Των Νίκου Ραδικόπουλου, Γιάννη Χάτσιου και Gus Χρυσοχού
Αντ’αυτών, πλέον η προσμονή για αυτά, μαζί με το όποιο γιορτινό χαμόγελο, έχει παγώσει. Με rosters που θα θυμίζουν summer league, πατάμε κάθε απόγευμα F5 για να δούμε ποια παιχνίδια αναβάλλονται, ποιοι παίκτες μπαίνουν στα πρωτόκολλα του covid, για να έρθει το βράδυ και να προσπαθήσουμε να πείσουμε τους εαυτούς μας να δουν αγώνες που διεξάγονται με παίκτες που ακόμα και (για να μην πούμε “εμείς δεν τους έχουμε ξανακούσει” και ακουστεί σαν να θεωρούμε πως είμαστε κάποιοι) ούτε οι εκφωνητές των αγώνων δεν ξέρουν.
Στον αγώνα των Magic με τους Nets, ούτε το NBA.com δεν είχε εικόνα του Aleem Ford που αγωνίστηκε 18 λεπτά με τους Magic. Και ντόμπρα τώρα, όποιος ήξερε τον Ford, τον Gravett ή τον Johnson πραγματικά, από εμάς, μπράβο του.
Όλα αυτά γιατί η πανδημία και στο NBA ξέφυγε κάθε διαχείρισης. Με τους παίκτες να είναι εμβολιασμένοι σε ποσοστό 92%, η Λίγκα είχε χαλαρώσει τα πρωτόκολλα που αυτοί έπρεπε να ακολουθούνε. Ωστόσο, κάτι η χαμηλή αποτελεσματικότητα του εμβολίου Johnson -που η πλειοψηφία των παικτών είχε κάνει- κάτι το Thanksgiving και οι ευρείες οικογενειακές συγκεντρώσεις, η κατάσταση ξέφυγε για τα καλά, με την πορεία των κρουσμάτων covid σε παίκτες του NBA να είναι εκθετική και ακραία ανησυχητική: ένα τον Οκτώβρη, 15 τον Νοέμβρη, 76 παίκτες σε πρωτόκολλα όσο γράφονται αυτές οι γραμμές (απόγευμα Δευτέρας) ως τώρα τον Δεκέμβρη, συν τρεις προπονητές. Οι 76 παίκτες αντιστοιχούν περίπου στο 20% της Λίγκας. Με απλά λόγια, ενας στους πέντε παίκτες που αγωνίζεται στο NBA έχει αυτή την στιγμή covid ή έχει έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα και μπήκε εντός πρωτοκόλλου ασφάλειας και υγείας (Health & Safety Protocol). Και ναι, μπορεί προς ώρας να έχουν αναβληθεί μόλις εφτά παιχνίδια, σε σχέση με τα 31 πέρσι, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πώς θα σταματήσουμε σε μονοψήφιο αριθμό. Μάλλον το αντίθετο φαντάζει ως πιθανότερο ενδεχόμενο.
Ο συνδυασμός των δύο ανωτέρω αναφερθέντων στοιχείων, του τρέχοντος ποσοστού νόσησης, αλλά ιδίως του εκθετικού ρυθμού αύξησης των κρουσμάτων, βοούν για τη λήψη μέτρων. Ένα ενδεχόμενο που θα έπρεπε να εξεταστεί είναι η αναβολή όλων των αγώνων των επόμενων 15 ημερών και η μεταφορά αυτών στο τέλος της κανονικής περιόδου, μετά τις 10 Απρίλη. Είναι εφικτό κάτι τέτοιο; Θα είναι τα γήπεδα -γήπεδα που έχουν πολλαπλές χρήσεις- διαθέσιμα σε ενδεχόμενη παράταση της regular και των Playoffs; Τι θα γίνει με τα ήδη αγορασμένα εισιτήρια; Με τα τηλεοπτικά και τους χορηγούς; Όλα αυτά τα ερωτήματα καθιστούν δύσκολη την όποια απάντηση με ένα απλό ναι ή όχι, μιας και υπάρχουν χιλιάδες μικροπαράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη σε επίπεδο logistics.
Από την άλλη, η επαναφορά των περσινών, πολύ αυστηρότερων πρωτοκόλλων για τους παίκτες, τα προπονητικά teams και το προσωπικό συνολικότερα των ομάδων, έστω για ένα 15ήμερο φαντάζει ως η πλέον ενδεδειγμένη: θα περιορίσουν άπαντες τις επαφές τους, θα κάνουν τα boosters τους, θα τεστάρονται καθημερινά και έτσι με πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια για όλους, θα μπορούν να επιστρέψουν στα γήπεδα μετά από το δεκαπενθήμερο.
Θεωρητικά, θα μπορούσαν να υπάρξουν και άλλοι τρόποι να ελεγχθεί κάπως η κατάσταση. Ακούγοντας το πιο πρόσφατο podcast του Crossover, o Howard Beck φιλοξένησε τον Dr. Robert Sikka, ο οποίος αποτελεί τον πρώην Vice President of Basketball Operations των Timberwolves, αλλά και υπεύθυνο του wellness (δεν ξέρω ποια μπορεί να είναι η ακριβής μετάφραση της λέξης στην συγκεκριμένη χρήση της, το “ευεξία” σίγουρα δεν ταιριάζει εδώ) της ομάδας. Μεταξύ άλλων, στο συγκεκριμένο επεισόδιο αποκαλύφθηκε πως είναι προαπαιτούμενο για τους δημοσιογράφους να υποβάλλονται σε έλεγχο, ώστε να λαμβάνουν το πάσο τους για τα παιχνίδια, αλλά και να φορούν τη μάσκα τους καθόλη της διάρκεια της παραμονής τους στο γήπεδο. Είτε εκείνοι βρίσκονται στο παρκέ, είτε στα δημοσιογραφικά θεωρεία.
Αντίθετα, για τους φίλους των ομάδων κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Και αυτό φαίνεται από τα κοντινά πλάνα που γίνονται στις πρώτες θέσεις, όπου ούτε αποστάσεις, ούτε μάσκες υπάρχουν. Ένα πρώτο μέτρο, λοιπόν, θα μπορούσε να είναι ο έλεγχος όσων επιθυμούν να μπαίνουν στο γήπεδο. Ένα δεύτερο μέτρο για να περιοριστεί η εξάπλωση του ιού είναι, ενδεχομένως να μειωθεί η επιτρεπόμενη χωρητικότητα φιλάθλων. Ήδη οι Toronto Raptors ανακοίνωσαν το εν λόγω μέτρο, σε μια προσπάθεια να συνδράμουν στην συγκράτηση των κρουσμάτων όσο πιο χαμηλά γίνεται. Ωστόσο, αυτό που προκαλεί εντύπωση αυτή την στιγμή είναι η κωλυσιεργία της Λίγκας. Δηλαδή βλέπουμε μεμονωμένα μέτρα από οργανισμούς, όπως την περίπτωση των Raptors, αλλά δεν υπάρχει μια γενικευμένη γραμμή. Αυτό το γεγονός, την δεδομένη στιγμή, μοιάζει να κάνει το NBA να φαίνεται ως έρμαιο των οικονομικών και των logistics, τα οποία βάζει (και φέτος…) πάνω από την υγεία των παικτών και λοιπού προσωπικού της Λίγκας.
Γιατί “συνεχίζουμε ως είμαστε” υποδηλώνει η απόφαση να επιτρέψει σε κάθε ομάδα να υπογράψει αντικαταστάτες, πέρα του ορίου των 15 παικτών και των δύο 2-ways που κανονικά επιτρέπονται. Ωστόσο, αυτό το “show must go on”, που η Λίγκα φαίνεται εμμονικά να προσπαθεί να υπηρετήσει στην τρέχουσα κατάσταση, έχει άλλου είδους επιπτώσεις και αρχίζει επικίνδυνα να θυμίζει το “όσοι σκλάβοι και αν πεθάνουν, το θέμα είναι να ολοκληρωθεί η πυραμίδα”. Σε ένα πρώτο επίπεδο, μία σημαντική επίπτωση αποτελεί η υποβάθμιση του ίδιου του προϊόντος ΝΒΑ. Η διεξαγωγή αγώνων με παίκτες που “απλά έτυχε να είναι στην πόλη, τους φόρεσαν μια φανέλα και τους έβαλαν να παίξουν” υποβαθμίζει το προϊόν. Όσο ωραία ιστορία και αν είναι ο Isaiah Thomas να επιστρέφει και “να γράφει” 20άρες, είναι ο ίδιος Thomas που ήταν ο πρώτος σκόρερ της Team USA που έχασε στους παναμερικανικούς αγώνες λίγες εβδομάδες πριν… από το Μεξικό. Δεν γίνεται το NBA να επιτρέπει να δημιουργείται η εντύπωση πως είναι τόσο εύκολο να αγωνιστείς σε αυτό. Πολλώ δε μάλλον να πρωταγωνιστήσεις.
Αν πάντως πρέπει να περάσουμε και πίσω από τη βιτρίνα, το ακόμα πιο προβληματικό είναι τα λεπτά συμμετοχής που αναγκάζονται να αγωνιστούν οι superstars που έχουν (ξε)μείνει υγιείς. Κοντά 40 λεπτά κάθε βράδυ για Durant και LeBron, για παράδειγμα, για να βγουν διαδικαστικοί αγώνες στα μέσα του Δεκέμβρη. Σαν ξαφνικά η ίδια η Λίγκα να πετάει στα σκουπίδια την συσσωρευμένη επιστημονική γνώση τόσων ετών (ό,τι ακριβώς κάνει και η ελληνική κυβέρνηση με τη μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα δηλαδή), γνώση που δείχνει πως το load management δεν είναι επιλογή, αλλά είναι αναγκαιότητα. Πως η αύξηση των λεπτών συμμετοχής και ταξιδιών των παικτών μέσα στη σεζόν συνδέονται ευθέως με την αύξηση της πιθανότητας τραυματισμού τους. Επιστημονικά ευρήματα που, αν μη τι άλλο, επιβεβαιώθηκαν στην ολότητά τους την περσινή σεζόν-καμικάζι. Το να παίζουν όσοι παίκτες δεν έχουν covid τόσα λεπτά παραπάνω απλά “για να βγει το πρόγραμμα” είναι στην πράξη μια βραδυφλεγής βόμβα για την ίδια τη Λίγκα. Ακριβώς επειδή αυξάνει το ρίσκο τραυματισμού στη συνέχεια της σεζόν. Για να το θέσουμε και με τους όρους που η ίδια η Λίγκα φαίνεται να αντιλαμβάνεται παραπάνω, δηλαδή οικονομικούς, “τι να τον κάνεις τoν KD μαζί με μια χούφτα G-Leaguers και 2-way contracts τον Δεκέμβρη, ακόμα και στο χριστουγεννιάτικο match-up, κόντρα στο LeBron και το αντίστοιχα δευτερεύον cast δίπλα του, αν αυτό είναι να τους ζορίσει τόσο που θα ξανατραυματιστούν και δεν θα είναι ενεργοί, όχι στους Τελικούς, αλλά ούτε καν στα Playoffs;”. Το δεύτερο θα είναι πραγματική οικονομική καταστροφή για το Πρωτάθλημα.
Όσο λοιπόν και αν η Λίγκα θεωρεί από τις κορυφαίες στιγμές της σεζόν της τα χριστουγεννιάτικα παιχνίδια (για πολλούς η ημερομηνία ουσιαστικής έναρξης της σεζόν, με τις ομάδες να έχουν πλέον συγκεκριμένες αγωνιστικές ταυτότητες), αν αυτά είναι να διεξαχθούν με τους Trae Young, Giannis Antetokounmpo, James Harden, Andrew Wiggins στα covid protocols, τους Doncic και Davis τραυματίες, μισές ομάδες ή ομάδες αποτελούμενες από παντελώς άγνωστους παίκτες, που δεν ξέρουν, όχι τα συστήματα της ομάδας τους, μα καν τους συμπαίκτες τους, και με το ρίσκο του καψίματος ή νέων τραυματισμών στους KD και LeBron, πραγματικά θα πρέπει να σκεφτεί διπλά και τριπλά το μακροπρόθεσμο όφελός της.
Μα και εντελώς ανθρώπινα, και όχι απλώς αγωνιστικά, με τον ιό να φαίνεται πως θα γίνει ενδημικός, χωρίς όμως να υπάρχουν προς το παρόν οι λύσεις στην κοινωνία για να απορροφηθεί κάτι τέτοιο, είναι δυνατόν για τη Λίγκα, έναν, κατά κάποιον τρόπο, “μεγάλο εργοδότη”, να πειραματίζεται με τις ζωές των εργαζομένων του -ακόμη κι αν οι ίδιοι συμφωνούν σε αυτό;
Πράγματι το NBA έχει πετύχει πολύ υψηλό ποσοστό εμβολιασμού και στην συντριπτική πλειονότητά τους οι παίκτες που βρίσκονται θετικοί είναι είτε ασυμπτωματικοί, είτε περνάνε την ασθένεια ελαφριά. Είναι όμως μια ιδιαίτερη κατηγορία ανθρώπων, μαζικά εμβολιασμένων, στην καλύτερη δυνατή φυσική κατάσταση, με κορυφαίους γιατρούς και την οικονομική άνεση να έχουν την καλύτερη δυνατή περίθαλψη, κάθε άλλο δηλαδή παρά αντιπροσωπευτικό δείγμα. Ακόμη και έτσι ωστόσο, έχουμε το παράδειγμα του Jason Taytum και των δυσκολιών που αυτός αντιμετώπιζε μήνες μετά τη νόσησή του.
Αν όμως στραφούμε πέρα από τα φώτα της δημοσιότητας, γνωρίζει κανείς πως βιώνουν την κατάσταση τα μέλη του staff των ομάδων, οι οποίοι δεν έχουν τα χαρακτηριστικά των παικτών που αναφέρουμε παραπάνω, και θυμίζουν περισσότερο έναν τυπικό εργαζόμενο; Και στην περίπτωση τόσο των παικτών, όσο και των μελών των επιτελείων, έστω ότι όλοι αυτοί τη βγάζουν σχετικά χαλαρά, υποστηριζόμενοι από το πλαίσιο της Λίγκας και των προνομίων παρέχει. Όλοι αυτοί είναι άνθρωποι που έχουν οικογένειες, συναναστροφές και κοινωνική ζωή εκτός του στενού πλαισίου της εργασίας τους. Το πρόβλημα του ΝΒΑ δεν είναι μόνο πρόβλημα του ΝΒΑ.
Ακόμη περισσότερο, με τη Λίγκα να έχει συνδεθεί όσο καμία άλλη με τις εξελίξεις του κορονοϊου από τη διακοπή του πρωταθλήματος το 2020, μέχρι το ανήκουστο, μα τελικά επιτυχές, πείραμα του NBA Bubble, αποτελεί παράλληλα κατά κάποιον τρόπο το θέατρο όπου και εκεί παίζεται το δράμα της διαχείρισης της πανδημίας. Τα γενικώς ταχύτατα αντανακλαστικά που έχει δείξει μέχρι σήμερα, τόσο σε πρακτικό, όσο και σε επικοινωνιακό επίπεδο βρίσκονται σε ένα κρίσιμο σημειο.
Με ένα κατά τα φαινόμενα ανεξέλεγκτο outbreak, το μήνυμα που προσπαθεί να επικοινωνηθεί είναι ένα ηχηρό “η σεζόν δεν σταματάει” με μια παράδοξη αυτοπεποίθηση, τουλάχιστον όπως μεταφέρεται από όλους τους insiders που “μιλάνε” με τους ιθύνοντες της Λίγκας. Πράγματι, η αναβολή παιχνιδιών δέκα-δεκαπέντε ημερών αποτελεί έναν τεράστιο λογιστικό πονοκέφαλο, καθώς όλα αυτά τα παιχνίδια θα πρέπει να ξαναβρουν ημερομηνίες φιλοξενίας σε γήπεδα που έχουν και άλλες χρήσεις και -ας μην γελιόμαστε- το οικονομικό πλήγμα της γιορτινής περιόδου χωρίς αγώνες είναι πολύ μεγάλο και γι’ αυτό το ΝΒΑ προσπαθεί να δείξει αυτή την -έστω άρρητη από επίσημα χείλη- αυτοπεποίθηση.
Ίσως πάλι ακριβώς λόγω αυτών των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών, το ΝΒΑ να είναι ακριβώς το πεδίο που μπορούν να γίνουν -κατά το δυνατόν- ασφαλή πειράματα διαχείρισης. Ίσως το μόνο πλήγμα να είναι μερικά αναβληθέντα παιχνίδια και μερικά να παίζονται με λιγότερο γνωστά ονόματα, και η μη διακοπή της σεζόν να είναι ένα μια “στιγμή” που όλοι χρειαζόμαστε, ένα χειροπιαστό παράδειγμα ότι μπορούμε να συνεχίσουμε τις ζωές μας, με αυξημένο κίνδυνο, με αναταράξεις, αλλά, τέλος πάντων, ένα μεταφορικό άστρο που δείχνουμε ως ανθρωπότητα και λέμε πως "ναι, μπορούμε".
Ωστόσο είναι μια πολύ λεπτή ισορροπία του τρόμου, μια ισορροπία που αφορά άμεσα κι έμμεσα ανθρώπινες ζωές. Κάθε απόφαση και κίνηση εκ φύσεως έχει απρόβλεπτα αποτελέσματα, τόσο από υγειονομική όσο και από επικοινωνιακή σκοπιά, και είναι αδύνατον να προβλεφθεί σε πραγματικό χρόνο πως το θέαμα επηρεάζει τη μάζα. Είναι αντιληπτό, σε μεγάλο βαθμό, πως ο κόσμος έχει κουραστεί. Όλοι μας έχουμε κουραστεί. Και μετά από σχεδόν δύο χρόνια, όπου άπαντες στερήθηκαν ελευθερίες, οικονομικές απολαβές, κοινωνική επαφή, είναι σχεδόν αδύνατο να ζητάει κανείς να επιστρέψουμε σε συνθήκες πολύμηνων lockdowns. Μπροστά όμως στα καθημερινά χιλιάδες κρούσματα από τα οποία κάποια εξ αυτών θα προστεθούν, αναπόφευκτα, στη μακάβρια λίστα των νεκρών, μια μικρή διακοπή ή λήψη πρόσθετων μέτρων στα γήπεδα του NBA, φαντάζει ως η μικρότερη δυνατή ζημιά. Τόσο από μακροπρόθεσμης οικονομικής άποψης, όσο -και κυρίως- από άποψη κοινωνικού μηνύματος, πως σε επίπεδο καθημερινότητας ο κάθε άνθρωπος, η ζωή και η υγεία του, ακόμα και αυτού του σκλάβου που φτιάχνει την πυραμίδα, έχει μεγαλύτερη αξία από την πυραμίδα καθεαυτή.
Και φυσικά, όλα τα παραπάνω ισχύουν στο ακέραιο και στα καθ’ ημάς.