Παρίσι 2010.
Κακά τα ψεμματα, η Μπαρτσελόνα ήταν καλύτερη. Η φωτογραφία θεωρώ πως συμπυκνώνει την ουσία αυτού του φάιναλ φορ. Από τη μία, ο ήρωας του Ολυμπιακού στον ημιτελικό με την Παρτιζάν Τζος Τσίλντρες, από την άλλη μια ομάδα που όλη τη σεζόν ήταν η απόλυτη κυρίαρχος. Η αλήθεια είναι πως το all star ρόστερ του Ολυμπιακού (Τζος, Κλειζα, Παπαλουκας, Μπουρουσης, Τεοντοσιτς, Βουισιτς) προιδέαζε για μια μάχη μέχρις εσχάτων, όμως ο Ολυμπιακός παρουσιάστηκε στο Παρίσι απείθαρχος και αιθεροβάμων, όπως αποδεικνύουν και οι δηλώσεις μετά τον ημιτελικό, όταν και κανείς δεν φάνηκε να είχε πάρει το μάθημά του.
Ολη τη χρονιά πάντως, ο γαλαξίας αστέρων των ερυθρόλευκων μας είχε χαρίσει στιγμές πολύ όμορφου μπάσκετ και η χρονιά κρίθηκε αποτυχημένη μάλλον λόγω της απώλειας του πρωταθλήματος. After all, μια συμμετοχή σε τελικό Ευρωλίγκα δεν είναι αποτυχία. Την υπέρβαση πάντως εκείνη τη χρονιά την έκανε η Παρτιζαν των Μακάλεμπ και Μάριτς, ο οποιος όλη τη σεζόν εβγαλε μάτια. Ο ημιτελικός ήταν αναπάντεχα συγκλονιστικός. Αντίθετα, στον άλλον η Μπαρτσελόνα επικράτησε εύκολα της ΤΣΣΚΑ, το ρόστερ της οποίας ήταν σαφώς κατώτερο των προηγούμενων χρόνων.
Για τον τελικό δεν έχει να πούμε πολλά. Η Μπαρτσελόνα με ζηλευτό passing game και transition κέρδισε εύκολα, με τη διαφορά των δύο ομάδων να εντοπίζεται κυρίως στη διάθεση τους για άμυνα. Μοναδικός διασωθείς ο Τσίλντρες, ενώ από την άλλη Ναβάρο και Μάικλ εδραίωναν την πολυετή παρουσία των μπλαουγκράνα στο τοπ επίπεδο. Για την ιστορία, το "Γιαννάκη παραιτήσου" έγινε τσιτάτο εφάμιλλο του "Τζίγγερ πούλα". Στ΄αλήθεια, ήταν τόσο αποτυχημένος ο κόουτς του Ολυμπιακού;
Βαρκελώνη, 2011.
Συγγνώμη, αλλά αυτό που μας μένει από αυτό το φάιναλ φορ είναι ... οι προημιτελικοί. Και συγκεκριμένα η επική σειρά του Παναθηναικού με το απόλυτο φαβορί Μπαρτσελόνα, όπου ο Ομπραντοβιτς έδωσε για μια ακόμη φορά τα ρέστα του. Το ματς απ Καλάθη-Ναβάρο μέσα από την περίφημη box and one του Σέρβου έφερε τη σειρά τούμπα και τον ΠΑΟ σε μία από τις πιο εύκολες κατακτήσεις της ιστορίας του (μαζί με αυτη του 2000). Για να συμβούν όλα αυτά βέβαια χρειάστηκε και ένας εκπληκτικός επιθετικά Διαμαντίδης.
Από την στιγμή που ο ΠΑΟ πάτησε στη Βαρκελώνη, ήταν πολύ δύσκολο για τον καθένα να τον κοντράρει. Μπορεί να μην υπήρχαν πια Σπανούλης, Πεκοβιτς και Σάρας, όμως ο Ζοτς είχε νέους άσσους στο μανίκι, καθοριστικότεροι εξ αυτών ο Καλάθης (στον ημιτελικό) και ο Σάτο (στον τελικό). Η Σιένα δεν αντιστάθηκε.
Το ίδιο και η Μακάμπι, η οποια βασιζε υπερβολικά το παιχνίδι της στον Σχορτσιανίτη και στην τρέλα του Πάργκο. Η αντιμετώπιση τους αποδείχθηκε εύκολη δουλειά για τους πράσινους, με τον Ειντσον να μοιαζει σαν την καλαμια στον κάμπο, σε έναν τελικό οπου από την αρχή εμοιαζε σίγουρο ποιος θα θριαμβεύσει. Για την (στατιστική) ιστορία ο Διαμαντίδης έβγαλε απο 9 ασίστ σε ημιτελικό και τελικό. Ο ήρωας του τελικού Σατο, την επόμενη χρονιά δε βλεπόταν μένοντας εκτός των επιθετικών πλάνων του Ομπραντοβιτς.
Kωνσταντινούπολη, 2012.
Λονδίνο, 2013.
Για πολλούς η πιο εμφατική εμφάνιση ομάδας σε φάιναλ φορ ήταν εκείνη του Ολυμπιακού το 2013. Ο λόγος είναι απλός. Ασχετα με τις τελικές διαφορές των δύο παιχνιδιών, οι ερυθρόλευκοι νίκησαν κατά κράτος δύο αντιπάλους με δυο διαφορετικά στυλ μπάσκετ, τα οποία θεωρητικά ταίριαζαν σε εκείνους. Σκυλίσια άμυνα και αργόσυρτες, σχεδιασμένες επιθέσεις απέναντι στην ΤΣΣΚΑ στον ημιτελικό για το 69 - 52. Και δύο ημέρες αργότερα, μία επιθετική συμφωνία που κατέληξε σε 100 πόντους στο κεφάλι της Ρεαλ, η οποία δεν κατάλαβε μάλλον από πού της ήρθε. Στον τελικό οι Μαδριλένοι κέρδιζαν άλλωστε με 27 - 10, και ο Ρούντι είχε ήδη αρχίσει να κάνει κολπάκια. Η ανατροπή είχε ως μπροστάρηδες αρχικά του Λο και Αντιτς, όμως τελικά κατέληξε να φέρει φαρδιά πλατιά την υπογραφή του Σπανούλη. Αφαντος στο πρώτο μέρος, πέντε τρίποντα και συνολικά 22 πόντοι στο δεύτερο. Ο V-Span διέλυσε την Ρεάλ και φυσικά αυτο που βλεπετε στην φωτό είναι η καλύτερη και πιο βασική ανάμνηση αυτού του φάιναλ φορ.
Ενας άλλος πρωταγωνιστής, ο Γιώργος Μπαρτζώκας, έφυγε σχεδόν ενάμιση χρόνο μετά κυνηγημένος, καθώς η μνήμη είναι πρώτον κοντή, και δεύτερον δεν την έχουν όλοι. Τι να πεις... Στο φάιναλ φορ πάντως έπαιζε και η Μπαρτσελόνα, η οποία έχασε μάλλον εύκολα από την Ρεάλ στον ημιτελικό. Στέλεχος ηταν ένας παίκτης που πριν τέσσερα μόλις χρόνια έδειχνε λαπάς, και φέτος θα είναι από τους περιζήτητους φρι έιτζεντ στο ΝΒΑ. Ο Τζόε Ίνγκλς.
Μιλάνο, 2014.
Η Μακαμπί ανέβηκε σχεδόν το ίδιο αναπάντεχα στον θρόνο, όπως και ο Ολυμπιακός το 2012. Στα πλέι οφ αγωνίστηκε με μειονέκτημα έδρας απέναντι στην υποψήφια γηπεδούχο του φάιναλ φορ, η οποία όλη την χρονιά έπαιζε σαφώς καλύτερα από εκείνην. Όμως ο Ντέιβιντ Μπλατ φόρμαρε την ομάδα του ακριβώς στο κατάλληλο σημείο, και τελικά κατάφερε να γίνει ο ίδιος το πρόσωπο και της τελικής φάσης, τουλάχιστον για εμένα. Είχα αρχίσει να παρατηρώ όλο και περισσότερο συστήματα και τακτικές, και γοητεύτηκα από τις απίθανες ζώνες ματς απ του πολύ καλού αυτού προπονητή, οι οποίες αποδιοργάνωσαν πλήρως και κατά σειρά ΤΣΣΚΑ και Ρεάλ. Για να τα λέμε όλα πάντως, οι Ρώσοι κατάφεραν να χάσουν μόνοι τους στον ημιτελικό.
Το μπάσκετ του Μπλατ, πέρα από αυτές τις άμυνες, βασίστηκε επίσης στο drive and kick παιχνίδι του τρομερού Ταϊρίς Ράις, και στον πιο κοντρολαρισμένο γκαρντ Ρίκι Χίκμαν, η άμυνα και το μυαλό του οποίου αποτέλεσαν αντίβαρο στην τρέλα του συμπαίκτη του. Και πάλι όμως, η Μακαμπί κέρδισε παίζοντας κυρίως one on one, μοιράζοντας μόλις 11 ασίστ σε τελικό που διήρκεσε 45 λεπτά. Ηταν το μπάσκετ της ατομικής πρωτοβουλίας που θριάμβευσε περισσότερο από ποτέ. Θα έλεγε κανείς πως η πρωταθλήτρια του 2014 ήταν και η πιο ξεκάρφωτη όλων των εποχών, τουλάχιστον στο μυαλό μου.
Είναι επίσης κρίμα που λίγους μήνες μετά ο Μπλατ πέρασε στο πάνθεον της ιστορίας ως μαλάκας. Μέχρι και σήμερα, οι δηλώσεις του για τους βομβαρδισμούς στην Γάζα τον ακολουθούν. Ο δε πρωταγωνιστής του, απλώς απέτυχε να καθοδηγήσει φέτος την Μπαρτσελόνα, ένα αγωνιστικό ατόπημα που σαφώς διορθώνεται. Δεν ξέρω αν έχει διορθωθεί στις μνήμες των Καταλανών οπαδών το 100 62 , σκορ με το οποίο έχασαν από την Ρεάλ στον ημιτελικό. Πρόκειται φυσικά για διαφορά - ρεκόρ, και μια μαύρη σελίδα, η οποία δεν στάθηκε ικανή να κουνήσει τον Τσάβι Πασκουάλ από την θέση του. Αλλος κόσμος...
Μαδρίτη, 2015.
Αμφιταλαντεύτηκα ανάμεσα σε δύο εικόνες. Να βάλει κανείς τον Τζέι Σι Κάρολ, τα τρίποντα του οποίου καθόρισαν την έκβαση του τελικού, και πάνω που ο Ολυμπιακός έδειχνε να ελέγχει το παιχνίδι; Ή μήπως να τοποθετηθεί ως ισχυρότερη ανάμνηση το απίθανο φινάλε που επιφύλαξε ο Βασίλης Σπανούλης στην ΤΣΣΚΑ του Ιτούδη στον ημιτελικό, σκοράροντας 11 πόντους στα πιο κρίσιμα σημεια; Κατέληξα στο δεύτερο, καθώς σήμερα μνημονεύεται περισσότερο και από τους περισσότερους. Ο αρχηγός του Ολυμπιακού , με τα απίθανα καλάθια του στο τέλος της τέταρτης περιόδου, αποφάσισε σχεδόν μόνος του το αποτέλεσμα. Σε αυτό το σημείο οι νίκες του Ολυμπιακού επί της ΤΣΣΚΑ έπαψαν να είναι πια αναπάντεχες , ούτε πλέον αποτελούν εκπλήξεις.
Δυστυχώς, η Ρεάλ στον τελικό ήταν από ένα σημείο και ύστερα καλύτερη, έχοντας σε απόλυτη ακμή τον κορμό της σύγχρονης εποχής της. Χρειάστηκε πάντως το πάθος του βετεράνου Νοτσιόνι, τα χέρια του Σλότερ στην περιφέρεια και το βρωμόχερο του Καρολ για να επικρατήσει, καθώς η άμυνα-Σφαιρόπουλου είχε κάνει την εμφάνιση της ήδη από τα μέσα της σεζόν και έπειτα. Μην ξεχνιόμαστε. η Φενέρ του Ομπράντοβιτς έκανε στην Μαδρίτη την πρώτη εμφάνιση της, με την τρίτη να πλησιάζει μεθαύριο. Με Πρέλζντιτς δεν κέρδισε κανείς. Ο Μπιέλιτσα μας άφησε για το ΝΒΑ εντυπωσιακά, πάντως.
Βερολίνο, 2016.
Ενα πραγματικά πολύ ωραίο φάιναλ φορ, με ανταγωνιστικούς ημιτελικούς και δύο αναπάντεχα αουστάιντερ που κόντραραν στα ίσια δυο μεγάλα φαβορί. Ειδικά η Μπασκόνια του Βέλιμιρ Περάσοβιτς, με τον Γιάννη Μπουρούση και τον Ντάριους Ανταμς σε οργιώδη κατάσταση, θα έλεγε κανείς ότι έχασε την πρόκριση στον τελικό μέσα από τα χέρια της. Οι Βάσκοι δεν πέρασαν, και ίσως τελικά να ήταν καλύτερα, υπό την έννοια ότι δύο ημέρες αργότερα, και μόλις πέρυσι, είδαμε πιθανώς τον ωραιότερο τελικό στην ιστορία των φάιναλ φορ.
Η ΤΣΣΚΑ ήταν απόλυτα κυρίαρχη στο 'α μερος, βασιζόμενη στο αυτοματοποιημένο μπασκετ της και τις πειραγμένες άμυνες του Ιτούδη. Το + 20 της ανάπαυλας προδιέθετε για μια εύκολη επικράτηση, αλλά οι Ρώσοι εύκολα δεν τα βρήκαν ποτέ. Η Φενέρ πήγε το παιχνίδι στην προσωπική μονομαχία, άλλαξε σε όλα τα σκριν και το έκανε μέχρι και το τέλος ροντέο, με μεγάλο πρωταγωνιστή τον Μπόμπι Ντίξον. Και πάνω που έδειχνε ότι θα κερδίσει, ήρθε από το πουθενά ο Χριάπα, με το πολυτιμότερο επιθετικό ριμπάουντ (και καλάθι) στην ιστορία της διοργάνωσης. Στην παράταση Ντε Κολό και Τεόντοσιτς καθάρισαν για το 101 96, με τον Μίλος να παίρνει γλυκιά εκδίκηση από όσους τον έλεγαν λούζερ. Σιγά , ακόμη τον λένε, θα μου πείτε.
Η φωτογραφία που μένει στην μνήμη παρόλα αυτά , δεν έχει να κάνει με τον αγώνα. Ο μαθητής αγκαλιάζει τον δάσκαλο, εκείνος τον περνάει ένα χεράκι μπινελίκια, και η διαδοχή έχει γίνει με την αβρότητα που αρμόζει σε κάθε ανάλογη περίπτωση.
Tα δυο πρωτα μερη του αφιερώματος εδώ και εδώ.
