Τα διακυβεύματα της επικείμενης διαπραγμάτευσης

Έχοντας αναλύσει την τρέχουσα κατάσταση της Λίγκας, μπορούμε ακολούθως να δούμε τις διαπραγματευτικές θέσεις των εμπλεκόμενων πλευρών. Η συγκεκριμένη διαπραγμάτευση ωστόσο, φαίνεται να μην έχει αποκλειστικά τις συνηθισμένες, δύο, ξεκάθαρες, πλευρές, των Ιδιοκτητών και των Παικτών.

A. Owners (Governors) vs Owners (Governors)

1.   Ο μύθος του “paycheck wins”

Βάσει της δικής μου ανάγνωσης στην κατάσταση, οι διαπραγματεύσεις για την επόμενη CBA  αναμένεται να είναι σκληρότερες μεταξύ των ιδιοκτητών και των διαφορετικών οπτικών τους για το πως πρέπει να διοικούνται τα franchises (τους), παρά μεταξύ Board of Governors (Ένωση Ιδιοκτητών) και ΝΒPA (Ένωση Παικτών).

Και για εμένα αυτό κατέστη σαφές αμέσως μετά το πέρας των Τελικών του 2022 και την κατάκτηση του Πρωταθλήματος από τους Warriors, όταν ο -γνωστός μεταφορέας σημαντικών μηνυμάτων, και ουχί δημοσιογράφος ή απλός σχολιαστής- Brian Windhorst χαρακτήρισε την επικράτηση των Warriors “paycheck win”,το οποίο σαν μομφή είναι, κατά τη γνώμη μου, πέρα για πέρα άστοχη. Το τρέχον πλαίσιο του NBA, όπως διαμορφώνεται από την σε ισχύ 2017 CBA, επιτρέπει σε μια ομάδα να γίνει ακριβή αποκλειστικά με δύο τρόπους: είτε μέσω μιας σειράς από έξυπνα trades, trades σκαλοπάτια όμως, μέχρι να καταφέρει να “τεντώσει το μισθολόγιό της” και να χωράει τρία max ή near max συμβόλαια, είτε μέσω πετυχημένων επιλογών στο draft. Τα δύο παραπάνω συμβαίνουν γιατί για να δώσει μια ομάδα συμβόλαια σε παίκτες ξεπερνώντας το όριο του salary πρέπει είτε να τους έχει επιλέξει από το draft, είτε να τους έχει ανταλλάξει μαζί με τα bird rights τους, είτε μέσω συγκεκριμένων exceptions (αναλυτικότερα οι συγκεκριμένες έννοιες στο “Λεξικό του Salary Cap”). Σε κάθε διαφορετική περίπτωση, μπορεί να δώσει συμβόλαια μέχρι το όριο του salary cap. Ακόμα και αν κάνει χρήση μέρους ή όλων των exceptions, έχει ένα ακόμα περιθώριο που πληρώνει “χωρίς τιμωρία”, μέχρι το luxury tax line.

Το luxury tax σαν έννοια εισήχθη στο NBA το 2001, μία από τις αποφάσεις/συνέπειες του lockout του 1998^[15]. Στα 21 χρόνια που μεσολάβησαν, ως και την ολοκλήρωση της σεζόν 2021-22, σε δύο σεζόν δεν έχει καταβληθεί από καμία ομάδα φόρος (τις σεζόν 2001-02 και 2004-05) ενώ τις υπόλοιπες 19 έχει καταβληθεί συνολικός φόρος της τάξης των $2,1 δισ. Η ομάδα που έχει πληρώσει περισσότερες φορές φόρο είναι οι Lakers, 11 φορές, ωστόσο, εκείνη που έχει πληρώσει τον περισσότερο είναι οι Warriors, με συνολικά $337,8 εκατ., τις πέντε φορές που μπήκαν στο tax. Απαραίτητη και σημαντική σημείωση: ως το 2015 δεν είχαν ξεπεράσει το tax line, ως μία από τις τρεις ομάδας που κράταγαν το σχετικό ρεκόρ^[16]. Έχει συνεπώς δίκιο ο Windhorst; Είναι η Δυναστεία των Warriors βασισμένη σε “paycheck wins”;

Η δική μου απάντηση εξακολουθεί να είναι όχι. Και τη δικαιολογώ σε δύο επίπεδα. Αρχικά, αν δούμε ιστορικά τους Πρωταθλητές των 19 χρόνων που έχει πληρωθεί tax. Οι ακριβότερες ομάδες κατέκτησαν τον Τίτλο όλες κι όλες τρεις φορές:

• Οι Lakers τη σεζόν 2009-10
• Οι Cavaliers τη σεζόν 2015-16
• Οι Warriors τη σεζόν 2021-22

Αντίθετα, οι ομάδες που κατέκτησαν το Larry O’Brien Trophy ούσες κάτω από το tax line, την ίδια περίοδο είναι πέντε:

• Οι Heat τη σεζόν 2005-06
• Οι “Beautiful Basketball” Spurs τη σεζόν 2013-14
• Οι Warriors (και όμως) της επόμενης σεζόν, 2014-15
• Οι Warriors της σεζόν 2016-17, τη σεζόν δηλαδή μετά το cap spike και πριν ξεκινήσει το πρώτο max contract του Curry, ο οποίος ήταν ακόμα στο πολύ φιλικό μισθολογικά των τεσσάρων ετών έναντι συνολικά $44 εκατ.
• Οι Lakers της σεζόν 2019-20 (και όμως επίσης)

Βλέπουμε λοιπόν, πως η ακριβότερη ομάδα κέρδισε το Πρωτάθλημα το 15.7% των περιπτώσεων από την έναρξη εφαρμογής του luxury tax, ενώ ομάδες κάτω από το tax line 26,3%. Με ακόμα πιο πολύ ενδιαφέρον βλέπουμε πως από τα τέσσερα Πρωταθλήματα τους οι Warriors, τα δύο τα πήρανε όντας κάτω από το tax line και μόλις ένα ούσα η ακριβότερη ομάδα της Λίγκας^[17]. Συνολικά, τα τελευταία οκτώ, ήτοι την περίοδο κάθετης αύξησης των εσόδων και του salary cap, κάτω από το tax line ήταν οι τρεις Πρωταθλητές, ενώ ακριβότεροι οι δύο.

Το δεύτερο επίπεδο της ένστασής μου προς το σχόλιο του Windhorst βασίζεται στο απλό γεγονός ότι οι Warriors δεν έκαναν τίποτα απολύτως το παράτυπο. Τουναντίων, έκαναν πρότυπη διαχείριση κάθε διαθέσιμου εργαλείου που είχαν στα χέρια τους: από το roster του Πρωταθλήματος του 2022 οι Curry, Klay, Green, Poole, Looney, συν τους Kuminga, Moody, Wiseman, ήταν επιλογές τους στο draft, οι Bjelica, Otto Porter Jr.. Gary Payton II ήταν σε minimum συμβόλαια και ο Wiggins ήταν το αποτέλεσμα ανταλλαγής του salary slot που δημιουργήθηκε στη Λίγκα από το λάθος του cap spike του 2016, ευθύνη για το οποίο είχαν οι παίκτες και η Ένωσή τους και επ ουδενί οι Warriors. Οι Warriors απλά φρόντισαν μαεστρικά να διατηρήσουν διαθέσιμο αυτό το slot και να πληρώνουν ακριβά για αυτή τη διατήρηση. Έτσι μετέτρεψαν τον Durant, που υπέγραψαν το 2016 -ακριβώς και αποκλειστικά λόγω του cap spike- στον D’Angelo Russell (μέσω sign and trade) το 2019 και στον Wiggins το 2020. Συνεπώς, οι Warriors επένδυσαν σε όλα τα επίπεδα του οργανισμού, σε scouters, σε analytics, σε προπονητικό επιτελείο και επιτελείο development, με αποτέλεσμα να διαλέξουν τους κατάλληλους παίκτες στο draft και να τους αναπτύξουν, βελτιστοποιώντας τις δυνατότητές τους, Ταυτόχρονα, απέφυγαν λανθασμένες επιλογές (είπαν όχι στο trade Klay Thompson για Kevin Love το 2014), και επένδυσαν στις υποδομές, χτίζοντας με ίδια κεφάλαια ύψους $1,4 δισ. το Chase Center (και όχι εκβιάζοντας για πολιτειακά λεφτά, όπως οι Bucks και οι Suns πρόσφατα για τις ανακαινίσεις των δικών τους γηπέδων), με αποτελεσμα να αυξήσουν ακόμα παραπάνω τα όποια δικά τους έσοδα (πέραν του ποσοστού αυτών που εισφέρουν στον κοινό κουβά του BRI). Καθόλου τυχαία, είναι πλέον η πρώτη σε αποτίμηση ομάδα της Λίγκας.

Αξίζει μάλιστα να δούμε την όλη “μομφή” συνολικότερα. Αν η κατηγορία αφορά τα $184 εκατ. του μισθολογίου τους τη χρονιά του Πρωταθλήματος και στην επιλογή τους να πάνε $70 εκατ. πάνω από το $112,4 όριο του salary cap της εν λόγω σεζόν ή στα $170 εκατ. φόρου που πλήρωσαν, τότε μάλλον μιλάμε για μια -στην ουσία- άδικη ποινή. Και η ποινή φαντάζει άδικη, ακριβώς επειδή τους τιμωρεί οικονομικά που τα έκαναν όλα σωστά. Θα τους κατηγορήσει ο -κάθε- Windhorst (και όποιος εντολέας αυτού) και από πάνω;

Για να αντιστρέψω εντελώς την οπτική, κατά τη γνώμη μου το περσινό Πρωτάθλημα, η μη κατάκτησή του συγκεκριμένα, ήταν μια “paycheck loss” για την ομάδα του Milwaukee. Την ομάδα δηλαδή που αρνήθηκε να πληρώσει το πολύτιμο εργαλείο P.J. Tucker το καλοκαίρι του 2021 $3 εκατ. παραπάνω για να μην αυξηθεί πολλαπλασιαστικά ο φόρος της (κατά $17 εκατ.), με αποτέλεσμα να υπολείπεται κορμιών, εργαλείων και αντοχών στη σειρά που αποκλείστηκαν με τους Celtics (κατάσταση που φαίνεται ωστόσο πως κατάλαβαν και την επόμενη σεζόν, 2022-23 εχουν το τέταρτο ακριβότερο roster). Την στιγμή που το γήπεδο τους το ανακαίνισε η Πολιτεία, με τους ιδιοκτήτες της ομάδας να εκβιάζουν “απειλώντας” πως διαφορετικά θα μετακόμιζαν την ομάδα στο Seattle. 

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να εξετάσουμε τα παραπάνω και από μία ακόμα οπτική. Κατά τη σεζόν της δήθεν “paycheck win” των Warriors, αυτοί ναι μεν είχαν το ακριβότερο roster της Λίγκας, αλλά θα πρέπει να εξεταστεί τόσο το κατά πόσο ακριβότερο, όσο και το γιατί. Συγκεκριμένα, με το όριο του salary στα $112,4 εκατ. όπως προαναφέρθηκε, οι μισές ομάδες (ακριβώς 15 στις 30) είχαν μισθολόγια άνω των $130 εκατ., με τους Warriors να φτάνουν τα $175 εκατ. Άρα η διαφορά μπορεί μεν να είναι της τάξης ενός “τέταρτου max”, μα α) δεν είναι τόσο μεγάλη, β) αυτό το πρόσθετο ακριβό slot είναι η επιβράβευση των Warriors για τους εξαιρετικούς χειρισμούς τους, στην ανάγνωση και εκμετάλλευση του πλαισίου λειτουργίας της Λίγκας (διατήρηση του salary slot του αποχωρήσαντα KD και η -με υπομονή- μετατροπή του στον αρχικά undervalued, στη συνέχεια πολύτιμο Wiggins). Αντίθετα, εκεί που ανοίγει η ψαλίδα του κόστους ανάμεσα στους Warriors και τις υπόλοιπες ομάδες, είναι στα tax penalties.

Συγκεκριμένα, οι ομάδες που ξεπερνούν το όριο του tax πληρώνουν έναν προοδευτικό φόρο, αυξανόμενο για κάθε οριοθετημένο επίπεδο που ξεπερνιέται, ενώ υπάρχει και διαφορετικός συντελεστής -μεγαλύτερης επιβάρυνσης- για τις ομάδες που ξεπερνούν επαναλαμβανόμενα το όριο (tax repeaters), όπως ακριβώς παρουσιάζεται στον κάτωθι πίνακα^[18]:

Το ποσό που εισπράττεται από τους φόρους κατά το 50% πηγαίνει, είτε στη Λίγκα, είτε στο BRI^[19] και το υπόλοιπο 50% μοιράζεται στις ομάδες που ήταν κάτω από το tax.

Και ενώ η προοδευτικότητα των φορολογικών συντελεστών είναι κάτι λογικό (καθώς όσο περισσότερο μία ομάδα περνάει το όριο, τόσο υψηλότερο φόρο πληρώνει), αυτό που πρέπει να επανεξεταστεί θεωρώ πως είναι τα όρια των κλιμακίων. Τούτο καθώς τα $5 εκατ. εύρος του κάθε κλιμακίου είχε πρωτοκαθοριστεί τη σεζόν 2013-14, τότε που το salary cap ήταν στα $59 εκατ. Ποσοστιαία, το κάθε κλιμάκιο αντιστοιχούσε 8,5% του salary cap, ενώ πλέον, με το cap στα $112,4 εκατ. για τη σεζόν 2021-22 και στα $123,7 εκατ. για τη σεζόν 2022-23, αντιστοιχεί μόλις στο 4,4% και 4,0% του salary cap αντίστοιχα.

Με απλά λόγια, στο παράδειγμά μας, τους Warriors της σεζόν 2021-22, αν το εύρος της φορολογικού κλιμακίου ηταν στο 8,5% του salary, όπως στην πρώτη σεζόν εφαρμογής του μέτρου, ήτοι στα $10 εκατ. αντί των $5 εκατ., οι Warriors θα είχαν φορολογική επιβάρυνση $119 εκατ. αντί για τα $150 εκατ. που τελικά πλήρωσαν. Πάλι πολλά, αλλά κοντά “ένα max slot” λιγότερα.

Θεωρώ πως η λύση στο συγκεκριμένο, αν υπάρχει σχετική επιθυμία, είναι σχετικά απλή και εύκολη. Με την 2017 CBA εισήλθε η προσαρμογή των rookie scale contracts και των minimums στις διακυμάνσεις του salary cap, “right-sizing” η σχετική ορολογία στο κείμενο της CBA.  Ήτοι, οι κατώτατοι μισθοί και τα rookie contracts ακολουθούν πλήρως την ποσοστιαία μεταβολή του cap από έτος σε έτος. Αντίστοιχα, θα μπορούσε απλά να οριστεί το εύρος του κάθε φορολογικού κλιμακίου ως ένα ποσοστό, έστω το αρχικό 8,5% του salary, και με βάση αυτό να μεταβάλλεται αντιστοίχως ετησίως. Επιπλέον, κρίνοντας από το πως εντάχθηκαν οι όποιες φορολογικές αλλαγές που αποφασίστηκαν το 2013-14, ήτοι με μία περίοδο διετούς προσαρμογής, φαντάζομαι πως σε αντίστοιχη περίπτωση στο παρόν ή στο μέλλον, θα δοθεί τουλάχιστον αντίστοιχος χρόνος προκειμένου να εναρμονιστούν και πάλι οι ομάδες. Άρα άμεσα δεν θα αλλάξει κάτι για τους Warriors ή τους Nets. Θα αλλάξει ωστόσο σημαντικά στο μέλλον αν εφαρμοστεί κάτι παραπλήσιο με την ανωτέρω σκέψη μου.

Αν πρέπει να κάνουμε δύο βήματα πίσω πάντως και να δούμε την γενικότερη, μεγάλη εικόνα, θα παρατηρήσουμε το εξής: το salary cap, με τους κανόνες που σήμερα εφαρμόζονται, το tax line και tax penalties στα ύψη και τα κλιμάκια που ισχύουν, είναι δομημένα για να ενισχύουν τον ανταγωνισμό της Λίγκας. Συγεκριμένα, αποτρέπουν τις ομάδες να είναι πολύ καλές για πάνω από πέντε χρόνια. Μετά θα πρέπει ή να μπουν σε κατάσταση ανανεώσης, μέσω trades, ή να γίνουν υπερβολικά ακριβές. Ο LeBron ακριβώς αυτό διάβασε σαν κατάσταση και άλλαζε ομάδες νομίζω. Όταν είδε πως δεν ήταν σε οργανισμούς που ήταν διατεθειμένοι να ξοδεύουν πάρα πολλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, πήγαινε για πέντε χρόνια, “ξεζουμιζε” κάθε πόρο, από πλευράς salary, trades, μελλοντικά picks, κατακτούσε το Πρωτάθλημα και πήγαινε παρακάτω. Και όλο το παραπάνω το αναφέρω για καλό. Έκανε ακριβώς ό,τι το πλαίσιο ορίζει. Ο μόνο τρόπος για να ξεπεράσει μια ομάδα αυτό το πλαίσιο, να παραμείνει ανταγωνιστική άνω των πέντε χρόνων, είναι να γίνει πανάκριβη. Και αυτόν τον δρόμο επέλεξαν οι Warriors. Τιμώντας (πληρώνοντας ακριβά δηλαδή) τους παίκτες που τους χάρισαν τα τέσσερα Πρωταθλήματα (πάνω από όλα και κύρια τον Curry, αλλά και τους Klay και Draymond) και ταυτόχρονα πληρώνοντας τα απαραίτητα εργαλεία για να τους διατηρήσουν διεκδικητές όταν “η πρώτη γενιά” γέρασε (Wiggins, Poole). Καθόλου τυχαία κέρδισαν τα δύο πρώτα τους Πρωταθλήματα (2015, 2017) όντας κάτω από το tax line, και το τελευταίο τους (2022, έξι χρόνια μετά το πρώτο, άνω της πενταετίας δηλαδή), όντας η ακριβότερη πλέον ομάδα της Λίγκας.

Προς επίρρωση των ανωτέρω, θα χρησιμοποιήσω ένα ακόμα παράδειγμα, και συγκεκριμένα των Orlando Magic της σεζόν 2022-23 για να τονίσω ένα ακόμα σημείο που σχετίζεται με την συγκεκριμένη κατάσταση και θεωρώ πως ενδεχομένως να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης, τόσο ανάμεσα στους ιδιοκτήτες, όσο και μεταξύ ιδιοκτητών και παικτών στις επικείμενες διαπραγματεύσεις: αυτό είναι ο φόρος πάνω στα rookie extensions, τα max συμβόλαια των παικτών που η ομάδα έχει η ίδια επιλέξει μέσω του draft. Η ομάδα του Orlando λοιπόν, τα τελευταία χρόνια έχει επιλέξει μέσω του draft:

• το 2017 τον Jonathan Isaac στο #6 (τον οποίον έχει ήδη επεκτείνει για τέσσερα χρόνια έναντι $69,6 εκατ.),
• το 2018 τον Mo Bamba, επίσης στο #6 (τον οποίον επίσης έχει επεκτείνει, για δύο χρόνια έναντι $20,6 εκατ.),
• το 2019 τον Chuma Okeke στο #16,
• το 2020 τον Cole Anthony στο #15,
• το 2021 τους Jalen Suggs και Franz Wagner στα #5 και #8 αντίστοιχα και
• το 2022 τον Paolo Banchero στο #1.

Παράλληλα, έχει αποκτήσει ενώ ήταν στα rookie contracts τους τους Markelle Fultz (#1 το 2017) και Wendell Carter Jr. (#7 το 2018) έχοντας επεκτείνει τα συμβόλαια αμφότερων (3/$50 εκατ. του πρώτου και 4/$50 εκατ. του δεύτερου). Οι παραπάνω εννέα παίκτες είναι άπαντες κάτω των 25 ετών και αποτελούν (με τον σημαντικό αστερίσκο τους τραυματισμούς, ιδίως των Isaac και Fultz) μια εξαιρετική βάση για να στήσουν οι Magic την ομάδα τους για τα επόμενα επτά με εννιά χρόνια (μαζί με το όποιο καλό lottery προσθέσουν από το draft του 2023). Με την ισχύουσα κατάσταση, δεν θα μπορέσουν να το κάνουν, εκτός και αν αποφασίσουν να πληρώνουν για πολλά χρόνια φόρους, από ένα σημείο και μετά σε ποσά αντίστοιχα με των Warriors. Με απλά λόγια, το πλαίσιο της τρέχουσας 2017 CBA είναι σαν να τιμωρεί τις ομάδες που draftάρουν καλά για συνεχόμενα έτη. Τις υποχρεώνει να είναι σε ένα διαρκές ανταλλακτικό παιχνίδι ανταλλαγής συμβολαίων, κάθε φορά που ένας παίκτης τους είναι να πληρωθεί. Να πληρώνουν δηλαδή είτε φόρο χρηματικό, είτε φόρο αξιακό (παίρνοντας παίκτη σε καλύτερο συμβόλαια, αλλά μικρότερης αξίας).

Ο συγκεκριμένος μηχανισμός είναι κατά τη γνώμη μου άδικος. Οι ομάδες δε, που τον υποστηρίζουν και που προσπαθούν ετσιθελικά να φορέσουν στην εξαιρετική, πρότυπη, διαχείριση των Warriors την ταμπέλα του “paycheck win”, το κάνουν για να αποφύγουν από τις δικές τους fanbases την πίεση της αντίστοιχης διαχείρισης, την αποφυγή της κριτικής για τις δικές τους αστοχίες/αποτυχίες και -κυρίως- την δική τους αδυναμία ή απροθυμία να ξοδέψουν αντίστοιχα μέσα στο tax προκειμένου να είναι ή να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Και ακριβώς για αυτούς τους λόγους, θεωρώ πως η κύρια αντιπαράθεση της επόμενης CBA θα είναι μέχρι που ή πώς θα μπορούν να ξοδέψουν οι ομάδες. Ακριβώς εντός της λογικής “της γίδας του γείτονα”, οι πιο “σφιχτές” ομάδες θα προσπαθήσουν να περιορίσουν την επιθυμία των κάθε Warriors, Nets, Clippers να πάνε “όσο πάει” προκειμένου να κατακτήσουν το Πρωτάθλημα, Παρότι ουδείς από τους τρεις κάνει κάτι παράτυπο. Τίποτα πέρα από το να εκμεταλλεύεται κάθε δυνατότητα που του δίνει το πλαίσιο που η CBA εχει θέσει για να στήσει την καλύτερη δυνατή ομάδα. Αυτή την επιθυμία, οι λιγότεροι ικανοί, λιγότερο φιλόδοξοι, ή απλά “πιο τσιγκούνηδες”, ακριβώς επειδή είναι νόμιμη και όχι παράνομη, θα προσπαθήσουν να την περιορίσουν, αλλάζοντας το πλαίσιο, αλλάζοντας τα σχετικά προβλεπόμενα στην επόμενη CBA. Βρίσκοντας ωστόσο σε αυτή τους την επιθυμία απέναντί τους, όχι μόνο τις ιδιοκτησίες των τριών προαναφερθέντων franchises, αλλά, και σε μια παράδοξη και πρωτότυπη συμμαχία, τους παίκτες στο πλευρό αυτών (καθώς τα επιπλέον χρήματα που αυτοί ξοδεύουν, στους παίκτες καταλήγουν αμέσως ή εμμέσως).

2.   Hard cap, υπό τον ευφάνταστο τίτλο “Upper Spending Limit”

Και το πεδίο ευθείας αντιπαράθεσης των δύο πλευρών φαίνεται πως θα είναι η εφαρμογή ή μη hard cap. Υπό τον πιο “γλυκό” (και δεδομένα και πιο ευφάνταστο) τίτλο “Upper Spending Limit” (USL), όπως ο -έτερος μεταφορέας μηνυμάτων και επ’ ουδενί δημοσιογράφος- Adrian Wojnarowski του ESPN έγραψε σε σχετικό άρθρο του τον Οκτώβρη του 2022, μερίδα των ιδιοκτητών ομάδων του NBA σκέφτονται σοβαρά την έναρξη εφαρμογής του συγκεκριμένου μέτρου.

Στα μέχρι σήμερα ισχύοντα, το NBA, σε αντίθεση με άλλες επαγγελματικές Λίγκες των ΗΠΑ, όπως το NFL και το NHL, δεν έχει “hard cap”, αλλά soft cap. Αυτό σημαίνει πως οι ομάδες μπορούν υπό προϋποθέσεις, να περάσουν το ετησίως τεθέν όριο του salary cap. Οι προϋποθέσεις αυτές είναι μια σειρά από εξαιρέσεις (exceptions)^[20]. Πάνω από το όριο του salary cap, υπάρχει ένα χρηματικό περιθώριο μέχρι το tax line. Για τη σεζόν 2022-23, τα δύο αυτά όρια έχουν τεθεί το μεν salary cap στα $123,7 και το δε tax line στα $150,3^[21].

Ωστόσο, υπό προϋποθέσεις μπορεί μια ομάδα να γίνει hardcapped. Συγκεκριμένα, υπό τρεις συγκεκριμένες προϋποθέσεις:

• αν χρησιμοποιήσουν την bi-annual exception,
• αν χρησιμοποιήσουν την non tax payer mid-level exception ενώ είναι tax payer
• αν πάρουν παίκτη μέσω sign-and-trade.

Άπαξ και μια ομάδα υπαχθεί στο hard cap δεν μπορεί να ξεπεράσει το luxury tax apron σε καμία περίπτωση.To luxury tax apron είναι ένα ποσό περίπου $6 εκατ. πάνω από το tax line.

Ωστόσο, το να καταστεί μια ομάδα hardcapped δεν είναι τόσο σπάνιο όσο φαντάζει. Για παράδειγμα τη σεζόν 2021-22, 12 ομάδες της Λίγκας ήταν σε αυτή την κατάσταση.

Οπότε, γιατί αυτό να αποτελεί πρόβλημα να επεκταθεί σε όλες; Ιδίως αν η γραμμή του salary cap ανέβει υψηλότερα ως αντιστάθμισμα; Η απάντηση είναι απλή και είναι ακριβώς στην κατάσταση που έχει φέρει μέρος των ιδιοκτητών να συζητάνε αυτό το θέμα: το κατά πόσο περνάνε συγκεκριμένες ομάδας, οι Warriors, Nets και Clippers συγκεκριμένα, το όριο του salary cap, πληρώνοντας δηλαδή, με κάθε δυνατό από τη CBA τρόπό τους παίκτες της ομάδας τους όσο περισσότερο γίνεται. Συνεπώς, γιατί οι παίκτες να δεχτούν να μπει ένα συγκεκριμένο, απροσπέλαστο, όριο στο ποσό που μπορούν να πάρουν ετησίως συνολικά; Ειδικά όταν με το τρέχον, ελαστικό όριο, το περνούν τακτικά; Τη σεζόν 2021-22, 22 ομάδες είχαν μισθολόγια πάνω από το salary cap ($112,4 εκατ.) και οχτώ πάνω από το tax line ($136,6). Αυτή την κατάσταση ακριβώς βέβαια είναι που μέρος των ιδιοκτητων ομάδων προσπαθεί να περιορίσει.

Αν πρέπει να καταθέσω τη δική μου άποψη, θεωρώ απίθανο αυτό να περάσει. Δεν υπάρχει περίπτωση η Ένωση των παικτών να το κάνει αποδεκτό. Και επειδή τα λεφτά, όπως νομίζω ήδη έχει αναλυθεί διεξοδικά, είναι πάρα πολλά για να πάμε σε lockout, απλά δεν θα περάσει. “Τότε γιατί πέφτει πάνω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, και δη μέσω του πλέον επίσημου μεταφορέα μηνυμάτων, του Woj;”  Νομίζω είναι ένας ξεκάθαρος αντιπερισπασμός, “λαγός” επί του λαϊκότερου, για να υπάρχει στο διαπραγματευτικό τραπέζι ως μια φαινομενικά υποχώρηση των ιδιοκτητών στο τέλος σε αυτό το πεδίο, προκειμένου να κερδίσουν κάτι άλλο που τους ενδιαφέρει περισσότερο. Ενδεχομένως έναντι μιας πρότασης των παικτών να ζητήσουν μέρος των χρημάτων από την ενδεχόμενη (αναμενόμενη) επέκταση σε 32 ομάδες. Ή όπως θα δούμε ακολούθως, έναντι του player empowerment και των trade requests παικτών σε supermax συμβόλαια ή ακόμα και πριν την έναρξη των max επεκτάσεων τους.    

^[15] Μάλιστα στα πρώτα χρόνια εφαρμογής του, είχε περισσότερο κερδοσκοπικό και λιγότερο τιμωρητικό χαρακτήρα. Συγκεκριμένα, με το τότε μοίρασμα του BRI ανάμεσα σε παίκτες και ιδιοκτήτες να είναι στο 55%-45%, αν μια ομάδα έδινε μισθούς και bonus πάνω από το 61,5% των εσόδων της, τότε μόνο μία ομάδα πλήρωνε φόρο. Το όλο σύστημα του luxury tax άλλαξε στην τρέχουσα μορφή του με την 2005 CBA.

^[16] Οι έτερες, Hornets και Pelicans, εξακολουθούν να μην έχουν πληρώσει ως και το τέλος της σεζόν 2021-22 ποτέ tax. Με τους Pelicans να είναι over the tax line ωστόσο στην έναρξη της σεζόν 2022-23.

^[17] Όπως αντίστοιχα ένα και οι αγαπημένοι Cavaliers του, προερχόμενου από το Cleveland, Windhorst. Αλλά τότε βέβαια δεν είχε μιλήσει για “paycheck win”.

^[18] Ο πίνακας έχει αντιγραφεί από το παλαιότερο άρθρο μου: “Luxury Tax” που πρωτοδημοσιεύτηκε στο Ball Hog το 2014.

^[19] Η Λίγκα το αποφασίζει, αλλά συνήθως επιλέγει να το επιστρέψει στο BRI.

^[20] Τέτοιες εξαιρέσεις είναι οι Bird Exceptions. Mid-Level Exceptions, Trade Exceptions, Bi-Annual Exception, Rookie Scale Exception. Επειδή όμως αυτές δεν αποτελούν κύριο κομμάτι του τρέχοντος κειμένου, για μεγαλύτερη ανάλυση αυτών μπορείτε να ανατρέξετε σε παλαιότερο κείμενό μου “Το Λεξικό του Salary Cap”

^[21] Προφανώς και το salary cap δεν ορίζεται αυθαίρετα: υπολογίζεται το σύνολο των εσόδων όλων των ομάδων που εμπίπτουν στο BRI (Basketball Related Income), μοιράζεται βάσει των οριζόμενων της εκάστοτε CBA μεταξύ ιδιοκτητών και παικτών, και το ποσό που αναλογεί στην πλευρά των παικτών, διαιρείται διά του αριθμού των ομάδων για να βγει το salary cap που αναλογεί στην κάθε ομάδα. Αναλυτικότερα στο παλαιότερο σχετικό κείμενο “Moneyball: Εισαγωγή στις Βασικές Έννοιες του Salary Cap”.