Είναι η εν λόγω κίνηση της Μακάμπι ένας προάγγελος για την πορεία των πραγμάτων στον ευρωπαϊκό χάρτη, όσο πλησιάζουμε προς την δεκαετία του 2020; Είναι πολύ πιθανό η διαφαινόμενη νέα τάξη πραγμάτων στο μπάσκετ της ηπείρου να μειώσει την δυναμική των εθνικών πρωταθληματων, με τις ομάδες να αποφασίζουν συνειδητά να επικεντρωθούν σε άλλους, μεγαλύτερου διακυβεύματος στόχους από την κατάκτηση του εγχώριου πρωταθλήματος, όπως είναι στο παρόν η λαμπερή EuroLeague, η οποία συγκεντρώνει το ενδιαφέρον της πλειοψηφίας του κοινού, ειδικά στη χώρα μας. Τους τελευταίους μήνες αρκετές από τις δομικές σταθερές της Ευρώπης, αναφορικά με τις λίγκες της κυρίως, εμφανίζονται μετέωρες κι ένας λόγος που συμβαίνει αυτό είναι φυσικά κι η περίφημη κόντρα με την FIBA. Η Μακάμπι επιλέγει κάτι που μάλλον θα το χαρακτηρίζαμε ξενόφερτο, λαμβάνοντας ως γνώμονα την ευρωπαϊκή κουλτούρα που διακατέχει εδώ και πολλές δεκαετίες τα κλαμπ, με τις ρίζες του να παραπέμπουν περισσότερο σε αμερικανικά πρότυπα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που βρίσκουν κοινά στοχεία στην δρομολογημένη δημιουργία δύο διαφορετικών ρόστερ από την Μακάμπι, με την λειτουργία – αλληλεπίδραση που παρουσιάζουν οι ομάδες του NBA σε συνάρτηση με τις θυγατρικές τους στην G League. Είναι γεγονός πως υπάρχουν ομοιότητες, έστω κι αν η Ευρώπη βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο για να υποδεχθεί ολοκληρωτικά ένα τέτοιο σύστημα. Τι θέλει όμως πραγματικά να πετύχει η Μακάμπι μέσα από αυτήν την, ομολογουμένως ενδιαφέρουσα, διαδικασία και γιατί οι απόψεις γύρω από την επιλογή της διίστανται;
Τα χαρακτηριστικά και το γενικό προφίλ των ρόστερ
Τα πράγματα μοιάζουν λίγο - πολύ ξεκάθαρα, παρά το γεγονός πως για την ώρα δεν έχουμε πολλές πληροφορίες για το καινοτόμο αυτό εγχείρημα των Ισραηλινών. Αυτές θα έρθουν φυσιολογικά με την λήξη της περιόδου, όταν και θα ξεκινήσει επί της ουσίας ο θερινός μετεγγραφικός σχεδιασμός της Μακάμπι. Φυσικά, μια τέτοια απόφαση, εμπεριέχει τόσο θετικά, όσο κι αρνητικά στοιχεία, τα οποία θα μελετήσουμε παρακάτω. Παράλληλα, το γεγονός πως δεν υπάρχει ομάδα κορυφαίου επιπέδου στην Ευρώπη με προϋπηρεσία και τεχνογνωσία πάνω σε κάτι τέτοιο, αυξάνει αισθητά και το ρίσκο. Η έλλειψη πεπατημένης τους αναγκάζει να επεκταθούν στην αμερικανική καθημερινότητα, προκειμένου να συναντήσουν μια παρεμφερή τακτική για να «πάρουν ιδέες».
Αυτό που αξίζει να γνωρίζετε είναι πως το κάθε ρόστερ της Μακάμπι θα έχει, σύμφωνα πάντα με τον σύλλογο, δικούς του παίκτες και προπονητικό επιτελείο. Θα είναι ξεχωριστά δηλαδή. Το ευρωπαϊκό θα αποτελείται πρακτικά από παίκτες πρώτης γραμμής, ικανούς να επαναφέρουν μετά από αρκετά χρόνια σε τροχιά playoffs την ομάδα, ενώ το αντίστοιχο της εγχώριας λίγκας δεν θα έχει αστέρες ή ακριβοπληρωμένους παίκτες, αλλά κυρίως γηγενείς. Πολλοί εξ' αυτών θα είναι νεαροί που θα αποτελούν επενδύσεις, ενώ δεν αποκλείεται να πλαισιωθούν κι από ορισμένους πιο έμπειρους παίκτες, όπως είναι για παράδειγμα στη φετινή Maccabi οι Jake Cohen, Karam Mashour και Itay Segev. Εν ολίγοις, το σκεπτικό των ανθρώπων που διοικούν τον σύλλογο είναι να δημιουργήσουν δύο διαφορετικές ομάδες, όπου η "δεύτερη" θα είναι ικανή να τροφοδοτήσει την "πρώτη". Επίσης, επεκτείνοντας το, κι η δεξαμενή όπου αντλεί παίκτες η Εθνική Ισραήλ είναι πιθανό να μεγαλώσει, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα που υπάγεται στα θέματα των Εθνικών ομάδων. Και κάπου εδώ συναντάμε ένα κομβικό σημείο: τα αποτελέσματα της Μακάμπι υπό αυτό το πλαίσιο λειτουργίας, είναι ικανά να επηρεάσουν συλλόγους στο να ακολουθήσουν κάτι παρόμοιο. Με άλλα λόγια, εάν το μοντέλο της Μακάμπι πετύχει, θα έχει κάνει την αρχή και δεν θα είναι πια μόνη της, αφού θα έχει δείξει έναν νέο δρόμο, αναπτύσσοντας μια εναλλακτική, μη τετριμμένη μέθοδο για τα δεδομένα της Ευρώπης. Η επιτυχία θα φέρει και νέες, επίδοξες Μακάμπι, όπως είναι φυσικό.
Θετικά
• Το κάθε ρόστερ θα είναι αφοσιωμένο αποκλειστικά και μόνο σε μια διοργάνωση: το «εγχώριο» μόνο στην Winner League, το «ευρωπαϊκό» από την πλευρά του στην EuroLeague, κάτι που επί της ουσίας σημαίνει πως ο όγκος παιχνιδιών για τους παίκτες του καθενός ρόστερ θα είναι μειωμένος. Το ένα ρόστερ θα έχει να δώσει 30 παιχνίδια, minimum, στην regular season της EuroLeague (που μπορεί να φτάσει maximum τα 37) και το αντίστοιχο του Ισραήλ 33 (συν μόλις έναν προημιτελικό best-of-five γύρο playoffs, αφού μετά από αυτόν ο πρωταθλητής κρίνεται μέσω Final Four). Ας πάρουμε για παράδειγμα την περίπτωση του Devin Smith, ο οποίος πέρασε μια εξαετία στην Maccabi (2011-2017) κι αγωνιζόταν κατά μέσο όρο σε 49 παιχνίδια τον χρόνο (χωρίς να υπολογίζουμε το εγχώριο κύπελλο), εντός κι εκτός συνόρων. Αντίστοιχα, την ίδια χρονική περίοδο, ο Yogev Ohayon εμφανιζόταν σε 47 παιχνίδια ανά σεζόν. Ο Sylven Landesberg, τα πέντε χρόνια που πέρασε στην «ομάδα του λαού» (2012-2017), έγραφε 51 συμμετοχές. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, τόσο υψηλό αριθμό συμμετοχών θα είναι αδύνατον πια να πιάσουν πλέον οι παίκτες του έκαστοτε ρόστερ της Maccabi. Από εδώ και στο εξής δεν θα έχουν να δώσουν δύο-τρία παιχνίδια την εβδομάδα, αλλά ένα (ίσως δύο σε ελάχιστες περιπτώσεις). Αποτέλεσμα; Πιο ξεκούραστοι, πιο συγκεντρωμένοι σε μόνο έναν στόχο, αφού δε θα έχουν να χωρέσουν δύο καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη. Και φυσικά, περισσότερες διαθέσιμες ημέρες για προπόνηση και δουλειά σε κομμάτια τακτικής από το τεχνικό επιτελείο, όπου πλέον είναι γεγονός πως οι προπονητές ελάχιστο χρόνο έχουν να προετοιμάσουν παίζοντας κάθε 2-3 μέρες.
• Το μοντέλο των δύο ρόστερ ευνοεί την ανάπτυξη γηγενών παικτών: Ας λάβουμε ως δεδομένο πως το ευρωπαϊκό ρόστερ της Μακάμπι θα είναι το... άκριβο, εκείνο όπου θα μαζευτούν οι έμπειροι σταρ που θα στελεχώσουν την ομάδα που θα κυνηγήσει την πρώτη της διάκριση μετά το 2014 στο Μιλάνο. Το «δεύτερο», θα μπορούσε να λειτουργήσει ως "farm team", δηλαδή ένα σύνολο παικτών από το Ισραήλ, νεαρών κατά βάση σε ηλικία, οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να γράψουν μια γεμάτη σεζόν, με συστηματικό χρόνο συμμετοχής και βασικούς/σημαντικούς ρόλους. Θα είναι σε θέση να αποκομίσουν εμπειρίες και να βελτιωθούν αγωνιστικά, με μεθοδικότητα και χωρίς να πέσουν κατευθείαν στα… βαθιά, έτσι ώστε να τους τεστάρει παράλληλα ο οργανισμός για το αν θα μπορέσουν στο, εγγύς ή μακρινό, μέλλον να «ανέβουν» στην ευρωπαϊκή ομάδα.
• Η Μακάμπι, καλώς ή κακώς, θα μετατραπεί σε έναν σαφώς πιο ελκυστικό προορισμό για τους ξένους αθλητές, από τη στιγμή που ο φόρτος εργασίας τους θα είναι μειωμένος συγκριτικά με ότι θα συνέβαινε εάν υπέγραφαν φερειπείν στη Φενέρ ή το Μιλάνο. Τα τελευταία χρόνια είδαμε αρκετούς Αμερικανούς αθλητές να προτιμούν την «μισή» και πιο ξεκούραστη, σε σχέση με την ευρωπαϊκή, σεζόν της Κίνας, προκειμένου να αποφύγουν τον αυξημένο όγκο αγώνων, ταξιδιών και γενικότερου, υψηλής έντασης, τρόπου παιχνιδιού της Ευρώπης. Όπως και να 'χει, εάν αφήσουμε εκτός συζήτησης τα οικονομικά δεδομένα που πάντα θεωρούνται κορυφαία κριτήρια επιλογής ομάδας για επαγγελματίες αθλητές όπως είναι λογικό, το να έχεις να αγωνιστείς σε μια διοργάνωση αντί για δύο, είναι ένας μπελάς λιγότερος στο κεφάλι μεγάλης μερίδας των αθλητών.
• Το έδαφος είναι ευνοϊκό ώστε η Μακάμπι να έχει στις τάξεις της έναν κανονικό GM, όπως ακριβώς συμβαίνει στα franchise του NBA. Δηλαδή, έναν πραγματικά ενεργό άνθρωπο, ο οποίος θα μεσολαβεί μεταξύ ομάδων και διοίκησης, θα συντονίζει και θα βρίσκεται θεσμικά πάνω από τους κόουτς του εκάστοτε ρόστερ. Ο συγκεκριμένος ρόλος δεν είναι συνηθισμένος στην Ευρώπη, τουλάχιστον όπως θα έπρεπε να είναι βάση των αρμοδιοτήτων του. Ελάχιστες είναι οι ομάδες που έχουν προσλάβει General Manager δίνοντας του τα κλειδιά.
Αρνητικά
• Ουσιαστικά θα πρόκειται για μια ομάδα χωρισμένη στα δύο, με διαφορετικούς στόχους, υποχρεώσεις και κατ' επέκταση επιτυχίες ή αποτυχίες για την κάθε μια. Έστω ότι η Μακάμπι κατακτά το 2019 την EuroLeague, με τον «Χ» Αμερικανό να πανηγυρίζει στο παρκέ, την ώρα που ο «Υ» Ισραηλινός παίκτης απλά... κοιτάει. Αντίστοιχα κάτι παρόμοιο, από την ανάποδη, θα συμβεί σε περίπτωση που η Μακάμπι κατακτήσει το εγχώριο πρωτάθλημα. Κοινός παρανομαστής το brand name του συλλόγου, όχι όμως κι οι επιτυχίες του κάθε συνόλου του, αφού θα διαφέρουν οι συντελεστές.
• Η δημιουργία δύο ρόστερ αυτομάτως σημαίνει κι αύξηση (έστω και μικρή) των εξόδων για έναν οργανισμό, ακόμη κι αν στο εγχώριο δεν θα υπάρχουν συμβόλαια υψηλού κόστους. Η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών ομάδων απασχολεί αυτή τη στιγμή από 12 έως 16 αθλητές. Φανταστείτε, λοιπόν, μια ομάδα που απαρτίζεται από μόλις 12 παίκτες συνολικά, το λιγότερο σύνηθες φαινόμενο δηλαδή, και διπλασιάστε την. Μιλάμε για minimum 24 επαγγελματικά συμβόλαια. Μοιραία, όσες ομάδες, πέραν της Μακάμπι, επιλέξουν να ακολουθήσουν το ίδιο μοντέλο, θα πρέπει να αυξήσουν το μπάτζετ τους. Επομένως πρόκειται για μια σύνθετη απόφαση, την οποία προτού πάρουν οι σύλλογοι, θα πρέπει να τη σκεφτούν πολύ προσεκτικά, αφού ένα τέτοιο άνοιγμα ενδεχομένως να ξεπερνά τις δυνατότητες τους ή να τις ζημιώσει μακροπρόθεσμα.
• Δε χωρά αμφιβολία πως η συγκεκριμένη πολιτική συμβάλλει σε αυτό που πολλοί κατά καιρούς φοβούνται: την σταδιακή υποτίμηση των εθνικών πρωταθλημάτων και την αντικατάσταση τους από μια κλειστή λίγκα συγκεκριμένου αριθμού ομάδων. Οι εγχώριες λίγκες ανέκαθεν αποτελούσαν τους πυλώνες της Ευρώπης και δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποια τροπή θα πάρει η εξέλιξη του μπάσκετ της ηπείρου εάν τα εγχώρια πρωταθλήματα υποτιμηθούν εντελώς κι αρχίσουν να... υπολειτουργούν. Το πανίσχυρο ισπανικό πρωτάθλημα, για παράδειγμα, δεν θα είναι το ίδιο εάν Ρεάλ, Μπαρτσελόνα και Μπασκόνια επιλέξουν να κάνουν μελλοντικά κάτι αντίστοιχο με την Μακάμπι. Το συγκεκριμένο ζήτημα έγκειται άλλωστε και στην «μεγάλη οθόνη» του προβλήματος, η οποία αφορά την μερική κι όχι ολική σύνδεση της EuroLeague με τα εθνικά πρωταθλήματα. Στην προκειμένη περίπτωση, το πρόβλημα δεν είναι τόσο απλό όσο νομίζουμε.
Ερωτήματα - Τροφή για σκέψη
• Οι δύο αυτές ομάδες μεταξύ τους, θα συνδεόνται με κάποιον τρόπο; Δηλαδή, θα είναι σε θέση η μια να αλληλεπιδρά με την άλλη, δίνοντας και παίρνοντας παίκτες κατά την διάρκεια της χρονιάς; Ας δούμε ένα παράδειγμα: Έστω πως ο DeShaun Thomas (από το ευρωπαϊκό ρόστερ) επιστρέφει από έναν τραυματισμό κι ο κόουτς της ομάδας δεν βιάζεται να τον επαναφέρει. Θα μπορούσε να τον "δανείσει" για 1-2 παιχνίδια στην ομάδα των γηγενών, προκειμένου να βρει ταχύτερα ρυθμό και πατήματα; Αντίστοιχα, την περίοδο όπου ο Thomas είναι τραυματίας, θα μπορεί ένας παίκτης από την εγχώρια ομάδα να εμφανιστεί στην ευρωπαϊκή προκειμένου να καλύψει το κενό του;
• Έστω πως η ομάδα του Ισραήλ της Μακάμπι φτάνει μέχρι το τέλος, δηλαδή τον τελικό του εγχώριου Final Four, όπου και αναδεικνύεται ο πρωταθλητής. Ποιος μπορεί να εγγυηθεί πως ξαφνικά δεν θα παρατάξει 2-3 top παίκτες από την «ευρωπαϊκή» της σύνθεση, οι οποίοι μέχρι τότε δεν θα έχουν συμμετοχές στην Winner League, προκειμένου να αυξήσει τις πιθανότητες κατάκτησης του τροπαίου; Σαφώς και λαμβάνουμε υπόψη τυχόν περιορισμούς που θέτει η λίγκα του Ισραήλ σχετικά με τις αλλαγές σε ένα ρόστερ, αλλά πως είμαστε σίγουροι πως η Μακάμπι δεν θα έχει εγγεγραμμένους κάποιους κι εκεί για… παν ενδεχόμενο;
• Plot Twist: Νωρίτερα, αναφέραμε τα θετικά για τους γηγενείς και πως αυτοί είναι κερδισμένοι παίζοντας μια γεμάτη σεζόν, έστω κι αν αυτή είναι μόνο στο Ισραήλ. Στην πραγματικότητα όμως, ο Ισραηλινός παίκτης είναι ευνοημένος ή... ριγμένος από αυτή τη συνθήκη; Θα νιώθει όντως σημαντικός, αποτελώντας βασικό στέλεχος της εγχώριας ομάδας, ή θα αισθάνεται πως τον αφήνουν στην απ' έξω, από την κορυφαία ευρωπαϊκή λίγκα, ακόμη κι αν εκεί αγωνιζόταν ελάχιστα;
Ολοκληρώνοντας, οι σκέψεις μας κι οι θεωρίες που μπορούμε να κάνουμε γύρω από την ενέργεια της Μακάμπι είναι αρκετές, σίγουρα διφορούμενες κι η αλήθεια είναι πως για να τις βάλουμε σε μια τάξη, πρέπει πρώτα να δούμε το μοντέλο εν δράσει. Ξεκάθαρα συμπεράσματα δε θα βγουν από την μια μέρα στην άλλη, καθώς το πρέπον θα ήταν να τρέξει το πρότζεκτ για να το κρίνουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια. Για την ώρα, μόνο υποθέσεις και σενάρια.