παρέχει μια οικονομική διευκόλυνση, απορροφώντας  κάποια συμβόλαια αθλητών, που έληγαν.

4)Future Imperfect
Το τέλος του The Process και η επόμενη μέρα.

My name is Ozymandias, King of Kings

Look on my Works, ye Mighty, and despair

Ozymandias 

Τον Απρίλη του 2016, Ο Sam Hinkie υπέβαλλε την παραίτηση του, κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες¹ . Ο ίδιος δηλωσε λίγο αργότερα ότι είχε πλέον απολέσει μια από τις πιο σημαντικές δεξιότητες για την θέση του GM: την αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να λαμβάνει κάθε στιγμή τις σωστές και κατάλληλες αποφάσεις, με μοναδικό γνώμονα το συμφέρον της ομάδας. Πριν αποχωρήσει, ειχε ήδη φροντίσει ώστε οι 76ers να επιλέξουν όσο το δυνατόν ψηλότερα στο επόμενο draft ( επιλέγουν τον Ben Simmons στο #1 το 2016). Το The Process θα συνεχιστεί, ακόμα και χωρίς τον εμπνευστή του.

Σήμερα, ένα περίπου χρόνο μετά την παραίτηση του, και αφού η σκόνη έχει καταλαγιάσει, το όραμα του Sam Hinkie αρχίζει να παίρνει σάρκα και οστά εντός γηπέδου. Ο Joel Embiid  πατάει επιτέλους παρκέ, αποδεικνύοντας με το καλημέρα, ότι η διετής αναμονή άξιζε τον κόπο. Ταυτόχρονα ζητάει να τον αποκαλούμε The Process, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να εκφράσει την πίστη του στο πλάνο του ανθρώπου που τον επέλεξε. Ο Dario Saric είναι υποψήφιος για το βραβείο του rookie της χρονιάς.

Καθόλη την διάρκεια της θητείας του, ο Hinkie απέδειξε ξανά και ξανά, ότι διαθέτει την ικανότητα να ανακαλύπτει ‘’διαμάντια’’ στην έρημο του NBA. Οι T.J. Mc Connell, Robert Covington, Richaun Holmes και Gerami Grant (όλοι επιλογές ‘’χαμηλά’’ ή εκτός draft), αποτελούν μόνο μερικούς από τους αξιόλογους παίκτες που ξεπήδησαν από το προσωπικό του εργαστήρι. Στην ίδια λογική, ανέπτυξε ένα ευρύ δίκτυο scouting σε κάθε γωνιά του πλανήτη, με αποτέλεσμα η ομάδα να έχει σήμερα στην κατοχή της τα δικαιώματα των περισσότερων international παικτών στην λίγκα, πλην των ‘’μαστόρων’’ του είδους Spurs. Υπό την καθοδήγησή του, οι Philadelphia 76ers  κατάφεραν να δημιουργήσουν έναν από τους πιο ταλαντούχους και νεανικούς κορμούς σε ολόκληρο το NBA. Με δεδομένο το #3 στο φετινό draft, οι Noel/Okafor², Mc Connell, Covington, Stauskas, Simmons, Saric, Holmes  και Embiid, συγκροτούν ένα εξαιρετικό σύνολο παικτών, το ταβάνι του οποίου είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Ο ίδιος έχει προνοήσει ώστε οι 76ers να διαθέτουν όλα τα απαραίτητα εφόδια, για να προσθέσουν την τελευταία πινελιά. Το pick των Lakers τους ανήκει ακόμα, χωρίς περιορισμούς για το 2018³. Το pick των Kings έχει αποκτήσει πολλαπλάσια αξία, λόγω της αποχώρησης του Demarcus Cousins. Με συνολικά δηλαδή τέσσερα pick πρώτου γύρου (μαζί με τα δικά τους), για τα επόμενα δυο χρόνια, το καινούριο front office της ομάδας μπορεί να εξερευνήσει την πιθανότητα μιας ανταλλαγής, από θέση ισχύος. Επίσης, διαθέτοντας άπλετο χώρο στο salary cap , έχει την δυνατότητα να κυνηγήσει την υπογραφή ενός πολύ καλού free agent, ακόμα και με max συμβόλαιο. Όλα αυτά, χάρη στο The Process.

Αντί επιλόγου

Αν και δεν βρίσκεται πλέον ‘’κοντά’’ μας, ο Sam Hinkie αισθάνεται σήμερα δικαιωμένος. Το κλίμα έχει πλέον αλλάξει για τα καλά στην πόλη της Philadelphia. Οι οπαδοί, που στην αρχή είχαν γυρίσει την πλάτη τους στην ομάδα, σήμερα συρρέουν στο γήπεδο, τραγουδώντας ‘’Trust the Process’’ σε κάθε ευκαιρία. Σηκώνουν πανό με το πρόσωπο του, την ημέρα της κλήρωσης του draft, ως ελάχιστο φόρο τιμής στον άνθρωπο που δοκίμασε να αλλάξει την σύγχρονη ιστορία του franchise. Δημοσιογράφοι παραδέχονται πλέον ανοιχτά ότι ‘’οι κινήσεις του έχουν τελικά νόημα’’. Ο ιδιοκτήτης των 76ers δηλώνει πως πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Sam (και) για το #3 του φετινού draft.

To The Process πέτυχε. Το έργο του Sam Hinkie έχει να μας διδάξει πολλά. Την αξία της υπομονής και της απαρέγκλιτης προσήλωσης στο στόχο. Την αναγκαιότητα του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, αλλά και της σωστής προετοιμασίας, απέναντι σε κάθε ενδεχόμενο. Τέλος, την σημασία της πίστης στην ορθότητα του σχεδίου, παρά τις όποιες αντιξοότητες. Το όραμα του ιδιοφυούς GM των 76ers θα πάρει αργά ή γρήγορα την θέση που του αρμόζει. Ψηλά, στον σκοτεινό νυχτερινό ουρανό, ως ένα άλλο άστρο της Βηθλεέμ, καθοδηγώντας τους σύγχρονους μάγους του αθλήματος, στον δρόμο προς το ‘’θείο βρέφος’’, το δαχτυλίδι του πρωταθλητή.

Μια νέα μέρα έχει ήδη ξημερώσει. Η πόλη της ‘’αδελφικής αγάπης’’ θα ζήσει ξανά τον πυρετό του πρωταθλητισμού. Και τα χρωστάει όλα στον Sam Hinkie.

Σημειώσεις:

1. Λίγο καιρό πριν παραιτηθεί, πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση μεταξύ των ιδιοκτητών των ομάδων και του κομισάριου του NBA (το γεγονός διέρρευσε από δημοσιογραφικές πηγές). Οι ιδιοκτήτες απαιτούσαν την άμεση απομάκρυνση του Sam Hinkie, με το πρόσχημα των μειωμένων δεικτών τηλεθέασης( και άρα των μειωμένων κερδών) στα παιχνίδια με αντίπαλο την Philadelphia ( λογικό, την εποχή του σκληρού tanking που η ομάδα ήταν πολύ κακή). Ο κομισάριος του NBA, ως σύγχρονος Σολoμώντας , όχι μόνο έκανε δεκτό το αίτημα τους, αλλά έφτασε στο σημείο να προτείνει τον Jerry Colangelo ως πιθανό αντικαταστάτη του. Ο πάντα έγκριτος Bill Simmons γράφει για το συγκεκριμένο περιστατικό, σε ερώτηση αναγνώστη του: ‘’Πρέπει να καταλάβετε ότι το NBA φύτεψε τον Colangelo στην Philadelphia, με σκοπό να καθυστερήσει και να αποδομήσει την δουλειά του Hinkie. To The Process πέτυχε. Ο Hinkie κατάφερε να βρει ‘’παραθυράκια’’ στους κανόνες της λίγκας. Για αυτό τον λόγο, το NBA δεν θέλει καμία άλλη ομάδα να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο’’. Υπό αυτό το πρίσμα, οι κινήσεις του νέου GM της ομάδας (Colangelo) φαίνεται να επιβεβαιώνουν τον παραπάνω ισχυρισμό. H ανταλλαγή του Noel με το τίποτα και η καθυστέρηση στο ζήτημα του Okafor, o οποίος βολοδέρνωντας ένα χρόνο τώρα μεταξύ γηπέδου, πάγκου και εξέδρας , βλέπει την ανταλλακτική του αξία να έχει πιάσει πάτο, φαντάζουν το λιγότερο ύποπτες.
2. Προσωπική μου εκτίμηση είναι, ότι ο Hinkie θα είχε ανανεώσει το συμβόλαιο του Noel (περισσότερο λειτουργικός για την ομάδα, παίζοντας δίπλα ή πίσω από τον Embiid), φροντίζοντας παράλληλα να ανταλλάξει τον Okafor, πριν η αξία του πρακτικά εκμηδενιστεί. Ο ίδιος ο παίκτης ήθελε να παραμείνει, δηλώνοντας αρκετές φορές πόσο σέβεται και εκτιμά τον GM της ομάδας, και πόσο στεναχωρημένος ένιωσε, όταν ο τελευταίος παραιτήθηκε. Από την άλλη ο Hinkie είχε δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο, πως ο Noel είναι ‘ο αγαπημένος μου παίκτης’, προετοιμάζοντας ,ενδεχομένως, την ανανέωση του συμβολαίου του. Η οξυδέρκεια άλλωστε, δεν του έλλειψε ποτέ.
3. Συνειδητοποίησα για πρώτη φορά ότι οι Lakers θα κρατούσαν το pick τους στο draft του 2017, όταν ο Magic Johnson - από την θέση του ως νέος GM της ομάδας -  προέτρεψε τον Luke Walton να μην ανησυχεί για το συγκεκριμένο θέμα, καθώς όπως του είπε : ‘’δεν υπάρχει περίπτωση να το χάσουμε’’. Πως το ήξερε?. Δεν γίνεται κλήρωση για την σειρά των picks?. Έπειτα σκέφτηκα. Είναι δυνατόν, η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά του NBA, με μια ομάδα που βρίσκεται σε διαδικασία rebuilding, να χάσει το pick πρώτου γύρου της στο πιο βαθύ draft της τελευταίας δεκαετίας, την νύχτα που ένας από τους πέντε πιο διάσημους μπασκεμπολίστες όλων των εποχών, συστήνεται στην υπόλοιπη λίγκα ως το νέο πρόσωπο του οργανισμού?. Μάλλον όχι…

Y.γ. Κομμάτια του κειμένου εμπνεύστηκαν από την επιστολή παραίτησης του Sam Hinkie, τον Απρίλιο του 2016