Απαλλάσσοντας τον εαυτό μου από αυτό το αδιέξοδο της στιγμής, βρήκα ένα είδος πρόχειρου πνευματικού καταφυγίου στα τελευταία ένα - δύο λεπτά του ντοκιμαντέρ τα οποία επανέφερα στη μνήμη μου, όπου γινόταν λόγος για τη νομική παρακαταθήκη του Λεν Μπάιας στις ΗΠΑ.
Δύο λόγια για την ιστορία του Μπάιας
To στόρι του Λένι Mπάιας συνοψίζεται απόλυτα σε δυο λέξεις: "what if?". Έχοντας μόλις επιλεχθεί στο νούμερο 2 του (αργότερα χαρακτηρισμένου ως "καταραμένο" λόγω των πολλών πρόωρων θανάτων) ντράφτ του 1986 από τους Μπόστον Σέλτικς του Λάρι Μπερντ, το hype της εποχής τον ήθελε στη λίγκα ως το απόλυτο εμπορικό προϊόν και, όσο βαρύ κι αν ακούγεται σήμερα, ως το αντίπαλο δέος του Μάικλ Τζόρνταν στη μάχη για το δαχτυλίδι και όχι μόνο. Το επόμενο βράδυ από την ημέρα του ντραφτ, μεταφέρθηκε από το δωμάτιο του στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, στο νοσοκομείο, αναίσθητος και χωρίς να αναπνέει και ο θάνατός του ανακοινώθηκε δύο ώρες αργότερα. Περισσότερα για την ιστορία του μπορεί κανείς να βρει πολύ εύκολα στο διαδίκτυο, καθώς αυτό που θα μας απασχολήσει σήμερα είναι ότι συνέβη από τον θάνατό του κι έπειτα.
Η είσοδος της κοκαΐνης στα σπορ
Διαβάζοντας κανείς για την ιστορία των ναρκωτικών διαπιστώνει ότι κάθε ουσία εμφανίζεται κυκλικά. Κάποια στιγμή θεωρείται "πασέ"και τα δυσάρεστα παραδείγματα της διπλανής πόρτας απομακρύνουν το πλατύ κομμάτι των εν δυνάμει χρηστών από τη χρήση της, στρέφοντας τον σε άλλες εναλλακτικές. Η χρήση κοκαΐνης εξασθένισε συντριπτικά στις ΗΠΑ την δεκαετία του 50 ανοίγοντας τον δρόμο στο LSD και στο κίνημα των "παιδιών των λουλουδιών", για να επανέλθει σταδιακά 15 χρόνια αργότερα στην πιο απελευθερωμένη της επίσκεψη στην αμερικανική κοινωνία.
Τη δεκαετία του '80 η κόκα ήταν πλέον η βασίλισσα των ναρκωτικών, το απόλυτο "εργαλείο" κοινωνικοποίησης, όπως το χαρακτήριζαν ολοκληρωτικά απενοχοποιημένα οι χρήστες του. Ανάμεσα στο έξαλλο πλήθος και πολλοί παίκτες του NBA, μεταξύ των οποίων η χρήση της ήταν σχεδόν εξίσου απενοχοποιημένη, όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο. Σε δηλώσεις του που δημοσιεύτηκαν στο φύλλο των NY Times στις 3 Μαΐου του 1987 (λατρεύω τα μέσα που έχουν ανεβάσει όλα τα φύλλα τους στο διαδίκτυο, βασικά λατρεύω την ιδέα, όχι τα ίδια τα μέσα), ο πρόεδρος της ένωσης των παικτών του NBA, Λάρι Φλέισερ, δήλωνε "δε θέλω να ακουστώ ηττοπαθής, αλλά θα υπάρχει (και φέτος) χρήση ναρκωτικών (από τους παίκτες). Δε θα καταφέρετε να το εξαλείψετε". Στο ίδιο μήκος κύματος κυμαίνονταν οι δηλώσεις εκπροσώπων και άλλων αθλημάτων, κυρίως του μπέιζμπολ και του φούτμπολ.
Το πρώτο σοκ κι ο "νόμος Λεν Μπάιας"
O θάνατος του ανερχόμενου αστέρα συγκλόνισε βαθιά τις ΗΠΑ. Αρκετοί μάλιστα, συγκρίνουν τον χαμό του Μπάιας με την δολοφονία του Τζον Φ. Κένεντι 20κάτι χρόνια νωρίτερα, ως προς την επίδραση που είχε στην αμερικανική κοινωνία . Ο παίκτης του Μέριλαντ αποτελούσε τον ορισμό του role model . Νέος, ταλαντούχος, εν δυνάμει πλούσιος, οι αμερικανικές οικογένειες δεν έβλεπαν στο πρόσωπό του απλώς έναν σταρ, έβλεπαν να πέφτει νεκρός ο άνθρωπος στον οποίο ήθελαν να στραφούν ως πρότυπο τα παιδιά τους κι αυτό, φυσικά, δε θα μπορούσε να περάσει έτσι. Η αντίδραση ήταν τόσο άμεση όσο και σπασμωδική. Μία σειρά από πολιτείες (σήμερα ξεπερνούν τις δύο ντουζίνες), σκλήρυναν δραστικά τους νόμους που αφορούν τη διακίνηση ναρκωτικών.
Σύμφωνα με τον "νόμο Λεν Μπάιας", ο προμηθευτής της ουσίας που κατέληξε να σκοτώσει τον χρήστη, κατηγορείται απευθείας για ανθρωποκτονία. Το αποτέλεσμα ήταν οι ομοσπονδιακές φυλακές των ΗΠΑ να γεμίσουν από χρήστες κατηγορούμενους για ανθρωποκτονίες. Σε πολλές περιπτώσεις, είχαν απλά μοιραστεί τη δόση τους με τον νεκρό χρήστη, είχαν απλώς "βοηθήσει" έναν φίλο ή την αδερφή τους να βρει τη δόση της. Καμία βαρύτητα δεν είχε στα μάτια του νόμου αν ο κατηγορούμενος ήταν διακινητής, η χρήστης της πρώτης φοράς. Το 1986 οι ομοσπονδιακές φυλακές των ΗΠΑ "φιλοξενούσαν" 21.000 τρόφιμους. Το 2016, το νούμερο είχε υπερδεκαπλασιαστεί, φτάνοντας στις 214.000, εκ των οποίων περισσότεροι από τους μισούς εξέτιαν ποινές για ναρκωτικά.
Οι αμφιβολίες και η ανάγκη για αλλαγή
Ο "Νόμος Λεν Μπάιας" είναι αναποτελεσματικός, δε χωράει αμφιβολία γι'αυτό και το γεγονός έχει αρχίσει σταδιακά να το αναγνωρίζει και η ίδια η νομοθετική εξουσία, σε κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις. Εισαγγελείς και δικαστές που "αναγκάστηκαν" να καταδικάσουν σε δεκαετίες φυλάκισης απλούς χρήστες, εκφράζουν πια τις ευθείες επιφυλάξεις τους για την αποτελεσματικότητα του νόμου και αποδίδουν τις ετυμηγορίες τους στα "δεμένα χέρια" τους.
Εν έτει 2018, οι ΗΠΑ φαίνονται να προβληματίζονται όλο και περισσότερο για την αποτελεσματικότητα του "Νόμου Λεν Μπάιας". Οι κατακλυσμένες από απλούς χρήστες φυλακές, είναι ηλίου φαεινότερον ότι επιδεινώνουν το πρόβλημα αντί να το αμβλύνουν. Οι μεγαλέμποροι ναρκωτικών παρακολουθούν χαχανίζοντας τους "φτωχοδιάβολους" να πληρώνουν το "μάρμαρό", το οποίο εκείνοι νοθεύουν με κόκα και διακινούν. Η ελπίδα της "συμμόρφωσης" μέσω του εκφοβισμού για άλλη μια φορά αποδεικνύεται αναποτελεσματική και μάλιστα αποδεδειγμένα πλέον έφερε τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα.
Η οικογένεια του Λεν Μπάιας ίσως να ήλπιζε ότι ο γιος τους θα συνέχιζε να αποτελεί έναν φάρο ελπίδας ακόμα και μετά τον θάνατο του, έναν "Ίκαρο" που θα δείχνει για πάντα στους νέους της χώρας ότι η "παιχνιδιάρα" κόκα, μπορεί να σκοτώσει αν υπερτιμήσει κανείς τις δυνάμεις του απέναντί της, όπως ακριβώς έκανε ο Λεν, όταν πριν την τελευταία μυτιά που θα τον σκότωνε καθησύχαζε τους φίλους του με την τελευταία του φράση: "Αντέχω, είμαι "άλογο". Αυτό ήταν το παρατσούκλι του στο Μέριλαντ λόγω των φυσικών του προσόντων και της ικανότητας του να "κουβαλάει" την ομάδα.
Φευ, το μόνο που έμαθε η Αμερική από την ιστορία του δικού της "Ίκαρου" ήταν να καταδικάζει όσους τολμήσουν να στρέψουν το βλέμμα προς τον "ήλιο", για παραδειγματισμό. Ωστόσο, παρότι η ιστορία του Λεν απέτυχε -παρά τις άγαρμπες προσπάθειες- να προσφέρει οτιδήποτε σε νομοθετικό επίπεδο, δεν ήταν παντελώς κενή νοήματος. Δίδαξε σε πολλούς αθλητές ότι η εκτεταμένη χρήση σκληρών ναρκωτικών, πιθανότατα κάποια στιγμή στέλνει και τον "λογαριασμό", μετά από κάποια βραδιά υπερβολικής χρήσης και το ότι να μπαίνει κανείς στο γήπεδο υπό την επήρεια κοκαΐνης, δεν έχει καθόλου πλάκα. Έστω κι έτσι, από τις καραμπόλες, ο Λεν Μπάιας μπορεί να "νιώθει" ότι έμεινε και κάτι από την ιστορία του, έστω και αν από το απόλυτο ίνδαλμα, "ζει" πλέον εγκλωβισμένος στις μνήμες εκατομμυρίων ανθρώπων, ως ο απόλυτος αντιήρωας.
Ο "πρώτος νεκρός", ο "οδηγός της ελπίδας".
To δράμα της οικογένειας Μπάιας ολοκληρώθηκε δύο χρόνια αργότερα, με τη δολοφονία του μικρότερου αδερφού του Λεν, Τζέι, επίσης αρκετά υποσχόμενου παίκτη του μπάσκετ, ο οποίος δολοφονήθηκε σε ένα πάρκινγκ. Σε δηλώσεις του στις κάμερες, ο πατέρας Μπάιας αποκάλεσε σε κάποιο σημείο εκ παραδρομής τον Τζέι "Λεν". Όταν συνειδητοποίησε το λάθος του, βούρκωσε, έκανε μεταβολή και έφυγε.
Πληροφορίες από: fox6now.com
