Την σεζόν 1979-1980 οι ομάδες εκτελούσαν κατά μέσο όρο 2,8 σουτ τριών πόντων. Τη σεζόν 2015-2016 οι ομάδες εκτέλεσαν 24,1 τρίποντα ανα παιχνίδι, με τον Curry να ευστοχει σε 402 τρίποντα, αριθμό μεγαλύτερο από όσα κατάφερε να πετύχει οποιαδήποτε ομάδα τα πρώτα 15 χρόνια της εφαρμογής της γραμμής του τριπόντου. Τι μεσολάβησε λοιπόν απο τα πρώτα χρόνια της εφαρμογής μέχρι την σημερινή κυριαρχία του τριπόντου ; Χρόνος και παρατήρηση. Οι παίκτες ξεκίνησαν να εξασκούνται συνεχώς στο τρίποντο, το οποίο έδωσε την ευκαιρία σε καποιους χωρίς τα τρομερά αθλητικά προσόντα να βρουν ενεργό ρόλο στη λίγκα, διότι ήξεραν να κάνουν καλά ένα πράγμα, να σουτάρουν από μακριά. Και ως γνωστόν, με την πάροδο του χρόνου έγινε προφανές ότι το σουτ για τρεις πόντους είναι αποτελεσματικότερο. Τι θα μπορούσε λοιπόν να μας επιφυλάσσει το μέλλον;
Ήδη στα εσωτερικά του ΝΒΑ υπάρχει ένας ψίθυρος που τείνει να γίνει φωνή. Η προσθήκη μίας ακόμα γραμμής τεσσαρων πόντων ακούγεται πλέον ως μία εφικτή καινοτομία, που θα κάνει το παιχνίδι ακόμα πιο ενδιαφέρον. Σίγουρα στο πρώτο άκουσμα αυτής της ιδέας ο κόσμος είναι αρνητικός, καθώς αποτελεί μία τεράστια αλλαγή. Όμως ακριβώς αυτή δεν ήταν η άποψη πολλών και για τη προσθήκη της γραμμής των τριπόντων μερικά χρόνια πίσω ; Σήμερα το τρίποντο είναι τοσο συνυφασμένο με το παιχνίδι, που πολύς κόσμος αγνοεί το γεγονός ότι δεν υπήρχε εξαρχής.
Λοιπόν ας αρχίσουμε μελετώντας τα δεδομένα που έχουμε μέχρι σήμερα, για τα ποσοστά με τα οποία εκτελούν οι παίκτες της λίγκας αρκετά πίσω από τη γραμμή των 7.25. Άλλωστε αυτή η ευστοχία και η αυξανόμενη ικανότητα των παικτών να εκτελούν αρκετά πίσω από τη σημερινή γραμμή του τριπόντου είναι αυτή που ώθησε τη Λίγκα να σκέφτεται αλλαγές στους κανονισμούς. H υποθετική νεα γραμμή τεσσάρων πόντων θα μπορούσε ιδανικά να ήταν περιπου στα 8,5 μέτρα, 1,25 μέτρα δηλαδή πίσω από τα σημερινά όρια. Το γιατί το βλέπουμε στο παρακάτω διάγραμμα του slate.com.
Το σημείο στο οποιο πεφτει η αποδοτικότητα ενός σουτ ειναι 8.5 μετρα, δηλαδή περιπου 1.3 μετρα πισω απο το σημερινο τριποντο. Σε αυτο το σημειο του γηπεδου, το ποσοστά πηγαίνουν απο το 28.5 % στο 18.5%. Παρατηρώντας λοιπον ταυτόχρονη πτωση του ποσοστου ευστοχιας αλλα και της αξιας ενός τετραποντου , αποτελει πιθανόν την χρυση τομή για την τοποθέτηση της νεας γραμμης.
Εξάλλου, πέρυσι είδαμε τον Curry να ευστοχεί στα 22 από τα 45 σουτ που εκτέλεσε στη διάρκεια της κανονικής περιόδου 2015-2016 πίσω από τα 9 μέτρα. Δεύτερος στη λίστα ο Lillard, που ευστόχησε μόλις σε δυο τέτοιες προσπάθειες από τις 16 συνολικά. Με μία πρόχειρη ανάγνωση θα μπορούσε κάποιος να πει πως οι γήινοι παίκτες του ΝΒΑ, δηλαδή το σύνολο αυτών πλην του Curry, αδυνατούν να εκτελέσουν από τέτοια απόσταση και η προσθήκη της γραμμής των τεσσάρων πόντων δεν θα επηρεάσει το παιχνίδι. Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως μια τέτοια καινοτομία θα οδηγήσει αρχικά τους analysts να βγάλουν τα κομπιουτεράκια τους και να υπολογίσουν με ακρίβεια την αξία που θα έχει ένα τετράποντο. Στη συνέχεια οι αθλητές, καθώς θα εξοικειώνονται με τη νέα πραγματικότητα, θα αρχίσουν να εξελίσσουν το παιχνίδι τους και να εξασκούνται σε ακόμα μακρινότερα σουτ, μέχρι που η γραμμή τεσσαρων πόντων θα αποτελεί μέρος της καθημερινότητας.
Έχει ενδιαφέρον να ακούσουμε τι έχουν να πουν επί του θέματος μερικοί από τους πιο διακεκριμένους συντελεστές του πρωταθλήματος. Ένας από τους σπουδαιότερους σουτέρ στην ιστορία του πρωταθλήματος, ο Reggie Miller δήλωσε, “Eίναι αστείο. Το πρωτάθλημα θα είναι ένα ανέκδοτο και εγώ θα είμαι ο πρώτος που θα γελάει. Γιατί πρέπει συνεχώς να προσπαθούμε να αλλάξουμε το παιχνίδι ;”. Είναι περίεργο τέτοιες δηλώσεις να έρχονται από το στόμα ενός παίκτη, που στήριξε σε τεράστιο βαθμό τη πλούσια καριέρα του στην ύπαρξη της γραμμής των τριών πόντων. Eπίσης, ο θρύλος Larry Bird είπε “Δεν προπονιόμουν ποτέ στο τρίποντο. Τα παιδιά σήμερα το κάνουν. Κάθε 5-10 χρόνια έρχεται κάτι καινούργειο και ίσως σε 10 χρόνια όλοι σουτάρουν μόνο τετράποντα”. Τέλος ,ο coach των Warriors, Steve Kerr, δήλωσε πως θα ήταν τρελό να γίνει μία τέτοια προσθήκη, παρόλο που αυτοί που θα οφελούνταν πιο άμεσα από όλους θα ηταν οι Golden State Warriors.
Υπάρχουν βέβαια και αλλες ιδέες στο ίδιο μήκος κύματος. Μία πιο συντηρητική πρόταση αποτελεί το “τράβηγμα” της γραμμής τριών πόντων κατά ένα περίπου μέτρο πιο πίσω. Μία άποψη σίγουρα πιο καινοτόμα, δύσκολα εφαρμόσιμη, αλλά τρομερά ενδιαφέρουσα, είναι αυτή της πλήρης εξαφάνισης των γραμμών σουτ. Κάθε σουτ να αξιολογείται άναλογα με την απόσταση του από το καλάθι (πχ 4.3 πόντοι). Όπως και να έχει, το άθλημα αλλάζει και η αξία κάθε σουτ είναι πλέον ένα πραγματικό θέμα σε κάθε μπασκετική κουβέντα. Βασικός πυλώνας του σύγχρονου μπάσκετ και της gravity-based offence, για την οποία μιλήσαμε πριν λίγες μέρες στο site, είναι το spacing. Στη προσπάθεια εύρεσης παραπάνω χώρων, οι ψηλοί της λίγκας αποτραβιούνται από το καλάθι δημιουργώντας την τάση των stretch ψηλών. Φαντάζεστε τώρα τους σουτέρ ένα μέτρο πιο πίσω από ό,τι σήμερα; Σίγουρα η προσωπική άμυνα θα δυσκόλευε σε αφάνταστο βαθμό και η παρουσία ψηλών κορμιών με τεράστιο wing span θα ήταν ακόμη πιο απαραίτητη.
Ο Demar De Rozan κατηγορείται για τον παλαιομοδίτικο στυλ παιχνιδιού του, που αποτελείται από πολλά drive και mid-range shoots που παραπέμπουν στη δεκαετία του ’90. Ίσως σε λίγα χρόνια οι σπεσιαλίστες των σουτ τριών πόντων να θεωρούνται παροχυμένοι και προσκολλημένοι στο παρελθόν, ποιός ξέρει;
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν
https://www.quora.com/Will-there-ever-be-a-4-point-line-in-the-NBA
https://www.clipsnation.com/2016/5/22/11735704/the-4-point-line-debate
https://www.youtube.com/watch?v=Z-scta3GMWo
