Το πρώτο δηλωμένο Ευρωπαϊκό prospect
Ο Gasol ξεκίνησε την καριέρα του στο ΝΒΑ το 2001, εκεί που οι Grizzlies (ακόμη στο Vancouver) πήραν τα δικαιώματά του από τους Atlanta Hawks και τον επέλεξαν στην τρίτη θέση του draft. Δεν ήταν ο μόνος Ευρωπαίος στη λίγκα, αλίμονο, ήδη άλλωστε ο Dirk Nowitzki είχε προλάβει μέχρι το 2001 να μοιράζει εικοσάρες κατα μέσο όρο, επηρεάζοντας ίσως και λίγο την εικόνα που είχαν τα franchises για τους ψηλούς παικταράδες από την Ευρώπη. Μόνο που ο Dirk επιλέχθηκε στο #9 και το ξεκίνημα για εκείνον ήταν -καλώς- μετρημένο. O Gasol πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες με μία υψηλή επιλογή στα draft, η υψηλότερη για Ευρωπαίο αθλητή από το #2 του Rik Smits το μακρινό 1988, ήδη ως σταρ από την καριέρα του στην Μπαρσελόνα (18,5π-6ρ στη σεζόν που έτρεξε στη Euroleague, με παρουσία στις κορυφαίες πεντάδες της διοργάνωσης), ένας χαρισματικός ψηλός που μπορούσε να τρέχει το παρκέ με άνεση, να σκοράρει με κάθε τρόπο κοντά στο καλάθι και να δημιουργεί από το χαμηλό ποστ. Αν υπήρχε είκοσι χρόνια πριν ο πανικός και το hype που δημιουργούν τα social media σήμερα, η περίπτωσή του ίσως έμοιαζε με εκείνη του Luka Doncic σ’ ένα επίπεδο.
Οι Grizzlies του έδωσαν τα κλειδιά από την πρώτη ημέρα, το -χαμηλού επιπέδου- ρόστερ και η μετακίνηση τους στο Memphis τον μετέτρεψαν σε πρόσωπο του franchise άμεσα, ο ίδιος βρήκε στη rookie χρονιά του περισσότερα από 36 λεπτά και παρουσίασε κατευθείαν το μοτίβο που ακολούθησε με τρομακτική συνέπεια σ’ όλη του την καριέρα. Νούμερα που άγγιζαν το double-double με 17-20 πόντους επιθετική παραγωγή ανά σεζόν, μεγάλη ποιότητα στις εκτελέσεις (50 fg% ποσοστό καριέρας για έναν ψηλό που δεν περιοριζόταν σε τελειώματα πάνω από το καλάθι) και -ίσως- ο κορυφαίος ψηλός σε δημιουργία από το χαμηλό ποστ. Τα advanced νούμερα ήρθαν λίγο αργότερα για να επιβεβαιώσουν αυτό που ήδη υπήρχε ως eye test, o Gasol ήταν σταθερά στην κορυφή της λίγκας -ανάμεσα στους ψηλούς- σε AST%, στους πόντους δηλαδή των συμπαικτών του που προέκυψαν από δική του δημιουργία. Ρόλος creator που αργότερα είδαμε από τον αδερφό του Marc και πλέον ήρθε να απογειώσει ο Nikola Jokic, βγάζοντας τον πασέρ-σέντερ μερικά μέτρα πιο πίσω.
Στα χρόνια του στο Memphis τράβηξε ολόκληρο τον οργανισμό ένα επίπεδο πιο πάνω, διεκδίκησαν -και κέρδισαν- σχεδόν κάθε χρόνο την έξοδο στην postseason. Μέχρι το τελευταίο του παιχνίδι με τους Grizzlies ήταν πρώτος σε συμμετοχές, αγωνιστικά λεπτά, εύστοχα καλάθια και βολές, επιθετικά και αμυντικά ριμπάουντ, τάπες και πόντους, με μία all-star παρουσία το 2006. Με απλά λόγια, το prospect από την Ευρώπη τερμάτισε σε 6μιση σεζόν το κοντέρ όσο δεν πήγαινε. Ο ίδιος ήταν πλέον στο prime του, έτοιμος να διεκδικήσει πρωτάθλημα, οι Grizzlies όμως όχι. Σε εκείνο το σημείο υπήρχε ένα franchise που φρόντισε να διαβάσει καλά τον winner αθλητή που κρυβόταν στο Τενεσί.
O ρόλος στους πρωταθληματικούς Lakers
Οι Lakers και ο Phil Jackson έβαλαν στα χέρια τους έναν αθλητή που δεν είχαν ποτέ ως εκείνο το σημείο, ίσως και στα χρόνια του μυθικού προπονητή στους Bulls του Michael Jordan να μην υπήρξε κάτι ανάλογο. Το μπάσκετ ακόμη άντεχε -και οριακά προμόταρε- πεντάδες με ταυτόχρονη παρουσία δύο ψηλών και το Los Angeles διέθετε πλέον μία τρομακτική παρουσία σε ριμπάουντ όπως ο Pau, που μπορούσε να προσφέρει σταθερά κοντά στους 20 πόντους και να τρέξει picks με τον Kobe με μία ευφυϊα που δεν μπορούσε να βρει από άλλον ψηλό. Το σύνολο μπορούσε να ακουμπήσει την μπάλα επάνω του ως δεύτερο σταρ, τα δίδυμα με τον -τότε νεαρό ελπιδοφόρο- Andrew Bynum έκρυβαν την μπασκέτα, ενώ σιγά-σιγά είδαμε και τα πρώτα ψήγματα χαμηλότερου σχήματος, αυτό που εν τέλει έφτασε στην κορύφωσή του το 2010 με την πεντάδα Fisher-Kobe-Artest-Odom-Gasol.
Το σημαντικότερο δόλωμα για τους αντιπάλους στα χρόνια του με τα κίτρινα ήταν πως ο Kobe είχε τόσο δεσμευτική παρουσία στο παρκέ, που ο Gasol περνούσε ως ένας ακόμη καλός παίκτης ρολίστας γύρω από την περσόνα του Mamba, ίσως ο κορυφαίος εξ’ αυτών, ενώ στην πραγματικότητα συνέχιζε να αποτελεί βαρυτικό πόλο κοντά στο καλάθι. Σταρ ρε παιδί μου, έστω και σ’ αυτό το καλούπι με αυτό το περίεργο σγουρό μαλλί. Η τρομακτική συνέπεια σε δημιουργία συνεχίστηκε, οι πεντάδες με εκείνον στο παρκέ είχαν σαρωτικά μεγαλύτερο επιθετικό efficiency και κάπως έτσι οι Lakers έπαιξαν τελικούς το 2008 και πήραν το πρωτάθλημα σαρώνοντας τους Orlando Magic το 2009. Και για όποιον δεν είχε πειστεί μέχρι τότε για τον νικητή μέσα του -που οκ, για να λέμε την αλήθεια οι περισσότεροι πλέον είχαν δει το φως- υπάρχουν πάντα οι τελικοί του 2010 και το game 7.
Στο παραπάνω απόσπασμα το ρολόι έγραφε 11.50, ξεκίνημα τέταρτης περιόδου και μέχρι εκείνο το σημείο ο Kobe τα είχε επιεικώς σπάσει. Στη συλλογική μνήμη έχουν μείνει η συνολική επαναφορά των Lakers και τα χαρακτηριστικά τρίποντα του Metta World Peace (Ron Artest ακόμη), όμως ο Pau εκείνο το βράδυ ήταν όλο το μπάσκετ. Μάζεψε κάθε επιθετικό ριμπάουντ διαθέσιμο, έφθειρε την frontline των Celtics σε μεγάλο βαθμό με φάουλ, συνέχισε να δημιουργεί για συμπαίκτες, έδεσε τα κοντά σχήματα που αναφέραμε παραπάνω με δυο guards, δυο forwards και εκείνον μοναδική παρουσία στη ρακέτα, πεντάδες που ουσιαστικά έβαλαν τους Lakers ξανά στον αγώνα. Ήταν σε κάθε σημείο του παρκέ, μέχρι ο Kobe να επιστρέψει και να τους κερδίσει το παιχνίδι και τον τίτλο. Στο μεγαλύτερο παιχνίδι της καριέρας του στο ΝΒΑ κατέγραψε 19 πόντους, 18 ριμπάουντ (τα 9 επιθετικά), 4 ασίστ, 2 τάπες με 7-13 κερδισμένες βολές. Απίθανη συνέπεια, σχεδόν μονοτονία, ακόμη και σε ένα βράδυ που κάθε λάθος επιλογή έμοιαζε να στοιχίζει λίγο παραπάνω.
Η βραδιά εκείνη αποτέλεσε το peak εκείνου του συνόλου και επί της ουσίας δεν ήταν ποτέ ξανά διεκδικητές του τίτλου, όμως ο Gasol συνέχισε να είναι το ίδιο επιδραστικός στο παρκέ, μέχρι -μοιραία- οι Lakers να ψάξουν το rebuild ,αφήνοντας τον Ισπανό παικταρά να συνεχίσει αλλού.
Η -σχετικά- ξεχασμένη διετία στους Bulls
Το 2014 που υπέγραψε με τους Bulls ήταν στην τρυφερή ηλικία των 34, μπαίνοντας σε ένα ρόστερ που είχε ήδη τα δύο διαλυμένα γόνατα του Derrick Rose, τα κουρασμένα κορμιά των υπολοίπων προεξέχοντος του Joakim Noah και ίσως μοναδική αχτίδα φωτός τον νεαρό ακόμη Jimmy Butler. Ε, εκείνος πήγε στο Chicago ‘’για να κλείσει την καριέρα του’’ και έφυγε με δύο all-star συμμετοχές, μία παρουσία σε 2nd all-NBA team και ως σημείο αναφοράς στη σειρά playoffs το 2015 απέναντι στους Cavaliers του LeBron.
Η σταθερότητα του Gasol σε κάθε πλευρά του παρκέ έκανε τους Bulls σούπερ συνεπείς καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν 2014-15. Κάπου στα μέσα της έπιασε και ένα carreer-high με 46 πόντους, ό,τι πιο (μη) φυσιολογικό για βαρύ κορμί μακριά από το prime του, ενώ οι Bulls έφτασαν ξανά στο πλεονέκτημα έδρας, sτην τρίτη θέση στην Ανατολική περιφέρεια (παρά τους συνεχείς μικρο-τραυματισμούς του D-Rose) και στο δεύτερο γύρο της postseason, εκεί που συνάντησαν τον James δηλαδή. Ο Ισπανός απλά πρέπει να γελούσε με τη frontline των Cavaliers και την ανικανότητά της να διαχειριστεί την κατάσταση. O Gasol δεν ήταν εξαιρετικός όσον αφορά το προσωπικό παιχνίδι, όμως το χάος που δημιουργούσε επέτρεψε στους Rose-Butler να πάρουν τα επιθετικά ηνία και να φέρουν τη ζυγαριά της σειράς στη δική τους πλευρά. Επειδή όμως μιλάμε για τους Bulls των 10s, ίσως ένα από τα μεγαλύτερα what-if έβερ, ο Pau δεν αγωνίστηκε στο τέταρτο κομβικό παιχνίδι, εκεί που ο LeBron σκόραρε ένα απίθανο buzzer 1.5 δευτερόλεπτο πριν ο αγώνας λήξει και οδηγηθεί στην παράταση, φέρνοντας τη σειρά στο 2-2.
Κανείς μάλλον δε θυμάται μία ομάδα που έμεινε στο δεύτερο γύρο, τουλάχιστον όχι όσο θυμούνται πρωταθλητές και φιναλιστ, όμως εκείνo το Chicago έφτασε πραγματικά μισή ανάσα από το 3-1 και πιθανό αποκλεισμό του LeBron, με το δρόμο για τους τελικούς ανοικτό στη συνέχεια. Σε εκείνο το ‘’τι θα γινόταν αν’’ σύνολο, ο 34-35αρης Gasol συνέχιζε να φέρει επιδραστική υπογραφή.
Η εθνική Ισπανίας
Αφού λοιπόν καλύφθηκαν οι περισσότερες στιγμές που το όνομα Gasol συνοδευόταν από το νούμερο #16, μπορούμε να κλείσουμε με το #4. Ναι, ξέρω, οι αντιπαθητικοί γκρινιάρηδες Ισπανοί, η διαιτησία και το flopping, η επιτομή στο πρόσωπο του Pau.
Σόρι, αλλά μπούρδες. Δεν ξέρω αν έχω δει σε εθνικό επίπεδο πολλούς μεγαλύτερους winners από εκείνον. Σε μία ομάδα με καράβια ταλέντου, με guards από Navarro και Calderon μέχρι Rubio και Llull, o άτιμος αυτός κρεμανταλάς κατάφερνε πάλι να ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες στο γάλα. Το όμορφο ήταν που ό,τι βλέπαμε σε ομαδικό επίπεδο ίσχυε και στην Εθνική Ισπανίας. Ο Gasol του 2006 που είναι ο σταρ των Grizzlies, απόλυτα έτοιμος για τίτλους, έρχεται και παίρνει το παγκόσμιο πρωτάθλημα της ίδιας σεζόν και βγαίνει MVP. Στα χρόνια του στους Lakers παίρνει ένα σκασμό μετάλια σε Ευρωμπάσκετ. Με το ασημένια των 2003 και 2007 να προυπάρχουν, έρχονται χρυσά το 2009 και 2011, με εκείνον μπροστάρη η Ισπανία κοντράρει όσο κανείς τις Ηνωμένες Πολιτείες στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008 στο Πεκίνο και 2012 στο Λονδίνο, με αμφότερες πορείες να κλείνουν με ασημένια μετάλλια.
Το μόνο που έλειπε ήταν η μεγαλύτερη παράσταση όλων. Τι είπαμε άλλωστε; O Gasol παρουσίαζε με την Ισπανία περίπου όλα αυτά που μας έδειχνε ως παίκτης και σε συλλογικό επίπεδο ανα πάσα στιγμή. Το 2015 προειδοποίησε με τους 46 πόντους απέναντι στους Bucks ότι ‘’παιδιά, λίγο ήρεμα, είμαι ακόμη εδώ και μπορώ να τα βάζω όλα στο πρόσωπό σας’’. Κάπως έτσι ήρθε το Eurobasket της χρονιάς εκείνης και ο ημιτελικός με τη Γαλλία.
Στο ποστ που αφιερώσαμε σε εκείνον το απόγευμα της Τρίτης στο Facebook του ιστότοπου σημειώσαμε πως μάλλον εκείνο το βράδυ στέκεται μόνο του, περήφανο, ανάμεσα σε όλες τις υπόλοιπες τεράστιες στιγμές ενός μύθου του παγκοσμίου μπάσκετ. Κάποιοι από εσάς επισημάνατε ότι είχε 40 από τους συνολικούς 80 πόντους της Ισπανίας, άλλοι ότι είναι το μεγαλύτερο προσωπικό σόου σε εθνικό επίπεδο, για τον Guru αυτό το τουρνουά (στο οποίο βγήκε MVP με 25 πόντους ανά αγώνα, αν είναι δυνατόν) είναι ο μεγαλύτερος άθλος στην καριέρα του. Είναι όλα αλήθεια, ισχύουν όλα μαζί. Προσωπικά βλέπω τα highlights αυτού του αγώνα και σκέφτομαι πως οκ, ό,τι και να γράφουμε και να αναλύουμε, ο Pau Gasol ήταν ένας ασύλληπτος μπασκετμπολίστας, νικητής μέχρι αηδίας και αν για κάποιον αρκεί ένα τετράλεπτο βίντεο για να εξηγήσει ακριβώς μία καριέρα 20+ ετών, είναι (και) εκείνος, ίσος ανάμεσα σε άλλους κορυφαίους.
Με δύο απλές λέξεις: Πολύ μπάσκετ.
