Γνωρίζουμε όλοι ότι ο νέος κόουτς των πρασίνων είναι ένας Hall of Famer προπονητής, με υψηλό δείκτη γνώσεων, οπότε επουδενί δεν μπορούμε να τον αμφισβητήσουμε. Βέβαια αυτό δεν μας στερεί το δικαίωμα της κριτικής. Είδαμε τι έπαθε στην Ιταλία και ο Λάρι Μπράουν, όταν προσγειώθηκε στο Τορίνο με δάφνες και τιμές, πιστεύοντας ότι θα διδάξει μπάσκετ, με το αποτέλεσμα να μην το δικαιώνει. Θα πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι σημαντικό ρόλο για να πετύχει ένας προπονητής αυτού του βεληνεκούς αφορά την προσαρμογή του στο νέο περιβάλλον. Άλλο είδος μπάσκετ, διαφορετική τακτική, συμπεριφορές κόσμου, απαιτήσεις.

Πριν ξεκινήσουμε, ας βγάλουμε γρήγορα γρήγορα από τη μέση την ποπ κουλτούρα των ημερών. Θέλω να δανειστώ τα λόγια τα λόγια ενός εξαιρετικού Έλληνα προπονητή, του Tζώρτζη Δικαιουλάκου, με αφορμή ένα post του στο Facebook για τα περίφημα deflections και την αντίδραση του κόσμου και των δημοσιογράφων τις επόμενες μέρες. "Deflections διδάσκουμε στις ομάδες μας εδώ και πολλά χρόνια, όπως και ο Πασκουάλ πιστέψτε με (αν και με την switching defence δεν φαινόταν πολύ). Ο Πρίφτης σε ένα σεμινάριο δεν τα ονόμαζε deflections αλλά "βοήθησε τον αδερφό-συμπαίκτη σου όπως σε βοήθησε κι αυτός". Επίσης, ο Δικαιουλάκος θυμισε σε όλους πως και ο Γιάννης Ιωαννίδης χρησιμοποιούσε τα deflections εδώ και δεκαετίες.

Επίθεση

Αρκετά ασχοληθήκαμε με αυτά νομίζω, οπότε ας εστιάσουμε στο καθαρά μπασκετικό κομμάτι και τις πρώτες αλλαγές που έχουμε δει σε άμυνα και επίθεση. Θα ξεκινήσω με το επιθετικό πλαίσιο που κινείται η ομάδα και τις μετατροπές που έχουν γίνει, καθώς τα συστήματα και plays έχουν μειωθεί. Ο Πασκουάλ θεωρώ ότι διαθέτει πλούσιο επιθετικό ρεπερτόριο, αλλά με τη στελέχωση του ακύρωσε αυτά τα δεδομένα. Ο κόουτς Πιτίνο, βλέποντας την αδυναμία στο σουτ των παιχτών του, προσπαθεί να κάνει δύο πραγματα.

Πρώτον, να εκμεταλλευτεί, μέσω της καλής επιθετικής άμυνας, καταστάσεις transition offence σε πρωτεύοντα ή δευτερεύοντα αιφνιδιασμό. Είναι από τους προπονητές που ωθεί τους παίχτες του να λάβουν ένα καλό περιφερειακό σουτ χωρίς δισταγμό, αρκεί αυτό να έρχεται από καλή κυκλοφορία. Παρακάτω ακολουθεί ένα play που κανονικά χρησιμοποιείται συχνά από πολλές ομάδες με το 4αρι να βρίσκεται στην περιφέρεια, όμως εδώ έχουμε να κάνουμε με μια έξυπνη παραλλαγή. Οι πράσινοι πηγαίνουν σε double post από το 4αρι και το 5αρι και με το jump to the ball του Κλαβέρ για να εμποδίσει εισαγωγική πάσα κοντά στο καλάθι, ο Παπ εκτελεί με καλές προϋποθέσεις στο επιθετικό transition.

Δεύτερον, αν δεν βγει μακρινό σουτ με καλές προϋποθέσεις στον αιφνιδιασμό, κοιτάζει στο σετ παιχνίδι να μεταφέρει τη μπάλα περισσότερο στο post, παρότι υπάρχει έλλειψη ψηλών που μπορούν να παίξουν και να τελειώσουν με συνέπεια ένας εναντίον ενός φάσεις στο ζωγραφιστό. Στο βίντεο που ακολουθεί, βλέπετε την προσπάθεια να εκμεταλλευτεί τις αλλαγές στην άμυνα της Μπάγερν με τον Παπαπέτρου, με τον Γκιστ να κάνει flash στη μπάλα στο high post, για να λειτουργήσει ως σκαλοπάτι για την πάσα μέσα. Παρότι δεν παίρνει τη μπάλα, επιδιώκει το pick and roll και το switch στην άμυνα των Γερμανών και κατευθείαν βάζει στην πλάτη τον Τζέντοβιτς. Παράλληλα, δείτε και την κίνηση του Μήτογλου, για να προσφέρει κι άλλη επιλογή στον Καλάθη.

Είτε ο Γκιστ λειτουργούσε ως σκαλοπάτι, είτε πήγαινε στην επιλογή που τελικά πήγε, η ουσία με το παραπάνω play είναι η εξής: Είναι σε κάθε παραλλαγή του επικεντρωμένο στο να μεταφερθεί η μπάλα χαμηλά. Η τάση αυτή αποτυπώνεται ήδη στην στατιστική των τελευταίων τεσσάρων παιχνιδιών και μπορεί να απεικονιστεί στα παρακάτω διαγράμματα (όπως πάντα, made by Panagiotis S.). To πρώτο αφορά την κατανομή των σουτ επί Πιτίνο και το δεύτερο την κατανομή στα 13 ματς του Τσάβι Πασκουάλ φέτος.

Παρατηρήστε το δεξί από τα δύο κάτω βουναλάκια και πάμε στο επόμενο.

Eίναι εμφανές το πόσο προσπαθεί να μεταφέρει την επίθεση ο Πιτίνο κοντά στο ζωγραφιστό. Μέσα από την κατανομή βλέπουμε τη σταδιακή μείωση της περιφερειακής εκτέλεσης, καθώς ο κόουτς αναγνώρισε αμέσως το πρόβλημα αυτό. Με αυτή την τακτική μάλιστα, η αποτελεσματικότητα παρουσιάζεται - ελαφρώς μόνο - αυξημένη, από 1,01 πόντους ανά κατοχή σε 1,09.

Tρίτον (και τέλος) ένα βασικό ζήτημα που τόνισε από την πρώτη του συνέντευξη ήταν η στατικότητα. Δεν μπορούσε να βλέπει τη μπάλα να μένει στα χέρια του ενός και οι άλλοι τέσσερις να μένουν ακίνητοι. Έτσι βλέπουμε μια μορφή weave επίθεσης με αρκετά hand off στην περιφέρεια, με απομόνωση του pick and roll, και στην αδύνατη πλευρά off ball κινήσεις για να απασχολείται η αντίπαλη άμυνα. Γενικά, η επίθεση ακόμα βρίσκεται σε μέτριο επίπεδο σε σχέση με αυτό που αναζητά. Bonus εδώ ένα πανέξυπνο play από την πλάγια γραμμή, με την ιστορία να ξεκινά πριν κάτι χρόνια, όταν είχα βρεθεί σε ένα διεθνές σεμινάριο προπονητικής και ένας κολεγιακός προπονητής (δεν θυμάμαι το όνομα του) μας είχε δείξει παρόμοιο σύστημα, προϊόν του Πιτίνο λογικά.

Άμυνα

Ας μεταφερθούμε στην άλλη άκρη του γηπέδου τωρα, που εδώ όντως διακρίνουμε με μεγαλύτερη αισιοδοξία την όρεξη των πρασίνων να ανταπεξέλθουν στην πιεστική άμυνα του κόουτς.

Τέρμα πια οι αλλαγές. Το φωνάζει όπου σταθεί και όπου βρεθεί. Ο κόουτς ξέρει ότι για να παίξεις άμυνα με αλλαγές, χρειάζονται παίχτες με συγκεκριμένες ικανότητες, κάτι που στο ρόστερ απουσιάζει, με ελάχιστους παίχτες να μπορούν να το υποστηρίξουν. Οι περιστροφές και η πίσω γραμμή έχαναν ισχύ και ο Παναθηναϊκός γινόταν ευάλωτος στα ριμπάουντ. Στα τελευταία παιχνίδια η προσπάθεια για flat αντιμετώπιση στα pick and roll (σπάσιμο του σκριν από τον γκαρντ από πάνω, με τον ψηλό να μένει μέσα, ειδκά όταν αγωνίζονται ο Παπαγιάννης ή ο Λάσμε, γιατί με τον Γκιστ πηγαίνει συνήθως σε πιο επιθετική άμυνα, στα όρια του hedge out και της παγίδας) και το pack the paint, βελτιώνει την εικόνα της πράσινης άμυνας. 

Να βάλουμε μια άνω τελεία εδώ παρόλα αυτά. Το δεύτερο ημίχρονο με τη Μπαρτσελόνα είναι παράδειγμα προς αποφυγή. Θεωρώ ότι η απόκτηση του Πέιν δεν λύνει αυτόματα τα προβλήματα στο συγκεκριμένο ζήτημα. Αυτό θα λυθεί μόνο μέσω της ομαδικής δουλειάς και με συγκρότηση πεντάδων που θα δουλεύουν σωστά.

Επιστρέφοντας λοιπόν στο ομαδικό κομμάτι, ο Πιτίνο θέλει από τους παίχτες του επιθετική άμυνα στο μισό του γηπέδου, πιέζοντας την εισαγωγική πάσα μέχρι το κέντρο. Έχω παρατηρήσει την τάση των παιχτών για τα λεγόμενα help and recover (βοήθεια και επαναφορά), όταν η αντίπαλη ομάδα προσπαθεί να επιτεθεί με drive. Βάζουν τα χέρια στη μπάλα και προσπαθούν να αλλοιώσουν και να κλείσουν τους χώρους προς το καλάθι. Με αυτόν τον τρόπο ρισκάρουν στο ελεύθερο σουτ (το είδαμε με Προμηθέα-Μπάγερν κατά κόρον), αλλά προστατεύουν τη ρακέτα και ψάχνουν τα κλεψίματα και το ανοιχτό γήπεδο, με στόχο να αυξήσουν επιθετική παραγωγικότητα. Παρακατω δείτε την ιδανική άμυνα για τον Πιτίνο.

Ο Παπαπέτρου δείτε πόσο σωστά διαβάζει τη φάση. Αυτός και ο Καλάθης είναι εκείνοι που μπορούν να υποστηρίξουν περισσότερο αυτή την επιθετική άμυνα, που θέλει τους παίχτες να μπαίνουν μπροστά στη γραμμή πάσας, που συνδέει τους δύο αντίπαλους επιτιθέμενους.

Επίσης, βλέπουμε την τάση για ένα zone press σε όλο το γήπεδο μετά από εύστοχη βολή συνήθως, με τους παίχτες να δίνουν κατεύθυνση σε οποιαδήποτε γραμμή του γηπέδου και παγίδα. Η συγκεκριμένη τακτική χρειάζεται πολύ δουλειά, γιατί το επίπεδο passing των γκαρντ στην Ευρώπη υψηλό, όπως επίσης χρειάζεται και πολύ καλή φυσική κατάσταση, που δεν φαίνεται να υπάρχει σύμφωνα με τα λεγόμενα του.

Τέλος, πάλι με τη βοήθεια των διαγραμμάτων του Panagiotis S. για το ΒG, παρατηρούμε άλλη μια διαφορά σε σχέση με τον Πασκουάλ στον πάγκο σε ο,τι αφορά την κατανομή των σουτ του αντιπάλου. Ξεκινάμε πρώτα με την κατανομή επί της θητείας του Καταλανού και συνεχίζουμε με τον νυν προπονητή του τριφυλλιού.

Yπάρχει και εδώ μία μικρή βελτίωση (1.07 < 1.11), αλλά ας επικεντρωθούμε στην τάση. Επί Πιτίνο οι αντίπαλοι βρίσκουν περισσότερα σουτ από την περίμετρο, σε αντίθεση με τον Πασκουάλ που χτυπούσαν περισσότερο στη ρακέτα.

Συνοψίζοντας όσα αναφέραμε πιο πάνω, σίγουρα ο Πιτίνο με τους συνεργάτες του έχουν πολλή δουλειά μες στο παρκέ. Σίγουρα η προσθήκη του Κιλπάτρικ θα λύσει κάποια ζητήματα στην επίθεση, χτυπώντας στα close out, αλλά και βοηθώντας στην άμυνα αρκετά με το κορμί του, αλλά δεν νομίζω ότι ο κόουτς θα καταφέρει σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα που θα παραμείνει στη χώρα μας (μέχρι το καλοκαίρι έχει ισχύ το συμβόλαιο του), να αλλάξει πολλά πράγματα και να βελτιώσει την εικόνα των πρασίνων. Ας τον απολαύσουμε λοιπόν, θα δούμε πολλές ενδιαφέρουσες κουβέντες του μες στη σεζόν, ωστόσο προσωπικά δεν αφουγκράζομαι την πεποίθηση για άμεση αλλαγή της εικόνας και δεν πιστεύω ότι ο Παναθηναϊκός θα προλάβει το τρένο της οκτάδας.