Ωστόσο, τα ερωτήματα αναφορικά με το τι επέφερε την πτώση του οργανισμού-πρότυπο του NBA κατά την τελευταία δεκαετία είναι που χρήζουν εξέτασης, ανεξαρτήτως του αν το συγκεκριμένο σερί θα συνεχιστεί ή όχι. Η αγωνιστική πτώση, η απουσία του καινοτόμου και πρωτοποριακού κομματιού από το διοικητικό και το αγωνιστικό τους πλάνο, η φθορά που συνολικά εσχάτως αποπνέουν, είναι γεγονότα που δεν επηρεάζονται από τη συμμετοχή τους ή μη στα φετινά Playoffs, αλλά αντίθετα, από μόνα τους θέτουν το ερώτημα του “τις πταίει;”.
Η εύκολη απάντηση σε αυτό είναι “η νομοτέλεια που λέγεται ‘χρόνος’ “, όμως ας προτιμήσουμε εδώ μία άλλη προσέγγιση, που αφορά τον διασκορπισμό του ταλέντου του οργανισμού σε κάθε επίπεδο.
22 χρόνια υπεροχής
“Death and taxes” λέει μια αμερικάνικη ρήση για τις μόνες βεβαιότητες στη ζωή. Από το 1997 μέχρι και πέρσι, η ρήση θα μπορούσε να παραφραστεί σε “Death, taxes and the Spurs”. Μέχρι την έναρξη της φετινής σεζόν, το franchise του San Antonio είχε αρνητικό ρεκόρ νικών-ηττών κατά τα τελευταία αυτά 22 χρόνια μονάχα για 65 ημέρες. Για να έχουμε ένα σημείο αναφοράς, οι δύο αμέσως επόμενες ομάδες στη σχετική λίστα, Houston Rockets και Dallas Mavericks (αναθεματισμένο Texas, λίκνο του πολιτισμού) μετρούσαν 1.007 και 1.027 μέρες αντίστοιχα. Αν σε κάποιον αντιστοιχεί ο πολυσηζητημένος όρος “αριστεία”, προφανώς και αυτοί δεν είναι άλλοι από τους Spurs. Βασισμένοι στις αρχές της συνέχειας (δεν θα βρείτε σε άλλο franchise τόσους πολλούς παίκτες να παραμένουν στο ρόστερ για τόσα χρόνια), της συνέπειας και της ανοιχτής επικοινωνίας, μέτρησαν 22 συνεχόμενες παρουσίες σε playoffs -σερί ρεκόρ για το NBA, μαζί με τους Nationals/Sixers της περιόδου 1950-71. Και φυσικά, πέντε Larry O’Brien trophies.
Το στοιχείο το οποίο τους έκανε να ξεχωρίζουν και να μιλάμε για συνέπεια και όχι για στασιμότητα επί εποχής Popovich ήταν η εξέλιξη. Οι boring Spurs των early-‘00s, της σκληρής άμυνας και της αργής, ανιαρής επίθεσης, μέσα σε ένα σταθερό πλαίσιο έμψυχου δυναμικού με τους Popovich-Duncan-Buford στο επίκεντρο, έγιναν η ομάδα που δοκίμασε πρώτη το “cheat” με τα τρίποντα από τις γωνίες (όσο και του τριπόντου συνολικότερα, ακόμα και παρά τις σταθερές ενστάσεις του ίδιου του Popovich προς αυτά) και έθεσε τα θεμέλια του ball movement και της motion offense, μιας επίθεσης που εξέλιξε σε χορογραφικά επίπεδα, κατατροπώνοντας τους Heat το 2014, παίζοντας ίσως το πιο ολοκληρωτικό μπάσκετ ως τότε, μέχρι δηλαδή να παραλάβουν οι Warriors την σκυτάλη στο δεύτερο μισό της δεκαετίας των ‘10s.
Σε διοικητικό επίπεδο δε, ήταν από τους πρώτους που αγκάλιασαν την επανάσταση των analytics για να παρουσιάσουν μια αποτελεσματικότερη ομάδα στο παρκέ, αλλά και για την εξέλιξη των παικτών τους, κάτι που αντικατοπτρίζεται και από τη βράβευση του franchise και του R.C. Buford στο MIT Sloan Sports Analytics Conference το 2015.
Οι καρποί του συστήματος
Καθόλη τη διάρκεια αυτής της διαδρομής, οι Spurs δεν σταμάτησαν να ανανεώνονται όχι μόνο αγωνιστικά, αλλά και στελεχιακά. Προπονητές και διοικητικοί παράγοντες που μαθητευσαν πλάι σε Popovich και Buford έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη συνέχεια και στην περαιτέρω εξέλιξη της Λίγκας συνολικά. Χαρακτηριστικό είναι πως την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι 12 από τους υπόλοιπους 29 προπονητές του NBA έχουν περάσει δίπλα από τον Popοvich, είτε ως παίκτες, είτε ως βοηθοί. Ενώ αντίστοιχα, σημαντική είναι η στελέχωση και των αντίπαλων front offices με διοικητικά στελέχη που εκπαιδεύτηκαν και αναδείχθηκαν μέσα από το σύστημα Spurs, με έξι κορυφαία διοικητικά στελέχη άλλων οργανισμών της Λίγκας να έχουν βγει επίσης από το “Spurs Tree”.
Ακόμα και αν η λίστα είναι μεγάλη, θεωρούμε πως η καταγραφή είναι απαραίτητη για να γίνει κατανοητό το μέγεθος, αλλά ιδίως η σημαντικότητα για τη Λίγκα του “σχολείου Spurs”. Παρακάτω καταγράφεται μόνο το πρώτο επίπεδο του “Δέντρου των Spurs”, δηλαδή οι προπονητές, παίκτες και διοικητικά στελέχη που πέρασαν οι ίδιοι από τον οργανισμό. Για παράδειγμα, ο coach Atkinson που φοίτησε και θήτευσε δίπλα από τον πιο καλό/πιστό μαθητή του coach Pop, τον Budenholzer, για πέντε χρόνια στην Atlanta, πριν αναλάβει head coach των Nets, δεν περιλαμβάνεται ως δεύτερο επίπεδο του ίδιου δέντρου. Αντίστοιχες περιπτώσεις είναι ο Lloyd Pierce των Hawks και ο Mike Malone των Nuggets. Ενδεχόμενη καταγραφή και πέραν του πρώτου επίπεδα, θα μάκραινε σε χαοτικό βαθμο την ακόλουθη λίστα.
Βοηθοί Προπονητές
Ξεκινώντας με την πλέον άμεση σχέση, οι βοηθοί προπονητές του Popovich που στη συνέχεια ανέλαβαν ως πρώτοι σε άλλες ομάδες.
Mike Budenholzer - Head Coach των Bucks
Ο Budenholzer ήταν βοηθός προπονητή του Popovich από τον πρώτο χρόνο του τελευταίου στους Spurs, το 1996, ως και το 2013, για 17 συναπτά δηλαδή χρόνια, μέχρι που πήρε την πρώτη του δουλειά ως πρώτος προπονητής των Hawks. Έχει κερδίσει τον τίτλο του Coach of the Year τόσο με τους Hawks, όσο και με τους Bucks, υπολειπόμενος μόλις μιας βράβευσης σχετικά σε σχέση με τον μέντορά του, Pop.
Brett Brown - Head Coach των Sixers
O Brett Brown πέρασε με τη σειρά του 11 χρόνια δίπλα στον Popovich, σε δύο διαφορετικές θητείες (1998-99 και 2002-13), όταν και αυτός με τη σειρά του αποχώρησε για τη θέση του πρώτου προπονητή των Sixers, θέση που κατέχει ως και σήμερα.
James Borrego - Head Coach των Hornets
Επίσης σε δύο διαφορετικές θητείες δίπλα στον Popovich διετέλεσε βοηθός του ο James Borrego, από το 2003 ως το 2010 και από το 2015 ως το 2018, όταν και ανέλαβε ως head coach τους Charlotte Hornets, θέση που διατηρεί ως και σήμερα.
Jim Boylen - Head Coach των Bulls
Ενδεχομένως να μην είναι και για παράσημο πως στο πλάι σου θήτευσε ο χειρότερος προπονητής της Λίγκας αυτή την στιγμή, ο Jim Boylen, ωστόσο δεν παύει να έχει περάσει από το “μοναστήρι” και αυτός, την περίοδο 2013-15.
Mike D’Antoni - Head Coach των Rockets
Ο D’Antoni δεν ήταν ακριβώς βοηθός του Popovich, μιας και η θητεία του στους Spurs κατά τη σεζόν 1999-00, ύστερα από την απόλυσή του από τους Nuggets ήταν σε μία θέση scout, πριν την ανάληψη της θέσης του προπονητή στην Benetton και στη συνέχεια στο αριστούργημά του, στους “7 seconds or less” Suns.
Taylor Jenkins - Head Coach των Grizzlies
O Jenkins ξεκίνησε ως interim στο front office των Spurs τη σεζόν 2007-08, πριν τελικά τον προσλάβουν ως βοηθό προπονητή της ομάδας τους στην G-League, τους Austin Spurs, από το 2008 ως το 2013, όταν και ακολούθησε τον Mike Budenholzer στην Atlanta. Από την έναρξη της σεζόν 2019-20 είναι ο πρώτος προπονητής των Grizzlies, σε ηλικία μάλιστα σκάρτων 36 ετών.
Quin Snyder - Head Coach των Jazz
Πρώτος προπονητής των Austin Spurs για τα τρία πρώτα χρόνια της εκεί παρουσίας του Jenkins ήταν ο νυν προπονητής των Utah Jazz, Quin Snyder. Από το 2007 ως το 2010, πριν αναλάβει μία σειρά από θέσεις βοηθού προπονητή στο NBA, ωσότου καταλήξει στους Jazz το 2014.
Alvin Gentry - Head Coach των Pelicans
Ούτε ο Gentry ήταν ακριβώς βοηθός του Popovich, αλλά μαζί με αυτόν συνυπήρξαν βοηθοί του Larry Brown στον πάγκο των Spurs τη σεζόν 1989-90. Ο Gentry έχει προπονήσει τους Pistons, τους Clippers και τους Suns σε προηγούμενες φάσεις της διαδρομής του. Από το 2015 είναι πρώτος προπονητής των Pelicans.
Jacque Vaughn - (Interim) Head Coach των Nets
Παίκτης του Popovich στους Spurs από το 2006 ως το 2009, έμεινε στο πλάι του ως βοηθός για την περίοδο 2010-2012, προτού αναλάβει -δίχως ιδιαίτερη επιτυχία ομολογουμένως- για μία τριετία τους Orlando Magic. Μετά την απομάκρυνσή του από αυτούς βρήκε δουλειά ως βοηθός του Atkinson στους Nets, τον οποίο διαδέχθηκε ως interim head coach αρχές Μάρτη.
Mike Brown - Assistant Coach των Warriors
O Mike Brown διετέλεσε βοηθός του Popovich κατά την περίοδο 2000-03, πριν αναλάβει τη θέση του πρώτου προπονητή των Cavaliers και βρεθεί αντιμέτωπος με τον Pop στους Τελικούς του 2007. Μετά από μία σειρά δουλειών ως πρώτος ή ως βοηθός προπονητής, πλέον είναι δίπλα στον Kerr στον πάγκο των Warriors.
Joe Prunty - Διετέλεσε Interim Head Coach των Bucks
O Prunty ήταν από τους μακροβιότερους βοηθούς του Popovich, καθώς ήταν ήδη βοηθός στους Spurs όταν ο Pop ανέλαβε, συγκεκριμένα από το 1996, και παρέμεινε δίπλα του ως το 2005. Έχει διατελέσει βοηθός σε άλλες πέντε ομάδες έκτοτε, ενώ μετά την απόλυση του Kidd από τους Bucks, ανέλαβε τη θέση του πρώτου προπονητή της ομάδας για το υπόλοιπο της σεζόν. Τελευταία του δουλειά ήταν ως πρώτος βοηθός του Kokoskov στους Suns τη σεζόν 2018-19,
Earl Watson - Διετέλεσε Head Coach των Suns
Από τα πιο γρήγορα περάσματα από παίκτης σε προπονητής, ο Earl Watson κρέμασε τα παπούτσια του το 2014, την επόμενη σεζόν πέρασε ως βοηθός προπονητής από τους Austin Spurs, ανέλαβε θέση βοηθού προπονητή στους Suns για τη σεζόν 2015-16 και πρώτου προπονητή την αμέσως επόμενη. Τα αποτελέσματα ωστόσο δεν ήταν τόσο καλά, και από την αρχή της σεζόν 2017-18 είναι στην ανεργία.
Πρώην Παίκτες
Συνέχεια με τους παίκτες που προπόνησε ο Popovich και κατέχουν -ή κατείχαν- σημαντικές θέσεις στη Λίγκα.
Steve Kerr - Head Coach των Warriors
Ο Kerr αγωνίστηκε για τους Spurs για δύο διαφορετικά διαστήματα, από το 1998 ως το 2001 και μετά από ένα διάστημα στους Blazers (συγκεκριμένα στους “JailBlazers”), επέστρεψε στους Spurs για το τέλος της καριέρας του την περίοδο 2002-03, κερδίζοντας έτσι δύο τίτλους στο Texas, το 1999 και 2003. Διαρκώς δε στις συνεντεύξεις του αναφέρεται στην επιρροή του Pop στον τρόπο που και αυτός με τη σειρά του προπονεί τους Warriors. Έχει κατακτήσει ήδη τρία Πρωταθλήματα (2015, 2017, 2018), προπονώντας μάλιστα ενδεχομένως την καλύτερη ομάδα NBA όλων των εποχών (Warriors 2016-18) και έχει κερδίσει ένα βραβείο Coach of the Year (2016)
Doc Rivers - Head Coach των Clippers
Επίσης εδώ “κλέβουμε λίγο”, μιας και ο Doc έπαιξε για τους Spurs -και αυτός στο κλείσιμο της καριέρας του- την περίοδο 1994-96 όταν ο Pop ήταν ακόμα assistant coach. Προπονητής των Magic, των Celtics και των Clippers, έχει ήδη κερδίσει Πρωτάθλημα (2008), καθώς και τον τίτλο του Coach of the Year (2000).
Monty Williams - Head Coach των Suns
O Monty Williams ήταν παίκτης του head coach Pop κατά τις δύο πρώτες χρονιές του στο τιμόνι των Spurs, από το 1996 ως το 1998. Μετά το τέλος της αγωνιστικής του καριέρας λόγω τραυματισμών το 2003 βρέθηκε στο staff τους για το πρωτάθλημα του 2005, ενώ το 2016 προσελήφθη ως Vice President of Basketball Operations του franchise πριν επιστρέψει στην προπονητική ως βοηθός στους Sixers και πλέον ως πρώτος προπονητής των Suns. Είχε διατελέσει φυσικά και head coach των Pelicans.
Avery Johnson - Διετέλεσε Head Coach των Mavericks και των Nets
Ένας ακόμα παίκτης με δύο περάσματα από τους Spurs, το πρώτο την περίοδο 1992-93 και το δεύτερο με την ανάληψη των καθηκόντων head coach από τον Popovich, από το 1996 ως το 2001, μέλος δηλαδή και αυτός της πρωταθλήτριας ομάδας του 1999. O Johnson έκανε γρήγορο πέρασμα από παίκτης σε προπονητής, μιας και το 2004 κρέμασε τα παπούτσια του και αμέσως ανέλαβε βοηθός προπονητής των Mavericks και μία σεζόν και την ακόλουθη ως πρώτος. Προπόνησε τους Mavs από το 2005 ως το 2008, οδηγώντας τους στους Τελικούς του 2006. Έτερη δουλειά του ως πρώτος προπονητής στο NBA, στον πάγκο των Nets την περίοδο 2010-12.
Vinny Del Negro - Διετέλεσε Head Coach των Bulls και Clippers
O Del Negro αγωνίστηκε για έξι σεζόν στο San Antonio, από το 1992 ως το 1998, με τις δύο τελευταίες του σεζόν εκεί να είναι οι δύο πρώτες του Popovich ως head coach της ομάδας. Προπόνησε τους Bulls (2008-2010) και τους Clippers (2010-13) ως head coach.
Μέλη του Front Office
Κλείνοντας την “παραγωγή” και ανάδειξη ταλέντου του οργανισμού, τα διοικητικά στελέχη που θήτευσαν στους Spurs, πριν λάβουν σημαντικές θέσεις στα front offices άλλων οργανισμών.
Sam Presti - General Manager των Thunder
O Presti ξεκίνησε σαν interim στους Spurs, ανεβαίνοντας στη συνέχεια στην ιεραρχία τους, έχοντας πιστωθεί με την επιμονή του στην επιλογή του Tony Parker στο #28 του draft του 2001. Από το 2007, σε ηλικία μόλις 31 ετών τότε, ανέλαβε τη θέση του GM των τότε SuperSonics, θέση που κατέχει ως και τώρα στους -πλέον- Thunder. Χρεώνεται με το -κακό- trade του Harden, αλλά πιστώνεται με το μεγαλύτερο πακέτο της ιστορίας σε trade, για τον Paul George το καλοκαίρι του 2019 και φυσικά το εξαιρετικό ντραφτάρισμα, επιλέγοντας τρεις μελλοντικούς MVPs σε τρία διαδοχικά drafts.
Sean Marks - General Manager των Nets
O Marks αγωνίστηκε για τους Spurs και τον Pop την περίοδο 2003-2006, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε και βοηθός του τελευταίου, από το 2013 ως το 2016, όταν και ανέλαβε GM των Nets. Πιστώνεται με το ταχύτερο και αποτελεσματικότερο rebuild της σύγχρονης ιστορίας, μεταμορφώνοντας τους κακούς και χωρίς picks Nets, σε μια ενθουσιώδη νεανική ομάδα με μια θέση στα Playoffs και από εκεί στον οργανισμό που υπέγραψε δύο πρώτης γραμμής superstars, στα πρόσωπα των Durant και Irving.
Trajan Langdon – General Manager των Pelicans
O Marks εμπιστεύθηκε εκτενώς το “Spurs’ Tree” μιας και στη θέση του assistant GM προσέλαβε τον Langdon, scout των Spurs την περίοδο 2012-15. Από το καλοκαίρι του 2019 ο Langdon έχει αναλάβει τη θέση του GM των Pelicans.
Scott Layden - General Manager των Timberwolves
O Layden διετέλεσε assistant general manager των Spurs υπό τον Buford την περίοδο 2012-16 πριν αναλάβει τη θέση του GM στη Minnesota. Συνεργάστηκε με τον Tom Thibodeau κατά την περίοδο της δικής του προεδρίας στον οργανισμό, επιβιώνοντας το καταστροφικό πέρασμα του τελευταίου και παραμένοντας στη θέση του και υπό το νέο καθεστώς υπό τον Gersson Rosas.
Dennis Lindsey - Executive Vice President of Basketball Operations των Jazz
Επίσης assistant general manager των Spurs υπό τον Buford για την περίοδο 2007-12, ανέλαβε στη συνέχεια τη θέση του GM των Jazz, την οποία διατήρησε ως το 2019, όταν και προήχθει στην τρέχουσα θέση του.
Kevin Pritchard - President of Basketball Operations των Pacers
O Pritchard προσελήφθη από τον Buford το 2002 ως scout των Spurs, θέση που κράτησε για μια διετία. Στη συνέχεια πήγε στους Blazers ως Director of Player Personnel. Για την ίδια θέση πήγε στους Pacers το 2011, ανεβαίνοντας γρήγορα την ιεραρχία για να γίνει GM της ομάδας της Indiana τον επόμενο χρόνο και αναλαμβάνοντας και τα καθήκοντα του President of Basketball Operations το 2017, μετά από την παραίτηση του Larry Bird από την συγκεκριμένη θέση.
Danny Ferry - Διετέλεσε GM των Cavaliers και Pelicans και PoBO των Hawks
O Ferry αγωνίστηκε για τους Spurs κατά τα τρία τελευταία χρόνια της καριέρας του, από το 2000 ως το 2003 και αμέσως μετά ανέλαβε καθήκοντα στο front office αυτών. Το 2005 ανέλαβε τη θέση του GΜ των Cavaliers οδηγώντας τους στους Τελικούς του 2007 κόντρα στους ίδιους τους Spurs. Παρέμεινε στη θέση ως το 2010, όταν και επέστρεψε στους Spurs ως Vice President of Basketball Operations. Το 2012 ανέλαβε τη θέση του President of Basketball Operations των Hawks, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 2015, λόγω ενός ρατσιστικού σχολίου του σε ένα scouting report για τον Luol Deng. Τελευταία του δουλειά ως ειδικός σύμβουλος του Dell Demps στα μέσα της σεζόν 2018-19.
Dell Demps - Διετέλεσε GM των Pelicans
O οποίος Demps επίσης θήτευσε τόσο στην ομάδα όσο και στο front office των Spurs, σαν παίκτης την περίοδο 1995-96 και στο front office την περίοδο 2005-10, όταν και ανέλαβε τη θέση του GM των Pelicans, θέση που διατήρησε για εννέα χρόνια, χωρίς αξιοθαύμαστα αποτελέσματα.
Rob Hennigan - Διετέλεσε GM των Magic
O Hennigan έγινε ένας από τους νεότερους General Managers στην ιστορία του NBA, αναλαμβάνοντας τους Orlando Magic to 2012 σε ηλικία μόλις 30 ετών. Η θητεία του κάθε άλλο παρά πετυχημένη ωστόσο ήταν, μιας και υπό τη διοικητική καθοδήγησή του οι Magic είχαν την χειρότερη πενταετία τους, με συνέπεια την απόλυτα λογική απομάκρυνσή του το 2017. Σε κάθε περίπτωση, και ο Hennigan, πριν αναλάβει τους Magic είχε εργαστεί επί τέσσερα χρόνια στο front office των Spurs.
Οι σταθερές Popovich-Buford-Duncan
Σε μία διαρκώς και ταχύτατα μεταβαλλόμενη Λίγκα, το γεγονός πως οι Spurs κατάφεραν να διατηρήσουν τις σταθερές τους για χρονικό διάστημα που απλώνεται σε τρεις δεκαετίες, αποτελεί έναν συνδυασμό επιτυχίας και έκπληξης. Με τους Buford και Popovich να είναι στον οργανισμό από το μακρινό 1988 (αμφότεροι με ένα κενό τη διετία 1992-94) και τον Duncan από το 1997, τα ρεκόρ και οι επιτυχίες που η τριάδα κατάφερε, κατά πάσα πιθανότητα, φιγουράρουν στις ψηλές θέσεις των λιστών με εκείνες που πολύ δύσκολα ποτέ θα καταρριφθούν.
Συγκεκριμένα, όσο παράδοξο και αν σήμερα φαντάζει, ο Pop ήταν βοηθός του Larry Brown στους Spurs την περίοδο 1988-92, πριν επιστρέψει ως General Manager του οργανισμού το 1994. Από το 1996, όταν και έβαλε τον εαυτό του στον πάγκο σε θέση πρώτου προπονητή ως σήμερα, έχει καταφέρει να είναι ο τρίτος πολυνίκης προπονητής στη regular με 1.272 νίκες, πίσω αποκλειστικά από τους Don Nelson (1.335) και Lenny Wilkens (1.332), ενώ αν προσθέσουμε και τις νίκες στα Playoffs, άλλες 170 σε 284 αγώνες, το άθροισμα των 1.442 τον κατατάσει μόνο πρώτο σε συνολικές νίκες στο NBA.
Κατά την συντριπτική πλειοψηφία των νικηφόρων αποτελεσμάτων (οκτώ στις δέκας νίκες στατιστικά) που πετύχαινε ο Popovich στο παρκέ είχε τον Tim Duncan. Το δίδυμό τους μέτρησε 1.158 νίκες αθροιστικα σε regular και postseason (1.001 και 157 αντίστοιχα) κατά τα 19 χρόνια της σχέσης τους ως προπονητής και παίκτης, σαφώς και τις περισσότερες από κάθε άλλο δίδυμο σχετικά.
Τρίτη σταθερά στο όλο οικοδόμημα, ο άνθρωπος που εξασφάλιζε όλο το απαραίτητο υποστηρικτικό υλικό στο εν λόγω δίδυμο, παρέχοντας τις απαιτούμενες ποιότητα, σταθερότητα και συνέχεια, ο R.C. Buford. Στον οργανισμό από το 1988 ως το 1992 επίσης ως assistant coach μαζί με τον Popovich, επέστρεψε το 1994 όταν ο τελευταίος, με τον ρόλο πια του GM, τον προσέλαβε ως Head Scout. Η ανέλιξή του ήταν γρήγορη, καθώς το 1997 ανέλαβε Διευθυντής του Scouting Department της ομάδας, το 1999 Vice President of Basketball Operations και assistant GM. Τον ρόλο του GM τον πήρε το 2002, έχοντας κάνει full circle με τον Popovich που από την συγκεκριμένη θέση τον είχε αρχικά προσλάβει. Δεν έμεινε εκεί πάντως -από άποψη “τίτλων” στον οργανισμό- καθώς χρίστηκε President of Sports Franchises το 2008, ενώ από το 2019 είναι ο CEO της εταιρείας Spurs Sports & Entertainment. Σε αυτή τη μακρά και εντυπωσιακή διαδρομή έλαβε δύο φορές το βραβείο του NBA Executive of the Year, το 2014 και το 2016.
Η βάση που το συγκεκριμένο τρίγωνο αποτέλεσε, με τις μεταξύ τους ακλυδώνιστες σχέσεις και την συνεχή, αυτοτροφοδοτούμενη, πρόκληση για πρόοδο και excellence, παρείχε στην ουσία για χρόνια το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με την υπόλοιπη Λίγκα, των διαρκών αλλαγών και ταχύτατων μεταβολών. Χαρακτηριστικό είναι πως ο μέσος όρος παραμονής ενός προπονητή σε μία ομάδα NBA την τελευταία δεκαετία είναι τα τέσσερα χρόνια, με τους κοντινοτερους σε χρόνο παραμονής στον ίδιο πάγκο μετά τον Pop να είναι οι Erik Spoelstra στους Heat και Rick Carlisle στους Mavericks, αμφότεροι προσληφθέντες 12 χρόνια μετά τον Pop.
Μιλώντας, ωστόσο, για στατιστικά και χρόνους, θυμάστε το εντυπωσιακό σχετικό στατιστικό των 65 ημερών με αρνητικό ρεκόρ νικών-ηττών από τον Οκτώβρη του 1997 μέχρι το ξεκίνημα της σεζόν 2019-20 που συζητούσαμε παραπάνω; Το νούμερο αυτό, μέχρι τη διακοπή του πρωταθλήματος, στις 13 Μάρτη, το είχαν ήδη διπλασιάσει, Μέσα μόλις σε μία σεζόν, την τρέχουσα.
Τα λάθη που οδήγησαν στην παρακμή
Αν και εντυπωσιακό γεγονός, ο φετινός διαφαινόμενος αποκλεισμός τους από την postseason δεν αποτελεί έκπληξη, αλλά τη φυσική συνέχεια της καθοδικής πορείας του franchise την τελευταία τριετία. Μία πορεία που ξεκίνησε σημειολογικά από την αποχώρηση του Tim Duncan, και εν συνεχεία τόσο των θρύλων Parker και Ginobili, όσο και του Kawhi Leonard, ο οποίος μετατράπηκε από τον επόμενο λαμπαδηδρόμο σε μαύρο πρόβατο ξεκινώντας από μια άσχημη (και δυστυχώς όχι άτυχη, αλλά σκόπιμη) στιγμή, το γύρισμα του ποδιού του πάνω στο εσκεμμένα προτεταμένο πόδι του Pachulia.
Μπορούμε να συζητήσουμε τους λόγους που έφεραν τους Spurs στο σημείο που βρίσκονται σήμερα. Εκτός playoffs, χωρίς franchise player ή αξιόλογο νεανικό κορμό, πίσω από τις εξελίξεις σε μπασκετικό επίπεδο και σε αναζήτηση ταυτότητας και μέλλοντος. Όλοι έχουν επιρροή. Φυσικά οι απώλεια των σταθερών της προηγούμενης εικοσαετίας και του Kawhi Leonard, η εμμονή στο να μην ακολουθούν το ρεύμα, που από ευχή έγινε κατάρα, η ηλικία -και ίσως η κόπωση ή ακόμα και ο χαμός της γυναίκας- του Gregg Popovich, οι συνεχείς επιτυχίες που σήμαιναν χαμηλά picks, αλλά και ένα αφιλόξενο περιβάλλον για την κυοφορία νέων ταλέντων, καθώς βρίσκονταν σε μια αδιάκοπη πορεία πρωταθλητισμού..
Ο διασκορπισμός του ταλέντου
Ένας λιγότερο συζητημένος παράγοντας που συνετέλεσε σε αυτή τη συνεχιζόμενη επιτυχία των Spurs είναι η στελέχωση του προπονητικού team με ταλέντο, με τους Spurs να λειτουργούν ταυτόχρονα σαν ακαδημία, αλλά και σαν δημοφιλής εργοδότης που καθένας θα ήθελε να προσθέσει στο βιογραφικό του. Τόσα μπασκετικά μυαλά συγκεντρώθηκαν σε ένα σταθερό περιβάλλον, ανταλλάσσοντας απόψεις, αλλά και δοκιμαζόμενοι σταθερά στο υψηλότερο επίπεδο και δίπλα σε μεγάλες προσωπικότητες και δημιούργησαν αυτό που αποκαλούμε “institutional knowledge”. Κάθε ένας λειτουργώντας προσθετικά στο σύνολο, και θωρακίζοντας έτσι από κενά και αβλεψίες τη λειτουργία του οργανισμού, διοικητικά και προπονητικά.. Δεν είναι τυχαίο ότι οι απόφοιτοι του “Spurs Coaching Tree” είναι χρόνια τώρα τα πρώτα ονόματα που ακούγονται για κάθε ορφανή προπονητική καρέκλα.
Όσο όμως οι Spurs βασίζονταν στη δημιουργία χημείας και κωδίκων επικοινωνίας, η Λίγκα εξελίχθηκε σε ένα σύστημα στο πλαίσιο του οποίου κάτι τέτοιο γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Οι παίκτες αποκτούν όλο και μεγαλύτερη δύναμη σχετικά με το μέλλον τους –χωρίς αυτό να αποτελεί κάτι καλό ή κακό και χωρίς να εξαρτάται πάντα από την προσωπικότητα του παίκτη. Ας μην ξεχνάμε τις εκπτώσεις των stars των Spurs για να μείνει ο κορμός τους ενωμένος, αλλά και τις αγωνιστικές τους θυσίες που έκαναν ατομικά. Αυτό το απάγκιο δεν υπάρχει πλέον, ενώ απουσιάζει και η επιρροή που οι θρύλοι Duncan, Parker και Ginobili ασκούσαν στα αποδυτήρια, δίνοντας το παράδειγμα στα νέα μέλη και μπολιάζοντάς τους με νοοτροπία νικητή και τη λογική της υπεροχής της ομάδας έναντι του ατόμου.
Η περίφημη συνήθεια του Gregg Popovich να γευματίζει με τους παίκτες του και να συζητάει για θέματα της επικαιρότητας, τις εμπειρίες ζωής τους κ.λπ., να ψάχνει παίκτες που έχουν “ξεπεράσει” το εγώ τους, είναι μια πολυτέλεια που δυσκολεύει. Το recruiting σήμερα βασίζεται περισσότερο στο marketing pitch που το franchise ή οι παίκτες του θα μπορέσουν να ετοιμάσουν προς τον επικείμενο στόχο.
Το εντυπωσιακό λοιπόν με τα προπονητικά και διοικητικά στελέχη των Spurs δεν είναι ότι μεταπηδούν σε άλλες ομάδες -αυτός είναι ο κύκλος ζωής κάθε επαγγελματία του χώρου. Το μοναδικό είναι πως, κουβαλώντας αυτό το πολυσυζητημένο “institutional knowledge” των Spurs, είναι κύριοι υποψήφιοι για δουλειές πρώτου προπονητή ή ισχυρού front office παράγοντα. Το γεγονός πως 12 από τους 29 προπονητές της Λίγκας καθώς και οι έξι από τους 29 GMs είναι προϊόντα του οργανισμού Spurs που παρουσιάσαμε παραπάνω είναι η ισχυρή σχετική απόδειξη. Και σε μία κλειστή Λίγκα όπως το NBA, όπου το ταλέντο που φεύγει από εσένα δεν χάνεται σε άλλους τομείς ή κλάδους, αλλά μεταφέρεται απευθείας στον ανταγωνιστή, στερώντας αυτόματα το όποιο συγκριτικό πλεονέκτημα, κάνει την συγκεκριμένη απορροή κάθε σεζόν εκθετικά πιο επιζήμια.
Όλα τα παραπάνω συνοψίζονται στα όσα έλαβαν χώρα τις τελευταίες δύο offseasons, δηλαδή ποια στελέχη των Spurs αποχώρησαν, σε συνδυασμό μάλιστα με την απουσία του Popovich από την προετοιμασία της ομάδας για τη φετινή σεζόν, λόγω της παρουσίας του στο Μουντομπάσκετ με την team USA.
Το καλοκαίρι του 2018, λοιπόν, από το team του Popovich αποχώρησε ο James Borrego, που ανέλαβε τη θέση του head coach των Hornets, χωρίς να αντικατασταθεί από κάποιο νέο μέλος. Την επόμενη offseason αποχώρησαν ο head assistant coach του Pop, Ettore Messina, που ανέλαβε θέση προέδρου/προπονητή στην Armani Milano, αλλά και ο Ime Udoka, για να πάει με τη σειρά του ως βοηθός δίπλα σε ένα έτερο παιδί του “Spurs tree”, τον Brett Brown και τους Sixers. Στη θέση των δύο προσλήφθηκε ο θρύλος των Spurs, αλλά εντελώς άπειρος προπονητικά, Tim Duncan, και ο 34χρονος Mitch Johnson, επίσης στην πρώτη του δουλειά ως βοηθός προπονητή. Μόνες σταθερές παρουσίες τα τελευταία χρόνια η Becky Hammon, που είναι στο πλευρό του Pop από τη σεζόν 2014-15 και ο Will Hardy, που εργάζεται στους Spurs από τη σεζόν 2016-17. Μαζί και ο “shooting expert” Chip Engelland, που είναι στους Spurs από το 2005-06, έχοντας και δύο ακόμα χρόνια εμπειρίας πριν από αυτούς στο Denver, αλλά με πολύ συγκεκριμένες αρμοδιότητες.
Κάπως έτσι, οι Spurs έχασαν μέσα σε δύο offseason δύο πρώτους προπονητές (Borrego και Messina) από το επιτελείο τους και έναν έμπειρο assistant (Udoka), οι οποίοι άρθροιζαν πάνω από 30 χρόνια προπονητικής εμπειρίας (έντεκα ο Borrego, επτά ο Udoka και ανυπολόγιστα ο Messina, από την παρουσία σε Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες), αντικαθιστώντας τους παραπάνω με δύο ‘’rookies’’ στο χώρο.
Την ώρα, λοιπόν, που ο Pop ήταν head coach στην Κίνα με την team USA, την προετοιμασία της ομάδας ενόψει της τρέχουσας σεζόν είχαν αναλάβει οι Hammon, Hardy, Duncan (που κατά δήλωση του Pop είναι ο νέος head assistant, και όχι η Becky όπως όλοι μας θεωρούσαμε δεδομένο) και Johnson, αθροιστικής εμπειρίας οκτώ ετών, σε μία περίοδο που τα επιτελεία των ομάδων του NBA έχουν ως βοηθούς όλο και περισσότερους ανθρώπους του αθλήματος που έχουν διατελέσει head coaches σε προηγούμενες φάσεις της καριέρας τους. Χαρακτηριστικά να ξαναθυμίσουμε πως ο Mike Budenholzer είχε 17 χρόνια μόνος του στο πλάι του Pop.
Ο Kawhi δεν ήταν Timmy
Ένας δεύτερος κρίσιμος παράγοντας αποτέλεσε η μη μεταλαμπάδευση του πνεύματος του Duncan στον Leonard. Ή σωστότερα, η λανθασμένη αντίληψη από τους ίδιους τους Spurs πως ο Kawhi είναι Timmy 2.0. Το συγκεκριμένο θέμα το έχει αναλύσει εκτενώς ο Νίκος σε σχετικό άρθρο του τον Ιούνη του 2018 με τίτλο “Η Στρεβλωτική Μοναδικότητα Tim Duncan” και από εκεί μεταφέρουμε το χωρίο που θέλουμε να τονίσουμε/θυμίσουμε:
“Ο Kawhi όσο παιχταράς κι αν είναι, όπως ο Duncan, όσο χαμηλών τόνων κι αν είναι, όπως ο Duncan, όσο δουλευταράς κι αν είναι, όπως ο Duncan, δεν είναι Duncan. Και αν κάποιο από όλα τα franchises της Λίγκας θα έπρεπε να ξέρει καλά για το πόσο μοναδικός ήταν ο Tim Duncan αυτοί είναι οι Spurs, ως ο μόνος οργανισμός στον οποίο επί 19 χρόνια ο Duncan ακάματα προσέφερε τις υπηρεσίες του και εξέθεσε πλήρως την προσωπικότητά του. O Duncan δεν ήταν αποτέλεσμα της κουλτούρας και της νοοτροπίας των Spurs, αλλά ήταν το ιδανικό εργαλείο εγκόλπωσης και προώθησης αυτής ακριβώς της κουλτούρας. Ήταν μια ξεχωριστή, μοναδική και μη συγκρίσιμη προσωπικότητα, που ταίριαζε απόλυτα με ό,τι οι Spurs ήθελαν να χτίσουν και να προωθήσουν. Ήταν η αψεγάδιαστη βιτρίνα του οργανισμού. Αλλά δεν ήταν δημιούργημά τους. Ήταν συμπλήρωμά τους και ιδανικός πρεσβευτής τους.
Είναι χαρακτηριστική η ιστορία που πάμπολλες φορές έχει διηγηθεί ο Pop, όπου σε ένα time out κατσαδιάζει ασύστολα τον Duncan, ο οποίος στωικά τον ακούει και με το που τελειώνει το time out, πριν επιστρέψει στο γήπεδο, απλά αποκρίνεται “Hey, coach, thanks for the motivation”, πριν κάνει τους αντιπάλους του σμπαράλια.
Οι Spurs θεώρησαν πως τα επιθετικά σχόλια του Parker (σ.σ. ως προς την σοβαρότητα του τραυματισμού του Leonard) ή τα αμφιθυμικά αντίστοιχα του Popovich, θα έδιναν κίνητρο στον Kawhi να αντιδράσει αντίστοιχα. Να τους αποδείξει αντίστοιχα. Μα ο Kawhi, όπως κανένας άλλος superstar, ειδικά του σημερινού, ταχύτατα μεταβαλλόμενου ΝΒΑ, δεν είναι Duncan.
Και το λάθος των Spurs ήταν πως αυτό δεν το αναγνωρισαν. Θεώρησαν πως αυτοί έκαναν τον Duncan αυτό που ήταν σαν χαρακτήρας και πίστεψαν πως θα μπορούσαν να το αναπαράξουν στον Kawhi (ή στον κάθε Kawhi). Αγνόησαν το μεταβαλλόμενο της εποχής, τη διαρκή αύξηση της δύναμης και της επιρροής των superstars στο παιχνίδι, της επιβολής των “θέλω” τους πάνω στις ομάδες, όλη αυτή τη δύναμη που ο σύγχρονος σχετικός Προμηθέας LeBron χάρισε στους νέους superstars. Και αυτό ακριβώς το λάθος τους τώρα πληρώνουν: την μη αναγνώριση της κορυφαίας μοναδικότητας του Tim Duncan, του μοναδικού –αναντίρρητα- top-10 ever παίκτη με αυτό τον συνδυασμό αγωνιστικών και προσωπικών χαρακτηριστικών.”
O πλήρης κύκλος των trades του Kawhi
Όμως τα λάθη των Spurs αναφορικά με τον Kawhi δεν σταμάτησαν στην μη κατανόηση της διαφορετικότητας του ως προς τον Duncan. Το trade με το οποίο τον απομάκρυναν από την ομάδα, αντί να βοηθήσει στη θεμελίωση της επόμενης μέρας του οργανισμού, αποδείχθηκε, ακριβώς αντίθετα, το επιστέγασμα του χαμένου “institutional knowledge” και της δυνατότητά του να διαβάζει καλύτερα από κάθε ανταγωνιστή τις καταστάσεις.
Ο όλος κύκλος Kawhi, με το εξαιρετικό trade απόκτησής του, από το #15 του draft του 2011, όταν έδωσαν έναν από τους αγαπημένους παίκτες του Popovich στην Indiana για να τον αποκτήσουν, τον George Hill, σε ένα trade που αμήχανα η υπόλοιπη Λίγκα έκρινε επί διετίας ως ισορροπημένο, ώσπου να αποδειχθεί περίτρανα πως οι Spurs το είχαν κερδίσει κατά κράτος, ως την απομάκρυνσή του με ένα trade που επιτάχυνε το τέλος της μακράς πετυχημένης διαδρομής του οργανισμού, συνοψίζει και όλες τις αλλαγές που στο μεσοδιάστημα επήλθαν στη Λίγκα και οι Spurs δεν κατάφεραν, όχι πια να καθορίσουν ως πρωτοπόροι, μα πλέον ούτε καν να ακολουθήσουν.
Στο εύλογο ερώτημα, αν ο Kawhi θα είχε την αντίστοιχη εξέλιξη σε κάποιον άλλον οργανισμό πλην Spurs, ξεκάθαρη απάντηση δεν μπορεί να υπάρξει. Η πιθανολογούμενη είναι πως μάλλον όχι. Δεδομένα το περιβάλλον Spurs των early ‘10s, με την προνομιακή θέση που κατείχε στη Λίγκα, τόσο από άποψη σταθερότητας, συνέπειας, όσο και πρωτοπορίας, βοήθησε τον Kawhi να εξελιχθεί στον superstar που είναι σήμερα.
Αντίστοιχα δεδομένα όμως μάλλον μπορεί κανείς να υποστηρίξει πως ακριβώς αυτή η απώλεια της πρωτοπορίας, του καινοτόμου και ριζοσπαστικού προσωπικού, από τον πάγκο και από τη διοίκηση της ομάδας, είναι που οδήγησαν τον οργανισμό να δώσει έναν από τους τρεις καλύτερους παίκτες της Λιγκας έναντι του DeMar DeRozan, του Jakob Poeltl και ενός top-20 protected first round pick (που στη συνέχεια έγινε από το #29 του 2019 NBA draft o Keldon Johnson).
Αν δε κάποιος θεωρήσει την συγκεκριμένη θέση ως μια θέση εκφερόμενη εκ του ασφαλούς και εκ των υστέρων, επιχειρηματολογώντας πως δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη τιμή για τον επί πάνω από έναν χρόνο τραυματία Kawhi, αρκεί να κοιτάξει το τότε πακέτο των Lakers που ήταν επίσης πάνω στο τραπέζι: Οι Ingram, Ball, Zubac, Hart, μαζί με picks πρώτου γύρου ήταν η προσφορά που οι Spurs απέρριψαν. Για “να μην στείλουν τον Kawhi στο L.A. που ήθελε, αλλά ούτε στους ανταγωνιστές Lakers και -κυρίως- για να μπορεί η ομάδα να παραμείνει άμεσα ανταγωνιστική”, ήταν η σχετική επιχειρηματολογία. Έναν χρόνο αργότερα και ο Kawhi είναι στο L.A. και οι Lakers δεν θεωρούνται ανταγωνιστές των Spurs, μιας και αυτοί είναι στην πρώτη θέση της περιφέρειας και οι Spurs στη 12η, κάτω και από τους Pelicans, που υπό τους Ingram και Ball διεκδικούν με καλύτερους όρους από τους Spurs μια θέση στην postseason.
Αναντίρρητα συνεπώς, οι Spurs (αντ)έδρασαν εντελώς εκτός Spurs πλαισίου στο trade request του Kawhi, προτιμώντας να μην εξυπηρετήσουν τον παίκτη, αλλά και να προσπαθήσουν να προσφέρουν στον coach Popovich έναν all star που θα εξασφάλιζε τη συνέχεια του σερί των συνεχόμενων παρουσιών στα Playoffs. Η αδυναμία τους να δουν πως με το τότε πακέτο των Lakers θα εξασφάλιζαν πολύ ποιοτικότερα -και διασκεδαστικότερα- τελευταία προπονητικά χρόνια στον εμβληματικό προπονητή τους, από ό,τι έπραξαν με το πάντρεμα των αναχρονιστικών παιχνιδιών των LaMarcus Aldridge και DeRozan, αποδεικνύει ακριβώς το βασικό επιχείρημα της συγκεκριμένης παραγράφου.
Στο τέλος της ημέρας, τα δύο trades του Kawhi, στα ξεκινήματα και στα τελειώματα της δεκαετίας, ήταν τα δύο καλύτερα της Λίγκας. Μόνο που οι Spurs συμμετείχαν στο πρώτο από την πλευρά του κερδισμένου και στο δεύτερο από την πλευρά του χαμένου. Ακριβώς εκεί σημειολογικά καθρεφτίζεται και η πορεία του οργανισμού στην συγκεκριμένη δεκαετία. Σε αυτήν οι Spurs εισήλθαν ως ο σταθερός και πρωτοπόρος οργανισμός, που δίπλα από έναν top-10 παίκτη όλων των εποχών και δύο από τους καλύτερους εκτός US NBAers όλων των εποχών, επιλεγμένοι μάλιστα αμφότεροι στα χαμηλά του draft, έκλεβε κάτω από τη μύτη της υπόλοιπης λίγκας έναν top-20 παίκτη όλων των εποχών. Ακριβώς αντίθετα, από αυτήν εξέρχονται, ως ένας ξεπερασμένος οργανισμός, με κανέναν superstar στη σύνθεσή του, αλλά με δύο stars που βρίσκονται, όχι μόνο στη λάθος πλευρά των 30 ηλικιακά, αλλά και σε λάθος μπασκετική εποχή από πλευράς shot selection. Οι τελευταίοι μάλιστα είναι πλαισιωμένοι με μία σειρά από νεαρούς παίκτες, εκ των οποίων όμως κανένας τους δεν αντανακλά την ίδια προοπτική που ο Kawhi έδινε το 2011 ή ακόμα και οι Ingram και Ball θα έδιναν το 2020.
Κοντολογίς, αν το trade του Kawhi το 2011 έφερε τους Spurs τρία χρόνια μακριά από τον επόμενο τίτλο τους, το trade του Kawhi το 2018 τους έφερε δύο χρόνια μακριά από το πρώτο lottery pick τους μετά από 22 χρόνια.
Tο Νομοτελειακό Πλήρωμα του Χρόνου
Η στελέχωση του προπονητικού και διοικητικού team μοιάζει με ένα τρύπιο δοχείο, καθώς οι εναλλαγές προπονητών και οι προσωπικές φιλοδοξίες προκαλούν διαρροές στη δεξαμενή ταλέντου που κάθε καλοστημένο franchise προσπαθεί να γεμίσει. Οι Spurs με επικεφαλής τον R.C. Buford ήταν οι καλύτεροι στο κυνήγι -αλλά και τη σφυρηλάτηση- αυτού του ταλέντου. Ταυτόχρονα το πρόσημο εισροής-εκροής του δοχείου ήταν θετικό. Η τελευταία τριετία όμως έχει αντιστρέψει αυτό το ισοζύγιο, και μάλιστα με ένα ρυθμό τόσο ταχύ που δεν επιτρέπει στα νεότερα μέλη να προσαρμοστούν, με αποτέλεσμα πλέον το δοχείο όχι μόνο να φαίνεται, αλλά και να είναι κιόλας μισοάδειο.
Μπορούμε να τραβήξουμε μια γραμμή και να παραλληλίσουμε το τέλος εποχής των San Antonio Spurs με το αντίστοιχο της Manchester United στις αρχές της δεκαετίας. Το κοινό σημείο των δύο περιπτώσεων είναι η μακροβιότητα της κυριαρχίας τους στηριζόμενης στην σταθερότητα στο τιμόνι και την πίστη και πλήρη εκμετάλλευση μιας προικισμένης φουρνιάς παικτών. Είναι όμως και η αίσθηση καμένης γης, που άφησε πίσω του ο Alex Ferguson και ως φαίνεται θα αφήσει και ο Gregg Popovich, οι προσωπικότητες που βρίσκονταν στην καρδιά του συστήματος. Είναι ίσως άδικο, ωστόσο, να προσάψει κανείς στον Gregg Popovich (για το μέλλον του R.C. Buford δεν γνωρίζουμε κάτι) ότι αφήνει πίσω του καμένη γη, ακόμη κι αν δεν είναι άμοιρος ευθυνών για την δυστοπική προοπτική που ξετυλίγεται μπροστά στο franchise. Είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό να σκεφτεί κανείς πόσο οι δυό τους κατάφεραν να καθυστερήσουν την έλευση αυτού του τέλους.
Κάτι που ίσως δεν μπορούσαν να προβλέψουν, είναι πως αυτή τους η κυριαρχία, αυτό το υποδειγματικό modus operandi, αποτελεί σήμερα τον μεγαλύτερο αντίπαλό τους. Το NBA είχε όλα αυτά τα χρόνια να μελετήσει το μοντέλο των Spurs, να το μιμηθεί ή να το προσαρμόσει στις ανάγκες του, πολλές φορές ακριβώς αναγκασμένο από το πλήγμα στον εγωισμό που καταφέρουν οι συνεχείς ήττες από αυτό. Ακόμα περισσότερο όμως, στο κέντρο κάθε συστήματος, κάθε οργάνωσης όσο υποδειγματικό κι αν είναι το πλέγμα του, βρίσκονται οι άνθρωποι, που το βελτιστοποιούν και εξελίσσονται μέσα από αυτό, οι ίδιοι άνθρωποι που έχουν φιλοδοξίες και γίνονται μήλον της έριδος για τους ανταγωνιστές. Και έτσι, όσο αυτοί οι άνθρωποι ευχαριστούν τον οργανισμό των Spurs και συνεχίζουν σε νέα μονοπάτια τις καριέρες τους, όχι μόνο αποδυναμώνουν το franchise, αλλά ενισχύουν ταυτόχρονα τον ανταγωνισμό προς αυτούς, εξανεμίζοντας το συγκριτικό πλεονέκτημα που διατηρούσαν επί μια 20ετία στο San Antonio. Φυσικά, ο μεγάλος αστερίσκος σε όλο αυτό, ο Kawhi Leonard, ο οποίος σηματοδότησε την αλλαγή σελίδας, αρνούμενος να γίνει ένας ακόμα Spurs lifer, η μεγάλη χαμένη ευκαιρία να συνεχιστεί επ’ αόριστον το παραμύθι, ακριβώς επειδή και οι ιθύνοντες των Spurs δεν μπόρεσαν να δουν ότι το αφήγημα γύρω τους, η ίδια η Λίγκα, έχει αλλάξει.
O Gregg Popovich και το franchise μπορεί να μοιάζουν σήμερα με το ανιδιοτελές δέντρο που έδινε, στις τελευταίες σελίδες του παραμυθιού του Shel Silverstein. Κάθε τέλος προκαλεί μελαγχολία. Απεναντίας όμως, όλα αυτά τα χρόνια ήταν στον αντίθετο ρόλο, αυτόν που καλλιεργούσε και έδρεψε τους καρπούς, σε βαθμό που έγινε το μακροβιότερο υπόδειγμα διαχείρισης franchise του επαγγελματικού αθλητισμού και πλέον “δίνοντας” σβήνει στο background, χαρούμενο, παρά πικραμένο. Καθώς το NBA όμως δεν είναι παραμύθι, αυτή η ευτυχία θα είναι βραχύβια από εδώ και πέρα, όσο οι Spurs, είτε θα περιμένουν οι νέοι καρποί τους να ωριμάσουν, ή να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα.