H κατάσταση του ΝΒΑ σήμερα
Καθώς λοιπόν στο παρελθόν φάνηκε πως είχαμε καταφέρει να διαβάσουμε αρκετά εύστοχα τις καταστάσεις και τα συμφέροντα των δύο πλευρών, Ένωσης Ιδιοκτητών (Board of Governors) και Ένωσης Παικτών (NBPA), το ίδιο θα επιχειρήσουμε ενόψει και της νέας CBA, οι διαπραγματεύσεις για την οποία έχουν ήδη παρασκηνιακά (και μέσω ένθεν και ένθεν δημοσιευμάτων και διαρροών) ξεκινήσει. Ακολούθως λοιπόν, θα γίνει μία καταγραφή της τρέχουσας κατάστασης της Λίγκας, από οικονομική και οργανωτική σκοπιά, και στη συνέχεια θα αναλυθούν οι θέσεις, οι ενδεχόμενες απαιτήσεις και τα διαπραγματευτικά χαρτιά των δύο πλευρών.
Οικονομικές αποτίμησεις στα ύψη
Μιας και έχουμε θέσει το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης και αυτό πρώτα και κύρια παραμένει οικονομικό, η όποια περιγραφή της τρέχουσας κατάστασης ακριβώς από τα οικονομικά οφείλει να ξεκινήσει. Και ενδεχομένως ο καλύτερος σχετικός δείκτης εισαγωγικά είναι η αξία αποτίμησης των ομάδων της Λίγκας. Συγκεκριμένα, τον Γενάρη του 2017, την περίοδο συμφωνίας της τρέχουσας 2017 CBA (και λίγους μήνες πριν την επίσημη υπογραφή της, το καλοκαίρι του ίδιου έτους), στην 19η έκθεση αποτίμησης των ομάδων του NBA από το περιοδικό Forbes, ως “ακριβότερη ομάδα της Λίγκας”, αποτιμούνταν οι Knicks, στα $3,3 δισ., ακολουθούμενοι, από τους -συνήθεις υπόπτους όλα αυτά τα χρόνια- Lakers, η αποτίμηση των οποίων ανερχόταν στα $3,0 δισ. Οι Warriors, 1,5 χρόνο μετά την κατάκτηση του πρώτου τους πρωταθλήματος την τρέχουσα χιλιετία και λίγους μήνες μετά την κατάρριψη του ρεκόρ που φάνταζε απίθανο να καταρριφθεί, τις 73 νίκες στη regular season, ήταν στην τρίτη θέση της σχετικής λίστας, αποτιμούμενοι στα $2,6 δισ. (έχοντας διπλασιάσει την αποτιμητική τους αξία μέσα σε δύο χρόνια, από τα $1,3 δισ. του 2015). Η δε μέση αξία κάθε ομάδας NBA ανερχόταν στα $1,36 δισ.
Κατά τη διάρκεια της ισχύος της τρέχουσας 2017 CBA, από το 2017 και έπειτα λοιπόν, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως τα πράγματα μάλλον βαίνουν εξαιρετικά για τη Λίγκα: στην φετινή έκθεση του περιοδικού Forbes, η μέση αποτιμητική αξία κάθε ομάδας του NBA έχει -σε απόλυτα νούμερα- διπλασιαστεί, στα $2,86 δισ. Οι Warriors, τρία ακόμα πρωταθλήματα μετά και μια ιδιόκτητη αρένα αξίας $1,4 δισ., είναι η ακριβότερη ομάδα της Λίγκας, στα $7,0 δισ., ακολουθούμενοι πλέον από τους Knicks και Lakers, στα $6,1 δισ. και $5,9 δισ. αντίστοιχα.
Ακόμα και αν αποπληθωρίσουμε τα συγκεκριμένα ποσά, με δεδομένο πως η αξία $1,00 το 2017, ισοδυναμεί σε αγοραστική αξία $1,22 το 2022, τότε, σε τιμές 2022, η μέση αξία ομάδας NBA το 2017 ήταν στα $1,65 δισ., με συνέπεια να έχουμε μια αύξηση της τάξης του 73% σε πέντε χρόνια. Και είναι ελάχιστες οι επενδύσεις εκεί έξω με τέτοιο ποσοστό return on investment (που δεν είναι φούσκες τουλάχιστον).
Άρα τα λεφτά είναι, δεδομένα πια, πάρα πολλά.
Επόμενο τηλεοπτικό συμβόλαιο
Και μάλιστα είναι δρομολογημένο να γίνουν ακόμα περισσότερα. Συγκεκριμένα, η τιμή που η Λίγκα διαπραγματεύεται για το επόμενο τηλεοπτικό της συμβόλαιο είναι της τάξης των $75 δισ., υπερδιπλάσιο από τα $24 δισ. (για εννέα χρόνια) του τρέχοντος τηλεοπτικού. Σε ετήσια, σταθμισμένη βάση, μιλάμε για μία αύξηση από $2,7 δισ. στα $8,3 δισ. Όταν το συνολικό έσοδο της Λίγκας για τη σεζόν 2021-22 ήταν -για πρώτη φορά στα χρονικά της- οριακά πάνω από τα $10 δισ. Συνεπώς, ακόμα και αν όλα τα υπόλοιπα μεγέθη παραμείνουν σταθερά (που δεν θα μείνουν, θα αυξηθούν και αυτά), το πρόσθετο έσοδο θα επιφέρει αύξηση άνω του 50% στα συνολικά ετήσια έσοδα της Λίγκας.
Πέρα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, το NBA σκοπεύει να πουλήσει και τα streaming δικαιώματα, την online αναμετάδοση των αγώνων που δεν έχουν τηλεοπτική κάλυψη. Τα τελευταία, βάσει του τρέχοντος τηλεοπτικού συμβολαίου, τα διατηρεί το NBA (για αυτό και τα αναμεταδίδει μέσω του league pass). Οι πληροφορίες μιλάνε για συζητήσεις με την Apple και την Amazon έναντι ετήσιου τιμήματος ύψους $1 δισ.
Με δεδομένο πως στην τρέχουσα σύμβαση εργασίας, τα έσοδα μοιράζονται 51%-49% (κυμαινόμενα ανάμεσα στα δύο αυτά ποσοστά) ανάμεσα σε παίκτες και ομάδες, οι 30 ομάδες θα έχουν ένα πρόσθετο ποσό αξίας κοντά $2,8 δισ. ετησίως να μοιράσουν στους παίκτες τους. Αν το ποσό αυτό μοιραζόταν αυτόματα από την πρώτη σεζόν του νέου τηλεοπτικού, τη σεζόν 2025-26, τότε θα είχαμε μια αύξηση της τάξης των $90 εκατ. στο salary cap της κάθε ομάδας.
Θεωρώ σχεδόν σίγουρο ωστόσο, πως η ομαλοποίηση της αύξησης του cap, σε αντίθεση με το τι συνέβη στην πρώτη σεζόν ισχύος του προηγούμενου τηλεοπτικού συμβολαίου, το 2016 και το περίφημο “cap spike” της συγκεκριμένης offseason (cap spike που επέτρεψε στους Warriors να υπογράψουν τον Durant ως free agent -που με κανέναν άλλον τρόπο δεν θα μπορούσαν), καθώς και την απόλυτα επιτυχημένη ομαλοποίηση των ζημιών της πανδημίας (αναλυτικότερα ακολούθως), θα “περιορίσει” την αύξηση του cap στα $50 εκατ., στην τάξη των άνω των $171 εκατ. για κάθε ομάδα, και μια σταθερή αύξηση τουλάχιστον $15 εκατ. στη συνέχεια. Κοινώς, το πολύ ως το 2027, σε αντίστοιχο χρονικό διάστημα από όσο έχει μεσολαβήσει από την offseason του 2017 και την υπογραφή της τρέχουσας CBA, το salary cap των ομάδων θα ξεπερνά τα $200 εκατ. ετησίως (προσοχή: τα $200 εκατ. θα ξεπερνά το cap. Το tax line θα είναι ακόμα ψηλότερα). Και αυτό, όπως προείπα, αποκλειστικά με την αύξηση από το νέο τηλεοπτικό και σταθερές όλες τις υπόλοιπες μεταβλητές εσόδων. Και πάλι, για να υπάρχει μια τάξη μεγέθους, το salary cap της σεζόν 2016-17 ανερχόταν στα $94,14 εκατ. για κάθε ομάδα και της σεζόν 2022-23 στα $123,7 εκατ.
Τα οικονομικά της συμφωνίας αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας
Για να φτάσουμε στο σήμερα, απαιτείται και πάλι να ανατρέξουμε για λίγο στο 2011 και τις τότε διαπραγματεύσεις για την 2011 CBA. Συγκεκριμένα, τότε οι ομάδες του ΝΒΑ, όπως και το σύνολο της οικονομίας της χώρας -και του κόσμου, βίωναν ακόμα τις επιπτώσεις της κρίσης του 2008, με την μέση τιμή αποτίμησης των ομάδων της Λίγκας να ανέρχεται στα $369 εκατ., μειωμένη κατά 2,6% σε σχέση με τα $379 εκατ. του 2009. Με αυτό ως πρώτο επιχείρημα και δεύτερο τους ζημιογονους ισολογισμους τους, οι ιδιοκτήτες των ομάδων απαίτησαν αλλαγή στο πως μοιράζονται τα έσοδα του BRI (Basketball Related Income) από 57% - 43% ανάμεσα σε παίκτες και ιδιοκτήτες, σε 51% - 49%[9]. Παρότι ήταν σαφές πως οι όποιες ζημιές ήταν λογιστικές[10], οι ιδιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός πως οι επικεφαλής των διαπραγματεύσεων από πλευράς παικτών ήταν ο δικηγόρος Billy Hunter και ο Derek Fisher, ως πρόεδρος της ένωσης παικτών[11], με αποτέλεσμα, παρά τις αρχικές αντιστάσεις των παικτών και το lockout από πλευράς ιδιοκτητών που ακολούθησε ως απόρροια αυτών, οι ιδιοκτήτες να βγουν απόλυτα κερδισμένοι από τη διαπραγμάτευση, ικανοποιώντας κάθε επιθυμία τους που είχαν θέσει στο διαπραγματευτικό τραπέζι.
Συνέπεια της συντριπτικής τους ήττας στις συγκεκριμένες διαπραγματεύσεις, ήταν οι παίκτες να βλέπουν με δυσπιστία κάθε ενέργεια ή πρόταση των ιδιοκτητών τα επόμενα χρόνια. Όταν λοιπόν στις διαπραγματεύσεις για τη CBA του 2017 οι ιδιοκτήτες πρότειναν να μην υπολογιστεί αυτόματα και σε μία offseason στο BRI όλη η αύξηση που θα προκαλούσε το τηλεοπτικό συμβόλαιο του 2016, οι παίκτες αρνήθηκαν κάθετα: “δεν θα μας την φέρετε πάλι, ούτε θα μας φάτε πάλι λεφτά” ήταν απλοϊκά τοποθετημένη η θέση τους. Καθώς τα λεφτά ήταν και -για τότε δεδομένα- υπερβολικά πολλά, οι ιδιοκτήτες δεν επέμειναν. Αποτέλεσμα αυτής της απόφασης ήταν το γνωστό πια “cap spike”, με το salary cap να εκτοξεύεται από τα $70 εκατ. της σεζόν 2015-16 στα $94,4 εκατ. τη σεζόν 2016-17 και με τους παίκτες της συγκεκριμένης free agency να γίνονται αδικαιολόγητα πλουσιότεροι των συναδέλφων τους (Mahinmi, Mozgov, Deng μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα). Μα κυρίως, το συγκεκριμένο (σφ)άλμα ήταν που επέτρεψε στους Warriors να αποκτήσουν τον χώρο για να υπογράψουν ως free agent (και) τον Durant.
Κάπως έτσι, τέσσερις offseasons μετά, εν μέσω πανδημίας πια, το πάθημα είχε γίνει μάθημα: Οι απότομες αυξομειώσεις του cap δεν συμφέρουν συνολικά και μακροπρόθεσμα, ούτε τους παίκτες, ούτε την ανταγωνιστικότητα της Λίγκας. Αν λοιπόν NBA και NBPA αποφάσιζαν να πάει το cap της σεζόν 2020-21 στα «σωστά»/προβλεπόμενα, μοιράζοντας όπως κάθε χρόνο τα πραγματικά τελικά έσοδα μεταξύ παικτών και ομάδων (βάσει τον συμφωνημένων ποσοστών 51%-49%) και στη συνέχεια το ποσοστό των παικτών να το διαιρέσουν διά 30 για να βρουν το salary cap που αναλογεί σε κάθε ομάδα, αυτό θα έπρεπε να μειωθεί από τα $109,1 της σεζόν 2019-20 στα $90 εκατ. για τη σεζόν 2020-12, με την (ελπίδα για επιστροφή στην) «κανονικότητα» από τη σεζόν 2021-22, όπου και εκτιναζόταν στα επίσης τότε προβλεπόμενα $125 εκατ., καταγράφοντας κατά $10 εκατ. μεγαλύτερη αύξηση και από το καλοκαίρι του 2017.
Εύλογα αυτό δεν το ήθελε κανείς. Για να αποφευχθούν η αρχική καταβαράθρωση και το συνεπακόλουθο άλμα, οι δύο πλευρές συμφώνησαν στην εικονική ομαλοποίηση της πορείας του cap. Συγκεκριμένα, άφησαν στην άκρη την βασική αρχή της σύνδεσης του salary cap με τα έσοδα και το BRI, συμφώνησαν στη διατήρηση του cap στα $109,14 εκατ. και για τη σεζόν 2020-21 (με σταθερή και την tax line στα $132,63 εκατ.), με παράλληλη αύξηση του escrow[12] που θα παρακρατείται από τους παίκτες και σε μία σταδιακή αύξηση του salary cap.
Με την τρέχουσα 2017 CBA να έχει (θεωρητικά και αν δεν την “σπάσει” μία από τις δύο πλευρές στις 15.12.2022) ισχύ μέχρι και τη σεζόν 2023-24, συμφωνήθηκε μέχρι το πέρας της τρέχουσας σύμβασης εργασίας ένα εικονικό cap, που θα αυξάνεται κάθε χρόνο ανάλογα με την πορεία των εσόδων της Λίγκας (και του BRI κομματιού αυτών) από 3% ως 10%. Έτσι, από το 2020 και σε βάθος τετραετίας αυτό θα έχει διαμορφωθεί (αν πάρουμε τις ακραίες τιμές, της σταθερής αύξησης κατά 3% κάθε σεζόν και αντίστοιχα κατά 10%) κάπου ανάμεσα στα $119,26 εκατ. (τρεις αυξήσεις του 3% έκαστη) και $145,26 εκατ (τρεις αντίστοιχες με 10%). Ουσιαστικά η Λίγκα προέβλεψε πως σε αυτό το εύρος θα κινηθεί το πραγματικό cap και με αυτόν τον τρόπο θα το πιάσει, συνδέοντας εκ νέου salary cap με έσοδα και BRI το 2024. Με το cap για τη σεζόν 2022-23 να είναι στα $123,7 εκατ. και της σεζόν 2023-24 να προβλέπεται στα $134 εκατ., η πρόβλεψη της Λιγκας αποδείχτηκε απόλυτα σωστή και ο όλος μηχανισμός ομαλής απορρόφησης των έκτακτων ζημιών λόγω πανδημίας εξαιρετικά αποτελεσματικός, καθώς με την συγκεκριμένη ρύθμιση, η όποια οικονομική ζημιά μοιράστηκε σε τρεις σεζόν, εξασφαλίζοντας διαρκή και σημαντική αύξηση του cap χρόνο με τον χρόνο, αντί μάλιστα αναλογικότητας, έστω για τον φόβο της μεγαλύτερης διάρκειας της πανδημίας, ή οποιασδήποτε κατάστασης που θα επιφέρει μικρότερη του (ελάχιστα προβλεπόμενου στη συμφωνία) 3% αύξησης. Για να υπάρχει μέτρο σύγκρισης, η αναλογικότητα υπήρχε στη συμφωνία μετά το lock out του 2011[13].
Κλείνοντας την συγκεκριμένη ενότητα, οφείλει να σημειωθεί (ξανά) και η εξαιρετική διοργάνωση του Bubble. Η επιτυχής διοργάνωση και εκτέλεση του συγκεκριμένου project αποτέλεσε έναν θρίαμβο του NBA στο ξεκίνημα της πανδημίας και προ εμβολίων, ένα εγχείρημα που στην αρχική σύλληψη του και δημοσίευσή του δέχτηκε πολύ έντονες κριτικές. Πέρα από την οικονομική ανάσα που προσέφερε σε παίκτες, ιδιοκτήτες και Λίγκα, την ψυχολογική ανάταση μέσω της παράδοσης ενός υψηλότατης ποιότητας θεάματος σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για όλο τον κόσμο, το Bubble είχε ως άμεση συνέπεια την περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Λίγκας και παικτών, ιδίως με τον τρόπο που η Λίγκα άφησε τους παίκτες να χειριστούν το θέμα των διαμαρτυριών τους πάνω σε κοινωνικά θέματα.
Επέκταση της Λίγκας στις 32 ομάδες
Στο τέλος της επόμενης σεζόν, το καλοκαίρι του 2024 το NBA θα κλείσει 20 χρόνια με σταθερό τον αριθμό των franchises που συμμετέχουν στη Λίγκα. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν περάσει πάνω από εννιά σεζόν χωρίς αλλαγή στον αριθμό των ομάδων, με μακρύτερο σχετικό διάστημα, από το 1995 και την είσοδο τότε των “Καναδών”, Toronto και Vancouver, ως και το 2004 και την τελευταία είσοδο σε αυτό το κλειστό, προνομιακό club, που είναι το NBA, των (αρχικά) Charlotte Bobcats (πλέον -ευτυχώς!) Hornets.
Την τελευταία τριετία ωστόσο, οι συζητήσεις, δημόσιες και επίσημες, έχουν ξεκινήσει αναφορικά με την επόμενη επέκταση της Λίγκας, με δύο επιπλέον θέσεις να διαπραγματεύονται και με συγκεκριμένα ονόματα μάλιστα ιδιαίτερα ανοιχτά: Seattle (ήδη στην 15η σεζόν από το έγκλημα - hashtag: “Bring back our Sonics”) και Las Vegas ως φαβορί και Mexico City ως outsider. Το μεν Seattle αποτελεί μία από τις μεγάλες πόλεις και αγορές των ΗΠΑ, έχει ένα ιστορικό franchise που η μπασκετική δικαιοσύνη οφείλει να αναγεννήσει, ενώ σήμα, χρώματα και ιστορία της ομάδας εξασφαλίζουν το, όχι μόνο τοπικό, αλλά παγκόσμιο ενδιαφέρον και την αντίστοιχη εμπορική και οικονομική θετική ανταπόκριση. Η πόλη έχει ήδη ανακαινίσει το παλιό γήπεδο των Sonics, πλέον ονομαζόμενο Climate Pledge Arena, και τρέχουσα έδρα τόσο των Seattle Kraken του NHL, αλλά και των Seattle Storm του WNBA, ενώ έχει σχεδιαστεί και η από το μηδέν ανέγερση και νέου γηπέδου που επίσης θα πληροί τις προϋποθέσεις του ΝΒΑ σε άλλη περιοχή της πόλης. Η ίδια κατασκευαστική εταιρεία που ανακαίνισε την Climate Pledge Arena έχει αναλάβει την κατασκευή γηπέδου προδιαγραφών NBA στο Las Vegas, μια πόλη που ήδη διαθέτει δύο γήπεδα σχετικού επιπέδου. To όνομα του μελλοντικού franchise που έχει διαρρεύσει είναι το “Las Vegas Venom”, ενώ εκεί κατοικοεδρεύει και η πρωταθλήτρια ομάδα του WNBA του 2022, Las Vegas Aces, να θυμίσω. Επιπλέον, τόσο το summer league όσο και μια σειρά λοιπών μπασκετικών εκδηλώσεων, όπως η προετοιμασία της Team USA, λαμβάνουν χώρα ετησίως στο Las Vegas, με τον LeBron να έχει δηλώσει δημόσια πως ενδιαφέρεται να αγοράσει/να συμμετάσχει στο fund που θα αγοράσει την εκεί νέα ομάδα. Τέλος, στα μέσα Οκτωβρίου 2022, το ESPN είχε ένα εκτενές αφιέρωμα στο γιατί το Mexico City θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά σαν ενδεχόμενος προορισμός μελλοντικής ομάδας της Λίγκας. Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν η τεράστια αγορά της Λατινικής Αμερικής (μέσω του ισπανόφωνου ESPN που έχει τα δικαιώματα της Λίγκας βεβαιώς-βεβαίως) αλλά και η επιτυχία της G-League team που εδρεύει στην πόλη, των Mexico City Capitanes.
Οι λεπτομέρειες ενδεχόμενης επέκτασης
Η όλη τρέχουσα συζήτηση για την επέκταση έχει κατ’ εμέ τρία σκέλη: ένα αγωνιστικό, ένα οργανωτικό και -φυσικά- το οικονομικό. Ξεκινώντας με την αντίστροφη σειρά, το οικονομικό, αυτό έχει με τη σειρά του μια σειρά από σκέλη. Αρχικά, θα πρέπει να θυμίσω πως το NBA δεν είναι μια open market Λίγκα. Τούτο σημαίνει πως ως κλειστή αγορά, για να εισέλθει μια νέα ομάδα, πρέπει να πληρώσει “εισιτήριο εισόδου”, να αγοράσει με απλά λόγια τη νέα θέση που θα δημιουργηθεί για αυτή. Σε προηγούμενο χωρίο της ανάλυσης είχε σημειωθεί πως βάσει της τρέχουσας αποτίμησης του περιοδικού Forbes, η μέση αξία των ομάδων του NBA ανέρχεται για το 2022 στα $2,86 δισ. Όταν η συζήτηση για την επέκταση της Λίγκας είχε ξεκινήσει προ διετίας, η τιμή εισόδου που συζητιόταν ήταν τα $2,5 δισ. Προ μερικών μηνών ο ίδιος ο Adam Silver δήλωσε πως αυτή η τιμή θεωρείται πολύ χαμηλή. Το πιο ρεαλιστικό ποσό εισόδου μιας νέας ομάδας στη Λίγκα πλέον υπολογίζεται στην τάξη των $3 δισ. με $3,5 δισ. Συνεπώς, αφού μιλάμε για επέκταση δύο ομάδων, το συνολικό έσοδο της Λίγκας υπολογίζεται στα $6 δισ. με $7 δισ.
Και εδώ υπεισέρχεται μια κρίσιμη παράμετρος. Τα χρήματα που θα εισπραχθούν από ενδεχόμενη επέκταση, βάσει της τρέχουσας 2017 CBA, δεν αποτελούν μέρος του BRI, των εσόδων δηλαδή που μοιράζονται μεταξύ ιδιοκτητών και παικτών, αλλά πηγαίνουν αποκλειστικά στους (υπάρχοντες, παλαιούς) ιδιοκτήτες (ήτοι διά του 30). Άρα, υπό συζήτηση είναι ένα ποσό της τάξης των $200 εκατ. με $230 εκατ. για κάθε ιδιοκτήτη τρέχουσας ομάδας. Το ποσό αυτό θεωρητικά δίνεται έναντι της μελλοντικής απώλειας εσόδων των υπαρχόντων ιδιοκτητών ομάδων, από την αλλαγή του παρονομαστή στο μοίρασμα των εσόδων (από 30 σε 32, με συνεπακόλουθη μείωση της αναλογίας). Στην πράξη, η προβλεπόμενη αύξηση των εσόδων τα επόμενα χρόνια είναι τέτοια που μικρή διαφορά θα υπάρξει. Ωστόσο το ανωτέρω ποσό των άνω των $200 εκατ., είναι ικανό να καλύψει (και με το παραπάνω) την όποια ζημιά υπέστη κάθε franchise λόγω της πανδημίας τις σεζόν 2019-20 και 2020-21. Και αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η όλη συζήτηση έχει ανοίξει πιο έντονα τα τελευταία χρόνια.
Θεωρητικά, ένα μειονέκτημα ενδεχόμενης επέκτασης αποτελεί η αλλαγή του παρονομαστή στον διαμερισμό των εσόδων, που από 30 μέρη, θα πρέπει να μοιράζεται σε 32 μέρη. Ωστόσο, το νέο τηλεοπτικό συμβόλαιο που θα εκκινήσει παράλληλα, ή και πριν από την επέκταση, είναι ικανό από μόνο του να καλύψει την θεωρητική μείωση των εσόδων από τα δύο επιπλέον μέρη που θα λαμβάνουν μερίδιο. Πόσο μάλλον δε, αν συνυπολογιστούν τα πρόσθετα εισιτήρια, τα έσοδα από τα τοπικά τηλεοπτικά δίκτυα (που κάθε ομάδα του NBA έχει, πέραν του κεντρικού, και που επίσης πέφτουν στον συνολικό, κεντρικό “κουβά” του BRI), αλλά και τη γενικότερη εμπορική επέκταση της Λίγκας, όχι μόνο σε τοπικό, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Μέρος των διαπραγματεύσεων της επόμενης CBA θαρρώ θα είναι από πλευράς παικτών να πάρουν ένα μέρος των χρημάτων της επέκτασης, αλλά δεν πιστεύω πως εύκολα θα καταφέρουν κάτι τέτοιο (καθώς πωλείται “κεφάλαιο” και το κεφάλαιο το βάζουν οι ιδιοκτήτες, κάτι αρκετά ξεκάθαρο στην αμερικάνικη λογική του επιχειρείν).
Αν κάτι θα λάβουν ως αντιστάθμισμα οι παίκτες είναι αυτές οι πρόσθετες 28 με 34 νέες θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν για τα μέλη του Σωματείου τους[14]. Αν κάτι μας έχουν δείξει οι τελευταίες σεζόν είναι πως πλέον το ταλεντο περισσεύει στη Λίγκα. Και δεν αναφέρομαι αποκλειστικά στους παίκτες που κάθονται στις άκρες των πάγκων, αδυνατώντας να βρουν ουσιαστικά αγωνιστικά λεπτά, λόγω του πόσο καλύτεροι είναι όσοι προπορεύονται ιεραρχικά, αλλά ακόμα και στους παίκτες που είναι εντελώς εκτός ΝΒΑ, περιμένοντας μια ευκαιρία, έναν τραυματισμό, ένα δεκαήμερο συμβόλαιο, για να διεκδικήσουν “μια θέση στον ήλιο”. Η σεζόν 2021-22, με τα απανωτά κρούσματα covid, που είχε ως αποτέλεσμα μια σειρά ομάδων, για μια σειρά εβδομάδων, να κατεβαίνουν με motley crews στους αγώνες τους, νομίζω ενίσχυσε αρκετά την συγκεκριμένη θέση.
Κλείνοντας, οργανωτικά, ενδεχόμενη επέκταση θα δώσει το δικαίωμα στη Λίγκα να μειώσει -επιτέλους- τα παιχνίδια της κάθε ομάδας στη σεζόν, από τα αναχρονιστικά και επικίνδυνα πια για την υγεία των παικτών, 82 παιχνίδια. Ένας αριθμός παιχνιδιών που εν τέλει ελάχιστοι πετυχαινουν (τη σεζόν 2021-22 μόλις πέντε παίκτες αγωνίστηκαν και στα 82 παιχνίδια των ομάδων τους). Αναλυτικότερα σχετικά σε ακόλουθο χωρίο της ανάλυσης.
[8] Μέρος του χωρίου που ακολουθεί έχει πρωτο δημοσιευτεί στο κείμενό μου “To NBA θυσιάζει υγεία και ριζοσπαστικότητα για την επόμενη σεζόν” τον Νοέμβρη του 2020, εδώ στο Guru.
[9] Στην πράξη κυμαινόμενο από 51%-49%, ως το αντίστροφο 49% - 51%.
[10] Σε επίπεδο ισολογισμού, επηρεαζόμενες από τα μη ταμειακά έξοδα των αποσβέσεων -depreciation & amortization, και όχι ταμειακές δηλαδή, σε επίπεδο cash flow.
[11] “Ο Πολυζωγόπουλος της NBPA”, όπως εύστοχα σχετικά τον αποκαλούσε ο Μαυράκης του Ball Hog από τότε.
[12] To escrow account είναι ένας λογαριασμός στον οποίο μπαίνουν χρήματα και δεν μπορούν να αναληφθούν μέχρι την ολοκλήρωση μιας σειράς προϋποθέσεων. Επειδή το salary cap υπολογίζεται για κάθε σεζόν στην έναρξή της (τον Ιούλιο) ως πρόβλεψη, ένα μέρος των μισθών των παικτών, συνήθως το 10%, πηγαίνει σε escrow account, μέχρι την εκκαθάριση στο τέλος αυτής (επόμενο Ιούλη) για να δουν αν η πρόβλεψη έχει πραγματοποιηθεί ή υπάρχουν αποκλίσεις. Αν τα έσοδα είναι λιγότερα από τα προβλεπόμενα, τότε το ποσό που έχει πάει στο escrow επιστρέφεται στις ομάδας, ενώ αν είναι μεγαλύτερα, δίνεται στους παίκτες, πλέον το επιπλέον.
Επί του προκείμενου, η 2017 CBA προβλέπει πως οι παίκτες πρέπει να πληρώνονται το πραγματικό ποσό που αναλογεί στο ποσοστό τους (49% με 51% επί των BRI εσόδων), με την παρακράτηση μέσω του escrow να αποτελεί τον μηχανισμό σχετικής εκκαθάρισης, χρειαζόταν και αυτό το σκέλος εξομάλυνση. Έτσι, για να μην αυξηθεί το escrow στο 40%, όσο δηλαδή η Λίγκα προβλέπει την μείωση των εσόδων για τη σεζόν 2020-21, συμφώνησε με τους παίκτες το ποσό που θα παρακρατείται στο escrow να διαμοιραστεί στις επόμενες τρεις σεζόν, αντί για μία, με την παρακράτηση του escrow να μην μπορεί σε καμία περίπτωση να ξεπεράσει ετησίως το 20%.
[13] Τέλος, έμμεσο όφελος για τους παίκτες αποτέλεσε ένα ακόμα σημείο της συμφωνίας, συγκεκριμένα αυτό που προβλέπει πως τα tax penalties θα είναι συνδεδεμένα την επόμενη σεζόν με την πραγματική μεταβολή του BRI. Έτσι, μπορεί το tax line να έχει τεθεί στα $ 132,63 εκατ., αλλά αν μια ομάδα το περάσει, δεν θα πληρώσει ευθέως ό,τι αναλογεί στο προοδευτικό σύστημά του (κάθε επιπλέον δολάριο πάνω από το tax κοστίζει μεγαλύτερο φόρο), αλλά εν τέλει το ποσό αυτό θα μειωθεί κατά το πραγματικό ποσοστό μείωσης του BRI. Έτσι, ομάδες όπως οι Warriors και οι Nets, που προβλέπονται πολύ πάνω από το tax line, αποκτούν κίνητρο να ξοδέψουν ακόμα παραπάνω, με τα επιπλέον αυτά χρήματα να καταλήγουν κατά σημαντικό ποσοστό στους παίκτες (το υπόλοιπο ποσοστό, το μεγαλύτερο βασικά, θα πάει στα tax penalties).
[14] Ο ελάχιστος αριθμός παικτών που πρέπει να έχει ένα roster ομάδας NBA είναι 14 παίκτες, με μέγιστο το 15, πλεον δύο two-way contracts για κάθε ομάδα.
