Αρχικά, μία μικρή περίληψη των δεδομένων. Σε ό,τι αφορά τον Βεζένκοφ, η κατάσταση είναι απολύτως ξεκάθαρη. Αν οι Κινγκς αποφασίσουν πως τον θέλουν για το βασικό τους rotation, δηλαδή ως έναν από τους οκτώ παίκτες του κορμού τους, τότε θα τον πάρουν. Απλό. Το entry level συμβόλαιο που θα του δώσουν δεν θα μπορεί να το ανταγωνιστεί ο Ολυμπιακός, όσο υψηλή και αν είναι η εφορία στην Καλιφόρνια (*ρεπορτάζ του Χάρη Σταύρου στο sport24 κάνει λόγο για μεγάλο μέρος της mid level exception των 12,5 εκ). Το 2019, πάλι στους Κινγκς, ο Μπογκντάνοβιτς είχε πάρει λίγο κάτω από 10 εκατομμύρια. Άρα, το να τρέφουμε βάσιμες ελπίδες ότι ο Βεζένκοφ θα αρνηθεί να πάει σε ένα σύνολο που ταιριάζει απόλυτα στις ικανότητές του, που θα διεκδικεί πρωτάθλημα (ω ναι!) και που θα του δίνει χρόνο και εξαιρετικό μισθό, ισούται με αυταπάτη. Εκτός αν ο Σάσα θέλει να μείνει στον Ολυμπιακό για να πάρει την Ευρωλίγκα...
Πάμε τώρα στον Σλούκα. Ο Σλούκας μπορεί να μείνει στον Ολυμπιακό αν, όπως λενε τα ρεπορτάζ, "βάλουν και οι δύο πλευρές νερό στο κρασί τους". Πέραν του πόσο αηδιαστικό είναι να μπαίνει νερό στο κρασί (και πόσο κρίμα), δεν ξέρω τι ακριβώς σημαίνει αυτό - διαβάζω και εγώ, όπως κι εσείς. Μπορώ όμως να υποθέσω.
Για τον Σλούκα, "νερό στο κρασί" σημαίνει μάλλον να μείνει και να μην εκφράζει δυσαρέσκεια εντός και εκτός αποδυτηρίων, αν ο προπονητής δεν τον χρησιμοποιεί ακριβώς όπως θέλει. Δηλαδή, τι άλλο θα μπορούσε να σημαίνει;
Για τον Μπαρτζώκα, "νερό στο κρασί" σημαίνει να αλλάξει το πλάνο του και εδώ θα ήθελα να μην κοροϊδευόμαστε. Αν ένας προπονητής χρησιμοποιεί έναν παίκτη με διαφορετικό τρόπο από εκείνον που έχει κρίνει ως ωφέλιμο, τότε σηματοδοτείται και αλλαγή του πλάνου. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για μία τόσο κομβική μονάδα, όπως ο Σλούκας, που στα περισσότερα κλειστά παιχνίδια έπαιρνε την πλειοψηφία των κρίσιμων αποφάσεων. Αν ο Σλούκας αλλάξει ρόλο, έστω και λίγο (που δεν ξέρω καν τι σημαίνει "λίγο"), τότε ο Ολυμπιακός θα αναγκαστεί να παίξει διαφορετικά και παρακαλώ να με πείσετε για το αντίθετο. Πείστε με δηλαδή ότι αν η starting five αλλάξει, δεν αλλάζει δραστικά και το υπόλοιπο rotation. Παρεμπιπτόντως, οι ερυθρόλευκοι φέτος είχαν σε γενικές γραμμές εξαιρετικά ξεκινήματα και αντιμετώπιζαν πρόβλημα στα κλειστά παιχνίδια, όταν έφταναν στο τελευταίο πεντάλεπτο με μικρές διαφορές.
#EuroLeague, NETRTG in the 4th quarter of close games (no more than 5 points score difference).#Zalgiris is rocking ??
— 3StepsBasket (@3StepsBasket) April 19, 2023
Stats & filters: https://t.co/zgJtFmtQ2T pic.twitter.com/DHg4Hxa7zc
Άρα, δεν ξέρω τι ακριβώς είναι αυτό που ζητάει να αλλάξει ο Σλούκας, δεδομένου πως ο χρόνος συμμετοχής του για την ηλικία του δεν είναι μικρός και επίσης δεδομένης της ελευθερίας στη λήψη αποφάσεων. Ας μας το διευκρινήσουν οι ρεπόρτερς, που έχουν αναλάβει χρέη διαμεσολαβητών.
Η αληθινή ευκαιρία
Εκείνο που ξέρω, είναι πως ο Ολυμπιακός βρίσκεται μπροστά σε μία τεράστια ευκαιρία: Να στερεώσει ακόμη πιο στιβαρά την αγωνιστική κουλτούρα, κατ'επέκτασιν και την κουλτούρα του οργανισμού, που τον μετέτρεψε στην πιο γοητευτική ομάδα της Ευρώπης και τον έφτασε σε δύο συνεχόμενα φάιναλ φορ, με προοπτική για συμμετοχή και σε επόμενα.
Εξηγούμαι: Όταν αποχωρούν εξαιρετικές μονάδες, όλα τα σύνολα βιώνουν κλυδωνισμούς. Είναι πολύ πιθανό οι άμεσοι στόχοι να μην μπορούν να πραγματοποιηθούν για μία σεζόν, διότι το να εντάξεις άμεσα υψηλού επιπέδου αντικαταστάτες σε ένα προϋπάρχον σύστημα είναι δύσκολο. Όμως εφόσον η ομάδα, σε μία μεταβατική περίοδο, καταφέρει να διατηρήσει τον υπόλοιπο κορμό σταθερό, όπως και να διατηρήσει ακέραιη, με τις κατάλληλες προσαρμογές, την ταυτότητα της, τότε μοιάζει σχεδόν βέβαιη η επιστροφή της στην κορυφογραμμή, όπως και η μακροημέρευση της εκεί. Ακόμη και αν οι Βεζένκοφ-Σλούκας δεν βρίσκονται του χρόνου στον Ολυμπιακό, ο Ολυμπιακός θα εξακολουθήσει να είναι ομάδα κορυφής, αρκεί να ηρεμήσουμε όλοι και όλες και να δεχτούμε ένα ελάχιστο πισωγύρισμα.
Υπάρχουν μερικά τρανά παραδείγματα στην πρόσφατη ιστορία τόσο του ευρωπαϊκού μπάσκετ, όσο και του ΝΒΑ, που αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Πρώτα πρώτα έρχεται ο Παναθηναϊκός του Ομπράντοβιτς, που μετά από κατάκτηση ευρωπαϊκού τροπαίου, έχασε ολόκληρο Μποντιρόγκα. Η μετάβαση του τριφυλλιού από τη γενιά των Αλβέρτη, Ρέμπρατσα, Μίντλετον, Οικονόμου και Μπόντι, σε μία επόμενη γενιά πρωταθλητών, δεν ήταν εύκολη, όμως συνέβη και έφερε ακόμη μεγαλύτερες διακρίσεις, με κορωνίδα το Βερολίνο το 2009. Ακόμη και μετά από εκείνο το επίτευγμα, ο Παναθηναϊκός έχασε τον Σάρας και τον Σπανούλη, όμως πήρε άλλη μία Ευρωλίγκα το 2011 και συμμετείχε στο φάιναλ φορ του 2012, επειδή όλα τα υπόλοιπα συστατικά της αγωνιστικής του κληρονομιάς βρίσκονταν εκεί. Έπρεπε να φύγει ο Ομπράντοβιτς και να αλλάξει η διοίκηση, ώστε να αρχίσει η κατηφόρα.
Ο Ζοτς, βέβαια, απολάμβανε το πλεονέκτημα της μη απώλειας εγχώριων τίτλων, λόγω έλλειψης ανταγωνισμού. Δεν πήγαινε κάθε χρόνο σε φάιναλ φορ το τριφύλλι, ούτε σήκωνε μονίμως την Ευρωλίγκα, αλλά η αναγνώριση ήταν καθολική, με εξαίρεση ένα γελοίο πρωτοσέλιδο. Υπάρχει όμως ένας συνάδελφος του, που και πρωταθλήματα έχασε, και σε φάιναλ φορ δεν πήγε, όμως κατάφερε να διατηρεί την ομάδα του διαρκώς ψηλά, βασιζόμενος στη στήριξη της φιλοσοφίας του.
Στα δέκα χρόνια που έμεινε ο Πάμπλο Λάσο στη Ρεάλ, κέρδισε δύο από τα εφτά φάιναλ φορ στα οποία συμμετείχε. Έχασε τους δύο πρώτους του τελικούς. Επί θητείας του, η Ρεάλ, πήρε έξι από τα δέκα διαθέσιμα πρωταθλήματα και άλλα τόσα κύπελλα. Μετατράπηκε από την ομάδα της αγίας τριάδας στην ομάδα του Ντόντσιτς το 2018, ξαναγύρισε πίσω... Ο Σέρχι αποχώρησε, ο Ρούντι τραυματίστηκε σοβαρά, με αποτέλεσμα να δεχτεί έναν νέο ρόλο, ενώ ο Γιουλ, ήδη από τα 32 του, θυσίασε τα λεπτά συμμετοχής του (κάτω από 24 τότε, ακόμη λιγότερα αργότερα), για χάρη της προόδου του συνόλου. Η Ρεάλ του Λάσο εξελισσόταν διαρκώς και οργανικά στο πέρασμα του χρόνου και πλέον, βλέποντας την από απόσταση, το έργο του Ισπανού προπονητή ξεχωρίζει ως το πιο ουσιώδες στο ευρωπαϊκό μπάσκετ την τελευταία δεκαετία.
Στο ΝΒΑ τώρα, οι δύο οργανισμοί που έχουν ανάγει τη συνέχεια ως θέσφατο της λειτουργίας τους, δεν είναι άλλοι από τους Σπερς και τους Χιτ. Νομίζω είναι κάπως περιττό να αναλύσω την πορεία τους στον χρόνο, αρκεί απλώς μία αναφορά στους πιο πρόσφατους πρωταγωνιστές των επιτυχιών τους. Για τους Σπερς ήταν ο Λέοναρντ το 2014, για τους Χιτ ο Μπάτλερ φέτος, όταν κατά καιρούς από τα ρόστερ τους πέρασαν μεγαθήρια. Αλήθεια, πώς γίνεται και εκεί στο Μαϊάμι έφτασαν σε δύο τελικούς ΝΒΑ και σε άλλους δύο τελικούς περιφέρειας, μετά την διάσπαση της τριάδας Τζέιμς, Γουέιντ και Μπος; Ρητορικό το ερώτημα. Η φράση "Heat Culture" αρκεί για να εξηγήσει τα πάντα.
Apples and oranges, θα πει κανείς. Διαφωνώ. Τα περικείμενα είναι σαφώς διαφορετικά, αλλά δεν μπορεί να αγνοηθεί πως όσοι οργανισμοί προσαρμόζουν ένα επιτυχημένο μοντέλο στο πέρασμα των χρόνων, βρίσκουν τους τρόπους να ξεπερνούν τις ανακατωσούρες στα ρόστερ τους, τουλάχιστον μέχρι να στίψουν και την τελευταία σταγόνα - οι Σπερς την έστιψαν, αλλά είχαν περάσει και 16 χρόνια.
Ο Ολυμπιακός οφείλει να κάνει το ίδιο. Σε όποιες αποφάσεις πάρει, είτε είναι κυρίως στο χέρι του (Σλούκας), είτε όχι (Βεζένκοφ), το κριτήριο δεν μπορεί παρά να είναι το αν θα προστατέψει το μεγαλύτερο κεφάλαιο που έχει αυτή τη στιγμή στις τάξεις του: Την αγωνιστική ταυτότητα και την συνεργατική κουλτούρα που έχει με κόπο εγκαθιδρύσει ο προπονητής του, Γιώργος Μπαρτζώκας, σε αγαστή συνεργασία με τη διοίκηση. Οτιδήποτε βάζει τα κεκτημένα των τελευταίων ετών σε κίνδυνο, θα πρέπει να αξιολογηθεί αναλόγως.
Οι ερυθρόλευκοι παίζουν ένα μπάσκετ, στο οποίο οι ηγέτες ξεχωρίζουν ως ρόλοι του συνόλου. Ο Βεζένκοφ π.χ., παίκτης που χρωστά την εξέλιξη του στον Μπαρτζώκα (βλ. Μπαρτσελόνα, Ολυμπιακός), βραβεύτηκε ως MVP της Ευρωλίγκα με τη χαμηλότερη δυνατή χρήση σε τελικές προσπάθειες (κάτω από 25%). Ο Γουόκαπ διέπρεψε, επειδή οι αναθέσεις που του έγιναν ήταν σαφείς. Ο Κανααν, όσο και αν έμοιαζε να αδικείται, τελείωσε το φάιναλ φορ ως ο δεύτερος καλύτερος παίκτης της ομάδας. Ο Παπανικολάου αναδείχτηκε ο πολυτιμότερος των πλέι οφ. Δεν έχει νόημα να συνεχίσω τη λίστα - τα γνωρίζετε. Το διαμοιραστικό παιχνίδι του Ολυμπιακού, έτσι όπως έχει πλέον σχηματοποιηθεί, μπορεί να ενσωματώσει εν δυνάμει οποιονδήποτε είναι πρόθυμος να το ακολουθήσει και με τη λέξη "πρόθυμος" εννοώ την εξύψωση του συνόλου, έναντι του εαυτού. Κλισέ; Ναι, όμως φέτος οι παίκτες το έκαναν πράξη και με το παραπάνω, τάχθηκαν υπέρ του "όλοι μαζί", χωρίς εκκωφαντικούς αρχηγούς και υπαρχηγούς.
Αναπόφευκτα, αλλαγές θα συμβούν. Είναι όμως πολύ διαφορετικό να συμβούν εξ ανάγκης από το να συμβούν κατ'επιλογή. Αν, όπως προείπαμε, ο Ολυμπιακός χάσει τους Βεζένκοφ και Σλούκα, είναι πιθανό να μη βρεθούν άμεσα επάξιοι συνεχιστές. Δεν φυτρώνουν σαν μπουμπούκια στα δέντρα κάθε άνοιξη. Μπορεί μία χρονιά να μην πάει όσο καλά πήγε η προηγούμενη. Επίσης, ήδη κάμποσα μέλη του ρόστερ έχουν περάσει τα 31 και μία κάποια ανανέωση σταδιακά θα χρειαστεί. Το πώς θα γίνει δεν μπορώ να το κρίνω, για την ώρα πάντως δεν φαίνεται να επείγει. Το επείγον, αντίθετα, είναι η όποια διαφοροποίηση και η όποια παραμονή, να γίνεται κυρίως με γνώμονα την διαφύλαξη του θησαυρού, που ήδη υπάρχει στην κτήση του οργανισμού. Δεν χωρούν ούτε συμβιβαστικές λύσεις, ούτε ιδιαίτερες διαπραγματεύσεις και σαφώς δεν χωρά ανυπομονησία. Ο Ολυμπιακός, ανάλογα με το πώς θα εντάξει τον Μιλουτίνοφ, με το πώς θα κρατήσει ή θα αφήσει τον Σλούκα και με το πώς θα επιδιώξει τον πιθανό αντικαταστάτη του Βεζένκοφ, θα χαράξει τα όρια της πορείας του μακροπρόθεσμα. Ακόμη και αν απαιτηθούν προσαρμογές στη ρότα, η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί. Δεν κρίνεται η αμέσως επόμενη σεζόν εδώ πέρα.
