Κατά την διάρκεια της θητείας του Ελληνα κόουτς οι Μοσχοβίτες μετατράπηκαν από πάρκο δεινοσαύρων σε μία ομάδα-μοντέλο του spacing , με τεντωμένες αποστάσεις και άπλετο χώρο στους γκαρντ για να πατήσουν ρακέτα. Σε συνδυασμό με τον συνεχιζόμενα υψηλό ρυθμό (74,9 σε pace, πρώτη θέση στην διοργάνωση στον τομέα) , η φιλοσοφία αυτή έφερε την ΤΣΣΚΑ πλησιέστερα από κάθε άλλη ομάδα στον όρο pace and space, με τις συνεργασίες μεταξύ των κοντών να είναι σε πρώτο πλάνο και τους πλάγιους (off guards ή forwards) να είναι πανέτοιμοι ανά πάσα στιγμή να εκτελέσουν πίσω από τα 6,75. Το παιχνίδι της πρωταθλητριας της VTB δεν χαρακτηριζόταν απαραίτητα από μεγάλο αριθμό προσπαθειών πίσω από τα 6,75, αλλά από πολύ καλά σουτ από πολύ καλούς σουτέρ και ιδανικές συνθήκες για τους Ντε Κολό - Τεόντοσιτς στον κεντρικό διάδρομο.

Το όλο σχέδιο λειτουργούσε υπέροχα μέχρι και τα μισά της φετινής περιόδου, όπου εμφανίστηκαν τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια, παρά την βελτίωση στους αμυντικούς στατιστικούς δείκτες σε σχέση με την θριαμβευτική χρονιά της κατάκτησης της κορυφής. Για κάποιο μυστήριο λόγο, από ένα σημείο του δεύτερου γύρου της ευρωλίγκα και ύστερα, η ΤΣΣΚΑ άρχισε να γίνεται χειρότερη. Όχι πολύ, όμως όσο ακριβώς χρειαζόταν προκειμένου στην τελική ευθεία να αντιμετωπίσει προβλήματα και εν τέλει να ηττηθεί από τον Ολυμπιακό, έχοντας πιο πριν αποκλείσει την Μπασκόνια πολύ πιο δύσκολα από ο,τι δείχνει το τελικό 3-0. Τα ποσοστά στα τρίποντα έπεσαν, το ίδιο και συγκριτικά η παραγωγή ανά 100 κατοχές και ο δείκτης effective field goal percentage¹. Σε αυτά τα τελευταία παιχνίδια μάλιστα, η άμυνα επέστρεψε σε παλιότερες κακές συνήθειες.

Ο Ιτούδης βρέθηκε βασικά αντιμέτωπος με τρία προβλήματα, άσχετα με τους τραυματισμούς των δυο σταρ του σε κάποιες περιόδους της χρονιάς.

• Πρώτον, είδε κάποιους παίκτες του απλά να σουτάρουν χειρότερα σε σχέση με την περίοδο '15-16. To 41,3% πίσω από την γραμμη του Κουρμπάνοφ π.χ., έγινε 33,4%. To 54% (!) του Χίγκινς έγινε 40%, σε ίδιες μάλιστα προσπάθειες. O Bοροντσέβιτς έμεινε σταθερός σε ποσοστά, αλλά η συμμετοχή του στο επιθετικό παιχνίδι και η συνεισφορά του σε πόντους μειώθηκαν, κάτι που ισχύει και για τον Φριτζόν. Mόνο ο εκδιωχθείς Τζάκσον πήγε ουσιαστικά καλύτερα, όμως εκείνος έπαιζε κυρίως με την μπάλα στα χέρια, και ανέλαβε σε μεγάλο μέρος της χρονιάς να τρέξει την επίθεση λόγω των απουσιών. Συνολικά, η συνεισφορά των πλάγιων γραναζιών μειώθηκε.
• Δεύτερον, και καθόλου ανεξάρτητο από το πρώτο, οι άμυνες από ένα σημείο και ύστερα προσαρμόστηκαν, ειδικά όσες είχαν να επιδείξουν ένα καλό αμυντικό δίδυμο στο πικ εν ρολ. Ο Σφαιρόπουλος αμύνθηκε ανοιχτά και δεν άφησε κανεναν άλλον πλην των δύο να μυριστεί αίμα. Όταν ο αντίπαλος κατάφερνε να εφαρμόσει ανάλογη συνταγή, η ΤΣΣΚΑ δεν είχε εναλλακτικό πλάνο, καθώς οι βασικοί και η second unit ήταν προορισμένοι να παίζουν το ίδιο ακριβώς μπάσκετ.
• Τρίτον, η καθίζηση του Χριάπα προς το τέλος της σεζόν άφησε αβοήθητο τον Χάινς να κλείνει τρύπες. Συνολικά στα κρίσιμα παιχνίδια οι Ρώσοι δεν αμύνθηκαν καλά, καθόλου καλά, με την βελτίωση να αποδεικνύεται τελικά ωφέλιμη μόνο στην κανονική περίοδο. Το χαμηλό ύψος της περιφέρειας δεν βοήθησε στην τακτική αλλαγών, και για να εφαρμοστεί αυτή καλύτερα έπρεπε ο Κουρμπάνοφ να αναλαμβάνει τον χειριστή. Το πλάνο δεν ήταν καινούριο, και πέρυσι πήγε περίφημα. Ομως πέρυσι η επίθεση απαιτούσε λιγότερα από την αμυντική αποτελεσματικότητα.

Με αυτά υπόψη, δείχνει απόλυτα λογική η στροφή της ΤΣΣΚΑ σε δύο παίκτες που κάθε άλλο παρά καλοί εκτελεστές είναι. Η επιλογή Βέστερμαν , εκτός του ότι αναπληρώνει ως ένα ποσοστό την πιθανή φυγή του Μίλος Τεόντοσιτς, προσφέρει άμυνα επάνω σε αλλαγές, με τον Ιτούδη να βρίσκει μετά από χρόνια έναν "μακρύτερο" αμυντικό στην περιφέρεια. Ο Γάλλος , παρά τα όχι τόσα γρήγορα πόδια, έχει καλά άκρα, συνεπώς η καταφυγή σε τεχνικές "Κουρμπάνοφ" θα μπορεί να περιοριστεί. Επίσης, οι Ρώσοι αποκτούν επιπλέον παιχνίδι στο ποστ, κάτι βέβαια όχι τόσο άμεσα αναγκαίο. Σε κάθε περίπτωση, ο Βέστερμαν μπορεί να κατευθύνει μία επίθεση χωρίς τον φόβο πως στην άμυνα θα είναι μαύρη τρύπα.

Ο Κλάιμπερν τώρα, αυτό που δίνει περισσότερο είναι ένταση, καθώς και προσωπική φάση στις περιπτώσεις που οι αμυντικοί ανακάμψουν γρήγορα (το δεύτερο point) λίγο παραπάνω. Επίσης δίνει ένα άλλου τύπου transition από την άμυνα στην επίθεση και με λίγο στοχευμένη προπονητική δουλειά μπορεί σίγουρα να παρουσιάσει ποσοστά τριπόντου ανάλογα με εκείνα του Κουρμπάνοφ ή του Χριάπα, ου μην και καλύτερα. Ο Ιτούδης θα το προσπαθήσει να τον βελτιώσει στον τομέα, είμαι σίγουρος, αλλά κυρίως υπολογίζει στην δύναμη και στην σπιρτάδα του, στοιχεία που έλειπαν από τους φόργουορντ των Ρώσων. Τέλος, ο Κλάιμπερν κάνει ευκολότερο το "ανακάτεμα" των σχημάτων, κάτι που αποδείχθηκε περίτρανα στην Νταρουσάφακα. Ο Μπλατ τον έβαλε πολλές φορές στην θέση 4 σε χαμηλά σχήματα γεμάτα ταχύτητα, με εκείνον να είναι ο ουσιαστικός καταλύτης στην αποτελεσματικότητα τους.

Εν ολίγοις, ο Ελληνας προπονητής μοιάζει να κάνει μια λογική θυσία. Αφού έτσι κι αλλιώς κάποιοι παίκτες δεν σούταραν καλά, προτιμά να "επισημοποιήσει" μια οπισθοχώρηση στην μακρινή εκτέλεση, προκειμένου να προσθέσει έξτρα άμυνα, ταχύτητα και δύναμη στο ποστ. Η ΤΣΣΚΑ θα σκληρύνει και θα αμυνθεί (λογικά) καλύτερα, δοκιμάζοντας παράλληλα νέες επιθετικές συνταγές. Οπως και να έχει πάντως, για τους Ρώσους η σημαντικότερη υπόθεση παραμένει εκείνη του Μίλος Τεόντοσιτς. Αν τον χάσουν (οπως πολλά δείχνουν), τότε ο Δημήτρης Ιτούδης θα δώσει τις δυσκολότερες (εώς σήμερα) εξετάσεις της καριέρας του ως head coach. Πώς θα κρατήσει το σύνολο ανάμεσα στα 2-3 κορυφαία της ηπείρου, με μία τόσο βιαίη προσαρμογή;

Σημείωση:

1. Για το συμπέρασμα αυτό κοίταξα σε βαθος χρόνου τα προηγμένα στατιστικά του Αντρέα Χριστοφόρου για το badbasket, όπως και τα ποσοστά των Ρώσων στο τέλος του πρώτου γύρου και μετά στο επίσημο σάιτ της ευρωλίγκα.