Τη φράση “shut up and dribble” την θυμηθήκαμε πρόσφατα, με αφορμή το κίνημα “Black Lives Matter” και την “υπέροχη” Laura Ingraham. Αν δεν τη γνωρίζετε, μιλάμε για μία από τις πλέον συντηρητικές περσόνες που κυκλοφορούν στην αμερικανική τηλεόραση (το FOX να είναι καλά), η οποία αναφέρθηκε στην εκπομπή της με αυτή την φράση στον LeBron James. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, η Ingraham είπε στον LeBron να “σκάσει και να συνεχίσει να ντριπλάρει”, κοινώς να περιοριστεί στο μπάσκετ και να μην παίρνει θέση στα κοινωνικά ζητήματα. Αυτό το 2018. Ωστόσο, όταν ο quarterback των New Orleans Saints, Drew Brees, εξέφρασε τη γνώμη πως είναι ασέβεια προς τις ΗΠΑ και τη σημαία, να γονατίζει κανείς κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου, η ίδια η Ingraham ανέφερε τον Ιούνη του 2020 πως “έχει το δικαίωμα της γνώμης του”. Ίσως το γεγονός πως ο Brees είναι λευκός, να μετράει περισσότερο για εκείνη.
White Supremacist Laura Ingraham to LeBron and KD: “Shut up and dribble!”
— Breaking News GO (@BreakingNews_GO) June 4, 2020
To Drew Brees: “He’s allowed to have an opinion.” pic.twitter.com/st0RXelRsy
Λίγες βδομάδες αργότερα και το “shut up and dribble” κάνει και πάλι την εμφάνισή του, σαν ένας έτερος ενοχλητικός ιός που δεν λέει να φύγει από πάνω μας. Όχι υγειονομικός αυτή τη φορά, μα κοινωνικός. Και μπορεί αυτή τη φορά να μην το είπε κανείς δημόσια, ή να μην αφορά κάποιο αυτό καθ’ αυτό κοινωνικό ζήτημα, αλλά η όλη στάση του WNBA προς την εν ενεργεία MVP του μάλιστα, Elena Delle Donne, δεν μαρτυράει κάτι διαφορετικό από την χολή που έβγαλε η Ingraham προς τον “Βασιλιά”.
64 χάπια κάθε μέρα
Η όλη ιστορία της Delle Donne ξεκινάει με τo θέμα υγείας που την ταλαιπωρεί από το 2008, τη νόσο Lyme. Μία νόσος που προκαλεί σωματικούς πόνους, κούραση και δυσκολία στη σκέψη, ακόμα και μετά το τέλος του κύκλου της θεραπείας. Αυτό, σύμφωνα με το Center of Disease Control & Prevention, είναι το λεγόμενο “Post-Treatment Lyme Disease Syndrome” ή “PTLDS”. H Delle Donne λοιπόν, για να περιορίσει όλα αυτά τα συμπτώματα παίρνει 64 χάπια κάθε μέρα. Επαναλαμβάνω ολογράφως, εξήντα τέσσερα χάπια κάθε μέρα. Δεν μιλάμε για έναν άνθρωπο μεγάλης ηλικίας με συνδυασμό υποκείμενων νοσημάτων, μιλάμε για μια αθλήτρια που αγωνίζεται στο υψηλότερο επίπεδο που υπάρχει στο γυναικείο μπάσκετ. Η επιστολή της στο Players Tribune αποτελεί αναμφίβολα ένα από εκείνα τα άρθρα που σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό. Τόσο για το γεγονός της ταλαιπωρίας που έχει υποστεί (και συνεχίζει να υφίσταται) εδώ και πάνω από μια δεκαετία, όσο και για το γεγονός πως το WNBA, λειτουργώντας μέσα σε ακατανόητο πλαίσιο, δεν φαίνεται να το ενδιαφέρει να προστατεύσει το ίδιο του το “προϊόν”.
Όπως και το NBA, έτσι και το WNBA ετοιμάζεται για την επιστροφή του στην αγωνιστική δράση. Με ίδιες συνθήκες, ίδια πρωτόκολλα ασφαλείας, ώστε να περιοριστεί όσο το δυνατόν καλύτερα και σε μεγαλύτερο βαθμό ο ιός Covid-19. Καθίσταται σαφές από τις παραπάνω γραμμές πως η κατάσταση υγείας της Delle Donne είναι από εκείνες που χαρακτηρίζονται “υψηλού κινδύνου” σε συνδυασμό με την πανδημία. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως η Florida, η πολιτεία που θα φιλοξενήσει το λεγόμενο “bubble” (το οποίο για την ιστορία το βάφτισαν “Wubble”) είναι από τις περιοχές που ο ιός δείχνει να έχει σημαντική έξαρση αυτή την περίοδο. Το ρίσκο το οποίο εμπεριέχει η συμμετοχή της Delle Donne, το ανέφερε σχετικά και ο προσωπικός της γιατρός. Από την στιγμή λοιπόν, που η ίδια ζήτησε να εξαιρεθεί λόγω υγείας από τις αγωνιστικές υποχρεώσεις των Washington Mystics, ώστε να περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο την πιθανότητα να εκτεθεί (και) στον Covid-19, οι περισσότεροι σκεφτήκαμε πως “ήταν κάτι λογικό και πως το WNBA θα σταθεί δίπλα της”.
Φευ.
Μία επιτροπή γιατρών, η οποία επιλέχθηκε τόσο από το WNBA, όσο και από την ένωση παικτριών, απεφάνθη πως η Delle Donne είναι σε θέση να αγωνιστεί και δεν εμπεριέχεται κανένα ρίσκο! Αξίζει να αναφέρουμε στο σημείο αυτό πως σύμφωνα με την ίδια την Delle Donne, κανείς από την επιτροπή αυτή δεν ήρθε σε επικοινωνία με τον προσωπικό της γιατρό που τόσο ο ίδιος, όσο και ο γιατρός των Mystics, συμφωνούν πως η συμμετοχή της στο bubble, αποτελεί ρίσκο για την υγεία της. Έτσι, η 30χρονη αθλήτρια, που αποτελεί από τα κεντρικά πρόσωπα της λίγκας, βρέθηκε μπροστά από το μεγαλύτερο δίλημμα της ζωής της, όπως περιγράφει και η ίδια στο Players Tribune: Ή παίζει και ρισκάρει την ζωή της ή δέχεται να μην πληρωθεί και επομένως απορρίπτει το βασικό εισόδημά της. Βεβαίως η Delle Donne είναι από τις “τυχερές” του WNBA, που έχει υπογράψει συμφωνία με τη Nike και με την DuPont, μία εταιρεία που δραστηριοποιείται στον χώρο των χημικών και έχει έδρα τη γενέτειρά της (Wilmington, Delaware).
Ωστόσο, ουδείς είναι σε θέση να γνωρίζει, παρά μόνο οι εμπλεκόμενες πλευρές και όσοι συνέταξαν τα συμβόλαια, αν η Delle Donne θα εξακολουθήσει να πληρώνεται από τις δύο αυτές εταιρίες αν δεν αγωνιστεί. Αν και δεν θα προξενήσει εντύπωση αν η Nike κατορθώσει να διακρίνει ακόμα μια εμπορική ευκαιρία μέσα σε όλο αυτό (αντίστοιχη με εκείνη του Colin Kaepernick) και αποφασίσει να την πληρώσει κανονικά. Ίσως μια εκ νέου καμπάνια για την ανισότητα των δύο φύλων, δει και πάλι το φως της δημοσιότητας. Για την DuPont όρκο δεν παίρνουμε.
Και εδώ ακριβώς μπαίνουμε στο ζουμί της υπόθεσης. Διανύουμε μια περίοδο που με χαρά βλέπουμε (τουλάχιστον έτσι νιώθει ο γράφων) αθλητές και αθλήτριες να μιλούν ανοιχτά για θέματα όπως ο ρατσισμός, η ομοφυλοφιλία, οι ψυχικές διαταραχές, ο ακτιβισμός1. Το σημαντικότερο δε, είναι πως σε όλες αυτές τις στάσεις των παικτών, τουλάχιστον στο NBA για το οποίο έχουμε γνώση, η Λίγκα τους συμπαραστέκεται με μπροστάρη μάλιστα τον Adam Silver.
Ακόμα και να θέσουμε την όλη στάση του commissioner σε μια κορπορατική βάση, γνωρίζει πολύ καλά πως η στήριξη στο “προϊόν” του, μόνο καλό θα κάνει σε οικονομικό επίπεδο, ενώ θα δυναμώσει και τη σχέση του με τους παίκτες. Από την άλλη, η στάση του WNBA προς την Delle Donne θυμίζει λίγο πιο σκοτεινές εποχές στις λίγκες. Θυμίζει τα ‘90s, όταν ο David Stern έβαζε το χεράκι του να καταπνίγει κάθε μορφή διαμαρτυρίας, χωρίς να φαίνεται ο ίδιος. Κι αν στα πιο σκοτεινά και συντηρητικά μυαλά, ο χώρος για καταπίεση κοινωνικών ζητημάτων φαντάζει λογικός (μακριά από εμάς) εν έτει 2020, το ιατρικό γεγονός είναι κάτι το οποίο δεν χωράει αμφισβήτηση, ούτε καν από τα πιο “κολλημένα”.
Η στήριξη που -προς ώρας- δεν έρχεται
Θα περίμενε κανείς πως η γυναικεία λίγκα του μπάσκετ θα προάσπιζε τα συμφέροντα των παικτριών της. Θα καταλάβαινε πως, ακόμα και σε ένα ψυχρό σκεπτικό, αν η υγεία της Delle Donne χειροτερέψει με τον οποιονδήποτε τρόπο από ενδεχόμενη έκθεσή της στον Covid-19, θα πλήξει σημαντικά το πρεστίζ της Λίγκας και θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τα οικονομικά της. Αν είναι δόκιμη η αναλογία, η Delle Donne είναι ο Kevin Durant του WNBA -με έναν αστρονομικά χαμηλότερο ετήσιο μισθό βέβαια. Ειλικρινά μου είναι αδιανόητο πως δεν έχει σκεφτεί κανείς το ενδεχόμενο πως αν προσβληθεί η Delle Donne από τον Covid-19, υπάρχει η πιθανότητα να μην αγωνιστεί ξανά, αφού ουδείς γνωρίζει τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει ο ιός στη νόσο της.
Συνεπώς, στη ζυγαριά υπάρχει από τη μία το σενάριο “παίζει φέτος και ίσως να μην αγωνιστεί ποτέ ξανά” και από την άλλη “την προφυλάσσουμε για να την έχουμε υγιή μέχρι να αποσυρθεί”. Ε δεν μπορεί διάολε, ξεπερνώντας προφανώς το νούμερο ένα ζήτημα που είναι η υγεία της, να επιλέγει κανείς το πρώτο. Η Delle Donne από την πλευρά της, αναφέρεται στο ζήτημα όχι ως θυμωμένη, αλλά ως απογοητευμένη από τη λίγκα. Ως αθλήτρια, ως άνθρωπος, ως γυναίκα. Και πως να μην είναι, όταν η ίδια έχει δώσει όλο της το είναι στο άθλημα. Προς το παρόν, μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές εδώ οι γραμμές, η 30χρονη δεν έχει αποκαλύψει τι θα κάνει. Για το μόνο το οποίο είναι σίγουρη, όπως αναφέρει στην επιστολή της στο Players Tribune, είναι πως δεν έχει καμία διάθεση να κυνηγήσει δικαστικά το θέμα.
“Μα δεν έχει το δίκιο και τους γιατρούς με το μέρος της;”, σας ακούω να ρωτάτε. Φυσικά. Αλλά αυτό που δεν έχει είναι ένας τέτοιος μισθός που θα της επιτρέψει να κυνηγήσει το ζήτημα δια της νομικής οδού. H Delle Donne είναι η υψηλότερα αμειβόμενη παίκτρια των Mystics, μαζί με την Emma Meesseman, με τον ετήσιο μισθό της να φτάνει τις $215.000, ποσό που δεν φτάνει ούτε για το “καλημέρα” στον/ην δικαστή - που λέει ο λόγος. Επιπλέον, ακόμα και να κυνηγούσε το ζήτημα μέσα στις δικαστικές αίθουσες, πέραν του γεγονότος πως -λογικά- δεν θα αγωνιζόταν ξανά στις ΗΠΑ μέχρι να επιλυθεί το ζήτημα, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι επιπτώσεις θα είχε στην ψυχολογία της και κατ’ επέκταση στην ήδη υπάρχουσα νόσο της, η όλη διαδικασία.
Προφανώς δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε πλήρως την ψυχολογία της 30χρονης. Ωστόσο, πέρα από την όλη κατάσταση που δεδομένα της έχει κοστίσει, αυτό που ενδεχομένως να την πικραίνει ένα “κλικ” περισσότερο, είναι η στήριξη που έχουν άλλες αθλήτριες από τις λίγκες τους, όταν βγαίνουν ανοιχτά και συζητούν για τα θέματα που τις απασχολούν. Καλύτερο παράδειγμα από την Megan Rapinoe, την παίκτρια και αρχηγό των OL Reign, που η χάρη της έφτασε μέχρι τον Λευκό Οίκο και τον πρόεδρο Trump, δεν υπάρχει. H Rapinoe αρνήθηκε να επισκεφθεί την προεδρική κατοικία, με αφορμή την κατάκτηση του παγκοσμίου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου γυναικών, υποστηρίζοντας πως ο λόγος του Trump προωθεί τη μισαλλοδοξία και ως εκ τούτου αποκλείει πολλούς ανθρώπους από συγκεκριμένα δικαιώματα.
Όμως η 35χρονη δεν σταμάτησε εκεί. Κατακεραύνωσε δημόσια τον Trump σε συνέντευξή της στο CNN, σε μια κίνηση που βρήκε στήριξη τόσο από τις συμπαίκτριές της στην εθνική ομάδα των ΗΠΑ, όσο και από πολλές γυναίκες που γίνονται καθημερινά λήπτριες αυτού ακριβώς που περιέγραψε η Rapinoe για τον Trump. Παράλληλα, για να θέσουμε την περίπτωση της Rapinoe ανάλογα με εκείνη της Delle Donne, η ίδια μαζί με τις Τοbin Heath (Portland Thorns) και Christen Press (Utah Royals), αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στην επανέναρξη του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου γυναικών και σύμφωνα με την Washington Post, όλες τους θα πληρωθούν κανονικά από τις ομάδες τους.
Αυτή την στήριξη, για να επανέλθουμε στo θέμα μας, η Delle Donne ακόμα δεν την έχει δει έμπρακτα. Ένα γεγονός που με λυπεί πάνω στην ιστορία της παίκτριας των Mystics είναι πως δεν είδα πουθενά (παρακαλώ να με διορθώσετε αν κάνω λάθος, θα το χαρώ) κάποια στήριξη από κανένα συνάδελφό της, γυναίκα ή άντρα. Για να μην είμαι άδικος, τον τελευταίο ενάμιση μήνα, δεν είναι λίγοι οι παίκτες που συμμετείχαν ενεργά στο κινημα “Black Lives Matter”, δείχνοντας έτσι ένα πρόσωπο που δεν το είχαμε συνηθίσει - προς χαρά μας.
Ο λόγος που αναφέρω τους παίκτες του NBA στην κουβέντα, είναι -δυστυχώς- ο εξής: Θεωρώ πως αν υπήρχε πίεση από την πλευρά αστέρων της κλάσης του LeBron, του Durant, του Leonard κοκ, πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα, τότε ενδεχομένως το WNBA να αναγκαζόταν να αλλάξει στάση. Και αυτό είναι ακόμα πιο λυπηρό σαν σενάριο, καθώς αν συμβεί κάτι τέτοιο, κάποια στιγμή, θα αναδείξει πως οι ίδιες οι πρωταγωνίστριες του γυναικείου μπάσκετ, δεν έχουν καμία επιρροή λόγου. Επαναλαμβάνω, οι παραπάνω γραμμές αποτελούν προσωπικό σενάριο, ελπίζοντας πως δεν θα επαληθευτεί κάτι τέτοιο.
Το παράδειγμα προς αποφυγή του WNBA
Και ερχόμαστε στο “ένα βήμα μετά” της υπόθεσης και δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ τι παράδειγμα δίνει το WNBA στα κορίτσια που έχουν όνειρο να παίξουν στην Λίγκα. Ένα παράδειγμα που τους λέει πως ανεξάρτητα της σωματικής σας υγείας, το να αγωνίζεστε είναι πάνω απ’όλα κι ας βάζετε σε κίνδυνο τις ζωές σας. Ένα παράδειγμα που τους λέει πως δεν έχετε δικαίωμα λόγου πάνω στην δική σας υγεία. Αν θέλετε παίζετε, αν όχι δεν πληρώνεστε. Ενδεχομένως, ένα παράδειγμα που τους λέει κατάμουτρα πως δεν έχουν φωνή ή δεν πρέπει να έχουν φωνή.
Oι αθλήτριες του WNBA -και γενικώς οι αθλήτριες όλων των αθλημάτων- διεκδικούν εδώ και χρόνια μεγαλύτερους μισθούς, κάτι που προς ώρας δεν αποτελεί και κορυφαίο θέμα στην ατζέντα των υπευθύνων. Αυτό που εύκολα ξεχνάμε για πολλές από τις παίκτριες μπάσκετ που αγωνίζονται στις ΗΠΑ, είναι πως επί της ουσίας δεν έχουν περίοδο off season, όπως οι άντρες συνάδελφοί τους. Ακριβώς επειδή οι μισθοί τους δεν είναι μεγάλοι, κατά της διάρκεια του χειμώνα στρέφονται και αγωνίζονται σε πρωταθλήματα εκτός ΗΠΑ, ώστε να τους αυξήσουν. Κοινώς, ο οργανισμός τους δεν ξεκουράζεται όπως και όσο θα έπρεπε. Η στάση του WNBA προς την Delle Donne, είναι ακόμα ένα τρανό και τραγικό παράδειγμα της διαφορετικής αντιμετώπισης που λαμβάνουν οι γυναίκες αθλήτριες, ανεξαρτήτου status στο οποίο βρίσκονται. Η σαφής ερώτηση που δημιουργείται από την εν λόγω κατάσταση είναι η εξής: “αν φέρονται έτσι σε μία από τις καλύτερες, αν όχι την καλύτερη, παίκτριες της Λίγκας, πώς θα φερθούν σε μία παίκτρια που έχει τον ρόλο της ρολίστριας στην ομάδα της;”. Επιπλέον, η απόφαση του WNBA για την περίπτωση της Delle Donne, είναι ένα ξεκάθαρο μήνυμα πως η Λίγκα δεν ενδιαφέρεται τόσο πολύ για το ρίσκο στο οποίο μπαίνουν οι αθλήτριές της, παρά μόνο για το πρόσκαιρο κέρδος. Ξεπερνώντας τον ανθρώπινο παράγοντα (σαν ένα άλλο WNBA), ψυχρά, επενδυτικά, οικονομικά δεν υπάρχει ούτε ένα σωστό σημείο πάνω στην λογική αυτής της απόφασης.
Μετά τον πρώτο σχετικό χαμό που προκλήθηκε από την απόφαση του WNBA προς την Delle Donne, οι Washington Mystics -προς τιμήν τους- ανακοίνωσαν πως θα πληρώσουν κανονικά την 30χρονη αστέρα τους, ανεξαρτήτως του τι θα αποφασίσει να κάνει. Ωστόσο, η στάση του WNBA, θέτει ξεκάθαρα θέμα για το πώς οι επαγγελματικές λίγκες συμπεριφέρονται στις αθλήτριές τους, επαναφέρει στο προσκήνιο την ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων και αποδεικνύει πως το “shut up and dribble” είναι βαθιά ριζωμένο, όχι μόνο στη σφαίρα του δημόσιου λόγου, αλλά έμπρακτα στα μυαλά των ανθρώπων που διοικούν. Και αυτό κάνει πολύ πιο επικίνδυνη και ανησυχητική την όλη κατάσταση.
Women Remain the Niggers of the World
Το WNBA έχει λάβει αποφάσεις να προωθήσει το μήνυμα του Black Lives Matters μέσα από την επανέναρξή του. Ωστόσο η Λίγκα δεν πήρε καμία θέση ή μέτρο απέναντι στη θέση της συνιδιοκτήτριας των Atlanta Dreams και γερουσιαστή με τους Ρεπουμπλικάνους, Kelly Loeffler (προφανώς λευκή), η οποία εναντιώθηκε στην προβολή των μηνυμάτων του Black Lives Matter, ζητώντας λιγότερη πολιτική στα sports (“shut up and dribble” με άλλα λόγια), και παρά τις έντονες αντιδράσεις των αθλητριών του WNBA.
Και αν το ευτύχημα στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι πως υπήρξαν αντιδράσεις από τις ίδιες τις αθλήτριες, σε αντίθεση με την περίπτωση της Delle Donne, το πρόβλημα όχι απλά παραμένει, μα γίνεται και εμφανέστερο: αν κάτι τονίζουν τα παραπάνω δεν είναι μόνο την υποκρισία του WNBA ή την εργαλειακή και μαρκετινίκιστη χρήση του Black Lives Matter, ως μέσο για την επανέναρξη της Λίγκας. Είναι ότι τονίζουν με έμφαση την ακόμα και σήμερα μειωτική θέση της γυναίκας στις κοινωνίας μας. Σε κάθε μα κάθε επίπεδο. Από τα sports ως κάθε -χειρότερα από τους άντρες συναδέλφους τους- εργασία, όπου όχι μόνο πληρώνονται λιγότερα, αλλά αντιμετωπίζονται μειονεκτικότερα. Η αντιμετώπιση της περσινής MVP της Λίγκας από την ίδια της τη Λίγκα, όσο και της συντριπτικής πλειοψηφίας των γυναικών εργαζομένων, κάνει δυστυχώς διαρκώς επίκαιρο το τραγούδι του Lennon “Woman is the nigger of the world”, κοντά 50 χρόνια από την αρχική σύνθεσή του (1972).
Και ακόμα και αν το WNBA δεν καταλαβαίνει το λάθος του κοινωνικού μηνύματος που περνάει με αυτήν ακριβώς την στάση του, η δική μας στάση απέναντί, όχι μόνο στο WNBA, μα και απέναντι σε κάθε Kelly Loeffler, σε κάθε γερουσιαστή Ted Yoho (προφανώς και λευκός και Ρεπουμπλικάνος επίσης), που αποκάλεσε “fucking bitch” την Alexandria Ocasio-Cortez στα σκαλιά του αμερικανικού καπιτωλίου προ ολίγων ημερών, μόλις προχτές, απέναντι σε κάθε αφεντικό, άντρακλα, βαρύμαγκα, ή κουστουμάτο σεξιστή, δεν μπορεί να είναι διαφορετική από την απάντηση της ίδιας της AOC προς τον Yoho:
Κοντολογίς, δεν γίνεται να είμαστε μετά τα μισά του 2020 και ακόμα η υγεία ή η ισότητα να αποτελούν διεκδικήσεις και όχι αυτονόητα κερδισμένα δικαιώματα.
ΥΓ: Καλό υπόλοιπο καλοκαιριού. Τα λέμε από Σεπτέμβρη.
Πηγές:
- Elena Delle Donne's Denied Health Exemption Request Speaks Volumes About How Female Athletes Are Treated, της Megan Falk στο shape.com.
- Elena Delle Donne feels betrayed by the WNBA, and she’s right, του James Dator στο SB Nation.
- The Washington Mystics stepped up and will pay Elena Delle Donne’s WNBA salary even if she opts out of 2020 season over coronavirus concern, της Meredith Cash στο insider.com.
- An open letter about my health, της Elena Delle Donne στο Players Tribune.
Σημείωση
1. Το παράδειγμα της Maya Moore είναι ένα από αυτά. Αν δεν γνωρίζετε τι έκανε η παίκτρια των Minnesota Lynx, μπορείτε να το διαβάσετε στο αναλυτικό σχετικό κείμενο του Rabona που δημοσιεύτηκε πρόσφατα.
