Όπως διαβάζω στη USA Today, δεν θα ξεκινήσουν όλοι με τη μία, διότι πολύ απλά τα μέτρα από πολιτεία σε πολιτεία στις ΗΠΑ διαφέρουν. Οι Γουόριος για παράδειγμα, είναι υποχρεωμένοι να περιμένουν μέχρι την πρώτη Ιουνίου.
Για την ακρίβεια, μόλις τρεις ομάδες βρίσκονται σε θέση να επανέλθουν στην ρουτίνα τους: Οι Κλίβελαντ Καβαλίερς, οι Ντένβερ Νάγκετς και οι Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς. Οι υπόλοιπες θα αναμένουν είτε τις οδηγίες των τοπικών τους αρχών, όπως π.χ. οι Ρόκετς, είτε την επίτευξη ενός αληθινά ασφαλούς περιβάλλοντος, όπως π.χ. οι Μαβς, οι οποίοι δια στόματος του ιδιοκτήτη τους, Μαρκ Κούμπαν, εξέφρασαν την αμφιβολία τους για το αν μπορούν να διεξαχθούν προπονήσεις, χωρίς έναν τεράστιο αριθμό τεστ. Το Χιούστον και το Ντάλας ανήκουν στην ίδια πολιτεία, η οποία έχει προαναγγείλει άνοιγμα των γυμναστηρίων στις 18 Μαϊου. Όμως την ίδια στιγμή που οι "Ρουκέτες" ανυπομονούν, οι "Καουμπόηδες" διστάζουν (και εδώ να ζητήσω συγγνώμη για τη χρήση των ηλίθιων αυτών όρων).
Τέτοιοι είδους "διαφωνίες" είναι λογικό να εμφανίζονται, εν μέσω της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης, η οποία συνεχώς παράγει νέα δεδομένα ασφαλείας. Στις ΗΠΑ συγκεκριμένα, τις αρχικές προσδοκίες για έναν καθημερινό, επαρκή αριθμό τεστ, έχει διαδεχθεί ένα ανερμάτιστο χάος, το οποίο εμπλέκει στη διαδικασία των ελέγχων και της ιχνηλάτησης διάφορους κατασκευαστές/διανομείς, αδυνατώντας να παράξει σαφή και χρηστική πληροφορία. Πώς γίνεται αλήθεια να συζητάμε για την επαναφορά ενός ενιαίου πρωταθλήματος που εκτείνεται γεωγραφικά σε όλα τα μήκη και τα πλάτης της χώρας;
Διαφορετικές απόψεις, που οδηγούν σε ανισότητες
H απάντηση ως γνωστόν έχει δοθεί, μέσω της προώθησης της ιδέας διεξαγωγής των αγώνων σε ένα σημείο, είτε αυτό είναι το Λας Βέγκας, είτε είναι η ... Disney World, είτε και εγώ δεν ξέρω τι. Όμως και πάλι, το γεγονός ότι εκεί θα καταφτάσουν άνθρωποι από διαφορετικές πολιτείες και με διαφορετικές απόψεις, συνιστά το εγχείρημα τρομερά δύσκολο.
Από εδώ ασχοληθήκαμε σχετικά εκτεταμένα με το συγκεκριμένο σενάριο, επικοινωνώντας με τον επιδημιολόγο των σπορ του Emory University, Ζάκαρι Μπίνι. Ο λόγος που επέλεξα να έρθω σε επαφή με τον συγκεκριμένο άνθρωπο δεν ήταν πως τον είχαν ήδη συμβουλευτεί οι Times και το Reuters, αλλά πως το Emory βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των επιδημιολογικών ερευνών στις ΗΠΑ, διεξάγοντας παράλληλα κλινικές δοκιμές επάνω σε ένα υποψήφιο εμβόλιο. Η άποψη του Ζακ ήταν σαφής: Χωρίς μία προσέγγιση πλήρους αποστείρωσης, τύπου Biodome1, οποιαδήποτε άλλη συνέχεια σε ένα πρωτάθλημα σαν το ΝΒΑ ενέχει σημαντικά υγειονομικά ρίσκα, μεταξύ των οποίων και η ασθένεια ανθρώπων μεγάλης ηλικίας (ο Πόποβιτς π.χ. είναι 71) που υπηρετούν το μπάσκετ με πάθος. Φυσικά, το ενδεχόμενο παρουσίας φιλάθλων δεν συζητιέται καν ως υπαρκτό.
Από την άλλη, το ΝΒΑ δεν φαίνεται διατεθειμένο να προσφύγει σε μία τόσο δυναμική προσέγγιση. Όπως ανάφερε ο Μπράιαν Γουίνχορστ στο ESPN, η ηγεσία του, παρότι κλίνει στο σενάριο του γεωγραφικού περιορισμού, έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο της πλήρους απομόνωσης παικτών και στελεχών, θέτοντας ως στόχο να μην αποχωριστούν οι εμπλεκόμενοι τα μέλη της οικογένειας τους. Εάν οι ομάδες καταφέρουν να προπονηθούν επαρκώς στο τοπικό τους περιβάλλον, εάν αργότερα μετακομίσουν όλες μαζί σε έναν οριοθετημένο χώρο και εάν ξεκινήσουν εκεί τις διαδικασίες ολοκλήρωσης του πρωταθλήματος με επιτυχία, τότε καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας δεν θα είναι μόνες. Θα φέρουν μαζί τους έναν υπερδιπλάσιο, "συγγενικό" πληθυσμό.
Ο Γουίνχορστ υπολογίζει πως για την διαδικασία θα χρειαστούν περίπου 100.000 τεστ, αριθμός που είναι μεν μικρός σε σύγκριση με αυτόν των συνολικών ελέγχων που διεξάγονται στις ΗΠΑ, αλλά ταυτόχρονα είναι θεόρατος, αναλογικά με εκείνον που φτάνει στον γενικό πληθυσμό, εν μέσω των περίπλοκων δικτύων διανομής της χώρας. Το να διοχετευτούν 100,000 τεστ σε ένα κλειστό περιβάλλον θεάματος και ως επί το πλείστον σε υγιή άτομα, αποτελεί ξεκάθαρη πρόκληση. Προφανώς όμως, κινητήριος δύναμη για την υλοποίηση ενός τόσο παλαβού σχεδίου δεν είναι ούτε η δικαιοσύνη, ούτε η υγεία, ούτε η ανάδειξη του αθλητικού ιδεώδους, αλλά τα υπερμεγέθη οικονομικά διακύβευματα, για τα οποία ο Νίκος έγραψε αναλυτικά.
Η Ευρωλίγκα και η Θεσσαλονίκη
Αντίστοιχα φαίνεται ότι σκέφτεται και η Ευρωλίγκα, σε όλα τα επίπεδα. Πριν μερικές μέρες, ο Τζόρντι Μπερτομέου έδωσε στο sports.ru μία πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη, στην οποία κατέφυγε μεταξύ άλλων και στην κλασική ρητορική του "ναι μεν, αλλά". Λένε πως σε μία πρόταση που περιέχει το "αλλά", το πρώτο μέρος συχνά δεν ισχύει, όμως προσωπικά έχω καταλήξει πως εξίσου συχνά δεν ισχύει ούτε το δεύτερο.
"Η Ευρωλίγκα είναι μετά το NBA, το πρωτάθλημα μπάσκετ που δημιουργεί περισσότερη οικονομία σε παγκόσμια βάση, με κλαμπ με υψηλούς προϋπολογισμούς, που έχουν καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να φτάσουν σε αυτό το σημείο. Είναι λοιπόν προφανές ότι οι οικονομικές επιπτώσεις είναι σημαντικές, όταν αποφασίζουμε αν θα συνεχιστεί η σεζόν ή όχι, αλλά το να περιορίζεται η απόφαση μας μόνο σε οικονομικούς όρους είναι άδικο και ανακριβές. Προσωπικά δήλωσα πριν από δύο εβδομάδες ότι ο κύριος παράγοντας για τη λήψη αυτής της απόφασης, είναι να μη θέσει σε κίνδυνο την υγεία των παικτών, των προπονητών ή των διαιτητών μας. Δεν θα θέσουμε σε κίνδυνο την υγεία των φιλάθλων μας, δεν θα θέσουμε σε κίνδυνο την υγεία ενός συλλόγου, ενός γηπέδου, του προσωπικού του πρωταθλήματος, ούτε του γενικού πληθυσμού."
Αν ξεκάθαρη προτεραιότητα του Μπερτομέου ήταν να διασφαλιστεί η υγεία, η Ευρωλίγκα δεν θα συζητούσε την επανέναρξη της (24 Mαϊου θα παρθούν οι τελικές αποφάσεις). Χωρίς φιλάθλους στα γήπεδα, το πρωτάθλημα θα είχε ήδη διακοπεί και ο καθένας θα παρέμενε σπίτι του ή θα επιδιδόταν σε δραστηριότητες που επιβάλουν την κοινωνική αποστασιοποίηση. Τα πεπραγμένα του μαρτυρούν ξεκάθαρα το αντίθετο, καθώς η Ευρωλίγκα συμφώνησε με την Ένωση Παικτών (ELPA) για παράταση των συμβολαίων τους μέχρι το τέλος του Ιουλίου, όπως και για μείωση μισθών της τάξης του 15%2,3. Επίσης, ο συνεταιρισμός φέρεται ήδη να ψάχνει τόπους για να συγκεντρώσει ομάδες και αθλητές, προκειμένου να ολοκληρώσει την σεζόν με τρόπο παρόμοιο του ΝΒΑ, με τις πόλεις που ερίζουν για την ανάληψη της διοργάνωσης να προέρχονται από χώρες με μικρή διασπορά του ιού.
Ανάμεσα σε αυτές, όπως σίγουρα γνωρίζετε, βρίσκεται και η Θεσσαλονίκη (Κάουνας, Βελιγράδι αποτελούν ισχυρές συνυποψήφιες). Ο δήμαρχος της πόλης μάλιστα, Κωνταντίνος Ζέρβας, ο οποίος είχε διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο κλείσιμο της Νέας Παραλίας στα τέλη Μαρτίου, χαρακτήρισε την προοπτική ως ωφέλιμη "για την πόλη, την προβολή της και την οικονομία της". Προφανώς, για τον δήμαρχο δεν συντρέχει κανένα υγειονομικό ρίσκο από την άφιξη και τον αναπόφευκτο συγχρωτισμό των αγωνιστικών πληρωμάτων των ομάδων, ούτε από τις μετακινήσεις τους στον αστικό ιστό εν μέσω θέρους. Λογικά, κανένας από όσους θα συνυπάρχουν στο γήπεδο για συνεχόμενο διάστημα τουλάχιστον 15 ημερών, δεν θα κυκλοφορεί πουθενά αλλού εκτός του δωματίου του και επίσης η πόλη και η πολιτεία, θα έχουν μεριμνήσει για τον διαρκή έλεγχο τόσο εκείνων, όσο και των προσώπων με τα οποία έρχονται σε επαφή.
Το νέο θέαμα
Ας είμαστε σοβαροί. Η προσπάθεια της Ευρωλίγκα να συνεχίσει ένα πρωτάθλημα στο οποίο οι ομάδες μπαίνουν μέσα, όπως και η διακυρηγμένη πρόθεση του Δήμου Θεσσαλονίκης να στηρίξει την διεκπεραίωση, αποτελούν ένα ακόμη κομμάτι του καταθλιπτικού παζλ των επαγγελματικών σπορ, όπως αυτό έχει συναρμολογηθεί από τον Μάρτιο και έπειτα. Ακόμη πιο εμφατικά κατά τη γνώμη μου, αποτελούν το θλιβερότερο απώγειο, πολύ απλά διότι η δομή του μπάσκετ επιτρέπει την αυστηρού τύπου "ιδρυματοποίηση", με τα επιτελεία να συγκεντρώνονται όλα σε ένα απομονωμένο περιβάλλον, για να προσφέρουν διασκέδαση αποκλειστικά μέσω της οθόνης του υπολογιστή, του κινητού ή της τηλεόρασης.
Σε τέτοια εγχειρήματα, το κέντρο του ενδιαφέροντος παύει να είναι ο αθλητισμός, του οποίου ο λαϊκός χαρακτήρας εκφράζεται δια μέσου της συνάθροισης. Έχοντας απωλέσει τελείως και τα τελευταία ψήγματα αυτού του στοιχείου, η οποιαδήποτε αναμετάδοση ενός "εσώκλειστου" τουρνουά θα κάνει θέαμα την ίδια την οργάνωση της ζωής, έστω και της αθλητικής. Τα ρεπορτάζ και τα αφιερώματα γύρω από τη συνέχιση της Ευρωλίγκα (ή του ΝΒΑ) δεν θα περιστρέφονται γύρω από τα αθλητικά πεπραγμένα. Οι κάμερες θα καταγράφουν τα άδεια γήπεδα, τις διαδικασίες απολύμανσης, τις συνήθειες των αθλητών εν μέσω της καραντίνας και θα ψάχνουν τους "εγκληματίες", που τόλμησαν να βγουν μία βόλτα ως το κέντρο της πόλης. Τα μικρόφωνα θα αιχμαλωτίζουν καθημερινά αντίλαλους, χτυπήματα και ιδιωτικές φωνές, ήχους που τώρα ακούγονται αραιά και πού σε ένα παιχνίδι κεκλεισμένων των θυρών, ήχους που συνήθως δεν τους δίνει κανείς σημασία. Τώρα, οι ήχοι αυτοί θα βρεθούν πρωταγωνιστές, όταν προηγουμένως χάνονταν στην ομορφιά του πολύχρωμου ηχοτοπίου του γεμάτου γηπέδου.
Δεν θα βλέπουμε, ούτε θα ακούμε το μπάσκετ έτσι όπως παίζεται στις αρένες. Θα παρακολουθούμε την εξέλιξη μίας περιχαρακωμένης μικροκοινωνίας, φτιαγμένης αποκλειστικά για την ψυχαγωγία μας και για την ικανοποίηση των οικονομικών μερών που ορίζουν εν πολλοίς τις τύχες της. Μίας μικροκοινωνίας, που μαζί με την ιδιότητα της ελεγχόμενης, θα φέρει παράλληλα και την παράδοξη ιδιότητα της προνομιούχας. Κανένας δεν θα φέρει τα ΜΑΤ εν ριπή οφθαλμού, για να διαλύσει τις συγκεντρώσεις της.
Δεν συντρέχει λόγος4 να επιστρέψει το μπάσκετ τη δεδομένη στιγμή. Ας μην μάθουμε για μία χρονιά ποιος θα βγει πρώτος, δεν έγινε και τίποτα.
Σημειώσεις
1. Η εννοια του Biodome, όπως την ανέφερε ο Ζάκαρι Μπίνι, εστιάζει γύρω από τον πλήρη έλεγχο για τον ιό, όχι μόνο για τους εμπλεκόμενους στη λίγκα, αλλά και για όσους/όσες επικοινωνούν μαζί τους καθημερινά και τίθενται στην υπηρεσία τους. Για παράδειγμα, σε ένα Biodome θα απομονώνονταν μέχρι και οι υπάλληλοι των ξενοδοχείων που διαμένουν οι ομάδες, μέχρι να ολοκληρωθεί το αγωνιστικό πρόγραμμα. Πρόκειται για ένα πλήρως κλειστό κύκλωμα των εμπλεκομένων μέχρι και στην πιο απίθανη γωνία του "κυκλώματος". Πρακτικά είναι μάλλον ανεφάρμοστο, αν και άκρως ... θεαματικό.
2. Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως η συμφωνία ELPA και Ευρωλίγκα δεν είναι δεσμευτική. Αναφέρεται μόνο ως ψιλά γράμματα, όμως οι παίκτες μπορούν να διαπραγματευτούν ξεχωριστά τους όρους ολοκλήρωσης/συνέχισης της συνεργασίας, το ίδιο και οι ομάδες. Πρακτικά, πρόκειται για συμφωνία κυρίων και τίποτε παραπάνω.
3. Διάφοροι παίκτες έχουν εκφράσει δημόσια αντίρρηση για τη συνέχιση της Ευρωλίγκα και τη μείωση μισθών, πράγμα που δεν συμβαίνει στο ΝΒΑ. O Νάντο Ντε Κολό εξέφρασε τις ενστασεις του, δίνοντας έμφαση στον παράγοντα "υγεία", οι Μάικ Τζέιμς και Αρον Τζάκσον μίλησαν επιπλέον για τις μειώσεις μισθών.
4. Αντιλαμβάνομαι φυσικά πως υπάρχει ένας σοβαρός λόγος συνέχισης των τουρνουά μπάσκετ. Αυτός είναι η οικονομική βιωσιμότητα των χαμηλόμισθων παικτών, όπως και των εργαζόμενων των ομάδων, οι οποίοι/οποίες δεν διαφέρουν από από οποιονδήποτε άλλον/άλλη, σε ο,τι αφορά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν με την εξασφάλιση των απαραίτητων. Υπάρχει συνεπώς μία ακόμη προέκταση των όσων έχω γράψει στο άρθρο. Για να είμαι ξεκάθαρος, κατά τη γνώμη μου οι χαμηλόμισθοι αθλητές και οι εργαζόμενοι/εργαζόμενες, οφείλουν να περάσουν στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος πρωταθλημάτων και ιδιοκτητών. Ειδικά στην Ευρωλίγκα, είναι κάπως δύσκολο να δεχτούμε πως δεν υπάρχουν χρήματα στις ομάδες για την αποζημίωση τους, ακόμη και αν δεν συνεχιστεί η διοργάνωση. Και όχι μόνο εκεί...
