Ένα από τα αγαπημένα μου συνθήματα σε τοίχους βρίσκεται κάπου στη Δραπετσώνα, λίγο πριν την Κοπή. «Κάποια μέρα θα πάω για τσιγάρα και θα ‘ρθω να σε βρω» έγραψε μία ταξιδιάρα ψυχή, προφανώς για κάποια κοπέλα ή κάποιο αγόρι, δίνοντας υπόσχεση ζωής. Είναι αυτό που λέει και το γνωστό λαϊκό άσμα «θα τα βροντήξω όλα κάτω και θα φύγω».
Όλοι μας κάποια στιγμή στη ζωή μας φτάνουμε σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι. Να πάρουμε μία απόφαση που θα αλλάξει τη ζωή μας. Ο ένας να εξαφανισθεί από έρωτα. Ο άλλος να ρίξει μαύρη πέτρα στον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Εγώ θυμάμαι, για να ελαφρύνω λίγο το κλίμα, πάνε σχεδόν δύο δεκαετίες από όταν έγινε αυτό το περιβόητο «κλικ» στον εγκέφαλο και από… γομαράκι (sic) 114 κιλών παραμονή του τελικού του φάιναλ-φορ του 2000, μετά από απανωτές κραιπάλες στην… Ξεσσαλονίκη, έπαθα τη μέση μου και το ΄ριξα στην υγιεινή διατροφή και (άκουσον άκουσον) τη γυμναστική. Σε σημείο ένα χρόνο και 45 κιλά… αργότερα οι μεν περισσότεροι φίλοι μου να νομίζουν ότι αρρώστησα σοβαρα, η δε σχωρεμένη η γιαγιά μου η Κική να με βλέπει στις γιορτές και να λέει «αυτόν πάρτε τον από ‘δω, δεν είναι ο εγγονός μου»…
Κάπως έτσι ο Ιμπάι Τζάαμπερ, εκεί, στα τέλη του Γενάρη του 2013 πήρε μία απόφαση, που άλλαξε όλη του τη ζωή. Για να μη νομίζετε, τα κιλά τα έχω πάρει πίσω 20 χρόνια αργότερα, όμως ο γνωστός από το πέρασμά του και από τη χώρα μας (Αιγάλεω) γκαρντ, δείχνει αποφασισμένος να βαδίσει μέχρι τέλους τον δρόμο που επέλεξε.
Η ιστορία της ξαφνικής φυγής του από τη Ζαλγκίρις Κάουνας στην οποία είχε ξεκινήσει να παίζει τη σεζόν 2012-13 είναι λίγο πολύ γνωστή στους περισσότερους. Ένα βράδυ, «τα βρόντηξε όλα κι έφυγε». Κυριολεκτικά. Έγραψε ένα γράμμα στους συμπαίκτες του, το έστειλε και στη διοίκηση της ομάδας ζητώντας συγγνώμη που τους εγκαταλείπει στο μέσο της σεζόν, αλλά δεν μπορούσε να αντέξει άλλο την εσωτερική πάλη με το άλλο του μισό. Εκεί που ήταν ένας από τους πιο ταλαντούχους σκόρερ, τους καλύτερα αμοιβόμενους Αμερικανούς στην Ευρώπη, τα παράτησε όλα ντροπιασμένος που συμμετείχε σε κάτι που δεν τον εξέφραζε. Καθόλου. Να φοράει τη φανέλα μιας ομάδας που διαφήμιζε μπύρα (εν προκειμένω την Kalnapilis) και στα τάιμ-άουτ να βλέπει σχεδόν ημίγυμνες χορεύτριες να πραγματοποιούν το σόου τους για το φιλοθέαμον κοινό. «Σιχάθηκα το μπάσκετ. Σιχάθηκα τις διαφημίσεις. Δεν μπορώ να συμμετέχω σε αυτό το άθλιο σόου που δεν με εκφράζει και είναι εντελώς αντίθετο από τις αρχές με τις οποίες μεγάλωσα», δήλωνε λίγους μήνες αργότερα για εκείνη του την απόφαση.
Λίγη ώρα πριν το τζάμπολ του αγώνα με την Άλμπα Βερολίνου στο Κάουνας, μάζεψε όλα του τα πράγματα από το ντουλαπάκι του στα αποδυτήρια και έφυγε. Την επομένη ο τότε μάνατζερ της Ζαλγκίρις Βιτόλντας Μασάλσκις δεν πίστευε στα μάτια του διαβάζοντας το sms του Αμερικανού. «Ελα στην τράπεζα για να βεβαιωθείς για τη μεταφορά όλων των χρημάτων που έχω ήδη λάβει από την ομάδα» του είχε γράψει ο Ibby. Όπως και έγινε! Ο Τζάαμπερ επέστρεψε μέχρι τελευταίου σεντ τα «βρώμικα» χρήματα που είχε λάβει από τη Ζαλγκίρις και έφυγε κύριος. «Εργαζόμουν σε μία επιχείρηση που διαφήμιζε πράγματα ενάντια στα πιστεύω μου και εκ διαμέτρου αντίθετα με αυτά που υποτίθεται ότι έπρεπε να πρεσβεύω. Ακόμη αγαπώ το μπάσκετ, δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό. Αγαπώ όμως περισσότερο τον Κύριό μου», ανέφερε μεταξύ άλλων στην επιστολή που διάβασαν οι –σοκαρισμένοι από την απόφαση αποχώρησης- συμπαίκτες του. Κανένα γήπεδο μπάσκετ στην Ευρώπη δεν τον είδε ποτέ ξανά από εκείνο το βράδυ…
Όμως, για μισό λεπτό. Πρόκειται για τον ίδιο παίκτη ο οποίος τέσσερα χρόνια πριν έπαιζε σε ιταλική ομάδα (Ρόμα) που είχε φαρδύ πλατύ στο μπροστινό μέρος της φανέλας της το σήμα στοιχηματικής εταιρείας που ήταν και σπόνσορας του ονόματος της ομάδας! Για χρόνια έβγαλε χρήματα παίζοντας σε διάφορες λίγες, όπως και την ελληνική, όπου οι τσιρλίντερς ήταν μέρος του προγράμματος ενός αγώνα. Πάνω από δύο φορές προσπάθησε να βρει συμβόλαιο στο ΝΒΑ μέσα από τη συμμετοχή του σε Summer League. Όπου ΝΒΑ ο παράδεισος των διαφημιζόμενων εταιρειών κάθε είδους και φυσικά των χορευτικών παραστάσεων στα τάιμ άουτ. Πως λοιπόν; Γιατί τότε και όχι πριν;
«Δεν έφτιαξα εγώ τους κανόνες, απλά τους ακολουθώ» είχε δηλώσει στην τελευταία συνέντευξη που είχε παραχωρήσει, που αλλού, στο ένα και μοναδικό Grantland. Ήταν περίπου ένα χρόνο μετά την «εξαφάνισή» του από τα γήπεδα του μπάσκετ. Και, μην το ψάχνετε, το κάναμε εμείς για σας, είναι η τελευταία αναφορά οπουδήποτε στο web για το όνομα του Ιμπάι Τζάαμπερ. Βλέπετε από εκείνη τη «στροφή» και μετά πέρασε στην άλλη όχθη και από πρωταγωνιστής έγινε αδιάφορος έως και ανεπιθύμητος για τα αμερικανικά ΜΜΕ. Άλλο να βάζεις το τόπι στο πλεχτό και άλλο να κάνεις διαλέξεις και να διαφημίζεις το Ισλάμ και τον μουσουλμανισμό σε μία χώρα σαν τις ΗΠΑ ειδικά μετά την 9/11, όπου κάθε τι που έχει να κάνει με τη συγκεκριμένη θρησκεία/τρόπο ζωής θεωρείται σχεδόν απαγορευμένο. Αποκρουστικό…
Η απόφαση του Τζάαμπερ εδράζεται στα προσωπικά, οικογενειακά βιώματα (τα οποία έως τότε δεν ήταν γνωστά στο ευρύ κοινό) αλλά και σε ένα ταξίδι ζωής που είχε πραγματοποιήσει πριν πάει στο Κάουνας.
Ο Ιμπάι, ένα από τα 12 παιδιά του Ιμάμη Muhammad ibn Heshamm Jaaber και εγγονός στενής συνεργάτιδας του Malcolm X, είχε μεγαλώσει με μουσουλμανικές αρχές. Στα 13 του ο συγγραφέας πατέρας τον είχε πάρει μαζί του για ένα χρόνο στο Μαρόκο για να γνωρίσει τη ζωή… αλλιώς. Μακριά από τα neon lights του Νιου Τζέρσεϊ όπου είχε μεγαλώσει. Όμως ο μικρός το δέμας Ιμπάι ήταν ένα ευαίσθητο και ντροπαλό παιδί που φοβόταν να εκφράσει ανοιχτά και δημόσια τα συναισθήματά του. Να αντιπαρατεθεί με τα γειτονόπουλα που τον κοροϊδευαν όταν φορούσε kaffiyeh στο κεφάλι. Φώναξε «ως εδώ» πρώτα στον ίδιο του τον εαυτό και έκανε στροφή 180 μοιρών, όταν έκανε αυτό που κάθε μουσουλμάνος οφείλει να πράξει έστω μια φορά στη ζωή του. Να επισκεφθεί και να προσκυνήσει τη Μέκκα, αφήνοντας για μία ολόκληρη σεζόν (2011-12) το μπάσκετ στην άκρη προερχόμενος από χρονιά στην Αρμάνι Μιλάνο!
«Έμοιαζε σαν επιφώτηση. Καταλάβαινα τότε πως ίσως δεν θα κερδίσω ποτέ ξανά χρήματα από το μπάσκετ εξ’ αιτίας αυτής της απόφασης, αλλά ήμουν έτοιμος να κάνω μία τέτοια θυσία για τα πιστεύω μου», είχε πει στο Grantland. «Στα δικά μου μάτια εκείνες οι γυναίκες (σ.σ. εννοούσε τις τσιρλίντερς) ήταν γυμνές. Όταν επέστρεψα τα χρήματα που είχα λάβει από τη Ζαλγκίρις απελευθερώθηκα, αφού ένιωθα ότι είχα πληρωθεί από παράνομα χρήματα» συμπλήρωνε…
Το μπάσκετ για τον Ιμπάι «κράτησε» λίγο ακόμη με το πολύ σύντομο πέρασμά του από την Πετροχίμι στο Ιράν απλά από… κεκτημένη ταχύτητα, αλλά τις αποφάσεις του τις είχε ήδη πάρει. Επέστρεψε στο Ελίζαμπεθ του Νιου Τζέρσεϊ για την πρώτη μέρα της υπόλοιπης ζωής του. «Αφοσιώθηκα στο να «χτίσω» ένα νέο όνομα ως συγγραφέας, ποιητής και δημόσιος ομιλητής» ήταν τα πρώτα λόγια του προς το BG και τους αναγνώστες του. «Συνέχισα για λίγα χρόνια να παίζω μπάσκετ σε τοπικές λίγκες με φίλους, ώστε να κρατιέμαι σε φόρμα σωματικά» συμπλήρωσε. Όσο για το αν του λείπει «το παιχνίδι»; «Κάποιες φορές μου λείπει και σκέφτομαι τι θα μπορούσα να είχα πετύχει αν συνέχιζα στο επαγγελματικό επίπεδο. Όταν όμως κοιτάζω πιο βαθιά μέσα μου και βλέπω όσα συμβαίνουν παράλληλα μέσα σε έναν αγώνα μπάσκετ πάντα καταλήγω στο ίδιο συμπέρασμα. Ότι ορθώς έπραξα που αποχώρησα»…
Ο Τζάαμπερ λοιπόν είχε περάσει στην άλλη πλευρά. Με όλα τα χρήματα που είχε μαζέψει από το μπάσκετ αποφάσισε να κάνει μία άλλη ζωή. «Πέταξε» τα σορτς και τις φανέλες και φόρεσε κελεμπία και καφιγέ στο κεφάλι. Από εκεί που «μιλούσε» στη μπάλα στέλνοντάς τη στο αντίπαλο καλάθι, άρχισε να μιλάει στους συμπολίτες του διδάσκοντας τον ισλαμισμό και όσα πρεσβεύει. Όχι με στόχο την κατήχηση των ακροατών. «Σε καμία περίπτωση δεν θα το έκανα αυτό. Στόχος μου είναι να δώσω στους ακροατές μου να καταλάβουν ότι το Ισλάμ δεν πρεσβεύει δολοφονίες, επιθέσεις αλλά στόχος του είναι το άτομο να πετύχει την καθαρότητα κοινωνικά, πολιτιστικά, πνευματικά, οικονομικά αφού αυτή η καθαρότητα είναι προϋπόθεση εισόδου στον παράδεισο», είναι ορισμένες από τις συνήθεις προτάσεις στους λόγους που βγάζει σε συνέδρια και άλλες εκδηλώσεις.
Δημιούργησε τον δικό του οργανισμό και εκδοτικό οίκο με όνομα Color me Muslim, με τον οποίο εξέδωσε τις πρώτες συλλογές ποιημάτων που είχε αρχίσει να γράφει από τα κολεγιακά κιόλας χρόνια του στο πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια. «Ούτε οι πόντοι, ούτε τα ριμπάουντ θα είναι λόγος για οποιονδήποτε να λάβει άδεια εισόδου στον παράδεισο. Τα τρόπαια, τα λάβαρα δεν θα παρέμβουν υπέρ κανενός τη μέρα της κρίσης», ανέφερε στο εισαγωγικό κείμενο στο site του Color me Muslim. Το συγκεκριμένο πρότζεκτ όπως μας είπε είναι ακόμη «ζωντανό» (και ας έχει «πέσει» η ιστοσελίδα του), αφού τον τελευταίο χρόνο ο Τζάαμπερ μοιράστηκε με την εξαμελή οικογένειά του μία διαφορετική εμπειρία, αυτή του να ζήσουν όλοι στην Αίγυπτο «σε ένα περιβάλλον ιδανικό για να ωριμάσουμε και να μάθουμε ως οικογένεια», όπως μας είπε.
Η συγγραφή βιβλίων (έχει ήδη εκδόσει και κυκλοφορήσει πάνω από τρία βιβλία και συλλογές ποιημάτων) δεν έχει σταματήσει, αλλά εδώ και πάνω από ένα χρόνο δεν πραγματοποιεί δημόσιες εμφανίσεις, ετοιμάζοντας τα επόμενα σχέδιά του.
Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας πρεσβεύει με έναν άλλο, ιδιαίτερο τρόπο, το περιβόητο «σύνθημα» της ΝΙΚΕ για τον Κόλιν Κάπερνικ. "Πίστεψε σε κάτι, ακόμη και αν σημαίνει να θυσιάσεις τα πάντα για αυτό". Και πέρα από τις λογικές ερμηνείες, τα λόγια του για τον παίκτη του φουτμπολ δείχνουν κάποιον δοσμένο ολοκληρωτικά στα πιστεύω του.
«Δεν αισθάνομαι λυπημένος» απάντησε όταν τον ρώτησα για το αν συμφωνεί με την παραπάνω άποψή. «Δεν πήρα μια απόφαση με στόχο να τη διαφημίσω. Πήρα μία απόφαση για τη σωτηρία της ψυχής μου και της οικογένειάς μου. Το γεγονός ότι ο Κύριός μου γνωρίζει, είναι αρκετό. Σέβομαι απεριόριστα τον Κόλιν Κάπερνικ και όλα όσα έχει κάνει στη διαμαρτυρία του, αλλά δεν μπορώ να το βάλω σε σύγκριση με τη δική μου απόφαση. Ο Κόλιν έχει μία «στάση» απέναντι σε κάτι που ευρέως ο κόσμος έχει αποδεχτεί ως λάθος, δηλαδή ενάντια στην αδικία, τον ρατσισμό, τις διακρίσεις, την αστυνομική βία και άλλα. Από την άλλη πλευρά, εγώ ακολούθησα μία στάση ενάντια σε κάτι που ευρέως ο κόσμος έχει αποδεχτεί σωστό. Τον αλκοολισμό, τη σεξουαλική ακολασία, τη βέβηλη μουσική και άλλα. Πως θα μπορούσα λοιπόν να αναμένω παρόμοια αποτελέσματα με αυτά που είχε η στάση του Κάπερνικ;»
Αντί επιλόγου; Όλα όσα θυμήθηκε από το πέρασμά του από την Ελλάδα το 2008, στο Αιγάλεω, πρώτο σταθμό της επαγγελματικής του καριέρας. «Εχω πολύ καλές θύμησες από το Αιγάλεω. Ήταν μία ιδανική κατάσταση για μένα τότε έχοντας δίπλα μου παίκτες όπως ο Αντρέ Πάτερσον και ο Κρις Μπρέισι και παίζοντας σε μία από τις πιο ανταγωνιστικές λίγκες στον κόσμο. Θυμάμαι το μικρό μας γήπεδο που έσφιζε σε κάθε ματς από ενέργεια. Φίλαθλοι που τραγουδούσαν και χτυπούσαν τα τύμπανα μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο κάθε αγώνα. Δίπλα τους έμαθα να μη φοβάμαι κανέναν αντίπαλο και να είμαι έτοιμος να αντιμετωπίσω κάθε μάχη, ανεξάρτητα ποιος ήταν απέναντί μου».