Οι φετινοί Raptors απαντούν σε αυτές τις ερωτήσεις καταφατικά. Το ρεκόρ τους στο All Star Break είναι σχεδόν ίδιο με το αντίστοιχο περσινό: 40-15 φέτος έναντι 43-16 στο περσινό All Star, ενώ η άμυνά τους από πέμπτη καλύτερη της Λίγκας, με 107,1 defensive rating τη σεζόν με τους Kawhi και Danny Green, φέτος υπολείπεται αποκλειστικά της στραγγαλιστικής μηχανής των Bucks και βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 105,4 στο defensive rating. Ήτοι, ακόμα καλύτερη. 

Για να το καταφέρουν αυτό, ο coach Nick Nurse και το πολυπληθές εξαιρετικό επιτελείο του, ζωγραφίζουν στο μπλοκάκι ευφάνταστες άμυνες, άμυνες που η Λίγκα είχε εξοστρακίσει ως ξεπερασμένες στα “ανοιχτά" και την G-League για καιρό, και οι παίχτες της ομάδας με συντονισμό συγχρονισμένης κολύμβησης εκτελούν εντός του παρκέ. 

Η άμυνα-πνίχτης και η κολώνα Siakam

Ωστόσο, όλα ξεκίνησαν από την πορεία προς την κατάκτηση του Larry O’Brien Trophy. Ο Giannis σταματήθηκε εμφατικά στους τελικούς της Ανατολής και ενώ τα φώτα έπεσαν στον κύριο αμυντικό του, τον μετέπειτα MVP των τελικών Kawhi, το κλειδί ήταν “το τείχος” που οι Siakam, Ibaka και Gasol έστηναν σαν δεύτερη γραμμή, αποκλείοντας κάθε ελιγμό στον MVP της περσινής regular. Μετά τον αποκλεισμό των Bucks, στους τελικούς περίμεναν οι Warriors, όπου στο δεύτερο παιχνίδι ο coach Nurse υπέδειξε άμυνα box and one, με τον VanVleet στον Curry. Οι Raptors έχασαν το συγκεκριμένο ματς, μα σε αυτή την άμυνα βρήκαν το εργαλείο για να αποδιοργανώσουν την -αποδεκατισμένη από τραυματισμούς βέβαια- επίθεση των Warriors. Η box and one χρησιμοποιήθηκε (αποτελεσματικότατα) σε κάθε ένα από τα υπόλοιπα τέσσερα παιχνίδια της σειράς και έκανε τους Raptors Πρωταθλητές. “Junky defense” την είχε χαρακτηρίσει μετά το δεύτερο παιχνίδι της σειράς ο Curry και πλέον εφαρμόζεται από σωρεία ομάδων της Λίγκας απέναντι σε παίχτες όπως ο Harden και ο Trae Young.

Η κατάκτηση του Πρωταθλήματος του 2019 ήταν προφανέστατα χρήσιμη για να κερδίσει ο rookie κατά τη σεζόν 2018-19 coach των Raptors την εμπιστοσύνη των παιχτών του και απρόσκοπτα πια να ζητά κάθε λογής αμυντική -για τα ως πρόσφατα ΝΒΑικά δεδομένα- “τρέλα”: Άμυνες ζώνες εναλλάσσονται με man to man, full-court press με παγίδες στο μισό γήπεδο, παγίδες που καταλήγουν σε άψογου συγχρονισμού αλλαγές, ζώνη 2-3 που εναλλάσσεται με τη σειρά της σε 3-2. Το καπέλο του coach Nurse έχει όσες “janky defenses” κάνετε κέφι.   

Το βασικότερο είναι πως όλες αυτές οι άμυνες του Nurse και του επιτελείου του δουλεύουν. Με full court press κατάφεραν να γυρίσουν από 30 πόντους πίσω στα τέλη της τρίτης περιόδου στο ματς κόντρα στους Mavericks στα τέλη του Δεκέμβρη. Κατάφεραν να κρατήσουν τον LeBron σε μόλις 13 πόντους με 5/15 σουτ μέσα Νοέμβρη στο Staples. Mόλις τρεις μέρες αργότερα, ο (καυτός σαν την κόλαση) Lillard είχε 2/12 κόντρα στη μίξη box and one και triangle and two μέσα στο Moda Center. Στα τελειώματα του ίδιου μήνα κράτησαν τον Embiid άποντο για πρώτη φορά στην καριέρα του, ενώ τον Δεκέμβρη που ακολούθησε, πέρα από την απίθανη επιστροφή κόντρα στους Mavs, παρουσίασαν και τον νέο τρόπο άμυνας πάνω στον Harden, με τα επιθετικά double teams με το που πέρναγε το κέντρο του γηπέδου. Σε αυτήν ακριβώς την επιθετική αμυντική στρατηγική των Raptors οφείλεται σε σημαντικό βαθμό και η δομική αλλαγή του roster της ομάδας του Houston, με τη μεταμόρφωσή τους στην μετά trade deadline “Pocket Rockets” έκδοσής του, χωρίς center: Οι Raptors έδειξαν σε όλη τη Λίγκα πως με δύο non shooters στο παρκέ, τους Capela και Westbrook, η απενεργοποίηση του Harden γίνεται ευκολότερη.

Οι βασικές αρχές του πλάνου τους, ωστόσο, δεν είναι εξεζητημένες. Τουναντίον, θα μπορούσαν να προσδιοριστεί από τον απλό χαρακτηρισμό “πνίξτε τους”. Κορμιά κινούνται διαρκώς. Πιέζουν και καλύπτουν, αλλάζουν τόσο σε παίχτες, όσο και σε αμυντικούς σχηματισμούς. Αυτό δημιουργεί μια διαρκή πίεση στους αντιπάλους, ένα άγχος πως καμία επιλογή δεν είναι εύκολη ή απλή και την εσωτερική αμφιβολία που καθυστερεί την όποια απόφαση για εκείνο το κρίσιμο μισό δευτερόλεπτο, που επιτρέπει στην άμυνα να χαλάσει την επίθεση. 

Καμία έκπληξη δεν πρέπει να προκαλεί βάσει των ανωτέρω πως αυτή την στιγμή είναι δεύτεροι σε deflections στο Πρωτάθλημα, μα και καταφέρνουν να βοηθούν την επίθεσή τους κερδίζοντας κοντά 20 πόντους ανά παιχνίδι ύστερα από τα λάθη των αντιπάλων τους που έχουν προκαλέσει, επίσης δεύτερη καλύτερη επίδοση σχετικά. 

Οι Raptors είναι επίσης εξαιρετικοί στο να καλύπτουν τους διαδρόμους προς το καλάθι τους με βοήθειες. Η τακτική που ακολουθούν υπαγορεύει πως άπαξ και ο αμυντικός μείνει πίσω από τον παίχτη που κόβει προς το καλάθι, θα έρθει άμεσα βοήθεια να κλείσει τον διάδρομο, με τον έτερο Raptor να καλύπτει στο τρίποντο. 

(Σημείωση: τα δύο ανωτέρω gifάκια είναι από το άρθρο του Mike Prada στο SB Nation “How the Raptors’ defense is making other teams see ghosts”)

Ως προς το τρίποντο γενικά, ακολουθούν την στρατηγική των Bucks και ενώ επιτρέπουν στους αντιπάλους τους τα περισσότερα τρίποντα από κάθε άλλον στη Λίγκα, με κοντά τέσσερα στα 10 σουτ αυτών να έρχονται πίσω από τα 7,25, εκείνοι σουτάρουν με το δεύτερο χειρότερο ποσοστό. Φαίνεται δηλαδή πως και οι Raptors επιλέγουν το ποιους αντιπάλους θα αφήσουν να σουτάρουν τρίποντο, ή το πώς θα τους έχουν εξαντλήσει σε τέτοιο βαθμό που το τρίποντο θα είναι εκβιασμένο σουτ ανάγκης και όχι στρατηγική επιλογή.  

Το τελευταίο, οι βιαστικές ή αγχώδεις εκτελέσεις των αντιπάλων τους, ενισχύεται από ένα ακόμα παράδοξο. Σύμφωνα με το Cleaning the Glass και το “Shooting Location Effective Field Goal Percentage” (ένα στατιστικό που δείχνει πόσο καλά σουτάρουν οι αντίπαλοι μιας ομάδας από συγκεκριμένες θέσεις του παρκέ σε σχέση με τον μέσο όρο της Λίγκας), οι Raptors κρατάνε τους αντιπάλους τους σε ένα ποσοστό ευστοχίας της τάξης του 50,7%, του τρίτου καλύτερου σχετικά ποσοστού πίσω από εκείνα των Nets και των Bucks, όταν το αναμενόμενο (με τα σουτ που παραχωρούν) θα ήταν το 53,7%.

Φυσικά, εκείνος στον οποίο καθρεφτίζεται η όλη προσπάθεια εντός γηπέδου είναι ο Siakam, δηλαδή ο ρολίστας που εξελίχτηκε στον πιο βελτιωμένο παίχτη της Λίγκας, σε All Star και στον superstar της ομάδας του Toronto. Ο Siakan ενσαρκώνει όλη την αγωνιστική φιλοσοφία των Raptors στην άμυνα: Μπορεί να μαρκάρει και τις πέντε θέσεις, εμποδίζει τους διαδρόμους προς το ζωγραφιστό με το μήκος του, αλλάζει και επανέρχεται με την ταχύτητά του, προλαβαίνει να παρενοχλήσει το σουτ από το τρίποντο με την ευελιξία του. Είναι εντυπωσιακό πως μεταξύ των παιχτών που έχουν αγωνιστεί τουλάχιστον 25 παιχνίδια ως τώρα είναι μακρά πρώτος στη λίστα με το ποιος έχει κάνει contest τις περισσότερες προσπάθειες αντιπάλων πίσω από τα 7,25 με πάνω από έξι ανά παιχνίδι. 

Δεν υπάρχει κοινώς στοιχείο εξαιρετικού αμυντικού που να μην διαθέτει, καθιστώντας αδύνατο για τον αντίπαλο επιθετικό να μπορέσει να προβλέψει τις κινήσεις του ή να τις προλάβει. Και όλα αυτά χωρίς να χάνει στην επίθεση, όπου παραμένει ο πρώτος σκόρερ της ομάδας του, με 23,5 πόντους, με 2,1 τρίποντα ανά αγώνα. Σας θυμίζει αυτός ο συνδυασμός κάποιον συγκεκριμένο;

Με τον Pascal ηγέτη η νοοτροπία της ομάδας έχει σφυρηλατηθεί σε τέτοιον βαθμό, που έχουν αποκτήσει μία τρομερή “refuse to lose” αντιμετώπιση κάθε αγώνα. Στο σερί των 15 νικών που έτρεξαν ακριβώς μέχρι τον προτελευταίο τους αγώνα πριν το All Star break (και την ήττα τους από τους Nets στον τελευταίο προ αυτού) κατάφεραν πολλές φορές να ανατρέψουν εις βάρος τους διαφορές με εξαιρετικά σερί στο τέλος. Και μπορεί κανένα εξ αυτών να μην ήταν το ίδιο εντυπωσιακό με την επιστροφή από το -30 κόντρα στους Mavericks τον Δεκέμβρη, ωστόσο το 11-0 σερί στα τελευταία 2:25 του αγώνα κόντρα στους Pacers για τη νίκη τους με έναν πόντο, είναι χαρακτηριστικό της νοοτροπίας των Raptors του Nurse.

Αν κάτι κάνει ακόμα εντυπωσιακότερη την φετινή παρουσία των Raptors, όχι μόνο κατά τη διάρκεια του σερί των 15 νικών τους, είναι το γεγονός πως έχουν καταφέρει να βρίσκονται σε παρόμοιο ρεκόρ με πέρσι, παρά τη σωρεία των τραυματισμών που έχουν αντιμετωπίσει. Ο Lowry έχει χάσει ως τώρα 12 παιχνίδια λόγω τραυματισμού, ο VanVleet 10, o Siakam 11, o Gasol 20, o Ibaka 11, o Powell 17. Συνολικά οι Raptors έχουν δει 13 παίχτες τους να τραυματίζονται μες στη σεζόν και να χάνουν ως τώρα αθροιστικά 188 παιχνίδια. Σε όλα τα παιχνίδια για αυτούς ως τώρα έχει αγωνιστεί αποκλειστικά ο undrafted 22χρονος rookie Terence Davis! Η καλή τους πεντάδα, αυτή που αποτελείται από τους Lowry, VanVleet, Anunoby, Siakam, Gasol, έχει μεν το εξαιρετικό +11,7 net rating έχει ωστόσο αγωνιστεί για μόλις 17 παιχνίδια και 280 λεπτά συνολικά.

O εξαιρετικός manager Nurse

Το βασικότερο χαρακτηριστικό των φετινών Raptors είναι η αλλαγή των σημείων αναφοράς τους. Στα ξεκινήματα της σεζόν, λογική συνέχεια της περσινής και της κατάκτησης του τίτλου, τα πάντα είχαν ως σημείο αναφοράς τον Kawhi και την απουσία του. Η επίθεσή τους χωρίς αυτόν, η άμυνά τους χωρίς αυτόν, το ρεκόρ τους χωρίς αυτόν, η προσαρμογή τους στην χωρίς αυτόν επόμενη μέρα. Στα δύο τρίτα της διαδρομής και πλέον, η ομάδα έχει απογαλακτιστεί πλήρως από τον Leonard και φέρει ολούθε τη σφραγίδα του προπονητή της, Nick Nurse. Ο καταιγισμός από τα ιδιαίτερα αμυντικά σκηνικά που στήνει, η ακόμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της άμυνας των Raptors, το παραπλήσιο ως οριακά καλύτερο ρεκόρ -και δη παρά τους πάμπολλους τραυματισμούς που έχουν αντιμετωπίσει-, το περαιτέρω “ψήλωμα” αγωνιστικά του Siakam. Κάθε αγωνιστική γωνιά των Raptors έχει πλέον την υπογραφή του προπονητή της ομάδας και του εξαιρετικού επιτελείου του. 

Για το τελευταίο, το επιτελείο του Nurse, που αποτελείται από τους Alex McKechnie, Adrian Griffin, Sergio Scariolo, Nate Bjorkgren, Patrick Mutombo, Jim Sann, Jon Goodwillie και Brittni Donaldson, έγραψε πρόσφατα ένα πολύ όμορφο αφιέρωμα η Seerat Sohi στo Yahoo! Sports, υπό τον τίτλο “How a championship coaching staff works”. Σε αυτό παρουσιάζει μία δεμένη ομάδα προπονητών, χωρίς εξειδικευμένους ρόλους που θα τους ήθελε χωρισμένους σε άμυνα/επίθεση, μα με συνεισφορά στο σύνολο του αγωνιστικό σχεδιασμού της ομάδας. Ο Nick Nurse παρουσιάζεται ως ο σύγχρονος manager που ακούει το επιτελείο του, το ενθαρρύνει να συνεισφέρει, και ενσωματώνει τις προτάσεις του στο αγωνιστικό του πλάνο. Τα αποτελέσματα αυτής της συνεργασίας τον έχουν στείλει ήδη στη θέση του προπονητή της All Star ομάδας της Ανατολής/Team Giannis, μα και στο να θεωρείται το πρώτο φαβορί για το βραβείο του Coach of the Year. 

Η συνέπειά του στην αντισυμβατικότητα, πέρα από την ευρεία εφαρμογή “junky defenses” και το σύγχρονο management του επιτελείου του, φαίνεται και από την εκτεταμένη χρήση του νέου εργαλείου, του coach’s challenge, όπου προπορεύεται όλων των υπόλοιπων συναδέλφων του στη χρησιμοποίησή του, με 30 επικλήσεις του ως τώρα. Αν εξαιρέσουμε τις έξι χαμένες πρώτες, που ακόμα μάλλον μάθαινε τη χρήση του, έχει κερδίσει τις 14 από τις 24 στη συνέχεια και πλέον έχει από τα υψηλότερα πετυχημένα ποσοστά challenges στη λίγκα.

Defending the Championship

Συνολικά, οι Raptors φαίνεται να έχουν ξεπεράσει με επιτυχία τον Leonard. Όχι απορρίπτοντάς τον, μα, ακριβώς αντίθετα, έχοντας ενσωματώσει την πολύτιμη κληρονομιά που ο Kawhi και το πρωτάθλημα άφησαν: Την εμπιστοσύνη στο πλάνο τους, στους εαυτούς τους, μα κυρίως στο ηγούμενο από τον Nick Nurse προπονητικό επιτελείο της ομάδας και στον κάθε λογής πειραματισμούς αυτού.

Ενδεχομένως πάλι τα 22 παιχνίδια της περσινής σεζόν κατά τα οποία ο Leonard έκανε manage το load του και η ομάδα είχε ρεκόρ 17-5, να ήταν μια καλή πρόβα για τη φετινή σεζόν. Η άμυνα του Leonard ήταν πιο διαφημισμένη και πιο εύκολη στο μάτι να γίνει κατανοητή. Όμως η άμυνα των Raptors, που υποστήριζε τα ατομικά ταλέντα αυτού, ήταν η θεμέλιος λίθος τόσο της περσινής επιτυχίας, όσο και της φετινής εκπληκτικής συνέχειας αυτής. 

Το ρεκόρ των 15 σερί νικών, ρεκόρ για κάθε καναδέζικο franchise που αγωνίζεται στις αμερικάνικες Λίγκες ανεξαρτήτως sport, βοήθησε στο να βρίσκονται στη δεύτερη θέση της Ανατολής και την τρίτη της λίγκας. Μπορεί το ρεκόρ τους να είναι μόλις 9-12 κόντρα στις ομάδες με θετικό ρεκόρ, όντας μαζί με τους Jazz και τους Sixers οι μόνες top-5 seed ομάδες με αρνητικό ρεκόρ κόντρα στους over .500 αντιπάλους τους, ωστόσο τα στοιχεία που τους έκαναν πρωταθλητές (ως μάλιστα η πρώτη ομάδα χωρίς κανένα lottery pick - top-14 draft pick παίχτη- στο roster της) είναι και φέτος εδώ: undrafted rookies που λάμπουν περισσότερο από διαμάντια στη λάσπη, περίεργες συνθέσεις, είτε από την ανάγκη των πάμπολλων τραυματισμών, είτε από την πετυχημένη έμπνευση του προπονητή τους, άμυνες κόντρα στις οποίες οι αντίπαλοι δεν βρίσκουν απαντήσεις. Άμυνες που η λίγκα σνόμπαρε και υποτιμούσε που αποδεικνύονται αποτελεσματικότατες. 

Οι φετινοί Raptors σαν θεατή μου προξενούν διαρκή αισθήματα έκπληξης. Δεν ξέρω τι να περιμένω παιχνίδι το παιχνίδι ή φάση τη φάση. Η εντυπωσιακότερη αίσθηση από την παρακολούθηση και μελέτη τους όμως, είναι πως δείχνουν να καταφέρνουν το 2020 αυτό που φάνταζε αδύνατο: Να είναι πιο έξυπνοι και ένα βήμα μπροστά από τον ανταγωνισμό μιας κλειστής λίγκας με πλήρη διάχυση και διαμοιρασμό της γνώσης. Κάπως έτσι, για ένατη σερί χρονιά θα καταφέρουν να υπερβούν τη γραμμή νικών που οι ειδικοί τους έδιναν στην αρχή του Πρωταθλήματος, μα το πιο σημαντικό είναι πως έχουν ήδη κάνει σαφές πως κανείς δεν μπορεί να τους πάρει αψήφιστα και να μην τους υπολογίζει στον δρόμο για την κατάκτηση του Τίτλου.