Η μεθοδολογία μας

Έχοντας λοιπόν ως θεμέλιο λίθο τον ανωτέρω πίνακα για τα πρώτα 15 παιχνίδια της σεζόν (ώστε να είναι πιο «δίκαιο» αφού όλοι έχουν παίξει με όλους) που μας παραχώρησε το Stats Li και το ευχαριστούμε ιδιαιτέρως, αυτό που έκανα ήταν να αφαιρέσω από τους offensive factors, τα αντίστοιχα defensive ποσοστά. Έτσι κατέληξα στον πίνακα που βλέπετε παρακάτω, τον οποίο -πολύ ευφάνταστα- ονόμασα Net 4 Factors¹:

Επισημασμένα μπορείτε να δείτε κάποια high/lows που κάνουν εντύπωση, όπως για παράδειγμα την εξαιρετική ευστοχία της CSKA έναντι των αντιπάλων της, την Barcelona που παίρνει λίγα επιθετικά ριμπάουντ αφήνοντας πολλά αμυντικά στην έτερη ομάδα, όπως και τη Βαλένθια, που παρόλο που είναι στην τελευταία θέση της βαθμολογίας, πάει στις βολές εξαιρετικά εύκολα (2^η πίσω απ’ την CSKA) και δεν δίνει ευκαιρίες απ’ τη «γραμμή της φιλανθρωπίας» στους αντιπάλους (1^η ανάμεσα στις 16).

Ωραία ως εδώ; Και μας αράδιασες ρε φιλαράκι ένα μάτσο νούμερα και ήδη βαρεθήκαμε να σε ακολουθούμε. Τι έχεις να μας πεις;

Αυτό λοιπόν που μου έκανε εντύπωση σε όλα αυτά, ήταν ο συντελεστής συσχέτισης² αυτών των «Net 4 Factors» με τις νίκες των ομάδων. Δηλαδή, ποιος παράγοντας ήταν σε ευθεία αναλογία με τις νίκες και όσο αυξανόταν, αυξάνονταν και οι νίκες και φυσικά το αντίθετο. Κρατηθείτε: Μόνο το eFG% είναι υψηλότερης στατιστικής σημασίας ως αυτό το σημείο της κορυφαίας Ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης! Οι υπόλοιποι παράγοντες, φαίνεται να είναι απλά ένα αλατοπίπερο και φαίνεται να δικαιολογούν βαρύτητες χαμηλότερες του 25%, 20%, ή 15% που τους έχει αρχικά δοθεί. Όπως θα δείτε στον παρακάτω πίνακα, το eFG% (όσον αφορά στις νίκες) έχει συντελεστή συσχέτισης 0,7, που σημαίνει πως έχει μια σχετική βαρύτητα ως μεταβλητή, ενώ οι υπόλοιποι παράγοντες είναι από 0,3 και κάτω και άρα όχι στατιστικά ιδιαιτέρως σημαντικοί. Δε σημαίνει δηλαδή πως αν κάνεις λίγα λάθη θα είσαι αναγκαστικά πάνω από κάποιον που έχει περισσότερα, κάτι που όμως ισχύει σε πολλές περισσότερες περιπτώσεις σε ο,τι αφορά την ευστοχία.

Ο δεύτερος πίνακας από κάτω, μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως υπάρχει μεγαλύτερη συσχέτιση των νικών με την αμυντική λειτουργία (αρνητικό πρόσημο, καθώς μικρότερο, σημαίνει καλύτερο) ή με το καθαρό Rating παρά με την επιθετική απόδοση αυτή καθαυτή.

Καταλήγουμε τελικά κάπου ή απλά σπατάλησα τον ελεύθερο χρόνο σας;

Χμ… Θα πω και ναι και όχι. Τα συμπεράσματα που βγαίνουν άμεσα είναι τελικά ότι πρέπει να βάζεις πολλά και να τρως λίγα; Big deal θα μου πεις φίλτατε αναγνώστη και θα έχεις και δίκιο. Αλλά για μισό λεπτό, ας πάμε λίγο βαθύτερα σε αυτό:

Πρώτα απ’ όλα, αν τα δύο βασικά κριτήρια για να είσαι πρώτος, είναι η ευστοχία και το Net Rating, τότε μπίνγκο, η CSKA είναι πρώτη και με το σπαθί της, καθώς έχει τη μεγαλύτερη διαφορά και στο net eFG% αλλά και στο Net Rating της, με σχεδόν 6 (!!) πόντους διαφορά ανά 100 κατοχές, από τη δεύτερη σε αυτό, Fenerbahce! Offensive Rating για φίλημα, λίγα λάθη και eFG% στα ύψη, σε συνδυασμό με το τρίτο υψηλότερο pace!

Στο ίδιο μοτίβο, κοιτάζοντας την ευστοχία, βλέπουμε πως δίκαια η Ζαλγκίρις βρίσκεται στην τέταρτη θέση, εφόσον δόγμα του Σάρας είναι να αναζητά το τέλειο σουτ, τις καλύτερες προϋποθέσεις, ώστε να εκτελεί η ομάδα του με υψηλά ποσοστά και να ελέγχει το ρυθμό του παιχνιδιού, αποφεύγοντας συγχρόνως αναταραχές στο αμυντικό transition. Στην προκειμένη περίπτωση βλέπουμε πως μπορεί μεν να μην έχεις μια από τις καλύτερες άμυνες στη διοργάνωση (11^η στο Def Rat), αλλά το υψηλό ποσοστό ευστοχίας να σε αποζημιώνει και με το παραπάνω, εφόσον παίζεις και σε ένα σχετικά χαμηλό τέμπο (10^η στο pace).

Πηγαίνοντας τώρα στην άλλη πλευρά του νομίσματος, παρατηρούμε πως στις πρώτες 5 ομάδες σε νίκες, υπάρχουν 4 ομάδες από το top-5 του Def Rat της διοργάνωσης! O Ολυμπιακός για παράδειγμα, είναι δεύτερος στις νίκες όντας 8^ος στο net eFG%. Καθαρή περίπτωση όπου η αμυντική του επίδοση (1^ος), συνεπικουρούμενου του net FT% (2^ος) τον εκτοξεύουν σε αυτήν τη θέση. Θεωρητικά, η ομάδα είναι ένα απ’ τα στατιστικά «οξύμωρα» καθώς κάνει και αρκετά λάθη αναλογικά με τον εκάστοτε αντίπαλο (15^ος).

Ομοίως, Παναθηναϊκός και Φενέρ ακολουθούν το ίδιο μονοπάτι με την καθεμιά να υπερτερεί και σε άλλον τομέα. Ο ΠΑΟ έχει την ικανότητα να ελέγχει το ρυθμό του αγώνα με ένα από τα καλύτερα point guard στην Ευρώπη, και όντας 6^ος στα αμυντικά ριμπάουντ όπως και στα λάθη αντιπάλου, έχει καταφέρει να βρίσκεται εντός πλεονεκτήματος. Η τούρκικη ομάδα από την άλλη, έχει να αντιπαρατάξει την τρίτη καλύτερη επίθεση, η οποία προέρχεται κυρίως από την τέταρτη καλύτερη ευστοχία, σε συνδυασμό με τα πολλά λάθη που εξαναγκάζει τον αντίπαλο η πιεστική της άμυνα.

Εν κατακλείδι παρατηρούμε πως δεν αρκεί να βάζεις «πολλά», πρέπει να είναι και «καλά». Δεν είναι αναγκαστικά κακό να δέχεσαι πολλούς πόντους, αρκεί να βάζεις κι εσύ. Η υψηλή ευστοχία και το γρήγορο τέμπο δεν είναι ο μόνος δρόμος, αν η άμυνά «δαγκώνει». Με μια ματιά στους παραπάνω πίνακες, βρίσκονται τέτοια παραδείγματα και προσωπική μου άποψη είναι πως μέχρι τέλος της σεζόν, αυτά θα είναι ακόμη πιο εμφανή και διακριτά.

Τέλος πάντων, ώς συμπέρασμα...

Κανένας από τους δείκτες που δημιουργήσαμε, ή εν γένει χρησιμοποιήσαμε, δεν ήταν στατιστικά εξαιρετικά σημαντικός (με συσχέτιση άνω του 0,90). Και φυσικά αυτό είναι λογικό, μιλάμε για ένα άθλημα ομαδικό, με πολλή κίνηση και εκατοντάδες αστάθμητους παράγοντες. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να πάρουμε μια γεύση, κάποιες ενδείξεις και με βάση αυτές να δούμε έστω και ελάχιστα πίσω από την τέχνη που μπροστά στα μάτια μας παρουσιάζουν άφθονη προπονητές και παίκτες, σε εβδομαδιαία βάση. Μην ξεχνάμε πως αυτό που αξίζει σε τελική ανάλυση, είναι η καρδιά του αθλήματος και οι χορογραφίες πάνω στο παρκέ.

Γενικά,η ευστοχία γίνεται όλο και πιο σημαντική και εν γένει η επιθετική απόδοση. Παρόλα αυτά, το να είσαι στιβαρός αμυντικά και να περιορίζεις τον αντίπαλο, φαίνεται πως ποτέ δεν μπορεί να βγει από τη συζήτηση, αφού το να βάζεις πάντα +1 πόντο απ’ τους απέναντι δεν μπορεί να είναι μόνιμα εφικτό. Ειδικά σε περιπτώσεις one off παιχνιδιών, όπως είναι τα Final Fours, όπως μου επισημαίνει από δίπλα μου, την ώρα  που γράφω αυτές τις γραμμές, ο κύριος Ιτούδης σαν φαντασμα. Ο Bob Knight είχε πει “Good basketball always starts with good defense!”. Ο Dr. Jack Ramsay επίσης “Winning is more related to good defense than good offense”. Η σύγχρονη εποχή, τα Advanced Statistics, το μοδάτο “moneyball”, λέει κάτι διαφορετικό, και το πως πρέπει οι ομάδες να κυνηγούν τους έξτρα πόντους ανά κατοχή και την αυξημένη επιθετική απόδοση.

Ε, μάλλον η αλήθεια είναι κάπου στη μέση…

Σημειώσεις

¹eFG%: ευστοχία ομάδας – ευστοχία αντιπάλου (μεγαλύτερο –> καλύτερο)

 Reb%: επιθετικά ριμπάουντ ομάδας – αμυντικά ριμπάουντ. (μεγαλύτερο –> καλύτερο)

 Tov%: λάθη ομάδας – λάθη αντιπάλου (μικρότερο –> καλύτερο)

 FT%: FTA/FGA ομάδας – FTA/FGA αντιπάλου (μεγαλύτερο -> καλύτερο)

²Συντελεστής συσχέτισης δύο ή παραπάνω μεταβλητών είναι ο αριθμός x (0<x<1) που μας δείχνει αν μια μεταβλητή επηρεάζει μια άλλη και σε τι βαθμό. Αν είναι θετικός και >0,9 είναι εξαιρετικά σημαντική. Οτιδήποτε κάτω από 0,25 είναι στατιστικά ασήμαντη. Αν είναι αρνητικό, σημαίνει αντιστρόφως ανάλογη επιρροή.