Είναι γενικώς αποδεκτό πως τα τελευταία χρόνια ερχόμαστε ως θεατές αντιμέτωποι με μια τεράστια ροή δεδομένων γύρω από το αγαπημένο μας άθλημα. Κάποια από αυτά τα στοιχεία αφορούν στατιστικά που τα βλέπουμε χρόνια, άλλα από αυτά εισαγουν νέες έννοιες στο μπασκετικό προσκήνιο. Σίγουρα οι πιο μυημένοι από εσάς θα είναι ήδη εξοικειωμένοι με έννοιες όπως Off/Def Rating, Usage%, 3FG Ratio και άλλες, τις οποίες φυσικά συχνά χρησιμοποιούμε και εδώ στο Basketball Guru για να επιχειρηματολογήσουμε πάνω στα κομμάτια που μοιραζόμαστε μαζί σας καθώς δίνουν μια πιο εκ βαθέων εικόνα για τις δράσεις των ομάδων στο παρκέ. Τα «νούμερα» γενικότερα, έχουν αλλάξει άρδην τον τρόπο που βλέπουμε έναν αγώνα και μάλιστα για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, τον τρόπο που κρίνουμε τις αντιδράσεις των άμεσα εμπλεκομένων σε αυτόν, όπως είδαμε πρόσφατα και στο εξαιρετικό Cyborg αφιέρωμα του Guru. Τελικά, μήπως καταπιανόμαστε πολύ με τα νούμερα και χάνουμε το ίδιο το μπάσκετ;
Το εκκρεμές της πληροφορίας
Ο θρύλος λέει (όχι ο Ολυμπιακός, η λαϊκή σοφία εννοώ) πως όταν είχε πρωτοφτιαχτεί το PER (Player Efficiency Rating) ως μέσο μέτρησης της ολοκληρωμένης απόδοσης των παιχτών, ο David Robinson ήταν ο πρώτος σε αυτήν την αξιολόγηση και άμεσα ο τύπος που το καθόριζε «έπρεπε» να αλλάξει, ώστε να ευνοεί τον Michael Jordan, όπως και έγινε. Τι θέλω να πω με αυτό: Η στατιστική (μπορεί να) είναι υποκειμενική, όπως συζητούσα πρόσφατα και με ένα μεγάλο μυαλό του site μας. Ίσως όχι με αυτά που δείχνουν οι αριθμοί, αλλά με τον τρόπο που παρουσιάζονται και τον τρόπο που πρωτογενώς έχουν οριστεί από τον εκάστοτε υπεύθυνο, είτε αυτό λέγεται PER, είτε usg%, είτε ό,τι άλλο θέλετε εσείς. Σε αυτήν την κατεύθυνση, ο Reggie Miller σε μια συνέντευξή του στη Washington Post είχε πει: «Ήμουν μεγάλος υπέρμαχος του να βλέπω και να μελετώ βίντεο αντίπαλων. Μου άρεσε να μελετώ ομάδες και παίκτες και έβγαζα την αξιολόγησή τους για μένα από εκεί. Ποτέ δεν το μετέτρεψα σε νούμερα. Είναι καλό μάλλον να το χρησιμοποιούν σε παίκτες, αλλά για μένα, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το eye-test», δηλώνοντας ξεκάθαρα πως οι στατιστικές κατηγορίες δε θα του έδιναν ποτέ την αντίληψη που θα ήθελε εκείνος για έναν παίκτη και δη, προσεχή αντίπαλο.
Από την άλλη όχθη, βρίσκεται το «δόγμα του Moneyball», επιτρέψτε μου την έκφραση. Από το 2003, όταν και εκδόθηκε το ομώνυμο βιβλίο του Michael Lewis, υπάρχει μια συνεχής στροφή προς τη γνώση και την ανάλυση στατιστικών ώστε να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα των κινήσεων και των σουτ που αποφασίζει μια ομάδα μέσα στο παιχνίδι. Απόρροια (και) αυτών, η γέννηση τα τελευταία χρόνια άκρως επιτυχημένων ομάδων όπως οι GS Warriors και οι Rockets του James Harden (και του Morey), αλλά και των back office των Raptors ή των Kings, που ακόμα και αν δε φαίνεται ίσως τόσο, έχουν εξαιρετικά επιτελεία ανάλυσης ανεπτυγμένων στατιστικών. Η χρήση στατιστικών και η προσπάθεια πρόβλεψης μελλοντικών γεγονότων δε σταματάει μόνο στο παρκέ, αλλά προχωράει και σε άλλους τομείς του αθλήματος, όπως για παράδειγμα το ετήσιο Draft, όπου ο κάθε GM προσπαθεί να έχει όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη εικόνα για ένα μελλοντικό παίχτη που θα αποφασίσει να φέρει στο franchise του.
Κοντά στα παραπάνω, από το 2009, η λίγκα χρησιμοποιεί κάμερες και ειδικά συστήματα (που έχουμε παρουσιάσει και στο site μας), που ελέγχουν τις κινήσεις των παικτών περίπου 25 φορές το δευτερόλεπτο. Από πέρυσι, υπάρχει το CourtVision (πνευματικό παιδί της εταιρείας Second Spectrum και των Clippers) που δίνει ζωντανά δεδομένα για τις «σωστότερες» αντιδράσεις των παικτών ανά πάσα στιγμή στο γήπεδο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αλληλεπίδραση μας ως απλοί θεατές. Πλέον αύριο μεθαύριο, κάποιος μπαρμπά-Kyriakos από ένα καφενείο του μακρινού Los Angeles θα μπορεί να λέει, «να, είδες, δεν έδωσε την πάσα στο τρίποντο όπως έπρεπε, έχασε το drive και χάσαμε το ματς. Να φύγει ο άχρηστος, να πάει αλλού».
Και πού το πας ρε μάστορα τελικά;
Για να συμμαζέψω λίγο τις παραπάνω μου σκέψεις και να καταλήξω κάπου, προσωπικά όντας υπέρμαχος της στατιστικής, το μόνο προαπαιτούμενο που θα βάζαμε στους εαυτούς μας, είναι να προσπαθούμε να βλέπουμε την πλήρη εικόνα. Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να συνδυάζουμε όσο το δυνατόν περισσότερα νούμερα γίνεται, ώστε να καταλήγουμε σε ένα ως επί το πλείστον ασφαλές συμπέρασμα. Αν χρησιμοποιούμε σε ένα συμπέρασμα ένα μόνο νούμερο, μπορεί κάλλιστα να έχουμε καταλήξει σε λάθος.
Από την άλλη πλευρά, όσο εξαιρετικό και να πιστεύουμε πως είναι το eye test και η προσωπική κρίση του καθενός, η αποκλειστική προσκόλληση σε αυτά δε βοηθάει σε τίποτα, αντιθέτως κάνει και βήματα πίσω για την εξέλιξη ενός αθλήματος γενικότερα. Παρόλα αυτά, υπάρχει ένα μεγάλο μέρος του κοινού που παρακολουθεί τους αγώνες, που η «υπερπληροφόρηση» από πλευράς στατιστικών, θα του δώσει την ψευδαίσθηση της παραπάνω γνώσης και ενίοτε της αίσθησης ελέγχου/κρίσης πάνω στο άθλημα και τους πραγματικούς πρωταγωνιστές του. Η σημασία εδώ βρίσκεται στο να αποδεχθούμε πως τα στατιστικά είναι μέσο περαιτέρω πληροφόρησης και όχι κάποιο θέσφατο καθώς το προσωπικό ταλέντο των παικτών όπως και η έννοια της τυχαιότητας μπορούν να αλλάξουν άρδην τα δεδομένα. Το επόμενο εύστοχο σουτ του Curry από τα 10 μέτρα, που φυσικά δε θα είναι η τεχνικά καλύτερη επιλογή της ομάδας) θα σας πείσει γι’ αυτό.
Αντί επιλόγου
Κλείνοντας, το προσωπικό μας γούστο μπορεί να ορίζει ότι δε μας αρέσει ο Χάρντεν και ο κάθε Χάρντεν να εκτελεί 1/17 τρίποντα σε μια κακή βραδιά, αλλά τελικά το ότι ένας τέτοιος παίκτης μέσα σε στο εκάστοτε σύνολο κερδίζει, είναι δυνατός υποψήφιος MVP και οδηγεί μια μέτρια -χωρίς αυτόν- ομάδα, μήπως θα έπρεπε να μας προβληματίσει διαφορετικά και παραγωγικότερα ως προς το ποιος του έχει υποδείξει να παίζει έτσι και πώς κινείται η υπόλοιπη ομάδα γύρω του; Μη μένετε στο «Μούσια» βέβαια, είναι ένα απλό παράδειγμα μόνο, μπορείτε να βάλετε όποιον άλλον παίκτη ή ομάδα επιθυμείτε που αντίστοιχα ακολουθούν τους άτυπους νόμους των στατιστικών. Μήπως από την άλλη, οι mid-range shooters Spurs από τον Αγιαντώνη που είναι προσκολλημένοι σε μια παλιά πατροπαράδοτη (και συχνά επιτυχημένη, μην κρυβόμαστε) συνταγή είναι το αληθινό μπάσκετ και τελικά αυτούς επιθυμούμε να βλέπουμε για να χαιρόμαστε για τα fundamentals του αθλήματος, ακόμα κι αν δεν είναι top seeds;
Η δική σας γνώμη ποια είναι, υπάρχουν ακόμα αληθινοί «ρομαντικοί» του μπάσκετ και έτσι θα έπρεπε να παραμείνουν ή τελικά οι αριθμοί θα κρίνουν το μέλλον και αναπόφευκτα όλα θα κινηθούν προς το δόγμα που ορίζουν αν θέλουν να μη χάσουν το «τρένο» της εξέλιξης; Τη βοήθειά σας επιθυμώ, λύστε μου την απορία. Στο επόμενο μου κείμενο, σας υπόσχομαι, θα αναζητήσουμε μαζί το «τι είναι ο άνθρωπος».
https://qz.com/1104922/data-analytics-have-revolutionized-the-nba/