Η εθνική πηγαίνει να αντιμετωπίσει Λιθουανία και Μαυροβούνιο χωρίς κάποιο φανερό στατιστικό πλεονέκτημα υπέρ της. Μία εικοσάρα υπέρ με τους Τζόρνταν και μία τριαντάρα κατά με τους ΝΒΑers έχουν κάνει τα νούμερα σαλάτα και μένει μόνο ο ημι-άθλος επί των Νεοζηλανδών να μας κατευθύνει, ως προς το τι μπορούμε να περιμένουμε από εδώ και στο εξής. Ούτε καν δείγμα δωρεάν δηλαδή, εκτός αν βασίζεστε στα φιλικά, με τα άπειρα σχήματα και τα λυμένα χέρια. Εγώ δεν πολυασχολούμαι, έτσι προτιμώ να πιστέψω τον ομοσπονδιακό προπονητή.

Ο Άντερσον Βαρεχάο υπέγραψε την χθεσινή ήττα της εθνικής από τη Βραζιλία με χέρια και με πόδια. Αν ήταν δικός μας παίκτης, πιθανώς να λέγαμε ότι κονιορτοποίησε τους αντιπάλους του, καθώς όσο να πεις οι 22 πόντοι, τα 9 ριμπάουντ και (ουσιαστικά) το νικητήριο καλάθι του αγώνα μάλλον σημαίνουν πως ήταν ο πιο καθοριστικός μπασκετμπολίστας της αναμέτρησης. Δεν σταμάτησε να σκοράρει από την αρχή μέχρι το τέλος, ενώ χάρη σε εκείνον ο Γιάννης Αντετοκούνμπο πήγε στον πάγκο 6 λεπτά πριν τη λήξη της τρίτης περιοδου, όταν η εθνική χρειαζόταν επειγόντως αμυντικές βοήθειες και προσπαθούσε - μάταια όπως αποδείχτηκε - να βάλει στην επιθετική εξίσωση τα ταλέντα του MVP του NBA.

Φτάνοντας στη φάση των νοκ-άουτ οι προβλέψεις δεν ήταν ασφαλώς με το μέρος μας. Οι περισσότεροι έδιναν περισσότερες πιθανότητες στους αντιπάλους μας με βάση τα όσα είχαμε δει στην πρώτη φάση. Ωστόσο αυτά τα τουρνουά με τα χιαστί παιχνίδια κρύβουν ιδιαιτερότητες. Έχουμε δει όλα τα χρόνια ομάδες να βελτιώνονται σταδιακά, ανεβάζοντας την απόδοση τους κατά τη διάρκεια των αγώνων. Ποιος μπορεί να ξεχάσει την Ισπανία να παλεύει να προκριθεί στο πρώτο γύρο, με την συνέχεια να τη βρίσκει πρωταθλήτρια Ευρώπης; Προσοχή, δεν φτάσαμε στο άλλο άκρο να μιλάμε για μετάλλιο από τώρα, αλλά αυτή η χθεσινή πρόκριση στα προημιτελικά τόνωσε την αυτοπεποίθηση των διεθνών μας, με την ψυχολογία να βρίσκεται πλέον στα ύψη, στοιχείο σαφώς σημαντικό στο μπάσκετ. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για το τεχνικό επιτελείο και τον κόουτς Μίσσα, που έχει ακούσει τόσα πολλά, για την άψογη αγωνιστική και πνευματική προετοιμασία του αγώνα.

Η Λιθουανία διαθέτει ένα ρόστερ δεμένο, με αρκετούς έμπειρους παίκτες και ξεκάθαρο προσανατολισμό μέσα στο παρκέ: Tην εκμετάλλευση της front line της. Στη διάρκεια του τουρνουά φαίνεται να ανακατεύει την τράπουλα όσον αφορά τη βασική πεντάδα, σε μία προσπάθεια να καλύψει τα κενά στα γκαρντ της. Αντιθέτως, η Ελλάδα αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο της νοκ άουτ με Καλάθη, Σλούκα, Παπανικολάου, Πρίντεζη και Παπαγιάννη. Ας δούμε λίγο πιο αναλυτικά τι χαρακτηρίζει την Λιθουανία επιθετικά, αμυντικά και πού μπορεί να χτυπήσει η Ελλάδα αν θέλει να περάσει στην επόμενη φάση.

Όταν οι Λιθουανοί επιτίθενται.

Γρήγορη επίθεση: Όπως είναι γνωστό η Λιθουανία διαθέτει στο ρόστερ της μια μεγάλη ανομοιομορφία μεταξύ της περιφέρειας και των forward/centers. Εχοντας στην ουσία έναν δημιουργό στη περιφέρεια, η κατεύθυνση των Λιθουανών είναι με κάθετο παιχνίδι να περάσουν γρήγορα τη μπάλα στη ρακέτα. Στο ρόστερ της υπάρχουν τρεις παίκτες που μπορούν να εκτελέσουν και να δημιουργήσουν στο χαμηλό ποστ (Kuzminskas, Maciulis και Valanciunas), συνεπώς δίνουν μεγάλη έμφαση σε αυτό το κομμάτι του παιχνιδιού. Δεδομένου ότι ο Valanciunas διαθέτει ένα τεράστιο και βαρύ κορμί, καθώς και ότι πολύ συχνά είναι αυτός που θα μαζέψει το αμυντικό ριμπάουντ, πολλές φορές θα δούμε τους Λιθουανούς να “καλπάζουν” με τη μπάλα στα χέρια του Kalnietis, και να περνάνε τη μπάλα στο low post σε κατάσταση δευτερεύοντα αιφνιδιασμού, πριν καν προλάβει να φτάσει στην επίθεση ο center τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα δούμε συχνά τον Kuzminskas να ποστάρει. Στις περιπτώσεις που οι Λιθουανοί δεν θα καταφέρουν να εκτελέσουν πριν φτάσει στην επίθεση ο Valanciunas, τότε αυτός θα λειτουργήσει μακριά από τη μπάλα, δίνοντας off-ball screens στον Kuzminskas να παίξει 1 με 1.

5 οn 5: Σε μία σετ επίθεση τα πράγματα είναι αρκετά πιο προβλέψιμα. Ο Valanciunas θα κινηθεί στο ύψος της βολής δίνοντας κάποια off-ball screens και στη συνέχεια θα παίξει ένα pick n roll με τον Kalnietis, βυθιζόμενος με εξαιρετική ταχύτητα (για το μεγάλο του σώμα) στη ρακέτα. Αν η πάσα περάσει σε πρώτη φάση, τότε δύσκολα οι αμυντικοί που καλύπτουν το κόψιμο θα μπορέσουν να τον σταματήσουν. Αυτό οδηγεί πολλές ομάδες να προσπαθούν με βιασύνη να αναδιπλωθούν στη ρακέτα, δίνοντας πληθώρα ελεύθερων σουτ στη Λιθουανία. Οι καταστάσεις p & r των Λιθουανών είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές, καθώς επιπλέον δείχνουν υπομονή όταν κάτι δεν πάει καλά. Θα το επαναλάβουν μέχρι να βρεθεί κατά κύριο λόγο μία καλή πάσα στον Valanciunas ή κάποιο σουτ, κυρίως όταν στο παρκέ βρίσκεται ο Gecevicius.

Ένα ακόμα τρικ που χρησιμοποιείται από τους Λιθουανούς όταν θέλουν η μπάλα να περάσει στον Valanciunas στο low post είναι ένα απλό σκριν από κάποιον forward ( οι Λιθουανοί παίζουν συχνά με 2 ή και 3 forwards ταυτοχρόνως στο παρκέ) ακριβώς κάτω από τη ρακέτα, για να δώσουν τη δυνατότητα στον σέντερ τους να πάρει τη μπάλα όσο πιο βαθιά γίνεται. Συνήθως η εισαγωγική πάσα στο ποστ γίνεται από κάποιο guard. Στον Valanciunas, οι βοήθειες από την δυνατή πλευρά είναι απογορετικές, καθώς έχει την ικανότητα να διαβάσει την εύκολη ελεύθερη πάσα δημιουργώντας κατάσταση για ελεύθερο τρίποντο, στο οποίο οι Λιθουανοί είναι ικανότατοι.

Συχνά ο Motejunas θα χρησιμοποιηθεί στο παρκέ ως αλλαγή του Valanciunas. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει ξεκάθαρη στόχευση στο να πάρει και εκείνος τη μπάλα στο low post. Tέλος, στις περιπτώσεις που ο κόουτς των Λιθουανών θα περάσει στο παρκέ ταυτοχρόνως Motejunas και Valanciunas οι αποστάσεις θα μειωθούν και η Λιθουανία θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την ύπαρξη δύο ταλαντούχων ψηλών, διαβάζοντας τα miss match.
Must watch : Η Ελλάδα πρέπει να προσέξει τα box out πάνω στον Valanciunas ο οποίος μαζεύει 4.8 επιθετικά ριμπάουντ ανά παιχνίδι. Η Λιθουανία διαθέτει τη 4η καλύτερη επίθεση της φάσης των ομίλων.

Στο αμυντικό κομμάτι.

Στο αμυντικό κομμάτι οι Λιθουανοί δεν διακρίνονται εξίσου. Βασιζόμενοι στην πολύ καλή και στοχευμένη επίθεση τους, στο αμυντικό μισό προσπαθούν να καμουφλάρουν τις αδυναμίες που δημιουργεί το βαρύ σώμα του Valanciunas. O center τους, παρότι μαζεύει 6.6 αμυντικά ριμπάουντ ανά παιχνίδι, αποτελεί την μεγαλύτερη πηγή προβλημάτων της Λιθουανικής άμυνας. Όσον αφορά την αντιμετώπιση των pick οι Λιθουανοί επιλέγουν να κρατάνε τον center τους μέσα στη ρακέτα αφήνοντας το guard τους να περάσει όπως μπορεί από το screen, με τους υπόλοιπους να δίνουν help and recover. Ρισκάρουν πολύ στο mid range shoot, είτε σε γκαρντ είτε στα αντίπαλα 5αρια, και δίνουν αρκετά ελεύθερα τρίποντα. Ακόμα είναι βέβαιο ότι λόγω της αδυναμίας του Valanciunas να είναι αποδοτικός μακριά από τη ρακέτα, δημιουργούνται διάδρομοι για drive, που καταλήγουν όμως πάνω στα τεράστια άκρα του Λιθουανού ψηλού.

Όλα αυτά αλλάζουν σχετικά προς το καλύτερο, όταν στο παρκέ περνάει ο Motejunas, στον οποίο η εντολή είναι να απομακρύνεται από τη ρακέτα, αφενός λόγω των πιο γρήγορων ποδιών του και αφετέρου λόγω της λιγότερης χρήσης του, που επιτρέπει στον προπονητή της Λιθουανίας να μη φοβάται το φόρτωμα με φάουλ. Η μόνη γραμμή στην οποία οι Λιθουανοί διαθέτουν κάποιους αξιόπιστους αμυντικούς είναι τα forward, τα οποία και προσπαθούν να καλύψουν τα υπόλοιπα κενά.

Must watch: Μία πολύ σημαντική αδυναμία των Λιθουανών προέρχεται από τα πολλά λάθη που κάνουν (14 λάθη μ.ο.) και τις κακές επιστροφές τους, που οφείλονται εν μέρει στα βαριά κορμιά. Τα πιο πολλά λάθη γίνονται στην περιφέρεια.

Που μπορούμε να χτυπήσουμε.

Η ελληνική ομάδα θα βρει απέναντι της έναν αντίπαλο που της ταιριάζει και δεν της ταιριάζει. Από τη μία οι Λιθουανοί έχουν βαρείς ψηλούς και κανένα εκρηκτικό γκαρντ για να διεισδύσει με ευκολία στη ρακέτα μας, ενώ αμυντικά έχουν αρκετά κενά που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε. Από την άλλη, το παιχνίδι της βασίζεται στο pick and roll, και θα αποτελέσει μεγάλο ζήτημα το κατά πόσο θα βελτιωθούμε στην αντιμετώπιση του. Ας δούεμ μερικά σημεία, που απορρέουν από όσα είπαμε παραπάνω.

1. Στο κόψιμο μετά από σκριν του Valanciunas είναι πολύ σημαντικό να προσπαθήσουμε είτε να κλείσουμε σωστά τη πρώτη πάσα στον Kalnietis, είτε να εμποδίσουμε το εύκολο καλάθι. Η βοήθεια από τη weak side ειναι πιθανώς μία επιλογή. Παρότι ο σέντερ των Raptors είναι άνω του μετρίου πασέρ, σε καταστάσεις τέτοιες δεν έχει το καθαρό μυαλό να κάνει μία kick out πάσα. Είναι αρκετά σημαντικό να υπάρξει συγκέντρωση στις καταστάσεις που θα πάρει τη μπάλα στο low post κάποιος Λιθουανός και ειδικά ο βασικός center τους.  Πώς θα συντονίσουμε άραγε τις περιστροφές μας; Θανάσης και Παπανικολάου θα κληθούν να καλύψουν κενά, όπως εξάλλου κάνουν συχνά.

2. Οσο πατάει στο παρκέ ο Valanciunas, το δικό μας pick n roll πρέπει να τον πιέσει. Σλούκας και Παππάς είναι παίκτες οι οποίοι μπορούν να πληγώσουν πολύ τη Λιθουανική άμυνα, με την ευχέρια που έχουν στο σκοράρισμα από τα 4-5 μέτρα και μέσα. Τα drive αυτών και των Καλάθη - Παπανικολάου μπορούν να σκήσουν πίεση στην λιθουανική front line. Αν καταφέρουμε να αναγκάσουμε τους Λιθουανούς να περιορίσουν τη χρήση του Valanciunas θα είναι ένα μεγάλο βήμα πρόκρισης. Ακόμα, ευκαιρίες για σουτ από μεσαίες αποστάσεις θα δοθούν και στους ψηλούς μας. Ο Γιάννης Μπουρούσης, που μέχρι στιγμής κάνει νωθρό τουρνουά, πιστεύω μπορεί να τις εκμεταλλευθεί στο έπακρο.

3. Στο μπάσκετ για να καλύψεις κάποιες αδυναμίες σου, συχνά ρισκάρεις πράγματα. Από την αρχή του τουρνουά οι Λιθουανοί δείχνουν διάθεση να ρισκάρουν στο τρίποντο, δίνοντας χώρο σε παίκτες που θεωρούν κακούς σουτέρ. Σε μία νορμάλ βραδιά μας, διαθέτουμε αρκετούς παίκτες που μπορούν να θεωρηθούν στόχοι (Καλάθης, Παπανικολάου, Παππάς). Θα αποτελέσουν βαρόμετρο για την εθνική μας τα ποσοστά που θα έχουν αυτοί οι παίκτες έξω από τα 6.75.

4. Διαθέτουμε αρκετούς καλούς αμυντικούς με έφεση στο κλέψιμο όπως ο Καλάθης και ο Παπανικολάου. Είναι πολύ σημαντικό μόλις κλέψουμε μπάλες να ξεχυθούμε στον αιφνιδιασμό και να τελειώσουμε με αποτελεσματικότητα κάθε φάση. Το αντίπαλο transition στην άμυνα δεν είναι και το καλύτερο.

5. Γενικότερα διαθέτουμε αρκετούς πολύ καλούς αμυντικούς όπως ο Καλάθης, ο Μάτζαρης αλλά και ο Παπανικολάου. Παρότι η Λιθουανική ομάδα περιστρέφει το επιθετικό της παιχνίδι αυστηρά γύρω από τον Valanciunas, το κέντρο όλων των αποφάσεων της είναι τα guard, και εκεί εντοπίζεται η μεγαλύτερη της αδυναμία. Πρέπει να “πειράξουμε” το μυαλό τους αλλά και να πιέσουμε πολύ και αποτελεσματικά στη μπάλα. Θεωρώ πως θα είναι καλό να υπάρξει διαρκές rotation ανάμεσα στα 4 guard, ώστε να μπορέσουμε να πιέσουμε για 40’ λεπτά τους μέτριους Λιθουανούς οργανωτές. Ακόμα η εθνική στο συγκεκριμένο παιχνίδι πρέπει να εγκαταλείψει τους πειραματισμούς με τρία guard ή τον Παπανικολάου σε περιφερειακή άμυνα, καθώς οι Λιθουανοί αρέσκονται να περνάνε πολύ τη μπάλα στο low post στα forward τους.

Συμπερασματικά, δεν είμαστε το φαβορί, όμως παρά τις μέτριες εώς τωρα εμφανίσεις, ο αντίπαλος μας δεν είναι άτρωτος. Εχει τις αδυναμίες του, τις οποίες λογικά το scouting της ομάδας μας θα πρέπει να έχει εντοπίσει.  Ναι, υπάρχουν καλές πιθανότητες για αυτό.

Είναι ομολογουμένως μία αμήχανη στιγμή αυτή. Βλέποντας την πικ εν ρολ άμυνα της εθνικής με τον Μπουρούση στην πεντάδα, όπως και την αντίδραση μέσα από smallball σχήματα με τον Θανάση και τον Πρίντεζη να αναχαιτίζουν συνδυασμούς, ο μπασκετικός φίλαθλος αναφωνεί την φράση-ταμπού, που πλέον μοιάζει με κραυγή απόγνωσης: "Βάλε μέσα τον Αγραβάνη".

Μία από τις φράσεις κλισέ που συνηθίζουμε να ακούμε είναι η ‘’κάθε αρχή και δύσκολη’’. Ξεκίνημα με νίκη λοιπόν για το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα εναντίον της φαινομενικά ασθενέστερης ομάδας του ομίλου, της «αλλοπρόσαλης» Ισλανδίας. Αναμφίβολα δεν είναι ένα ματς που χρειάζεται να σταθούμε ιδιαίτερα, όπως άλλωστε είπε και στις δηλώσεις του ο MVP του χτεσινού αγώνα, Νίκος Παππάς.  Παρακάτω θα αναφερθούμε μόλις σε 2-3 θετικά και αρνητικά στοιχεία που μας έκαναν εντύπωση από το χτεσινό αγώνα.