Δεν εννοώ ότι… φταίει η Ευρωλίγκα για την κατάντια της Μπιλμπάο και πολλών άλλων ομάδων που προηγήθηκαν, αρκετές εκ των οποίων ήταν ελληνικές, αλλά φταίει το πλαίσιο γύρω από το οποίο είναι δομημένη και η διοργάνωση, δίχως ίσους οικονομικούς κανόνες για τους συμμετέχοντες. Κυρίως βέβαια το φταίξιμο είναι των ίδιων των διοικήσεων των ομάδων, που στην προσπάθεια να δείξουν ότι αντέχουν τον συναγωνισμό κλαμπ παγκοσμίου βεληνεκούς (Ρεάλ, Μπαρτσελόνα, Μακάμπι, ΤΣΣΚΑ) ή ομάδων με γερά οικονομικά θεμέλια όπως οι δικοί μας «αιώνιοι» ή η Φενέρμπαχτσε, η Μιλάνο κ.α., έφαγαν τα μούτρα τους μη έχοντας την υποδομή να το κάνουν.
Και δεν ήταν μόνο οι παίκτες τους οποίους απέκτησαν στην προσπάθεια να… μεγαλοπιαστούν. Ήταν τα έξοδα που δημιούργησε η συμμετοχή στη διοργάνωση που απαιτούσε πολυέξοδα και πολλά ταξίδια, διαμονή σε καλά ξενοδοχεία και γενικώς μία «χλιδή», την οποία δεν μπορούσαν να «σηκώσουν» οι πλάτες ομάδων συνοικιών όπως το Περιστέρι, ο Πανιώνιος και το Μαρούσι, μικρών πόλεων όπως η Ορλεάν, το Ροάν, πόλεων με άλλα ενδιαφέροντα όπως η Νάπολι.
Η Μπιλμπάο λοιπόν, που έπαιξε τη σεζόν 2011-12 με τον Φώτη Κατσικάρη στον πάγκο και παίκτες όπως ο Μουμπρού, οι Ντ’Ορ και Τζος Φίσερ, ο Μπλουμς, ο Μπάνιτς, ο Άαρον Τζάκσον , ο Αξέλ Ερβέλ και οι δικοί μας Βασιλειάδης και Μαυροειδής, είχε πορεία αντιστρόφως ανάλογη από των παικτών/προπονητή που προαναφέραμε. Έκανε το «κομμάτι» της στην Ευρωλίγκα και στη συνέχεια την πήρε η κάτω βόλτα. Τη σεζόν 2013-14 ήταν μόλις 14η στην Ισπανία και φέτος υποβιβάσθηκε προσθέτοντας το όνομά της στην αλυσίδα άλλων 11 ομάδων που πλήρωσαν ακριβά τα μεγαλεία της Ευρωλίγκα…
Περιστέρι (Ελλάδα)
Χρειάστηκε να περάσουν πάνω από 15 χρόνια, προκειμένου το Περιστέρι να δείχνει τη νέα σεζόν ικανό και υγιές οικονομικά για να σταθεί στα πόδια του σε υψηλό επίπεδο και να τα βγάλει πέρα στην Α1. Βλέπετε η… χλιδή της συμμετοχής στις δύο πρώτες Ευρωλίγκες (2000-2002) κόστισε πολύ ακριβά. Βέβαια το κακό για πολλούς είχε ξεκινήσει λίγα χρόνια πριν, όταν τα (υπέρογκα για την εποχή) χρήματα από τις μεταγραφές των Μίλαν Γκούροβιτς (στη Μπαρτσελόνα) και Μάρκο Γιάριτς (στη Φορτιτούντο Μπολόνια) κάπου… χάθηκαν στο δρόμο. Και δεν μιλάμε για πενταροδεκάρες, αλλά κοντά 1 δις από τις πάλαι ποτέ δραχμούλες…
Κάπως έτσι, το Περιστέρι μπήκε στη νέα χιλιετία με τα ταμεία γεμάτα στο… μιλητό και παίκτες όπως ο αείμνηστος Αλφόνσο Φορντ, οι Ντίνκινς, Παπαμακάριος, Πελεκάνος, Τσαρτσαρής, Άντερσεν και Βόιτσικ. Το «κανόνι» έσκασε δύο χρόνια μετά το πέρας της συμμετοχής στην Ευρωλίγκα, όταν το 2004 δήλωσε αδυναμία συμμετοχής στην Α1. Τα χρήματα από το τηλεοπτικό συμβόλαιο δεσμεύθηκαν για να καλυφθούν προσφυγές με την ομάδα να αυτό-υποβιβάζεται. Κατά την επιστροφή της από το 2009 έως το 2013 τα χρέη δεν σταμάτησαν να κυνηγούν την ΚΑΕ, αφού είναι χαρακτηριστικό ότι εξοφλούσε χρήματα ακόμη και στον Ισπανό Χοσέ Λάσα, που είχε φορέσει τη φανέλα της ομάδας το 1999, με αποτέλεσμα να πτωχεύσει για 2η φορά το 2013.
Σλασκ Βρότσλαβ (Πολωνία)
Πρόκειται για την ομάδα με τους περισσότερους τίτλους στην ιστορία του πολωνικού πρωταθλήματος (17), μακράν της δεύτερης μάλιστα, ομάδα όμως η οποία λίγα χρόνια μετά τη συμμετοχή της στην Ευρωλίγκα την σεζόν 2003-04 πήρε την κάτω βόλτα και δεκαπέντε χρόνια μετά παραμένει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Η Σλασκ, που είχε «αντέξει» συμμετοχές στο πάλαι ποτέ Κύπελλο Πρωταθλητριών (ακόμη και απέναντι στον «αυτοκράτορα» Άρη), τη σεζόν που έπαιξε στην Ευρωλίγκα, με παίκτες όπως ο μετέπειτα ερυθρόλευκος Λιν Γκρι, οι διεθνείς Πολωνοί Βόιτσικ, Ζιελίνσκι, Σκιμπνιέβσκι, Τόμζικ κ.α., έκανε οικονομική υπέρβαση, που τη βρήκε μπροστά της τέσσερα χρόνια αργότερα. Η πρώτη πτώχευση καταγράφηκε το 2008, παρότι είχε τερματίσει στην τρίτη θέση της πολωνικής λίγκας. Επέστρεψε στην πρώτη κατηγορία το 2011, αλλά άντεξε μόλις τέσσερα χρόνια, πριν πτωχεύσει ξανά το 2016 και πλέον βολοδέρνει στη Β Κατηγορία της χώρας.
Σκαβολίνι Πέζαρο (Ιταλία)
Ποιος δεν θυμάται την πάλαι ποτέ κραταιά ομάδα της φαμίλιας Σκαβολίνι, που ήταν από τις πιο ισχυρές στα έπιπλα κουζίνας για δεκαετίες στην Ιταλία. Παικταράδες όπως οι Αντονέλο Ρίβα, Βάλτερ Μανίφικο, Άριο Κόστα αλλά και οι Αμερικανοί Ντάρεν Ντέι, Λάρι Ντρου κ.α. είχαν φορέσει τη φανέλα της στη δεκαετία του ’80 και του ’90. Και όμως. Με το που έπαιξε στην Ευρωλίγκα τη σεζόν 2004-05 διαλύθηκε. Κυριολεκτικά! Στο τέλος εκείνης της σεζόν όπου απ’ το ρόστερ της παρέλασαν παίκτες όπως οι Σάσα Τζόρτζεβιτς, Τζέιμ Φόρεστ, Σκούνι Πεν, Τσαρλς Σμιθ, Άμο Μότολα, Μάρκο Μίλιτς και οι Ιταλοί Φρόζινι, Ρες και Μαλαβεντούρα πτώχευσε από τα χρέη. «Φέσωσε» πολύ κόσμο αφού η ομάδα δημιουργήθηκε από το μηδέν λίγους μήνες αργότερα με όνομα A.S. Basket Falco 2001 Pesaro και με νέο… ΑΦΜ (κάτι που όπως βλέπετε δεν είναι μόνο ελληνική πατέντα) επέστρεψε το 2007 στη Lega δίχως όμως ούτε μία σεζόν έκτοτε να πάρει θέση καλύτερη της 6ης.
Εστουδιάντες (Ισπανία)
Μία ακόμη ομάδα που στη δεκαετία του ’90 έκανε το κομμάτι της στην Ισπανία, κατάφερε και μπήκε «σφήνα» ανάμεσα στους μεγάλους της χώρας, πέτυχε διακρίσεις στα Κύπελλα Ευρώπης, αλλά μετά τη συμμετοχή της στην Ευρωλίγκα της σεζόν 2004-5, την πήρε η κάτω βόλτα, με αποτέλεσμα ειδικά στη δεκαετία που διανύουμε ουσιαστικά να φυτοζωεί και να κρατιέται με… τεχνητές αναπνοές στην ACB. Η ομάδα που «έβγαλε» τους αδερφούς Ρέγες, τον Τσάτσο Ροντρίγκεθ, τον Ερέρος και τον Χιμένεθ, δεν θυμίζει σε τίποτα αυτή που κάποτε γέμιζε γήπεδο 15.000 θέσεων και επικρατούσε της Ρεάλ στο ντέρμπι της Μαδρίτης. Τη σεζόν 2011-12 κατέλαβε την 17η θέση στην ACB, αλλά γλίτωσε τον υποβιβασμό επειδή τότε η Τενερίφη αρνήθηκε την ανοδο, επειδή δεν είχε τα χρήματα να πληρώσει την εγγύηση συμμετοχής. Κάτι που επαναλήφθηκε στο τέλος της σεζόν 2015-16, όταν στη θέση της Τενερίφης ήταν η Παλένθια…
Κολωνία (Γερμανία)
Ρόνι Μπαρέλ, Μάρκους Φέιζον, Ντέβιν Γκριν, Αλεξάντερ Νατζφέι, Εμάνουελ ΜακΙλρόι, Ντέμοντ Μάλετ αλλά και… Μαρτσίν Γκορτάτ! Που έπαιζαν όλοι αυτοί τη σεζόν 2006-07 στην Ευρωλίγκα; Σε μία ομάδα που μέχρι πριν τρία χρόνια έπαιζε στην 4η κατηγορία της Γερμανίας… Την Κολωνία! Η Κολωνία ήταν ένα «νέας χιλιετίας» πρότζεκτ Γερμανών επιχειρηματιών το 1999, όταν και δημιουργήθηκε με στόχο να προσελκύσει το ενδιαφέρον των μπασκετόφιλων της πόλης. Όμως ανταπόκριση δεν βρήκε και έτσι τη χρονιά της Ευρωλίγκα, με προπονητή μάλιστα τον Σάσα Ομπράντοβιτς, μετακόμισε στο Ντίσελντορφ και στην ISS Dome, χωρητικότητας 12.500 θεατών! Κοινώς μεγαλοπιάστηκε και το πλήρωσε πολύ ακριβά. Οκτώ μήνες μετά το πέρας της σεζόν και πιο συγκεκριμένα στις 21 Γενάρη 2008, πνιγμένη από τα χρέη η ομάδα διαλύθηκε και επαναδημιουργήθηκε το 2013 παίζοντας στη 3η κατηγορία της Γερμανίας.
Νάπολι (Ιταλία)
Νάπολι σημαίνει Μαραντόνα, σημαίνει ποδόσφαιρο και πέραν τούτου ουδέν. Για να καταλάβετε τη διαφορά, αρκεί να σας πούμε ότι η ομάδα μπάσκετ της πόλης που έπαιξε στην Ευρωλίγκα τη σεζόν 2006-07, φιλοξενήθηκε σε… άλλη πόλη. Την Καζέρτα και το «Παλαμάτζιο» καμιά 40αρια χιλιόμετρα από τη Νάπολι. Με προπονητή τον Πιέρο Μπούκι και παίκτες όπως ο Τάιρον Έλις, ο Τζεφ Τρεπάνγκιερ, ο Ανσού Σέσαϊ, ο Μισέλ Μοραντέ και οι Λαρανάγκα και Τσιταντίνι η Νάπολι βρήκε γρήγορα μπροστά της τα έξοδα που προκάλεσε η διοργάνωση. Στο τέλος της σεζόν 2007-8, της αμέσως επόμενης δηλαδή, βρέθηκε στην 14η θέση της ιταλικής λίγκας από την οποία αποβλήθηκε λόγω χρεών, για να δημιουργηθεί ξανά από τις στάχτες της το 2009, ξεκινώντας όμως από την τοπική λίγκα…
Ροάν (Γαλλία)
Μία μικρή πόλη, στο κέντρο της Γαλλίας, χτισμένη στους όχθες του Λίγηρα, «έμπλεξε» με τα μεγάλα σαλόνια της Ευρωλίγκα το 2007-8 και δέκα χρόνια αργότερα πασχίζει να κρατηθεί στη Β Κατηγορία της Γαλλίας… Η δις πρωταθλήτρια Γαλλίας, που είχε προσπαθήσει να επιστρέψει στην Ευρωλίγκα το 2010-11, αλλά αποκλείσθηκε στα προκριματικά, είχε τότε στις τάξεις της τον Αμερικανού σκόρερ Μαρκ Σάλιερς αλλά και παίκτες όπως ο Μπρίον Ρας, ο Παπέ Μπαντιάν και ο Άνταμ Χες. Το 2013-14, και αφού από το 2012 είχε αρχίσει να την επηρεάζει η κρίση και τα οικονομικά προβλήματα, με αποτέλεσμα να έχει πολύ περιορισμένο μπάτζετ άρα και αδύναμη ομάδα, υποβιβάσθηκε στην ProB και τέσσερα χρόνια αργότερα βρίσκεται ακόμη εκεί, δίχως προοπτική να ορθοποδήσει.
Άρης (Ελλάδα)
Να έχεις χρησιμοποιήσει σε μία διετία παίκτες όπως ο Μαχμούτ Αμπντούλ-Ραούφ, ο Τζέρεμι Μάσεϊ, ο Μάικ Ουίλκινσον, Τερέλ Καστλ, Χάνο Μότολα, Μπρέισι Ράιτ και Έλληνες σαν τους Καλαϊτζή, Γιαννούλη, Σιγάλα, Ηλιάδη, Τσαλδάρη και τέσσερα χρόνια αργότερα να σου απαγορεύονται οι μεταγραφές λόγω χρεών, και έξι χρόνια μετά να σώζεσαι από την υπαγωγή στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα για να γλιτώσεις τη διάλυση; Ακόμη και αν το όνομά της ομάδας είναι Άρης, ένα brand name με τεράστια βάση φιλάθλων, όλα είναι πιθανό να συμβούν, όταν υπάρχει η συμμετοχή στην Ευρωλίγκα. Ο πάλαι ποτέ «αυτοκράτορας» ήταν ίσως από τις ελάχιστες ομάδες από αυτές που αναλύουμε (μάλλον η μοναδική) που δεν υποβιβάσθηκε ή δεν διαλύθηκε. Έφτασε στο σημείο να παίζει με ένα ξένο (Χαντ) στην Α1, αλλά άντεξε. Άντε να δούμε πως θα αντέξει ξανά με καμιά 10αριά προσφυγές από την εποχή Λάσκαρη και BAN από τη FIBA…
Πανιώνιος (Ελλάδα)
Η τελευταία «τρίτη εκπρόσωπος» του ελληνικού μπάσκετ στην Ευρωλίγκα ήταν τη σεζόν 2008-9 ο Πανιώνιος. Και αυτό λέει πάρα πολλά… Οι κυανέρυθροι τότε είχαν πραγματοποιήσει αξιοπρεπέστατη παρουσία, με νίκες επί της Ρεάλ και της Παρτιζάν, «διπλά» σε Μιλάνο και Κωνσταντινούπολη (Εφές), αλλά όλα τα μεγαλεία εκείνης της περιόδου τα βρήκαν μπροστά τους λίγα χρόνια αργότερα. Εκείνη τη σεζόν η ομάδα με Άαρον Μάιλς, Ντικούδη, Τσβέτκοβιτς, Ζορόσκι, Κένταλ, Μπάξτερ, Γιαννούλη και προπονητή τον Τριφούνοβιτς, είχε τόσο υψηλό μπάτζετ όσο τις… τρεις προηγούμενες χρονιές μαζί! Αποτέλεσμα ο τότε χρηματοδότης της να «αποσυρθεί» διακριτικά την επόμενη σεζόν, παραχωρώντας το μάνατζμεντ σε πενταμελή επιτροπή, που δημιούργησε πολλά χρέη που κυνήγησαν τον Πανιώνιο μέχρι τον υποβιβασμό του τη σεζόν 2014-15 και αφού στο μεσοδιάστημα βρισκόταν σχεδόν μόνιμα κάτω από τη μέση της βαθμολογίας.
Ορλεάν (Γαλλία)
Δεύτερο και εξίσου χαρακτηριστικό παράδειγμα γαλλικής ομάδας που δεν την… σήκωσε η Ευρωλίγκα και τα έξοδά της ήταν η Ορλεάν. Περαστική από τη διοργάνωση, τόσο περαστική που αμφιβάλουμε αν υπάρχουν Euroleague fans που τη θυμούνται, αλλά τότε είχε παίκτες που έμειναν στη διοργάνωση και έκαναν καλή καριέρα σε άλλες ομάδες όπως ο Αντριέν Μοερμάν και ο Τζάστιν Ντόελμαν ακόμη και ο Σέντρικ Μπανκς. Η πόλη που έχει να λέει ότι στις γειτονιές της μεγάλωσε η Μαριόν Κοτιγιάρ δεν συμβιβάστηκε στην ιδέα της συμμετοχής της ομάδας της στη διοργάνωση αφού λίγοι ασχολήθηκαν και στάθηκαν στο πλευρό της. Τα επόμενα χρόνια στη λίγκα LNB προσπαθούσε να κρατηθεί στο πρώτο μισό της βαθμολογίας δίχως επιτυχία μέχρι που το 2016-17 υποβιβάσθηκε…
Μαρούσι (Ελλάδα)
Το Μαρούσι είναι μακράν του δεύτερου το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ομάδας που διαλύθηκε εις στα εξ ων συνετέθη από τη συμμετοχή της για μόλις μία σεζόν στην Ευρωλίγκα (2009-10). Η ομάδα που άφησε εκτός πλέι-οφ τον Παναθηναϊκό, χρησιμοποίησε παίκτες όπως ο Κις, ο Καϊμακόγλου, ο Πατ Καλάθης, ο Τζάρεντ Χόμαν, ο Τζαμόν Γκόρντον και οι Μαυροειδής, Πελεκάνος, Νάτζφει, με χρηματοδότη την οικογένεια Βωβού. Την επόμενη σεζόν αποσύρθηκε από τη διοργάνωση (θα λάμβανε μέρος στα προκριματικά) και γλίτωσε τη διάλυση από… θαύμα μετά την απόσυρση Βωβού και τα χρέη που είχαν δημιουργηθεί , ενώ τη σεζόν 2011-12 παίζοντας ουσιαστικά με έφηβους στην Α1 πήρε την τελευταία θέση με απολογισμό μόλις μία νίκη (επί του Περιστερίου εκτός έδρας) σε 24 ματς.
