Μπορώ να φανταστώ τον Vernon Maxwell να κάθεται στην πολυθρόνα του σπιτιού του, να βλέπει την καλή πορεία των Utah Jazz και να τα βάζει με θεούς και δαίμονες. Αν δεν γνωρίζετε την σχέση του “Mad Max” με τους φίλους των Jazz, μπορείτε να ρίξετε μια ματιά εδώ. Ωστόσο, ακόμα και ο πρώην guard των Houston Rockets δεν θα μπορούσε να μην παραδεχτεί ότι αυτό που συμβαίνει σε αυτά τα πρώτα 17-18 παιχνίδια της σεζόν στο Salt Lake City, είναι κάτι το εξαιρετικό.  Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Να συμφωνήσουμε πως τα όσα έγιναν το καλοκαίρι, ή σωστότερα από την στιγμή που ο Danny Ainge ανέλαβε χρέη General Manager, οδηγούσαν στο συμπέρασμα πως οι Jazz θα ήταν μια ακόμα ομάδα που θα προσπαθούσε να τανκάρει για να έχει πιθανότητες για το επόμενο νούμερο ένα του draft - δηλαδή τον Victor Wembanyama.

Ο Rudy Gobert δόθηκε στους Minnesota Timberwolves για έναν σκασμό picks μέχρι το 2029. O Royce O’Neale, ο οποίος μάλλον αποτελούσε τον καλύτερο περιφερειακό αμυντικό της ομάδας, πήγε στο Brooklyn έναντι ενός pick πρώτου γύρου. Ο Patrick Beverley, μια ακόμα περίπτωση εξαιρετικού αμυντικού έγινε trade στους Los Angeles Lakers για τον Talen Horton-Tucker. Ο Bojan Bogdanovic στάλθηκε στους Detroit Pistons αντί των Kelly Olynyk και Saben Lee. Και για να ολοκληρωθεί η “αλλαγή σελίδας”, η ομάδα αποφάσισε να δώσει τον Donovan Mitchell στο Cleveland και να πάρει ως ανταλλάγματα τους Collin Sexton, Lauri Markkanen, Ochai Agbaji και τρία picks πρώτου γύρου. Κοινώς στην ερώτηση που τέθηκε πριν από δύο χρόνια “ή ο Mitchell ή ο Gobert”, η διοίκηση απάντησε στην πράξη “κανείς από τους δύο”.

Επιπροσθέτως, πρέπει να αναφερθεί και η αλλαγή προπονητή, με τον Will Hardy να αντικαθιστά τον Quin Snyder, έπειτα από οκτώ σεζόν. Συμπληρώνοντας λοιπόν, όλα τα κομμάτια του παζλ, ουδείς εξ ημών δεν περίμενες τους Jazz να εμφανιστούν ανταγωνιστικοί, πολλώ δε μάλλον να διαγράφουν την πορεία που βλέπουμε ως τώρα. Και γιατί το αναφέρω αυτό; Επειδή συγκεκριμένες επιδόσεις τους ως τώρα εμφανίζονται παραπάνω από ακραίες: μιλάμε για μια ομάδα που βρίσκεται στο top-10 σε έυστοχα σουτ, τρίποντα, assists, κλεψίματα, επιθετικά rebounds και πόντους, ενώ είναι στην πρώτη δεκάδα τόσο σε ποσοστό διπόντων όσο και τριπόντων. Συνολικά λοιπόν, μιλάμε για μια τρομακτική εικόνα που δεν μας έχουν παρουσιάσει άλλες κι άλλες ομάδες. Η Utah ωστοσο, είναι εδώ σε αυτή την πρώτη φάση της σεζόν και ενώ υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως ενδεχομένως να συνεχίσει σε θετικούς -μην και στους ίδιους ρυθμούς, από την άλλη η λογική λέει πως η προσγείωση θα είναι απότομη, και ίσως καλοδεχούμενη, εφόσον καταλήξουν με ένα ιδιαίτερα ψηλό pick στο επόμενο draft. 

Ωστόσο, οιι ως τώρα εμφανίσεις του Markkanen είναι, για παράδειγμα, ένα από αυτά τα στοιχεία που συνάδουν στο ότι οι Jazz μπορούν να συνεχίζουν να εκπλήσσουν. Ο Φινλανδός πραγματοποιεί τη σεζόν της ζωής του μέχρι στιγμής και δείχνει πως ίσως έχει μια All Star χρονιά μέσα του και -γιατί όχι;- μια All-NBA. Βρίσκεται στο top-10 όσον αφορά την κατηγορία των win shares, έχοντας τον ίδιο αριθμό με τον Devin Booker και όντας λίγο πίσω από τον Donovan Mitchell. Αυτό που μάλλον όμως είναι πιο εντυπωσιακό, είναι το 64% που έχει στα δίποντα, κάτι που δεν μπορεί να συνεχιστεί αν θέλουμε να επικαλούμαστε τη λογική. Σε αυτό που συμφωνούμε όμως είναι πως οι συνεργασίες του με τον Olynyk είναι απολαυστικές και κυρίως, αποτελεσματικές. Οι δυο τους συνθέτουν ένα αρκετά “αμφιλεγόμενο” με μπασκετικούς όρους δίδυμο, το οποίο στήνει picks στο τρίποντο, είτε για roll, είτε για pop, με τους δυο τους να συνδυάζονται για 5,5 assists ανα παιχνίδι, νούμερο που δεν το περιμένει καμία ομάδα από τους ψηλούς της υπό κανονικές συνθήκες.

Επομένως, εκτός της αποτελεσματικότητας, υπάρχει και η δημιουργία, όπου εκεί η πραγματικά πολύ μεγάλη έκπληξη είναι αυτή του Jordan Clarkson. Ο βετεράνος guard έχει βγάλει φέτος το πρόσωπο του distributor και αναμφίβολα είναι κάτι που δεν το περιμέναμε, καθώς μετράει 4,6 assists κατά μέσο όρο, όντας πίσω μόνο από τον Mike Conley στη λίστα με τους assist leaders των Jazz. Η Utah φέτος, μετά από αρκετές σεζόν που στηρίζονταν στον Mitchell, ο οποίος κουβαλούσε πολύ περισσότερο την μπάλα σε σχέση με τον πραγματικό δημιουργό της, δηλαδή τον Conley, έχουν δώσει τα κλειδιά στον τελευταίο και αυτό τους βγαίνει σε καλό. Μέχρι πέρυσι, βρίσκονταν στην προτελευταία θέση της Λίγκας στο assist rate, ενώ φέτος έχουν εκτοξευθεί στην έκτη. Το οξύμωρο, όσον αφορά τον Conley; Βιώνει το χαμηλότερο usage rate της καριέρας του, την στιγμή που μοιράζει τις περισσότερες assists. Η δημιουργία της ομάδας συνολικά με οδηγούς τους Conley και Clarkson, είναι ένα σημαντικό στοιχείο που επιτρέπει στους Jazz να προπορεύονται στη Δύση. Και εδώ θα πρέπει να δοθεί μια ξεχωριστή αναφορά στον προπονητή της ομάδας Will Hardy, ο οποίος αν και μόλις στα 34 του δείχνει ψήγματα ενός προπονητή που μπορεί να αφήσει κάποιο στίγμα στη Λίγκα. Προς ώρας, το στίγμα αυτό έχει να κάνει με την κυκλοφορία της μπάλας, καθώς οι Jazz βρίσκονται στη δεύτερη θέση της Λίγκας, πίσω από τους Warriors, σε συνολικές πάσες ανά παιχνίδι. Και πράγματι, αν δει κανείς τα παιχνίδια της Utah ως τώρα θα παρατηρήσει πως τα σουτ των παικτών είναι κάτω από εξαιρετικές συνθήκες. Ωστόσο, δε θα περιμέναμε κάτι λιγότερο από έναν προπονητή που έχει μαθητεύσει δίπλα στον Gregg Popovich, με τον Hardy να είναι βοηθός του από το 2015 ως το 2021.

Και θα πρέπει να επιμείνουμε στην επίθεση που παρουσιάζουν ως τώρα οι Jazz, καθώς επιδίδονται σε ένα 5-out offense, το οποίο τους δίνει πολλαπλές επιλογές. Η τετράδα των Conley, Clarkson, Olynyk και Markkanen έχει τη δυνατότητα να κυκλοφορεί με μεγάλη ταχύτητα και ακρίβεια τη μπάλα, δημιουργώντας τις συνθήκες για την έξτρα πάσα και επομένως για ένα σουτ κάτω από τις καλύτερες δυνατές συνθήκες. Επιπλέον, το γεγονός πως όλοι μπορούν να σουτάρουν με επιτυχία από την περιφέρεια τους δίνει τη δυνατότητα να πραγματοποιούν ένα καταπληκτικό spacing στην επίθεση, το οποίο μέχρι στιγμής αποτελεί ένα στοιχείο τους που πολύ δύσκολα αντιμετωπίζεται.

Ο Hardy λοιπόν, μοιάζει να έχει πάρει το κάθε δυνατό στοιχείο των παικτών του και να το έχει μεγιστοποιήσει με βάση τα θέλω και τα πρέπει του. Μέχρι στιγμής το υπάρχον υλικό ανταποκρίνεται θαυμάσια αποδίδοντας ωραίο και αποτελεσματικό μπάσκετ.

Το δεύτερο στοιχείο που δίνει στους Jazz να φιγουράρουν στην κορυφή, είναι τα τρίποντα. Όσο βρισκόταν ο Snyder στον πάγκο της ομάδας, οι Jazz όχι μόνο επέτρεπαν τα λιγότερα τρίποντα στις αντίπαλες επιθέσεις, αλλά σούταραν και τα περισσότερα. Και ενώ με την αλλαγή του προπονητή και του ρόστερ αυτό θα περίμενε κανείς να αλλάξει, κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Οι Jazz εξακολουθούν να μην αφήνουν τους αντιπάλους τους να επιχειρούν σουτ από τα 7,25 ενώ, όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, είναι τέταρτοι στην κατηγορία των προσπαθειών σε τρίποντα. Τα νούμερα, συνεπώς, ως τώρα δίνουν την ακριβή κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι Jazz, η οποία μεταφράζεται και στην κορυφή της Δύσης. Ωστόσο, οι πιθανότητες να συνεχιστεί αυτή η εικόνα μάλλον δεν είναι πολλές. Αν, φυσικά συνεχιστεί, μιλάμε ανοιχτά για μια ομάδα που συγκαταλλέγεται στους contenders. 

Ο Markkanen, όπως γράφτηκε πιο πάνω, σουτάρει με 64% σε σουτ δύο πόντων, ενώ έχει 75% εντός του ζωγραφιστού, δηλαδή βρίσκεται στην κατηγορία που μας έχει συνηθίσει ο Giannis. Όσο προχωράει η σεζόν, θεωρητικά, αυτό το ποσοστό θα πέσει. Δεν βλέπω, δηλαδή πως μπορεί να τελειώσει τη χρονιά στα επίπεδα που το κάνει ο ο δις MVP της Λίγκας. Επιπλέον, ο Markkanen αποτελεί αυτή τη στιγμή και το σημείο αναφοράς στην άμυνα. Ήδη τον έχουμε δει να μαρκάρει τους Jokic και Davis και εφόσον του ανατίθενται αυτού του είδους οι αποστολές στην άμυνα, είναι δεδομένο πως θα πέσει η επίθεσή του. Αν, ωστόσο, το προπονητικό επιτελείο δώσει εντολή στην υπόλοιπη τετράδα πως πρέπει να μαρκάρουν και για τον Markkanen, τότε το αφήγημα μάλλον αλλάζει και δίνει στον τελευταίο κάποιες εξτρά ανάσες για την επίθεση.

Στεκόμενος στην άμυνα λίγο παραπάνω, όσον αφορά τα στοιχεία που ίσως αφήσουν τους Jazz εκτός Playoffs, πρέπει να τονιστεί πως την δεδομένη στιγμή η ομάδα δεν έχει wing defenders. Η πλειάδα του ρόστερ αποτελείται από guards, οι οποίοι ποτέ στην καριέρα τους δεn μας έδειξαν πως πρόκειται για καλές περιπτώσεις αμυντικών. Ο μόνος παραδοσιακός wing defender είναι ο Rudy Gay, ο οποίος όμως διανύει το 36ο έτος της ηλικίας του και μπορούμε να συμφωνήσουμε πως δεn μπορεί να ακολουθήσει τα πιο αθλητικά και γρήγορα κορμιά των αντιπάλων του πλέον. Και εδώ είναι καλή στιγμή να αναφέρουμε πως σύμφωνα με το Cleaning the Glass, οι Jazz είναι 19οι στο defensive rating της Λίγκας, απόρροια αυτής της έλλειψης “φτερών” στην άμυνα. 

Κλείνοντας το αμυντικό κομμάτι, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην απουσία του Gobert. Μπορεί ο Γάλλος να θεωρείται overpayed ή οτιδήποτε άλλο σχετικά, αλλά αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς είναι το γεγονός πως πρόκειται για αμυντικό που βλέπει κανείς μια φορά στη ζωή του. Δεν είναι μόνο τα blocks που πρόσφερε σαν γνήσιος rim protector, αλλά η όλη παρουσία του εντός του ζωγραφιστού που απέτρεπε τους αντιπάλους του να επιχειρήσουν κάποια drives. Ο νυν center των Timberwolves λοιπόν, ήταν ο κύριος λόγος για τον οποίο τις προηγούμενες πέντε σεζόν οι Jazz δεν έπεσαν ποτέ κάτω από την πέμπτη θέση αναφορικά με τα σουτ που επέτρεπαν εντός της ρακέτας. Φέτος, βρίσκονται στην 26η θέση σχετικά και αυτό -θεωρητικά πάντα- όσο προχωράει η σεζόν θα είναι ένα στοιχείο που θα τους πονέσει. Ένα πρώτο δείγμα αυτού που περιγράφεται ήρθε στο παιχνίδι κόντρα στους 76ers, όπου ο Joel Embiid φόρτωσε με 59 πόντους το καλάθι της Utah, σουτάροντας πέντε τρίποντα και ευστοχώντας στο ένα. Παραθέτω το shot chart του από το συγκεκριμένο παιχνίδι, από το ESPN.

Από εδώ και πέρα οι Jazz έχουν να αντιμετωπίσουν αρκετές δυσκολίες. Έχουν να διαχειριστούν ένα πρόγραμμα που θα δυσκολέψει, καθώς μέσα στις επόμενες 30 μέρες έχουν να αντιμετωπίσουν Warriors, Clippers, Nuggets, Clippers, Suns, Bucks και Cavaliers και είναι πολύ ενδιαφέρον να δούμε πως θα εμφανιστούν σε αυτά τα παιχνίδια. Το χτεσινό νικηφόρο αποτέλεσμα απέναντι στους Blazers, με τους οποίους συγκατοικούσαν στην κορυφή της Δύσης ήταν από εκείνα τα παιχνίδια που χτίζουν τον χαρακτήρα της ομάδας και δημιουργούν ολοένα μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στους παίκτες. Ωστόσο, το μελανό σημείο ήταν ο τραυματισμός του Mike Conley, όταν πάτησε κάπως στραβά το πόδι του μετά από ένα pick που έστησε ο Nurkic. Όσο γράφονται αυτές οι γραμμές δεν έχει γίνει γνωστό το μέγεθος της ζημιάς, το οποίος άπαντες εύχονται να είναι όσο το δυνατόν μικρότερο. Σε πιθανή απουσία του Conley, πάντως, οι Jazz θα έχουν ακόμα ένα γρίφο να λύσουν, καθώς θα πρέπει να βρουν τρόπο να καλύψουν τη δημιουργία του.

Στο τέλος της ημέρας, οι Jazz και οι φίλοι τους έχουν κάθε λόγο να χαίρονται. Βρίσκονται στην κορυφή της Δύσης, παίζουν όμορφο μπάσκετ και αυτό που μας δείχνουν κάθε βράδυ είναι μια από τις πιο ωραίες ιστορίες των τελευταίων ετών. Αν καταφέρουν να κρατηθούν σε ανταγωνιστικά επίπεδα, τα Playoffs θα τους περιμένουν. H Ιστορία και η στατιστική είναι άλλωστε με το πλευρό τους: στο τελευταίο του newsletter ο Marc Stein σημείωνε πως από τη σεζόν 1983-84 ως σήμερα, μόλις 10 ομάδες που ξεκίνησαν με ρεκόρ 12-6 ή καλύτερο έμειναν τελικά εκτός post season. Bέβαια, για τη Utah, που τα Playoffs δεν ήταν ο αρχικός στόχος, πιθανή διεκδίκηση του Wembanyama και προσθήκη αυτού στο παρόν υλικό, μόνο καλοδεχούμενη είναι. Σε κάθε περίπτωση, βλέπω τον Vernon Maxwell να συνεχίζει να βρίζει θεούς και δαίμονες.