Υποψιάζομαι πως κανένας δεν βαριέται να διαβάζει για τον Jokic, ειδικά αν εντός του κειμένου συμπεριλαμβάνονται και ένα σωρό εντυπωσιακά νούμερα, που παραπέμπουν πότε στον Oscar Robertson, πότε στον Russel Westbrook και ακόμη συχνότερα σε σωρεία μεγάλων σέντερ του παρελθόντος. Μιλάμε άλλωστε για πάνω από 25 πόντους ανά παιχνίδι, για περισσότερα από 11,5 ριμπάουντ και για περίπου 9 ασίστ, όλα νούμερα καριέρας που ξεπερνούν ένα σωρό σημεία αναφοράς του παρελθόντος. Επίσης, μιλάμε για μία γιγαντιαία επιρροή επάνω στο επιθετικό παιχνίδι του συνόλου, που όμοια της για ψηλό χρειάζεται να ψάξουμε κάμποσα χρόνια πίσω (ίσως στον Tim Duncan). Ας μην βιάζονται ακόμη οι αμετανόητοι/ες φανζ του Embiid. Εδώ μιλάμε για κάτι πολύ διαφορετικό.
Σκέφτομαι ότι δεν υπάρχει τρόπος να προσεγγίσεις τον Jokic λοιπόν, όπως δεν υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί μέσα στο γήπεδο σε συνέχεια. Το απελπισμένο πρόσωπο του Gobert μετά το πρόσφατο απίθανο 11λεπτο του σέντερ των Nuggets απέναντι στους Jazz (22/3/2) λογικά μοιάζει με το πρόσωπο όποιου από εμάς καθίσει να γράψει στον υπολογιστή. Από πού να αρχίσεις και από πού να τελειώσεις.
Λέω συνεπώς να αφήσουμε στην άκρη τη συζήτηση περί MVP, περί της δομής των Nuggets ή την κουβέντα περί ικανοτήτων και επιρροής και να περάσουμε σε κάτι πάνω στο οποίο μπορούμε να τσακωθούμε σαν άνθρωποι. Ο Γιόκιτς είναι ο πιο θεαματικός παίκτης του κόσμου, τελεία και παύλα.
Το βασικό ερώτημα - τι θα κάνει ο Jokic;
Θα ήθελα να υποστηρίξω τη θέση μου βασιζόμενος στην παγκοσμίως άγνωστη μέθοδο των "τριών επιπέδων" και ξεκινώντας από την παρακάτω φάση.
Aπό τα παλιά χρόνια μέχρι και σήμερα, έχουμε μάθει (μεταξύ πολλών πραγμάτων και) ένα αξίωμα. Μετά το αμυντικό ριμπάουντ, ο playmaker πλησιάζει τον ψηλό για να πάρει τη μπάλα, να τη μεταφέρει και να οργανώσει την επίθεση. Η μοναδική περίπτωση στην ιστορία που συμβαίνει το αντίθετο είναι αυτή, εκτός αν θεωρήσουμε τον Γιάννη σέντερ. Και δεν συμβαίνει αραιά και πού, συμβαίνει σε κάθε παιχνίδι. Το ωραιότερο; Στο σημείο που σταματάει η φάση, δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα για το τι θα ακολουθήσει αμέσως μετά.
Αντιλαμβάνομαι πως κάπου έδώ χρειάζεται ένας ορισμός του θεάματος - υπό θετική έννοια, διότι υπάρχει και το κακό, το θλιβερό (βλ. Μπογδάνος) εώς και το αποκρουστικό θέαμα. Τα λεξικά σπάνια βοηθούν σε αυτές τις περιπτώσεις, διότι η γλώσσα δεν αποτελεί παρά την παραδοχή του αδύνατου της επικοινωνίας ή μία εξαιρετικά δημιουργική βουτιά στην ασάφεια. Ιδού τι λέει δηλαδή ο Ευάγγελος Μαντουλίδης στο Ετυμολογικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής.
Θεάομαι-ῶμαι (=βλέπω, παρατηρῶ). Ἄλλος τύπος τοῦ θάομαι (=ἐκπλήσσομαι). Ἀπ’ τή λέξη θέα καί κατάληξη -ομαι, θεάομαι-θεῶμαι. Παράγωγα: θέαμα, θεάμων (=θεατής) κλπ κλπ μπούρου μπούρου.
Και μη χειρότερα... Για να δούμε τώρα και τι λέει το περίφημο λεξικό το Cambridge, για τη λέξη spectacle.
An unusual or unexpected event or situation that attracts attention, interest, or disapproval.
Μεταξύ των δύο, διαφαίνεται ένας κοινός τόπος: Ή έκπληξη, το απρόσμενο. Όμως ακόμη και αν συμφωνήσουμε σε αυτό, τότε μάλλον θα διαφωνήσουμε στο τι συνιστά έκπληξη και θα πρέπει να ανοίξουμε εκ νέου τα λεξικά ή να καταφύγουμε σε άλλα. Δεν θα βγει καμμία άκρη, να η ασάφεια! Παρόλα αυτά, αν επιμείνουμε όχι στον όρο, αλλά στην περίφραση, το ερώτημα παραμένει: Τι στο διάολο θα κάνει ο Jokic από εδώ και πέρα, τώρα που κοτζάμ μαντράχαλος ζήτησε να κατεβάσει τη μπάλα μόνος του; Ενας playmaker guard το πιθανότερο είναι να πάει σε pick n roll ή σε drive ή να δώσει μία γρήγορη πάσα στο high post και να συνεχίσει με τίποτα περίεργα cuts. Ο Jokic όμως; Τι θα κάνει άραγε ο Jokic;
Πρώτο επίπεδο
Οh well... Aς εξερευνήσουμε μερικές πιθανότητες που έχει ένας καθαρός σέντερ του ύψους, της σωματοδομής και του εκτοπίσματος του, απέναντι στον καλύτερο αμυντικό ψηλό του κόσμου ...
1. Dribble drive με το αριστερό χέρι και προσποίηση.
2. Γρήγορο post-up, ρολάρισμα στο σώμα του αντιπάλου και τελείωμα με circus shot
3. Tρίποντο.
Τρεις ενέργειες ολότελα διαφορετικές μεταξύ τους, εκτελεσμένες στην εντέλεια. Η κάθε μία δεν παράγει ντε και καλά θέαμα από μόνη της, αλλά αν τις βλέπεις σε συνέχεια, εντός του ίδιου παιχνιδιού, δεν μπορεί παρά σε κάποιο σημείο να κατακτηθείς από τη σαγήνη.
Δεύτερο επίπεδο (που τίποτα δεν είναι επίπεδο, αλλά τελος πάντων το πιάνετε).
Δεν λέω βέβαια, υπάρχουν και οι γρουσούζηδες. Μπορεί η ποικιλία των κινήσεων, σε συνδυασμό με τον βαθμό δυσκολίας (Gobert), να μην αρκεί για να ικανοποιήσει όλες τις απαιτήσεις. Συνεπώς, για να καλύψουμε τα πάντα, ας περάσουμε σε μία δεύτερη διακλάδωση, που ξεκινάει από την φάση Νο 2 παραπάνω.
Tι θα κάνει άραγε από εδώ και πέρα ο Nikola Jokic; Υπενθυμίζω πως είναι αδύνατο να καταφύγουμε στον ορισμό της έκπληξης, ούτε μπορούμε να οριστικοποιήσουμε τι σημαίνει ακριβώς θέαμα.
'Oπως και πριν, πάμε να δούμε μερικά ενδεχόμενα για τη συνέχεια, στο σημείο που το σώμα ζυγίζει εκείνο του αντιπάλου και αναγνωρίζει την υφή και τις πιθανές αντιδράσεις του. Ξεκίνημα με εκείνο που παρακολουθήσαμε προηγουμένως και συνέχεια με τα υπόλοιπα.
Πάσες στο τρίποντο, πάσες στη ρακέτα, ρολάρισμα από τη μία, ρολάρισμα από την άλλη, ποιος ξέρει...
Επίπεδο 3 και συμπέρασμα
Αν ακόμη υπάρχει δυσπιστία, μπορούμε να πιάσουμε τα ενδεχόμενα και ακόμη παρακάτω, αφού έχει έρθει ένα πιθανό double team ή αφότου το σώμα έχει στρίψει τελείως. Οι διακλαδώσεις εξακολοθούν να προβάλλουν αμέτρητες, μέχρι και την ολοκλήρωση της επίθεσης. Όμως επειδή το point πιθανώς να το διαπιστώνετε ήδη, ας πάμε απλώς σε ένα τελευταίο στιγμιότυπο, από τον ίδιο αγώνα-θαύμα της Κυριακής απέναντι στη Utah. Το στιγμιότυπο είναι ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό των όσων μελετάει το μυαλό του Jokic την ώρα που επιχειρεί οποιαδήποτε κίνηση από τη γκάμα του.
Πάσα έξω ή τελείωμα με το δεξί; Μπα, άσε, τελείωμα με το αριστερό. Στο μεταξύ, ο Gobert έχει μπερδευτεί τόσο πολύ, που χάνει το αμυντικό ριμπάουντ επειδή ψάχνει τη μπάλα κάπου στην περίμετρο. Ο Γάλλος, που δέχτηκε 47 πόντους από τον Jokic, βρίσκεται βυθισμένος σε απόγνωση. Ιδού.
O Jokic δεν μπορεί να καρφώσει με τον τρόπο που το έκανε στη Lob City ο Blake Griffin, δεν μπορεί να σκοράρει από τα αυτοκόλλητα όπως ο Lillard ή να επιτεθεί με τον ανεπανάληπτο συνδυασμό μανίας και οξυδέρκειας του James. Yπάρχει όμως ένας πολύ συγκεκριμένος λόγος που είναι ο πιο θεαματικός παίκτης του κόσμου, ακόμη και αν είναι αδύνατο να συμφωνήσουμε επάνω στους ορισμούς. O Jokic μπορεί να παράξει μόνος του την πλοκή ενός ολόκληρου αγώνα, με έναν αντίστοιχο τρόπο που ένας σκηνοθέτης παράγει μία ταινία. Είναι υπεύθυνος για την δημιουργία του θεάματος μίας αναμέτρησης σχεδόν εξ ολοκλήρου: Για τις στροφές, τις ανατροπές, τις κορυφώσεις και τις ευθείες γραμμές της, μεταφέροντας το αναπάντεχο (ό,τι και αν είναι το αναπάντεχο) σε κάθε γωνιά του γηπέδου και σε κάθε πιθανό συμπαίκτη του, ανά πάσα στιγμή.
Φυσικά, στην ίδια του την παραγωγή μπορεί να βγει και χαμένος. Θα υπάρχει πάντοτε ο Lebron, θα υπάρχει ο KD. Τελευταία φαίνεται να διεκδικεί ένα σοβαρό μερίδιο στην κορυφή ο Embiid και σίγουρα δεν μπορεί κανείς να ξεγράψει τον Leonard ή το υπέροχο μπάσκετ που παίζουν εσχάτως οι Jazz. O Steph κουβαλάει τους αποδεκατισμένους Warriors από το χέρι. Τίποτε από αυτά όμως δεν σημαίνει πως ο Jokic δεν αποτελεί την πιο συνεπή μηχανή παραγωγής θεάματος στον πλανήτη αυτή τη στιγμή, διότι ο τρόπος που αγωνίζεται εν δυνάμει μπορεί να παράξει τα πάντα. Είναι ο πιο θεαματικός παίκτης του αθλήματος και πάνω στην διαπίστωση αυτή μπορούμε τώρα να τσακωθούμε ελεύθερα, διότι μπορεί ο καθένας/η καθεμία να κάνει το ίδιο για οποινδήποτε άλλο παίκτη. Ας τολμήσει!