Πριν όμως δούμε το τι κάνανε οι παίκτες των Jazz, ας σταθούμε λίγο στο pick and roll και το πως αυτό αντιμετωπίζεται από την άμυνα. Ο Doug Eberhardt στην στήλη που είχε μόνιμα στο SBN και ανέλυε τακτικά ζητήματα του μπάσκετ είχε γράψει το παρακάτω άρθρο σχετικά με τον τρόπο που οι ομάδες του ΝΒΑ προσπαθούσαν να αμυνθούν απέναντι στο pick and roll. Δεν είναι της παρούσης να ασχοληθούμε με κάθε παραλλαγή μία προς μία, αλλά θα ήθελα να ξεχωρίσω δύο περιπτώσεις οι οποίες όλο και πιο συχνά κερδίζουν έδαφος απέναντι στις υπόλοιπες. Η πρώτη είναι η άμυνα ICE που εφηύρε ο Tim Thibodeau η οποία έχει ως στόχο να εμποδίσει τον χειριστή της μπάλας στο πικ εν ρολ να πάει προς κεντρικό άξονα, οδηγώντας τον προς τα πλάγια. Παράλληλα οι παίκτες της αδύνατης πλευράς συνήθως συγκλίνουν στη ρακέτα (κάτι που μπορεί να θυμίζει ζώνη για τα δεδομένα του ΝΒΑ) και αλλάζουν αρκετά στα screen που γίνονται στην μεριά τους. Όταν αυτή η άμυνα εκτελείται σωστά, τότε μειώνονται οι πιθανότητες της επίθεσης να σκοράρει με τρίποντο από τα πλάγια και ο χειριστής της μπάλας συνήθως μένει να ελέγχεται από δύο παίκτες στα πλάγια, και δεν έχει τη δυνατότητα με μια διείσδυση να σκοράρει ή να δημιουργήσει για τους συμπαίκτες του. Η πιο χτυπητή αδυναμία της αμυντικής αυτής προσέγγισης, φαίνεται όταν ο παίκτης που κάνει το screen είναι καλός σκόρερ από μέση και μακρινή απόσταση, αφού η συγκεκριμένη άμυνα αφήνει αυτό το ενδεχόμενο ακάλυπτο. Παίκτες όπως οι Love, Nowitzki και Bosh έχουν ήταν και είναι οι πλέον κατάλληλoi ως screener σε μια επίθεση που έχει να αντιμετωπίσει μια τέτοια άμυνα.
Η δεύτερη αμυντική προσέγγιση που θέλω να σταθώ από το παραπάνω άρθρο είναι η zone up, την οποία πολλές φορές θα την βρείτε και με το όνομα under. Αυτή η προσέγγιση προτιμάται όταν ο σέντερ της ομάδας δεν είναι ευκίνητος, οπότε αντί στο pick του ψηλού να είναι κοντά στον παίκτη του, κάθεται και περιμένει τη συνέχεια της φάσης μέσα στο ζωγραφιστό και κοντά στο καλάθι. Στο ΝΒΑ χρησιμοποιείται πολύ τα τελευταία χρόνια, ως αποτέλεσμα και της ολοένα και πιο διαδεδομένης χρήσης των analytics, τα οποία εστιάζουν στην άμυνα κοντά στο καλάθι (σουτ στα οποία οι παίκτες έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστα ευστοχίας) και στο τρίποντο (λόγω του έξτρα πόντου που δίνουν αυτά τα σουτ). Επίσης, η ύπαρξη πολλών rim protector που συνήθως δεν είναι γρήγοροι στα πλάγια βήματα (πχ Hibbert, Biyombo, Mozgov), κάνει αυτή την τακτική αναγκαία, προκειμένου η ομάδα που αμύνεται να πάρει το μέγιστο από τους παίκτες της.
Πάμε να δούμε τώρα και το τι έκαναν οι Utah Jazz.
Στην παραπάνω φάση, ο Aminu αργεί να βγεί πάνω από το screen ώστε να παίξουν ICE (προσέγγιση που την έχουν συχνά στα PnR οι Blazers) και o Joe Johnson αποφασίζει να αλλάξει κατεύθυνση και να φτάσει μέχρι μέσα στη ρακέτα από τον κεντρικό διάδρομο. Με το σώμα του, προστατεύει την μπάλα από τον αμυντικό παίκτη ο οποίος βρίσκεται στην πλάτη του και το παράλληλο κόψιμο του Gobbert μέχρι το καλάθι απασχολεί τον Meyers που είχε μείνει χαμηλά στην άμυνα και του δίνει τον απαραίτητο χρόνο για να σκοράρει. Αν παγώσετε την εικόνα τη στιγμή που ο Johnson πατάει στο ζωγραφιστό, θα δείτε ότι εκτός από το να επιχειρήσει το σουτ, έχει ακόμα δύο επιλογές που είναι η πάσα είτε στον Hill (#3) είτε στον Hood (#5) και αυτό είναι το μεγάλο πλεονέκτημα που του δίνει η ικανότητά του να διεισδύσει από τον κέντρο, αφού από αυτή τη θέση όλοι οι υπόλοιποι συμπαίκτες του βρίσκονται σε απόσταση μιας πάσας. Αυτό κάνει πιο διστακτικούς τους αμυντικούς τους να πάνε σε βοήθεια πάνω του, καθώς και οι δύο είναι πολύ καλοί στο περιφερειακό σουτ.
Στην δεύτερη φάση, χειριστής της μπάλας είναι ο Rodney Hood, ο οποίος επίσης "στήνει" το pick and roll με τον Gobbert. Αυτή τη φορά ο παίκτης του Gobbert (μάλλον ο Ed Davis), έχει μείνει πολύ πίσω οπότε ο ο Hood σουτάρει από το ύψος των βολών σχετικά ελεύθερος. Επίσης, για όσους ακόμα πιστεύουν ότι στο ΝΒΑ δεν έχουν τακτική, σε σχέση με την Ευρώπη όπου οι επιθέσεις είναι σούπερ δουλεμένες1, ας προσέξουν πώς ο Joe Ingles (#2) κάνει screen στον Trey Lyles (#41), δίνοντας στον Hood μια επιλογή πάσας σε έναν καλό σουτέρ σε θέση βολής.
Εκτός από τους παίκτες των Utah Jazz υπάρχουν κι άλλοι παίκτες ή ομάδες που χρησιμοποιούν παραπλήσιες κινήσεις στο pick and roll. Στην φάση που ακολουθεί, ο Isaiah Thomas μετά το screen του Sullinger (#7), προσπαθεί να κυριαρχίσει στο κέντρο κρατώντας με το σώμα του τον Irving μακριά από την μπάλα και αναγκάζοντας τον Thompson (#13) να πλησιάσει να τον κόψει, τόσο όσο χρειάζεται για να κάνει την πάσα στον Sullinger που είναι ήδη μόνος του κάτω από το καλάθι. Αυτή τη φάση, ήθελα να την βάλω, γιατί οι αποστάσεις ανάμεσα στους τρεις υπόλοιπους παίκτες της επίθεσης είναι υποδειγματική, και δυσκολεύουν πολύ την αντιμέτωπιση του PnR καθώς αν κάποιος από τους παίκτες που τους μαρκάρουν αποφασίσει να δώσει βοήθεια, τότε αυτόματα θα έχουν ένα σουτ 3 πόντων με καλές προϋποθέσεις.
Οι παραπάνω φάσεις δεν είναι κάτι καινούριο στο μπάσκετ, καθώς εδώ και πολλά χρόνια υπήρχαν παίκτες που έκαναν παραπλήσιες κινήσεις στο pick and roll. Ο Διαμαντίδης πχ, από ένα σημείο και μετά χρησιμοποιούσε αρκετά αυτή την κίνηση (αλλαγή ταχύτητας, σταμάτημα του αντιπάλου με το σώμα και επίθεση από τον κεντρικό διάδρομο), όπως και ο Acie Law IV όταν είχε έρθει στον Ολυμπιακό. Πολλές φορές, η κίνηση αυτή, με τον κίνδυνο που εμπεριέχει να κλέψει η άμυνα την μπάλα, αφου ο χειριστής βρίσκεται πολλές φορές ανάμεσα σε 5 παίκτες που ανά πάσα στιγμή μπορούν να του αλλοιώσουν την προσπάθεια, φαντάζει στα μάτια του θεατή ως αχρείαστη ή ως ένας τρόπος να επιδείξει ο χειριστής της μπάλας την ικανότητά του στην ντρίμπλα. Τα τελευταία χρόνια που όλο και περισσότερες άμυνες διαλέγουν να αμυνθούν απέναντι στα pick and roll με ICE ή under, η ικανότητα αυτή του χειριστή της μπάλας είναι όλο και πιο χρήσιμη σε αυτές τις καταστάσεις. Ενώ οι αμυντικοί προσπαθούν να αποτρέψουν την επίθεση να χρησιμοποιήσει τον κεντρικό διάδρομο, η δεύτερη προσπαθεί να τον επανακαταλάβει προκειμένου να βελτιώσει τις πιθανότητες που έχει να σκοράρει. Όπως και σε ένα παιχνίδι τρίλιζας, ο παίκτης που θα πάρει το κεντρικό κουτάκι έχει περισσότερες πιθανότητες νίκης, έτσι και στο μπάσκετ η ομάδα που ελέγχει τον κεντρικό διάδρομο έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει τον σκοπό της είτε αυτός είναι να σκοράρει είτε να σταματήσει την επίθεση.
Αντί επιλόγου, σας αφήνω με μία φάση του Chris Paul, ο οποίος είναι ο καλύτερος PG αυτή τη στιγμή στο ΝΒΑ και ένας από τους καλύτερους παίκτες όλων των εποχών όσο αφορά την επίθεση με PnR.
Σημειώσεις:
- Φυσικά και δεν συμφωνώ με κάτι τέτοιο, αλλά είναι άποψη που έχει γραφτεί ουκ ολίγες φορές από επαγγελματίες δημοσιογράφους
- Αν και η επίθεση της Utah ακόμα είναι φέτος η πιο αργή στο ΝΒΑ (30η σε pace με 91 κατοχές ανά παιχνίδι) η αποτελεσματικότητά της είναι αρκετά καλύτερη αφού το OffRtg είναι 103,3 πόντοι ανά 100 επιθέσεις, που τους κατατάσσει στην 19η θέση του πρωταθλήματος. Καθόλου άσχημα για μια ομάδα που βασίζεται τόσο πολύ στο σετ παιχνίδι.
