Χ Factor
Eνα από αυτά, ήταν καθοριστικό για την έκβαση του τελικού. Ο κομβικός - στην τρίτη περίοδο - Φαμπιέν Κοζέρ έχασε δύο απανωτές βολές 22'' πριν το τέλος και ενώ η Φενέρ επιχειρούσε την απέλπιδα αντεπίθεση, εξαρτημένη από τις ορέξεις του Μπόμπι Ντίξον. Σε εκείνο το σημείο, πετάχτηκε ο Τρέι Τόμπκινς.
Ο 28χρονος Αμερικάνος υπόμεινε δύο βασανιστικά χρόνια με λίγα λεπτά (όχι πάνω από 15) σε δεύτερους και τρίτους ρόλους και χωρίς σταθερό χρόνο συμμετοχής, μέχρι που φέτος ο τραυματισμός του Αντονι Ράντολφ τον έφερε στην θέση του βασικού (ουσιαστικά) πάουερ φόργουορντ των Μαδριλένων. Η επιστροφή του συμπαίκτη του δεν στάθηκε ικανή να του στερήσει τα κεκτημένα και το τέλος της σεζόν του απέδωσε τελικά όσα του άξιζαν: Από φευγάτος το 2016, απόλυτος X Factor στο Βελιγράδι με 11 πόντους και 5,5 ριμπάουντ σε 18:30'. Στον ημιτελικό τιμώρησε την επιλογή του Ιτούδη να τον αφήσει ελεύθερο, στον τελικό ανανέωσε τρεις (και όχι δυο, όπως εμφανίζεται στην στατιστική) κρίσιμες κατοχές στην τέταρτη περίοδο.
Ο προπονητής και η τακτική
Ο Τόμπκινς δεν ήρθε φυσικά από το πουθενά, αλλά η αποδοση του ήταν αποτέλεσμα της εξαιρετικής διαχείρισης που έκανε στην ανάμειξη της βαθειάς στελέχωσης ο προπονητής, Πάμπλο Λάσο, ο οποίος βρήκε ρόλους και χρόνο για όλους. Στο κομμάτι αυτό αποδείχθηκε μάλλον (και εκ του αποτελέσματος) ο καλύτερος διαχειριστής της ηπείρου. Τα δύο παιχνίδια του Βελιγραδίου φανέρωσαν και στους πιο δύσπιστους ότι εκτός από αυτό, ο Λάσο αποτελεί και έναν κόουτς με διορατικότητα, σε ο,τι αφορά τις στοχεύσεις. Μετά από το "δόλωμα" των εμφανών μις ματς στον ημιτελικό (Κάρολ σε Κλάιμπερν), χθες βράδυ αναπροσάρμοσε την αρχική τακτική του , φανερώνοντας συνεχώς την ίδια θυσία. Τα παραγωγικά λεπτά του Ντουβερίογλου στην αρχή κατέδειξαν πως ο Αγιόν , και κατά συνέπεια ο Ταβάρες, θα χρειάζονταν βοήθεια στην αντιμετώπιση του πικ εν ρολ. Ο Ισπανός τους την προσέφερε, συνεχώς από την ίδια πηγή, τον αμυντικό του Νίκολο Μέλι.
Η Ρεάλ επέλεξε ξεκάθαρα να κλείσει κάθε διάδρομο προς το καλάθι και να αποσυντονίσει την δράση των κλασικών σουτέρ (Γκουντουριτς, Ντατόμε, Νάναλι) , προσφέροντας απλόχερα πεδίο δράσης στον Ιταλό ψηλό. Κάθε αμυντική τακτική περιέχει θυσίες , οφέλη και στο τέλος κρίνεται. Ο Μέλι έβαλε τελικά 28 πόντους με τρίποντα ή close out επιθέσεις και υπέροχες προσποιήσεις, αλλά η Φενέρ τράκαρε συνολικά στην άμυνα των Ισπανών, περίπου με τον τρόπο που έπαθε το ίδιο η ΤΣΣΚΑ. Δείτε λίγο κάτι. Ξεχάστε τους Μέλι και Ταβάρες και προσέξτε τους τέσσερις παίκτες της Ρεάλ καθώς αμύνονται.
Όπως σίγουρα θα παρατηρήσατε, ο έλεγχος των σουτέρ είναι διαρκής. Η προσέγγιση αυτή διατηρήθηκε σχεδόν σε όλο το παιχνίδι. Όταν ο Ιταλός φόργουορντ δεν σκόραρε, οι υπόλοιποι δυσκολεύονταν πολύ , πάρα πολύ, με εκείνον που υπέφερε μάλλον περισσότερο να είναι ο Κώστας Σλούκας. Στην άλλη άκρη του παρκέ, οι Μαδριλένοι είχαν υπομονή και διάβασαν σωστά διάφορες Ομπραντοβιτσικές (sic) τακτικές: την μειωμένη προσοχή στον Κοζέρ, τα switch , τα hedge out στα πλάγια πικ εν ρολ , προκειμένου ο Ντόντσιτς να οδηγηθεί στο πλάι. Κέρδισαν πάλι πολλές βολές και για ακόμη ένα παιχνίδι σούταραν με το επιθυμητό ποσοστό από το τρίποντο (κοντά 43%). Και τέλος, είχαν την ψυχραιμία να διαβάσουν τους Τούρκους , όταν εκείνοι μετέφεραν τα μεγάλα τους κορμιά στην περιφέρεια.
Το δεύτερο τακτικό παράδειγμα είναι χαρακτηριστικό. Η Ρεάλ δεν επιτίθεται απ' ευθείας επάνω στο μις ματς. Ο Ντόντσιτς δεν παίζει τον Βέσελι στα πόδια, ούτε ψάχνει με τη μία τον Ταβάρες. Η διάταξη παραμένει 4 out - 1 in, η μπάλα κινείται, η εισαγωγική πάσα γίνεται από άλλη γωνία και με τέτοιο τρόπο , ώστε να κινητοποιηθεί η βοήθεια και μέσα στην ρακέτα να μην είναι κανείς.
"Στιγμιότυπα" από τον τελικό
Δεν ήταν μόνο αυτά, φυσικά. Ο τελικός είχε κι άλλα γυρίσματα, όπως και πρωταγωνιστές. Μπούλετς.
- Το διάστημα στο οποίο αγωνίστηκαν μαζί οι Ρούντι και Γιουλ στο πρώτο ημίχρονο σηματοδότησε αλλαγή στον ρυθμό. Γρηγορότερες επιθέσεις, τρίποντα στον αιφνιδιασμό και καλύτερη κυκλοφορία έφεραν την Ρεάλ μπροστά. Οι δυο βετεράνοι έκαναν την δουλειά τους, με τον πρώτο να συνεχίζει και στο β μέρος.
- Ο Ρούντι αγκάλιασε για ακόμη μια φορά τον προσαρμοσμένο ρόλο του. Λίγα σουτ, 3 ασίστ, 3 κλεψίματα και εξαιρετική άμυνα στον Ντατόμε για τον κωλοπαιδαρά, που όσο αντιπαθητικός είναι για τους αντιπάλους, άλλο τόσο δείχνει τρομερός συμπαίκτης.
- Τα δύο γρήγορα φάουλ του Βέσελι έγιναν μακριά από την πικ εν ρολ άμυνα, σε σκριν μακριά από την μπάλα σε άμυνα και επίθεση. Τον αποσυντόνισαν πλήρως και στέρησαν από τον Ομπραντοβιτς το πιο αποτελεσματικό αμυντικό του όπλο για κάμποσα λεπτά. Ο Τσέχος δεν επανήλθε ουσιαστικά ποτέ, χάνοντας μάλιστα και λέι-απ πέναλτι στην τέταρτη περίοδο (αν θυμάμαι καλά).
- 13 επιθετικά ριμπάουντ για την Ρεάλ , τα περισσότερα από τα οποία στην τέταρτη περίοδο (σίγουρα 6, βαριέμαι κάπως να το ψάχνω). Οι αλλαγές στην τούρκικη άμυνα μοιραία παρουσίασαν τις ανάλογες ευκαιρίες.
Η πρώτη πεντάδα του Φάιναλ Φορ - πλην Πάμπλο Λάσο
1. Θα βαρεθείτε να βλεπετε διάφορα για τον Ντόντσιτς, συνεπώς εδώ θα χρειαστεί μόνο ένα στιγμιότυπο, σε μια φάση που η Φενέρ επιλέγει να τον οδηγήσει στο πλάι με στιγμιαία βοήθεια (δυναμικό hedge out δεν το λες αυτό). Το διάβασμα του νεαρού είναι καταπληκτικό. Ζυγίζει τα πάντα: την κίνηση του Τσέχου, την αντίδραση της βοήθειας του Ντατόμε στην ρακέτα. Η πάσα είναι συντονισμένη στην εντέλεια, καλύτερα δεν γίνεται. Δεν ξέρω πώς θα ανταποκριθεί ο Ντόντσιτς στις αυξημένες αθλητικές απαιτήσεις του ΝΒΑ, πάντως μυαλό σαν το δικό του έχουν λίγα γκαρντ, ακόμη και στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου.
2. Στον ημιτελικό η Ζαλγκίρις δεν άντεξε, αλλά ο Κέβιν Πάνγκος απέδειξε πως βρίσκεται δίκαια στην ελίτ των γκαρντ της Ευρωλίγκα. 16 πόντοι , 5 ριμπάουντ και 4 ασίστ για τον θαυμάσιο Καναδό, επίτευγμα που δεν είναι μικρό απέναντι σε τόσο σκληρή άμυνα, που δεν τον άφηνε με τίποτα να σουτάρει πίσω από σκριν. Εκανε ο,τι μπορούσε περισσότερο, δεν έφτανε. Πλεον θα είναι περιζήτητος.
3. Ο Φαμπιέν Κοζέρ ήταν καθοριστικός στην τρίτη περίοδο του τελικού, με τη στεγνή στατιστική να τον χρίζει μάλιστα και MVP του αγώνα. Δεν ήταν, αυτός ήταν ο Ντόντσιτς, αλλά και πάλι ο Γάλλος εκμεταλλεύτηκε κάθε ευκαιρία που του δόθηκε, βάζοντας επιπλέον και δύο αληθινά δύσκολα τρίποντα. Συνολικός απολογισμός για τον τριτοτέταρτο γκαρντ του Λάσο; 17 πόντοι με 3/3 τρίποντα και δυο βολές εξιλέωσης μετά από τις χαμένες. Καθόλου άσχημα, αν και παίζει να άκουγε διάφορα αν ο Τόμπκινς δεν έπαιρνε εκείνο το ριμπάουντ.
4. Ο καλύτερος παίκτης της Φενέρ για το διήμερο ήταν ο Νικολό Μέλι. Σκόραρε πολύ μόνο στον τελικό, αλλά δυο μέρες πριν είχε πέντε κλεψίματα και έξι ριμπάουντ, αποτελώντας τον πυλώνα της άμυνας του Ζοτς. Εσβησε ο,τι τεσσάρι βρήκε μπροστά του. Αν δε ο Ζοτς στεφόταν πρωταθλητής, θα το χρωστούσε κυρίως στον αντικαταστάτη του Ούντο. Για τους αντιακαστάτες του Μπογκντάνοβιτς θα τα πούμε παρακάτω.
5. Πρόσωπο των ημερών στα ελληνικά media και κυρίαρχη φιγούρα σε ρεπορτάζ ή φήμες περί απολύσεων, ο Δημήτρης Ιτούδης δεν παρανέβη ουσιαστικά στον ημιτελικό και γνώρισε τρίτο αποκλεισμό σε αυτή την φάση, μέσα σε τέσσερα χρόνια. Παρόλα αυτά, οι υπερβολές δεν του αξίζουν. Εχει αφήσει το στίγμα του στην ΤΣΣΚΑ και τις επόμενες μέρες σκοπεύω να γράψω κάτι αναλυτικό για την περίπτωση του.
Τα άβαταρ
Διάφοροι πρωταγωνιστές της κανονικής περιόδου και των πλέι οφ πέρασαν και δεν ακούμπησαν στο Βελιγράδι. Η προσοχή στρέφεται αρχικά στους δύο πλάγιους της Φενέρ, Νάναλι και Γκούντουριτς. Ο πρώτος ήταν μάλλον ο καλύτερος σουτέρ της διοργάνωσης για φέτος (55% στα τρίποντα), αλλά στην τελική φάση πήρε μόλις τρεις προσπάθειες σε 15 όλα κι όλα αγωνιστικά λεπτά. Ο δεύτερος έπαιξε συνολικά λίγο παραπάνω (20'), χωρίς να σκοράρει επίσης πόντο σε τέσσερις απόπειρες. Ο Ομπράντοβιτς στερήθηκε ουσιαστικά τις υπηρεσίες δύο κομβικών παικτών του rotation.
Τα ίδια έπαθε και ο Σάρας με τον δικό του βασικό σουτέρ, τον Αρτούρας Μιλάκνις. 0/2 σουτ σε ολόκληρο τον ημιτελικό και τρομερή διστακτικότητα. Η διαφορά του με τον Κάρολ είναι ότι δεν κατέχει το ίδιο ρεπερτόριο σε πάσα και drive, έτσι ώστε να συνεχίσει με κάποιο τρόπο την φάση, εάν η άμυνα τον ακολουθήσει σωστά ή αλλάξει επάνω του. Τέλος, απογοητευτική κρίνεται (για την κλαση του) η εμφάνιση του Σέρχι απέναντι στην Ρεάλ. 7 μόλις πόντοι με 2/7 είναι μικρή προσφορά για παιχνίδι που απαιτούνται , μεταξύ άλλων , μεγάλα σουτ.
Αποχαιρετισμός
Συνολικά, το Φάιναλ Φορ που αφήσαμε πίσω δεν περιείχε μεγάλες αγωνιστικές συγκινήσεις, ούτε το τρομερό παιχνίδι. Ο τελικός κρίθηκε στο νήμα σχετικά "τεχνητά". Παρόλα αυτά, η επιμονή της Ρεάλ σε ένα θελκτικό αγωνιστικό πλάνο, όπως και η δικαίωση αυτού, ήταν μια σχετική ανάσα τόσο για το μάτι, όσο και για τους εραστές του επιθετικού μπάσκετ. Στην Ευρώπη το τρίπτυχο ρυθμός - σουτ - αμυντική ευελιξία δεν έχει γίνει ακόμη κανόνας, μπορεί μάλιστα να μην γίνει και ποτέ. Δεν είναι ίδιες οι διαστάσεις του γηπέδου, ούτε ίδια η αντίληψη για το άθλημα, ευτυχώς. Οι τεράστιες φιλοσοφικές διαφορές μεταξύ των δύο φιναλίστ είναι ικανές να δημιουργήσουν δύο στρατόπεδα, ανάμεσα στα οποία δεν χρειάζεται να πάρει κανείς μέρος, σώνει και καλά. Προσωπικά, είμαι με το μπάσκετ του ταλέντου.
Η φετινή Ευρωλίγκα, πάντως, μας αποχαιρετά μέσα σε ένα κλίμα προβληματισμού. Η περίπτωση του Παναθηναϊκού, τα διάφορα οργανωτικά προβλήματα, η διάχυτη καχυποψία και τα "κρυφά" οικονομικά δεδομένα δεν της προσδίδουν ακριβώς τον αέρα της μεγάλης διοργάνωσης. Δεν είναι. Το βήμα της σύνδεσης του Eurocup με τα εθνικά πρωταθλήματα είναι σίγουρα θετικό, εντούτοις θα χρειαστεί να γίνουν πολλά ακόμη, προκειμένου το ευρωπαϊκό μπάσκετ να μοιάσει στο ΝΒΑ σε ένα πολύ βασικό πράγμα: Την πληθυσμιακή κάλυψη στο υψηλότερο επίπεδο ανταγωνισμού. Μια κλειστή λίγκα δεν θα ήταν άσχημη, αν μπορούσαν να εκπροσωπηθούν οι πληθυσμοί της ηπείρου, με τον τρόπο που συμβαίνει στις ΗΠΑ. Ομως κάτι τέτοιο μοιάζει αδύνατο και έτσι η (μικρή έστω) αυτή αλλαγή της διοργανώτριας συνιστά βήμα προόδου. Θα δούμε ένα δυο πραγματα καθώς το καλοκαίρι θα πλησιάζει στην κορυφή του ερωτισμού του. Το "μακρινό ριμπάουντ" θα επιστέψει τον Οκτώβρη.
Σημείωση
1. Διαβάστε αν θέλετε τα "Στιγμιότυπα" του τρομερού διηγηματογράφου Ρέιμοντ Κάρβερ και δείτε την ομώνυμη ταινία του μάγου Ρόμπερτ Αλτμαν. Και τα δύο αξίζουν τον κόπο, ειδικά για όσους δεν ψοφάνε από grand narratives και αναγνωρίζουν την δυνατότητα του κυνισμού να παράγει φαντασία. Πόσο ψαγμένο, πόσο, λιποθυμώ.
