Δεν το βλέπουμε συχνά είναι η αλήθεια. Διάφορα σύνολα στη φετινή Ευρωλίγκα έχουν επιλέξει τον πραγματισμό και τους αργούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα το τουρνουά να μην είναι ιδιαίτερα ελκυστικό στο μάτι, άσχετα με το υψηλό επίπεδο ανταγωνισμού. Ομάδες όπως η Μακάμπι, η Μπαρτσελόνα και η Μιλάνο, που κανονικά θα έπρεπε να συνδυάζουν ουσία και φαντασία βάσει των ρόστερ, βρίσκονται εγκλωβισμένες στα πινακάκια των προπονητών τους. Το ίδιο μέσες άκρες ισχύει και για τις Ζενίτ και Μπάγερν, που προκειμένου να επιβιώσουν, έχουν επιλέξει να επικεντρωθούν στη άμυνα και στο hustle, αδιαφορώντας για την τέρψη των ουδέτερων θεατών. Δεν είναι να τις κατηγορήσεις, διότι δεν χορεύουν ακριβώς με τα εκατομμύρια, όμως σίγουρα δίπλα τους (και φυσικά δίπλα στα μεγάλα "ονόματα") η Μπασκόνια προβάλει ως η πιο καθαρή μπασκετική όαση. Το σύνολο του Ιβάνοβιτς δεν κερδίζει πάντα, ούτε παράγει κινηματογάφο σε συνέχεια, απλώς όταν το πετυχαίνει, τότε δεν υπάρχει κανένας λόγος να δούμε οτιδήποτε άλλο υπάρχει διαθέσιμο την ίδια στιγμή.
Τόσα κοπιλμέντα βέβαια και η Μπασκόνια δεν καταλαμβάνει παρά την όγδοοη θέση του βαθμολογικού πίνακα, με ήττες ισάριθμες των νικών. Όχι μόνο αυτό, αλλά η πορεία της αποτελεί τον ορισμό του ασανσέρ. Προσέξτε: τέσσερις συνεχόμενες ήττες από πέμπτη ως όγδοοη αγωνιστική, μετά τέσσερις συνεχόμενες νίκες (και η ήττα από την Ζενίτ στο εξ αναβολής), μετά άλλες τρεις ήττες, ύστερα άλλες τρεις νίκες.
Υπάρχουν εξηγήσεις. Πρώτον, μιλάμε για ομάδα του Ιβάνοβιτς, δηλαδή για ομάδα στην οποία το μομέντουμ (ορμή) παίζει τεράστιο ρόλο. Τα επιπεδα ενέργειας βρίσκονται στα ύψη, όμως άλλο τόσο η παρορμητικότητα αποδεικνύεται μπούμπερανγκ, όταν ο αντίπαλος μπορεί είτε να ακολουθήσει τον ρυθμό, όπως χθες η δεύτερη πεντάδα της ΤΣΣΚΑ, είτε να τον παγώσει, όπως έκανε η Μακάμπι πριν λίγο καιρό. Η ιστορία δείχνει πως όταν ο Βόσνιος κόουτς δεν έχει στα χέρια του Πριχιόνι, Σκόλα, Ματσιγιάουσκας ή Καλντερόν, τα σύνολα του βασανίζονται από την ίδια τους τη φύση.
Δεύτερον, πρόκειται ουσιαστικά για ένα νεόδμητο γκρουπ, παρά το γεγονός ότι συναντώνται διάφορα ίδια ονόματα με πέρυσι. Η φυγή του Σενγκέλια αποτελεί φυσικά το σημείο αναφοράς των αλλαγών, καθώς ανάγκασε τον Ιβάνοβιτς να αλλάξει τελείως τον τρόπο παιχνιδιού, κάνοντας τον πιο διαμοιραστικό. Η επίθεση δεν έχει ακόμη φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα παραγωγικότητας, όμως ταυτόχρονα, πέντε παίκτες των Βάσκων έχουν διψήφιο αριθμό πόντων κατά μέσο όρο και άλλος ένας (Ντράγκιτς) βρίσκεται στο όριο. Οι τρεις πρώτοι σκόρερ δε, είναι όλοι τους πλάγιοι (Γκιεντράιτις, Πολονάρα, Πίτερς) και κανένας τους δεν έχει μέσο όρο πόντων πάνω από 12 ή κάτω από ... 11. Απόλυτη ισονομία. Ακριβώς πίσω τους, με μέσο όρο 11 πόντους ακριβώς, βρίσκεται ο καλύτερος παίκτης της φετινής Μπασκόνια, δηλαδή ο Πιέρια Χένρι, που έχει αναλάβει τον δύσκολο ρόλο της μεταμόρφωσης του της ομάδας εντός του γηπέδου και μέχρι στιγμής τα πηγαίνει περίφημα.
Ο Χένρι πραγματοποιεί εκπληκτικές εμφανίσεις την μία μετά την άλλη. Έχει ανεβάσει τις επιδόσεις του σε παραγωγή (από 8 πόντους στους 11) και αποτελεσματικότητα (ανεβασμένα ποσοστά σε τρίποντα και δίποντα), αλλά κυρίως έχει μετατραπεί σε έναν καθαρό pass-first guard, μοιράζοντας ασίστ σε επίπεδα Καλάθη (7,4). Η πλάκα είναι πως τίποτε απολύτως δεν προϊδέαζε για αυτή την εξέλιξη, με βάση την εικόνα των προηγούμενων χρόνων. Ούτε στην Ούνιξ, ούτε πολύ περισσότερο στην Μπασκόνια πέρυσι, αποτελούσε πηγή έμπνευσης για όλη την ομάδα, ξοδεύοντας συχνά τον εαυτό του σε μπούκες, άσκοπο κυνήγι του σκορ και απερισκεψίες. Δεν ήταν άχρηστος, ειδικά στη Ρωσία ήταν μια χαρά παίκτης. Δεν ήταν όμως καθοδηγητής, με τον τρόπο που είναι σήμερα.
Η αλλαγή του οφείλεται φυσικά σε μεγάλο βαθμό στον ίδιο. Από εκεί και περα όμως, οφείλουμε να απονείμουμε και το μερίδιο που αναλογεί στον προπονητή, υπό την έννοια πως το σύστημα της Μπασκόνια είναι σοφά δομημένο γύρω από τις ικανότητες των πλάγιων ή off-ball παικτών, που καταλαμβάνουν τις θέσεις 2 εώς 4. Οι κινήσεις τους προς τα έξω (pin downs, curls, iverson cuts και όλα αυτά τα περίεργα) ή προς τα μέσα (κοψίματα στη base line), όπως και η ταχύτητα τους στον αιφνιδασμό, δημιουργούν μία παλέτα επιλογών, που βρίσκεται ανά πάσα στιγμή διαθέσιμη προς εκμετάλλευση. Δεν θα μεγιστοποιούσε αυτές τις δυνατότητες ο οποιοδήποτε γκαρντ, αλλά το γεγονός ότι το κάνει ο Χένρι λέει εξίσου πράγματα για εκείνον και για τους συμπαίκτες του.
Πάμε να δούμε ένα mixtape από το χθεσινό καταπληκτικό πρώτο δεκάλεπτο της Μπασκόνια, στο οποίο συναντήσαμε λίγο από όλα. "Λούπα" και τρίποντο Σεντεκέρσκις, κοψίματα Γκεντράιτις στο δευτερεύον transition και φυσικά το απόλυτο highlight με τρέιλερ του Πολονάρα, μετά από τάπα του Φαλ.
Οι πάσες αυτές που είδατε είναι μάνι μάνι τέσσερις ασίστ στη στατιστική, στις οποίες η μισή δημιουργία είναι οι κινήσεις των άλλων. Στις φάσεις των αιφνιδιασμών, η Μπασκόνια ξεδιπλώνεται ιδανικά, με spacing και trailers σε δεύτερο χρόνο. Από την άλλη, παρά το γεγονός ότι οι πάσες φαίνονται απλή υπόθεση, ας σκεφτούμε αν θα τις μοίραζε όλες ο Μάικ Τζέιμς, ο Λορένζο Μπράουν ή ο περσινός Χένρι. Μία-δυο θα είχαν ξεφύγει χάρην ενός αχρείαστου drive.
Στην φετινή, αργή Ευρωλίγκα των προπονητών, μόλις πέντε ομάδες παίζουν σε ρυθμό άνω των 70 κατοχών - νούμερο ασύγκριτο σε σχέση με την ατελή σεζόν 2019-20, όπου οι αντίστοιχες είσοδοι στη λίστα ήταν ... 13! Μία από αυτές είναι και η Μπασκόνια, η οποία συν τοις άλλοις διαθέτει και μία από τις πέντε καλύτερες άμυνες της διοργάνωσης. Πρόκειται ουσιαστικά για το μοναδικό σύνολο που προσπαθεί να μετατρέψει την άμυνα σε γρήγορη επίθεση και το κάνει με σχετική αποτελεσματικότητα. Η άλλη ομάδα είναι η Μακάμπι, που έχει επίσης πολύ καλή άμυνα και υψηλό ρυθμό για τα φετινά δεδομένα, αλλά η επίθεση της υποφέρει από το overdribbling των γκαρντ. Η σύγκριση έχει ουσία, καθώς κατά τη γνώμη μου η αισθητή διαφορά μεταξύ των 110 πόντων ανά 100 κατοχές των Ισραηλινών και των 113 των Βάσκων, είναι πως οι δεύτεροι διαθέτουν έναν γκαρντ έτοιμο να δει τους συμπαίκτες του. Και μπορεί στα υπόλοιπα κομμάτια του επιθετικού παιχνιδιού το σύνολο του Ιβάνοβιτς να χρίζει βελτίωσης, όμως τουλάχιστον όταν τρέχει, ευχαριστιόμαστε συνδυασμούς και πάσες-διαβήτη από τον τρομερό Χένρι.
Για να κλείσουμε, πιστεύω πως η Μπασκόνια θα τα πάει καλύτερα στον δεύτερο γύρο και υπάρχουν μερικοί λόγοι που έχω στο μυαλό μου. Πρώτα από όλα, δείχνει να μαθαίνει να κερδίζει κλειστά παιχνίδια. Οι τελευταίες τρεις νίκες της έχουν μια διαφορά σε σχέση με το προηγούμενο σερί τεσσάρων επιτυχιών. Εχουν ερθει στο καλάθι, με μεγάλο κόπο και αυτό είναι κάτι που προσφέρει αυτοπεποίθηση. Επίσης, σε αυτές ο Χένρι δεν έχει χρειαστεί να κάνει αεροπλανικά τύπου Τζέιμς, για να επιτευχθούν οι κρίσιμοι πόντοι, έχει χρειαστεί κυρίως να παίξει άμυνα. Ο Βιλντόζα δίπλα του τον αποφορτίζει στα δύσκολα και όπως προείπαμε, οι φόργουορντ αναλαμβάνουν τις ευθύνες του σκορ εξίσου.
Παλιότερα, έχουμε δει σύνολα με δυνατότητες, όπως ο Παναθηναϊκός, να στρέφονται στα κρίσιμα σημεία σε γκαρντ χωρίς σουτ, επειδή γύρω τους δεν υπήρχαν λύσεις. Η Μπασκόνια έχει επιλέξει διαφορετικά και έτσι ο Χένρι έχει την άνεση να εξελίξει το παιχνίδι του, χωρίς οι ευθύνες του να είναι δυσανάλογες των ικανοτήτων του. Μένει απλώς να τον απολαμβάνουμε και αν δεν το έχετε κάνει συστηματικά, δεν υπάρχει καλύτερο σημείο στη σεζόν για να ξεκινήσετε.