Ξαφνικά ή όχι τόσο ξαφνικά, ο Παναθηναϊκός μοιάζει να παίζει με διαφορετικό ρόστερ, κι ας έχει προσθαφαιρέσει ίσα ίσα ενάμιση (sic) παίκτη, με τον Κιλπάτρικ να δείχνει ομολογουμένως πιο προσηλωμένος στον ρόλο του από τον άτυχο Παππά. Κυρίως με την αυτή την ανασύνθεση θα ήθελα να ασχοληθούμε σήμερα, όπως και με έναν εκ των πρωταγωνιστών της, δηλαδή τον Ιωάννη Παπαπέτρου. Παρέα μας, τα θαυμάσια γραφήματα του Παναγιώτη.

Οι αλλαγές στο rotation

Αρχικά, πάμε να ρίξουμε μια ματιά στο rotation του Παναθηναϊκού επί Πασκουάλ.

O πίνακας που βλέπετε είναι χωρισμένος ανά λεπτό, όπως και ανά δεκάλεπτο. Η χρωματική κωδικοποίηση δείχνει συχνότητα. Όπως είναι φυσικό, ο Καλάθης έπαιζε σχεδόν συνέχεια, πλην των αρχών του δευτέρου δεκαλέπτου, εκεί όπου πολλοί προπονητές δίνουν ανάσες στα αστέρια τους. Προς το τέλος των παιχνιδιών δε, ο Καταλανός τεχνικός έδειχνε προτίμηση σε εκείνον, όπως και στους Γκιστ-Παππά. Κάπως λιγότερο εμφανίζονταν Λοτζέσκι και Παπαπέτρου. Κοιτάξτε τώρα την αντίστοιχη εικόνα επί Πιτίνο.

Παρατηρήσεις:

• Τα λεπτά του Καλάθη είναι περίπου τα ίδια, αλλά οι ανάσες του πιο ξεκάθαρες. Ο Λεκαβίτσιους παίζει πάντα στο τέλος του τρίτου δεκαλέπτου και στις αρχές του τέταρτου, έτσι ώστε ο Νικ να έχει δυνάμεις για την τελική ευθεία.
• Ο Παναθηναϊκός συνεχίζει να κλείνει τα παιχνίδια με Καλάθη και Γκιστ, όμως πλέον οι Τόμας και Παπαπέτρου εμφανίζονται ως τακτικότατοι closers, με τον Κιλπάτρικ να προτιμάται ως παρτενέρ του Καλάθη στα περισσότερα σχήματα κατάληξης. Επίσης, ο Θανάσης δείχνει να έχει μεγαλύτερο ρόλο στην τέταρτη περίοδο, σε σχέση με πριν. Ο Πιτίνο έχει αναδείξει άλλους και χειρίζεται το ρόστερ διαφορετικά, με τον χειρισμό να δείχνει πως στα τελευταία λεπτά δεν παρεκκλίνει από τις τακτικές αρχές του, με σκοπό π.χ. να αυξήσει το τρίποντο ή το παιχνίδι ένας εναντίον ενός (αλλιώς θα εμφανιζόταν σίγουρα ο Λάνγκφορντ).
• Τα συνδυασμένα λεπτά των δύο βαριών (θεωρητικά) σέντερ, Παπαγιάννη και Βουγιούκα, έχουν ανέβει περίπου στον μισό χρόνο του κάθε παιχνιδιού, παραπάνω από 19. Το τριφύλλι παίζει με περισσότερο ύψος και ας χάνει σε αθλητικότητα, αν και ο Παπαγιάννης δεν τρέχει άσχημα το γήπεδο στο transition, το αντίθετο.
• Ο Παπαπέτρου παίζει πλέον τα περισσότερα λεπτά μετά τον Καλάθη, με 27.46 ανά αγώνα, με την απουσία του Λοτζέσκι να μην παίζει ιδιαίτερο ρόλο στον αυξημένο χρόνο - αν ψάξετε τους χρόνους του "Βέλγου" πιο πριν, θα το διαπιστώσετε. Αυτό σημαίνει ξεκάθαρα το εξής: Ο Ιωάννης Παπαπέτρου είναι στον Παναθηναϊκό του Πιτίνο απόλυτος πρωταγωνιστής, ο δεύτερος παίκτης στην ιεραρχία μετά τον αδιαμφισβήτητο ηγέτη του συνόλου.

Η εμπιστοσύνη στην επίθεση

Πώς τα έχει πάει άραγε ο Ιωάννης στα αυξημένα του καθήκοντα; Την απάντηση την γνωρίζετε ήδη. Περίφημα! Τα συνολικά νούμερα λένε τα μισή αλήθεια, ας ξεκινήσουμε παρόλα αυτά από εκεί. 9,1 πόντοι με 37% στα τρίποντα (μια χαρά), 4,1 ριμπάουντ, περίπου 52% στα σουτ γενικώς. Ο απολογισμός κρίνεται θετικός για οποιοδήποτε τριάρι.

Αν τώρα παρατηρήσει κανείς τα τελευταία 12 παιχνίδια - επί Πιτίνο - τότε θα βρεθεί μπροστά σε ακόμη καλύτερη εικόνα.

10,6 πόντοι, 55,9% στα σουτ, 62,9% eFG% (δηλαδή σταθμισμενη ευστοχία, που λαμβάνει υπόψη αν το σουτ είναι τρίποντο ή δίποντο), 1,26 πόντοι ανά σουτ, αληθινά σπέσιαλ.

To hex map παραπάνω δείχνει πως ο Ιωάννης είναι πιο εύστοχος από τον μέσο όρο της Ευρωλίγκα σχεδόν από κάθε θέση, με το 72,1% στη ρακέτα να πλησιάζει ποσοστά των καλύτερων σέντερ της ηπείρου. Tέλος, έξτρα μπόνους αποτελεί το γεγονός πως 36,5% των εύστοχων σουτ δεν προέρχονται από ασίστ. Για να έχετε ένα μέτρο σύγκρισης, o Kλάιμπερν π.χ. σκοράρει 1,03 πόντους ανά σουτ με ευστοχία στο 48% και ο Παπανικολάου 1.13 με 44% και με 29% των δικών του εύστοχων σουτ να μην προέρχονται από ασίστ. Δεν τα βάζω αυτά στο μίξερ για να σας πείσω ότι ο Παπαπέτρου είναι καλύτερος. Λέω απλώς πως το όνομα του ανήκει στην συζήτηση με τους πολύ καλούς φόργουορντ της Ευρωλίγκα, όταν μέχρι πέρυσι φαινόταν πως είναι πιο στάσιμος και από το μετρό της Θεσσαλονίκης. Παρεμπιπτόντως, θετική εικόνα παρουσιάζουν για τον παίκτη και τα στατιστικά επιρροής, με τους πόντους ανά κατοχές να αυξάνονται κατά τι στην επίθεση και να μειώνονται στην επίθεση των αντιπάλων, όταν εκείνος βρίσκεται στο παρκέ (πηγή: overbasket.com).

Πού οφείλεται άραγε όλη αυτή η βελτίωση και από πότε ο Παπαπέτρου άρχισε να γίνεται τόσο απαραίτητος σε ένα σύνολο, αφήνοντας έτσι απότομα πίσω τις εποχές του "σιγά και τον παίκτη"; Ως προς το πρώτο σκέλος, η απάντηση είναι μάλλον προφανής. Ο Παπαπέτρου παίζει καλύτερα επειδή παίζει περισσότερο. Μην το γελάτε καθόλου, θυμάμαι πολύ καλά τους Χάρη Γιαννόπουλο και Κώστα Φλεβαράκη να λένε στα Specials πως για να βελτιωθεί κάποιος, πρέπει πρώτα από όλα να παίζει.

Η απόφαση ήταν ειλλημμένη από το καλοκαίρι, όταν οι πράσινοι τον επέλεξαν για να καλύπτει την θέση 3 μαζί με τον ευπαθή και μεγάλο σε ηλικία Λοτζέσκι και άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο συγκυριακής του μεταφοράς στην θέση 4, εμπιστευόμενοι παραπάνω τον άγουρο Μήτογλου. Αν θέλετε την γνωμη μου, η στελέχωση έπαιξε στην συγκεκριμένη περίπτωση τον μεγαλύτερο ρόλο, ή εν πάση περιπτώσει πολύ μεγαλύτερο από κάποια αλλαγή στον ατομικό τρόπο παιχνιδιού. Ο Παπαπέτρου κάνει στον Παναθηναϊκό ο,τι έκανε πάντα, απλώς το κάνει καλύτερα, έχοντας περισσότερες ευκαιρίες και απολαμβάνοντας εμπιστοσύνη. Παρακάτω έχω μαζέψει κάποιες φάσεις που δεν δείχνουν κάτι τρομερό από άποψη συστήματος, αλλά αφορούν όλες επιθέσεις στις αρχές του χρόνου, στις οποίες η μπάλα δεν πάει σε εκείνον μόνη, αλλά συνοδεύεται ταυτόχρονα από την ευθύνη της απόφασης. Ο Παπαπέτρου αυτοσχεδιάζει και εκτελεί, ακριβώς με τον τρόπο που ο Μπλατ μάταια αναζητά από τα δικά του τριάρια.

Δεν ξέρω αν συμφωνείτε, αλλά αυτός είναι ένας ολοκαίνουριος μπασκετικός κόσμος για τον Ιωάννη. Σε φάσεις όπως τα early post ups απέναντι σε κοντύτερους αντιπάλους, η pass first μενταλιτέ του Καλάθη αναδεικνύει εύλογα την μετέπειτα ενέργεια (εκτέλεση ή πάσα), όμως εδώ μιλάμε γενικότερα για μία συγκεκριμένη κατεύθυνση: Ο Παπαπέτρου αποτελεί σημείο αναφοράς στην επίθεση, δώστε του τη μπάλα.

Ιδού μάλιστα και πώς διαμορφώνεται ο χάρτης των τελικών πασών του Καλάθη επί θητείας Πιτίνο. Όπως θα δείτε, οι Τόμας και Παπαπέτρου κατέχουν την μερίδα του λέοντος, έχοντας εκτοπίσει τους σέντερ. Και ενώ σίγουρα συνιστά είδηση πως ο πρώτος έχει γίνει τόσο κομβικός, άλλο τόσο είναι αξιοσημείωτο πως ο Έλληνας φόργουορντ αναδεικνύεται κρυστάλλινα ως δεύτερη επιλογή, πολύ απλά διότι τέτοιο ρόλο δεν είχε ποτέ.

Ο αμυντικός ρόλος

Το σχέδιο πετυχαίνει, επειδή παράλληλα ο παίκτης είναι απαραίτητος στα αμυντικά σχέδια του Πιτίνο, για να πάμε και στο δεύτερο σκέλος της αναρώτησης παραπάνω. Ο Παπαπέτρου έχει κερδίσει τις πρωτοβουλίες που του δίνονται στην επίθεση, διότι στο ανασταλτικό κομμάτι είναι ακρογωνιαίος λίθος. Προσέξτε: Επί Πασκουάλ ο Παναθηναϊκός επέτρεπε στους αντιπάλους του να σουτάρουν κατά μέσο όρο λίγο πάνω από 18 τρίποντα ανά αγώνα. Εκείνοι είχαν ποσοστό 38,5%. Επί Πιτίνο, οι πράσινοι επιτρέπουν πλέον 24.6 προσπάθειες πίσω από τα 6,75, αλλά το ποσοστό αντιπάλων έχει πέσει στο 33%! Η διαφορά είναι χαώδης, τόσο σε προσπάθειες αντιπάλων, όσο και σε νούμερα.

Τι συμβαίνει εδώ; Προκειμένου να κατεβάζει κάποιος το ποσοστό των αντιπάλων, επιτρέποντας παράλληλα πολύ περισσότερα τρίποντα, χρειάζονται παίκτες που να μπορούν να κατέβουν χαμηλά στο ποστ σε βοήθειες και να επιστρέψουν γρήγορα στη θέση τους. Με απλά λόγια η αλληλουχία έχει ως εξής. Ο Πιτίνο προστατεύει την ρακέτα με νταμπλ τιμ ή βοήθειες. Ο Παπαπέτρου είναι επιφορτισμένος με τον ρόλο, να είναι δηλαδή ο έξτρα παίκτης, έχοντας παράλληλα την υποχρέωση να παίξει και close out άμυνα, σε περίπτωση που ο προσωπικός αντίπαλος του πάρει τη μπαλα. Tα έχει περίφημα, με το ιδανικό σενάριο να είναι η απόκτηση της κατοχής και η εκδήλωση αιφνιδιασμού. Περίπου όπως βλέπετε στα παραδείγματα παρακάτω, τα οποία τα έβαλα κυρίως για να παρατηρήσετε τις τοποθετήσεις στην πίσω γραμμή ή την ώρα του drive. Στις δυο τελευταίες φάσεις, ο Πάπι κολλάει στην πλάτη του αντίπαλου σέντερ.

Oι περιστροφές που καλείται να κάνει είναι πολλές φορές πολύ βαθιές, σε ένα ομολογουμένως απαιτητικό αμυντικό πλάνο, που απαγορεύει τα ελεύθερα drive και απαιτεί τόσο ανοιχτά χέρια, όσο και ξεπετάγματα στη διαδρομή της πάσας από όλους. Υποθέτω ότι η closing πεντάδα του Πιτίνο, με Κιλπάτρικ-Πάπι-Τόμας στις ενδιάμεσες θέσεις, επιλέγεται με βάση την ικανότητα των τριών να συγκλίνουν στα drive και τα post up, έχοντας παράλληλα τον νου τους και αλλού. Aν είναι όντως έτσι, τότε τον Παπαπέτρου θα τον βλέπουμε να πρωταγωνιστεί σε κρίσιμα σημεία ξανά και ξανά.

Καιρός ήταν. Επρεπε να φτάσει τα 25 ένας τόσο καλός παίκτης, για να αποκτήσει επιτέλους ρολο ανάλογο της προοπτικής του. Προφανώς, η μη πρόοδος του στον Ολυμπιακό ήταν και δική του ευθύνη, όμως και οι ερυθρόλευκοι είχαν αποφασίσει επίσης για τα στεγανά στους, όχι μόνο σε επίπεδο προπονητή, αλλά και οργανισμού. Πλέον, ο Παναθηναϊκός, εκεί που έψαχνε τους νεους γηγενείς με το τουφέκι, έχει στο ρόστερ του τρία παιδιά με προοπτική για τα επόμενα χρόνια. Αν πω βέβαια ότι υπολογίζω απόλυτα στον Παπαγιάννη, θα πέσει φωτιά να με κάψει, όμως ο Πιτίνο έχει μάλλον άλλα σχέδια από όλους μας.