Η δημόσια εικόνα του Woods πληγώθηκε ανεπανόρθωτα (;), και μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής στην δημόσια απολογία του: «Νόμιζα ότι θα μπορούσα να ξεφύγω με ό,τι ήθελα. Ένιωσα ότι δούλευα σκληρά όλη μου τη ζωή και άξιζα να απολαύσω όλους τους πειρασμούς γύρω μου. Ένιωσα ότι είχα δικαίωμα και χάρη στα χρήματα και τη φήμη δεν χρειάστηκε να πάω μακριά για να τoυς βρω». Η NIKE ως μεγάλος του χορηγός, δεν έκοψε κανέναν δεσμό με τον πρωταθλητή του γκολφ, βοήθησε στην αναδιάρθωση της εικόνας του, κι όταν μάλιστα επανέκτησε την Νο 1 θέση στα rankings, προώθησε μια διαδικτυακή διαφήμιση, που παρουσίαζε τον Woods με λεζάντα «Winning takes care of everything».
Να είναι άραγε αυτή και η κατάληξη της υπόθεσης του Chauncey Billups, καθώς αναλαμβάνει τους Blazers; Aπό τους καλύτερους μαέστρους στην λίγκα, ο Billups ως rookie των Celtics ενεπλάκη σε υπόθεση ομαδικού βιασμού με τον Mercer, και τον Irvin, τότε συγκάτοικο του Antoine Walker, στο διαμέρισμα του τελευταίου, που παρότι δεν συμμετείχε είχε γνώση της κατάστασης, με την υπόθεση να λήγει εξωδικαστικά με συμβιβασμό. Επομένως, με ποιον γνώμονα οι Blazers απέρριψαν τον Kidd αλλά δέχτηκαν τον Billups; Η απάντηση του front office, ήταν πως ερεύνησαν το θέμα του τελευταίου κι ανακοίνωσαν πως δεν βρήκαν κάτι μεμπτό κατά του Billups, σε αντίθεση με τον Kidd, που είχε δηλώσει ένοχος στην δική του περίπτωση. Παρέθεσαν επίσης το ιστορικό του Billups ως assistant coach σε ομάδες της λίγκας ως ελαφρυντικό. Αλλωστε είναι ευρέως γνωστό, ότι το να προπονείς σε απαλλάσσει από κατηγορίες βιασμού.
Την ίδια στιγμή, η λίγκα που δείχνει ιδιαιτέρως ευαισθητοποιημένη σε κοινωνικά θέματα, όπως η φτώχεια, ο ρατσισμός και το κίνημα Black Lives Matters, τηρεί σιγή ιχθύος σε τέτοιες υποθέσεις και μάλιστα αρκετές φορές φρόντισε στην αναμόρφωση της κοινωνικής εικόνας αρκετών θυτών. Αξίζει λοιπόν να κοιτάξουμε πίσω από το αστραφτερό προσωπείο του NBA, να δούμε περισσότερες περιπτώσεις σεξουαλικών εγκλημάτων από εμπλεκόμενους στη λίγκα ανά τα χρόνια και να αναρωτηθούμε από πού πηγάζει αυτή η κουλτούρα βιασμού, επιβολής και δύναμης, που φαίνεται να είναι κοινή στις μεγάλες αμερικάνικες λίγκες.
- Αρχικά πάμε στο 1972 και στον Tom Payne των Atlanta Hawks, που συνελήφθη και καταδικάστηκε σε κάθειρξη 11 ετών, για βιασμό μίας δασκάλας και απόπειρα βιασμού μίας αεροσυνοδού.
- Ένας από τους Hall-of-Famers της κατηγορίας, ο Bernard King. Ο τύπος που μεσουρανούσε στους Knicks, στα μέσα των 80s, ξεκίνησε από τους Jazz, και στους Μορμόνους κατέγραψε 5 κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση! Καταδικάστηκε μόλις για μία, ομολογώντας καθώς τα στοιχεία ήταν αδιάσειστα.
- O David Wingate των San Antonio Spurs κατηγορήθηκε στις 24 Ιουνίου 1990 για ομαδικό βιασμό, ενώ συνελήθφη στις 16 Σεπτεμβρίου 1990, καθώς έγινε καταγγελία από 17χρονη για βιασμό ενώ δεν είχε τις αισθήσεις της. Ο ίδιος είπε ότι το σεξ ήταν συναινετικό, σε μια ακόμη υπόθεση που έληξε, καθώς η νεαρή ζήτησε να μην προχωρήσoυν οι κατηγορίες λόγω στρες, ντροπής και αμηχανίας που της προκαλούσε η κατάσταση.
- Το 1998 ο Anthony Mason των τότε Charlotte Hornets, είχε βρεθεί στο προσκήνιο, καθώς κατηγορήθηκε για συνεύρεση με 14χρονη, κι εν τέλει ομολόγησε ύστερα από συμφωνία για μικρότερη ποινή.
- Τρικυμιώδης περίοδος ο Μάιος-Ιούνιος του 2001. Πρώτα, ο Ruben Patterson των Supersonics, κατηγορήθηκε για απόπειρα βιασμού της 24χρονης νταντάς της οικογένειάς του, που έληξε με ποινή φυλάκισης μόλις 15 ημερών και ένταξη στο μητρώο σεξουαλικών εγκληματιών.
- Περίπου ένα μήνα μετά, στις 19 Ιουνίου, ο τότε rookie Deshawn Stevenson, μεθάει μια 14χρονη, την οδηγεί σε δωμάτιο ξενοδοχείου, όπου υπήρξε συναινετική συνεύρεση, σύμφωνα με όσα παραδέχτηκε σε τηλεφωνική επικοινωνία που μαγνητοσκοπήθηκε από την αστυνομία. Τη γλίτωσε πολύ φθηνά, καθώς μία φίλη της 14χρονης, που κατηγόρησε τον φίλο του Stevenson για το ίδιο έγκλημα, άλλαξε την ιστορία της, με αποτέλεσμα ο πολλά υποσχόμενος τότε γκαρντ να υποχρεωθεί απλώς σε κοινωνική εργασία.
- Η περιβόητη υπόθεση του Kobe Bryant. Στις 4 Ιουλίου 2003, ο αποβιώσας σταρ των Lakers, κατηγορήθηκε από 19χρονη για βιασμό σε δωμάτιο ξενοδοχείου και συνελήφθη, με τον ίδιο να ομολογεί τη σεξουαλική πράξη, αλλά να αρνείται το βιασμό.
- Το 2013, δύο κλασικά bad boys του σύγχρονου NBA. Πρώτα, ο Michael Beasley καταδείχτηκε από γυναίκα στην Αριζόνα, μια υπόθεση που δεν προχώρησε ελλείψει στοιχείων, με τον Nick Young να εμπλέκεται σε υπόθεση βιασμού μόλις μία εβδομάδα μετά. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η αστυνομία απέρριψε την ιστορία της κατηγόρου για ασυνέχειες στην ιστορία.
- Το δεύτερο μεγαλύτερο σκάνδαλο σεξουαλικής κακοποίησης στη σύγχρονη εποχη του NBA, με πρωταγωνιστή τον Derrick Rose. Ο Rose, γνωριζόταν με το θύμα πολύ πριν το γεγονός, μάλιστα είχαν συχνή επικοινωνία, με την Jane Doe, όπως έμεινε στην ιστορία (θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία της), να μην γνωρίζει ότι είχε σύντροφο και παιδί. Ο τότε αθλητής των Bulls, της είχε στείλει λάπτοπ και της ζήτησε να προβεί σε σεξουαλικές πράξεις μέσω κλήσης Skype, με την Doe να αρνείται. Αφού τον επισκέφτηκε εν τέλει, μετά από πολλές παρακλήσεις του Rose, αποφάσισε να κόψει κάθε ερωτική επικοινωνία μαζί του, καθώς της ζήτησε να προβεί σε σεξουαλική συνεύρεση με την φίλη που την συνόδευε. Η υπόθεση κορυφώθηκε, όταν ένα βράδυ που τον επισκέφτηκε ξανά με φίλη, η Doe μέθυσε πολύ. Συγκεκριμένα θυμάται να καίει το χέρι της, μετακινώντας πέτρες στο τζάκι, αλλά δεν πονούσε, υπονοώντας ότι το ποτό περιείχε ουσίες. Αφού έφτασε στο διαμέρισμα της, έστειλε μήνυμα στον Rose, καθώς ήταν σε κάκιστη κατάσταση. Πήγε αμέσως, μαζί με δύο φίλους του, μπήκαν στο διαμέρισμα, την βρήκαν σε ημιλιπόθυμη κατάσταση και όπως δήλωσε ο ίδιος συνευρέθηκαν μαζί της ο ένας μετά τον άλλον. Σε ερώτηση, ποιο από τα μηνύματα σας φαίνεται ως πρόσκληση για κάτι σεξουαλικό, ο Rose απάντησε «Είμαστε άντρες, όταν σου στέλνει μήνυμα στις 1 το βράδυ, για ποιον άλλο λόγο είναι;» (να σημειωθεί ότι στο μήνυμα ζήτησε μόνο αυτόν). Μάλιστα ο πρώην MVP δήλωσε ότι δεν καταλαβαίνει την έννοια της συναίνεσης. Πάμε πάλι λίγο. O Rose δήλωσε ότι δεν ήξερε τι σημαίνει συναίνεση, η κοπέλα δεν ήταν σε θέση να την δώσει, και παρόλα αυτά συνευρέθηκε μαζί της. Όλα αυτά κατατέθηκαν ενόρκως. Πώς έληξε η υπόθεση; Οι ένορκοι θεώρησαν πως η Doe τους έπαιζε, καθώς δεν αποκάλυψε την ταυτότητα της, ενώ οι καταθέσεις των κατηγορουμένων φάνηκαν ειλικρινείς κι αυθεντικές(!!!).
- Ξανά ο Swaggy P, αύτη τη φορά με συνοδοιπόρο τον Jordan Clarkson, στην κοινή θητεία τους στους Lakers. Μία συγγραφέας και συνιδρυτής μη κερδοσκοπικού οργανισμού, ισχυρίστηκε πως παρενοχλήθηκε σεξουαλικά μαζί με τη μητέρα της από τους δύο αθλητές. Οι Lakers επικοινώνησαν μαζί της για το συμβάν, μάλιστα την προσκάλεσαν να μιλήσει για το θέμα στην ομάδα (τύγχανε να δίνει ομιλίες σε όλη τη χώρα για το θέμα). Η νεαρή παθών αρνήθηκε, και θέλησε να μιλήσει με τους Young και Clarkson για μια πιθανή απολογία. Αντ’αυτού εξέλαβε την αρνησή τους.
- Πολύ πρόσφατη περίπτωση και του Luke Walton. Κατηγορήθηκε από ρεπόρτερ για απόπειρα βιασμού το 2015 σε δωμάτιο ξενοδοχείου, με τον Walton να αντιδρά με το «ουδέν σχόλιο», καθώς δεν υπήρχαν αποδείξεις για την εν λόγω κατηγορία. Μάλιστα η υπεράσπιση του, βρήκε πολύ βολικη την συγκυρία της καταγγελίας, αφού η ρεπόρτερ πρόσφατα είχε χάσει δύο δουλειές, με αποτέλεσμα να μην προχωρήσει σε κατάθεση.
- Μόλις λίγους μήνες , ο Terrance Ferguson των Thunder ήρθε αντιμέτωπος με κατηγορίες βιασμού από την σύντροφο του το 2018. Η κοπέλα αρνήθηκε επανειλλημένως να συμμετέχει σε τρίο με τον αδερφό του νεαρού φόργουορντ. Σε ανύποπτη στιγμή, ενώ βρισκόταν σε συνεύρεση με τον Ferguson, ο αδερφός του μπήκε στο δωμάτιο για να συμμετέχει, με την κοπέλα να μην καταφέρνει να ξεφύγει, παρά τις προσπάθειες και τη συνεχή της άρνηση.
The Dallas Mavericks Show
Ανέφερα πριν πως η πρόσληψη του Kidd ως προπονητή από τον Marc Cuban, είναι μια κίνηση άκρως αμφιλεγόμενη. Για να καταλάβουμε το γιατί, πρέπει να ξετυλίξουμε το κουβάρι των Dallas Mavericks. Αρχές του 2018, το Sports Illustrated δημοσίευσε ρεπορτάζ σχετικά με το εχθρικό κι αρπακτικό περιβάλλον εργασίας στο front office των Mavs, ειδικά προς το γυναικείο φύλο. Οι μάρτυρες ανέφεραν απρεπείς συμπεριφορές, περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και παρότρυνση να δέχονται κάθε τι χωρίς παράπονο.
Ο Cuban, ο οποίος είχε επίσης κατηγορηθεί για σεξουαλική παρενόχληση, έμεινε κατάπληκτος και δεσμεύτηκε να ερευνηθεί η υπόθεση εις βάθος. Ενώ αρχικά έλεγε πως δεν υπάρχει τέτοιο θέμα, κατέληξε να απολύσει τους Ussery και Sneed, που ήταν τα βασικά ονόματα της υπόθεσης, ενώ τον περασμένο Απρίλιο έδιωξε και τον Ronzone, ως σεξουαλικό παραβάτη σε μια υπόθεση που επίσης αρχικά θεωρήθηκε τελειωμένη. Το NBA δέσμευσε τους Mavericks να βελτιώσουν άρδην το περιβάλλον εργασίας, με φρέσκα στελέχη, γραμμές υποστήριξης εργαζομένων, και διαρκή επίβλεψη. Να σημειωθεί βέβαια, ότι οι Mavericks, μετά το ρεπορτάζ του SI, προχώρησαν στην ανταλλαγή του Porzingis, τον οποίο ακολούθησαν κατηγορίες για βιασμό, σε μία συγκεχυμένη υπόθεση χωρίς σαφή κατάληξη, με τον Rick Carlisle και το front office ομως να δηλώνουν ενήμεροι για το θέμα. Είναι προφανές επομένως ότι η πρόσληψη του Kidd δεν συνάδει με το χαρακτήρα που προσπαθείπλέον να προβάλλει ο Cuban, κι ας απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του Dirk Nowitzki, όπως και των φιλάθλων του Dallas.
Η στάση της λίγκας
Το καταστατικό του NBA, δίνει την εξουσία στον κομισάριο να προβεί σε αποβολή παίκτη για «συμπεριφορά που δεν συνάδει με τα πρότυπα της ηθικής ή του θεμιτού παιχνιδιού, που δεν συμμορφώνεται ανά πάσα στιγμή με όλους τους ομοσπονδιακούς, πολιτειακούς και τοπικούς νόμους ή είναι επιζήμια για το NBA». Επίσης, δράση αναλαμβάνουν οι διοικούντες κατά κανόνα στα κακουργήματα, κι όχι στα πλημμελήματα. Ακόμα σημαντικότερο είναι αν εν τέλει καταδικάστηκε ο αθλητής, για αυτό η λίγκα φροντίζει οι υποθέσεις να μην φτάσουν ποτέ σε αυτό το σημείο.
Σε πρώτη φάση, υπάρχει πρόγραμμα εκπαίδευσης των rookies, που έφερε στη δημοσιότητα η κατάθεση του Derrick Rose. Ουσιαστικά, μέσα σε άλλα θέματα, όπως η προσαρμογή στα ταξίδια και η οικονομική πειθαρχία, εφιστά σε αθλητές 18-24 ετών την προσοχή, ώστε να μην πέσουν θύμα εκβιασμού λόγω σεξουαλικής επαφής. Να ξεφορτώνονται τα προφυλακτικά οι ίδιοι, για να μην χρησιμοποιηθεί το σπέρμα τεχνητά για εγκυμοσύνη, που είναι όπλο για οικονομικό συμβιβασμό. Ταυτόχρονα βέβαια, χωρίς να το αναφέρουν σαν σκοπό, εξαφανίζεται το DNA τους, που πρόκειται για το βασικό στοιχείο μιας ενδεχόμενης περίπτωσης βιασμού.
Σε δεύτερη φάση, το NBA παροτρύνει τους παίκτες να προχωρούν σε εμπιστευτικούς συμβιβασμούς, όσο πιο γρήγορα γίνεται μετά από τέτοια συμβάντα. Πάρτε την περίπτωση του Avery Bradley για παράδειγμα. Το 2017 αποκαλύφθηκε πως ήρθε σε τέτοια συμφωνία με γυναίκα από το Cleveland, σχετικά με σεξουαλική επίθεση ενώ εκείνη ήταν σε βαριά μέθη. Αν κι η μεριά του Bradley αρνείται τις κατηγορίες, έκανε τον συμβιβασμό για να προστατέψει την εικόνα και την οικογένεια του τότε γκαρντ των Celtics. Ακόμα και στην υπόθεση του Derrick Rose, οι Knicks και το NBA, πίεζαν την εκπροσώπηση του παίκτη να πετύχει συμβιβασμό πριν την αρχή της σεζόν, γιατί η ετυμυγορία θα ανακοινωνόταν την εναρκτήρια μέρα. Βλέπετε αν εν τέλει καταδικαζόταν, θα έπρεπε να αποβληθεί δια παντώς, οι Knicks θα έμεναν ξεκρέμαστοι, και το NBA θα έπρεπε να μαζέψει τα ασυμμάζευτα. Επομένως, είναι ενδεχομένως ασφαλές να υποθέσουμε, ότι όσα είδαμε ως τώρα είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου.
Ακόμα κι αν ένα οποιοδήποτε θέμα πάρει έκταση όμως, ως ένας ανδροκρατούμενος κόσμος η κοινότητα του NBA δεν δείχνει την ευαισθησία που θα έπρεπε. Την εποχή που έλαβε χώρα η υπόθεση του Derrick Rose, o Rick Brunson, πατέρας του νυν γκαρντ των Mavericks, Jaylen, ήρθε αντιμέτωπος με κατηγορίες σεξουαλικής επίθεσης σε μασέζ, στην οποία μάλιστα πήγαινε τακτικά. Ο τότε assistant coach στους Bulls των Rose και Thibodeau, έχασε τη δουλεια του, μόνο και μόνο για να προσληφθεί ξανά από τον Thibs στη Minnesota, μαζί με τον Rose! Τραγική ειρωνεία, ότι στη Minnesota εδρεύουν και οι Lynx, τετράκις πρωταθλήτριες του WNBA, ενώ το πανεπιστήμιο της πόλης θεωρείται από τα πλέον προοδευτικά, με τα τμήματα βόλει και χόκεϊ γυναικών να διαπρέπουν σε όλη τη χώρα.
Στην υπόθεση Bryant, χωρίς να υπάρχει εξωδικαστική συμφωνία εκείνη την στιγμή, ο David Stern παρότρυνε τον Kobe να συνεχίσει να παίζει, με εκτενή αφιερώματα στα αγωνιστικά του κατορθώματα από τα αθλητικά δίκτυα, κι ένα παχυλό νέο 7ετές συμβόλαιο αξίας 136 εκαττομυρίων δολαρίων. Ο Bryant επένδυσε στο μπάσκετ γυναικών σε μια συμβολική κίνηση, ενώ το κερασάκι στην τούρτα ήταν το βραβείο του MVP το 2008. O Rose, παρά την υπόθεση και τα όσα αποκαλύφθηκαν, παρέμεινε αγαπητός σε μεγάλη μερίδα κόσμου, με τις πρόσφατες καλές του εμφανίσεις να ξεπλένουν μερικώς τα όσα διαδραματίστηκαν. Αναφορές για πνευματική αναγέννηση σε sites και social media, με τον LeBron να τον αποκαλεί superhero.
Εν αντιθέσει με όλα αυτά, τον Μάιο του 2017 το NBA έστειλε υπόμνημα και στις 30 ομάδες να μην δώσουν συμβόλαιο στον Brandon Austin του Northwest Florida State College. Ο νεαρός είχε φύγει από δύο κολλέγια για υποθέσεις βιασμών, που δεν αποδείχθηκαν λόγω ανεπάρκειας στοιχείων και στάσης των διευθύνσεων. Η κίνηση της λίγκας, αφενώς ήταν μια φαινομενική προσπάθεια να δείξει ότι είναι με το μέρος των θυμάτων, αφετέρου προστάτεψε το προϊόν αποκλείοντας έναν κατ’εξακολούθηση σεξουαλικό εγκληματία. Φυσικά, η ίδια ενσυναίσθηση δεν φάνηκε και στις περιπτώσεις των Rose και Bryant, καθώς οι ίδιοι αποτελούσαν το προϊόν. Σε καμία περίπτωση δεν αμφισβητούνται τα αγωνιστικά κατορθώματα των κυρίων, απλώς όπως καταλάβαινε κι ο αείμνηστος κομισάριος χρόνια πριν την διαφήμιση, winning takes care of everything.
Το σύμφωνο NBA-NBPA
Σε μία κίνηση προς την σωστή κατεύθυνση, τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιουλίου του 2017 ένα σύμφωνο μεταξύ λίγκας κι ένωσης παικτών, με τον Adam Silver να ασχολείται προσωπικά με τη σύνταξη κι αναθεώρηση πριν επικυρωποιηθεί. Σε αυτό το πλαίσιο, παίκτες και λίγκα συμφώνησαν στην ψήφιση μιας επιτροπής με μέλη τόσο της λίγκας, όσο και του σωματείου, υπεύθυνη για την ενημέρωση παικτών κι οικογενειών σχετικά με περιστατικά βίας, σεξουαλικής κακοποίησης και χρήσης ουσιών. Οι δράσεις της περιλαμβάνουν σεμινάρια εκπαίδευσης, τακτικές ημερίδες και γραμμές υποστήριξης. Αν κάποιος παίκτης βρεθεί υπόλογος για αυτές τις παραβάσεις, θα βρίσκεται σε τακτικό έλεγχο από την επιτροπή και παρατυπίες στην θεραπεία που θα του συσταθεί θα οδηγούν σε απαγόρευση συμμετοχής σε αγώνες, άνευ πληρωμής. Σε σύγκριση με το απεχθές πρόγραμμα ενσωμάτωσης των rookies της αντικειμενοποίησης και δαιμονοποίησης των γυναικών, είναι σημαντικό βήμα. Παρόλα αυτά το σύμφωνο, δεν προστατεύει τους εργαζόμενους στις ομάδες από στελέχη, που μάλιστα έχουν μεγαλύτερη δύναμη από τους παίκτες και μικρότερη αναγνωρισιμότητα.
Παρά τα όσα αναφέραμε, το NBA βρίσκεται σε καλύτερη μοίρα από τα NFL, MLB, NHL. Εκεί, οι καταγγελίες είναι πολλαπλάσιες, με τις εκάστοτε πολιτικές να είναι άκρως ευνοϊκές για τους παίκτες. Ακόμα περισσότερο απέχει το NCAA, με πολυάριθμες και συχνές υποθέσεις βιασμών να εμφανίζονται ανά τα χρόνια. Μάλιστα αναβάλλει επιδεικτικά την εφαρμογή πλαισίων παρομοίων με το σύμφωνο NBA-NBPA, με πρόφαση σαχλές δικαιολογίες. Γεγονός παραμένει ότι οι λίγκες ελάχιστη πρακτική μέριμνα δείχνουν όσον αφορά την παιδεία των αθλητών και την αντιμετώπιση των γυναικών. Δίνουν εξωφρενικά ποσά σε νεαρούς, που είτε προέρχονται από μια αριστοκρατική οικογένεια του Μισισιπή, είτε από γκέτο του New Jersey, μεγάλωσαν μαθαίνοντας ότι τα χρήματα είναι δύναμη. Κι αυτή τη δύναμη κάποιοι επιλέγουν να την επιβάλλουν σε όσους θεωρούν αδύναμους. Η επιμόρφωση, ενώ πρέπει να είναι αυτονόητη ,δεν αρκεί. Οφείλουν να προωθήσουν γυναίκες σε καίριες θέσεις, όπως head coach και GM. Τίποτα δεν διαλύει προκαταλήψεις, λανθασμένες αντιλήψεις και σεξιστικές νοοτροπίες, όσο η ουσιαστική αλληλεπίδραση.