Κατά την ταπεινή μου άποψη, η σειρά κρίθηκε τακτικά σε τρία κυρίως σημεία.

1) Η βασική επιδίωξη των Celtics ήταν να τραβήξουν με κάθε τρόπο τον Embiid στην περιφέρεια, ώστε να απελευθερώσουν τους διαδρόμους προς το καλάθι. Το κατάφεραν σχεδόν στον απόλυτο βαθμό, χρησιμοποιώντας δύο κυρίως μεθόδους.

Το κλασικό pick n pop με τον Horford (42% στο τρίποντο) στην θέση του Center. Η εν λόγω τακτική προκάλεσε πολύ σύντομα αλυσιδωτές αντιδράσεις στην άμυνα των Sixers. Αρχικά ο Embiid ξεκίνησε να βγαίνει ολοένα και πιο επιθετικά στην περίμετρο, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον αντίπαλο του να τον χτυπήσει στα πόδια (close out επίθεση). Επιπλέον η απουσία του από την ρακέτα δημιουργούσε συνεχώς πρόβλημα στην εξασφάλιση του αμυντικού rebound.

Η δεύτερη μέθοδος ήταν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, ένα πανέξυπνο mindgame από την πλευρά του Brad Stevens.

Ο Aaron Baynes δεν φημίζεται για την ικανότητα του στο μακρινό σουτ. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως φέτος, έχει ευστοχήσει μόλις μια φορά σε 14 προσπάθειες από την γωνία.  Τι δουλειά έχει λοιπόν ο Embiid να τον επιτηρεί εκτός του ζωγραφιστού;

Από την πλευρά του ο προπονητής των Sixers δοκίμασε να αναδιατάξει τα μαρκαρίσματα προς όφελος του, τοποθετώντας τον Καμερουνέζο ψηλό πάνω στον Morris. Η Βοστώνη αντέδρασε άμεσα.

Η σωματοδομή του JoJo δεν του επιτρέπει ακριβώς να κυνηγάει τον αντίπαλο του μέσα από screens στο τρίποντο. Είναι λογικό να δυσκολεύεται και να μένει πίσω. Ο Brown τσίμπησε ξανά στο δόλωμα και δεν επέμεινε αρκετά σε αυτήν την επιλογή. Ο Brad Stevens κέρδισε κατά κράτος την πνευματική μάχη των δυο πάγκων. Το αποτελέσματα αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.

Οι Κέλτες σουτάρανε στην σειρά με το απαγορευτικό 68,7% εντός του restricted area, ανεβάζοντας κατά πολύ το ποσοστό τους σε σχέση με την κανονική σεζόν, απέναντι μάλιστα σε έναν από τους βασικούς υποψήφιους για το βραβείο του αμυντικού της χρονιάς. Καταστροφή.

2) Transition άμυνα. Πέρα από τις γρήγορες επιστροφές, οι Celtics τοποθετούσαν μονίμως τον Center τους στο ύψος των ελεύθερων βολών, με σκοπό να απαγορεύσουν τα πάντα επικίνδυνα drive του Simmons. Η συνταγή πέτυχε καθώς ταυτόχρονα επέλεξαν συνειδητά να αγνοούν το τρίποντο του Embiid, που συνήθως ακολουθεί τέτοιες φάσεις ως trailer.

3) Κεφάλαιο Ben Simmons. Ο Stevens ανέθεσε το μαρκάρισμα του στον Horford, γνωρίζοντας πως ο Αυστραλός επιτίθεται (σχεδόν) αποκλειστικά με drives.

The anti-gravity. Ο Simmons δεν μπορεί δυστυχώς να εκμεταλλευτεί τον χώρο που απλόχερα του δωρίζει ο Horford, με τον τελευταίο να έχει την πολυτέλεια να βοηθάει συνεχώς τους συμπαίκτες του όποτε παρουσιαζόταν ανάγκη. Υπήρξαν στιγμές που νόμιζες πως η Βοστώνη αμυνόταν με παίκτη παραπάνω. Κακή φάση.

Κλείνοντας το κομμάτι της τακτικής θα πω μόνο το εξής. Οι Sixers χάσανε μια μεγάλη ευκαιρία. Δεν αποκλείστηκαν από μια καλύτερη ομάδα, αλλά από μία που αξιολόγησε πιο σωστά τα δεδομένα που είχε στα χέρια της. Το οποίο μας φέρνει στο βασικό θέμα της σημερινής μας συζήτησης.

Περί του πρότζεκτ των Sixers

Κατά την γνώμη μου οφείλουμε να είμαστε φειδωλοί στις κρίσεις μας για την δουλειά ενός προπονητή. Ο λόγος είναι απλός: δεν είμαστε μέλη της ομάδας. Το γεγονός αυτό μας περιορίζει πολύ περισσότερο από όσο φαντάζεστε. Καταρχάς, δεν έχουμε πρόσβαση στις πληροφορίες που παρέχει το τμήμα scouting για τον αντίπαλο. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποιες ακριβώς είναι οι εντολές από τον πάγκο και αν αυτές ακολουθήθηκαν πιστά από τους παίκτες στο γήπεδο. Με λίγα λόγια, αδυνατούμε να κατανοήσουμε αληθινά την διαδικασία λήψης μιας οποιασδήποτε προπονητικής απόφασης. Κρίνουμε αποκλειστικά εκ του αποτελέσματος και έτσι πολύ συχνά, οδηγούμαστε σε δύσβατα μονοπάτια. Έστω ότι ο Brown επέλεγε να κρατήσει τον Embiid κοντά στην ρακέτα και οι Baynes και Morris ευστοχούσαν στα πάντα. Σε τι συμπέρασμα θα καταλήγαμε τότε; Για να μην παρεξηγηθώ, δεν προσπαθώ να σας πείσω πως δεν υπάρχει σωστή και λάθος απόφαση. Σαφώς και υπάρχει, όμως το ζήτημα συνήθως βρίσκεται αλλού. Το πρόβλημα της Philly δεν είναι η υποτιθέμενη ανικανότητα του προπονητή της. Το πρόβλημα είναι η αφήγηση.

Έχετε σκεφτεί ποτέ γιατί ακολουθούμε χρονολογική σειρά στις διάφορες δραστηριότητες της καθημερινότητας μας; Γιατί παρακολουθούμε έναν αγώνα μπάσκετ από την αρχή και όχι από το τέλος; Στο κάτω κάτω της γραφής, αυτό που μας νοιάζει είναι να μάθουμε ποιος θα κερδίσει. Το κάνουμε επειδή μας τροφοδοτεί συναισθηματικά, κάτι που είναι απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και στην περίπτωση μας. Οι αφηγήσεις δημιουργούν ισχυρά συναισθηματικά φορτία, καθώς περιέχουν χαρακτήρες που δοκιμάζονται, θριαμβεύουν, επιβραβεύονται ή τιμωρούνται. Το πρόβλημα είναι πως λόγω της απλοϊκής φύσης τους, ασκούν ισχυρή επιρροή στον ανθρώπινο νου ενώ παράλληλα διαστρεβλώνουν το αντιληπτικό του πρίσμα. Αν για παράδειγμα οι τρείς πρώτες απαντήσεις ενός υποψήφιου εργαζομένου σε μια συνέντευξη είναι αψεγάδιαστες, μήπως ο εργοδότης αρχίζει υποσυνείδητα να προκαταβάλει τον εαυτό του και για τις επόμενες; Θυμάστε τον Harambe; Τον γορίλλα που δολοφονήθηκε πριν μερικά χρόνια σε κάποιον ζωολογικό κήπο στην Αμερική; Φυσικά και τον θυμάστε. Το γεγονός πως είχε όνομα, τον διαφοροποιούσε αυτόματα από οποιονδήποτε άλλο. Ο Harambe ήταν αξιαγάπητος και προσιτός. Την ίδια στιγμή υπάρχουν δεκάδες είδη ζώων που απειλούνται καθημερινά με εξαφάνιση, με τις ανθρώπινες κοινωνίες να αδιαφορούν συστηματικά. Οι λεπτομέρειες κάνουν την διαφορά.

Η σύγχρονη αφήγηση στο μπάσκετ αφορά τα analytics. Χρόνο με τον χρόνο, ολοένα και περισσότερες ομάδες ακολουθούν πιστά τις προσταγές τους: τρίποντο, transition παιχνίδι, επιμονή στην αδιάκοπη κυκλοφορία της μπάλας και στην συνεχή κίνηση μακριά από αυτήν. Με βάση την στατιστική ανάλυση αυτοί είναι οι κυρίαρχοι άξονες για την δημιουργία μιας αληθινά αποτελεσματικής επίθεσης. Μόνο που και πάλι παρασυρόμαστε από την αφήγηση.

Το πραγματικά συναρπαστικό με τα analytics είναι πως σε καμία των περιπτώσεων δεν προσφέρουν κατηγορηματικές και ολοκληρωμένες απαντήσεις. Αποτελούν απλώς μαθηματικές ενδείξεις - όχι αποδείξεις - για την ορθότητα μιας απόφασης ή την καταλληλότητα μιας επιλογής. Τοποθετούνται πάντοτε στην αρχή ενός διαλόγου και ποτέ μα ποτέ στο τέλος του. Το κλειδί βρίσκεται στην κατανόηση του ιδιαίτερου ρόλου που καλούνται να επιτελέσουν. Θα σας φανεί παράξενο, όμως αυτό είναι κατά την γνώμη μου το στοιχείο που έκρινε σε μεγάλο βαθμό τους φετινούς ημιτελικούς της Ανατολικής περιφέρειας.

Ο οργανισμός των Sixers πρέπει αργά ή γρήγορα να αναμετρηθεί με μια σειρά από σημαντικά ερωτήματα. Γιατί ο Embiid βασίζεται τόσο πολύ στο περιφερειακό παιχνίδι; Ποια είναι η ακολουθία σκέψης που υποδεικνύει πως είναι προτιμότερο να εκτελεί 3,5 τρίποντα ανά αγώνα με ποσοστό γύρω στο 31%; Με δεδομένη την αδυναμία του Simmons σε οποιασδήποτε μορφής σουτ, γιατί δεν χρησιμοποιείται περισσότερο στο post ή δεν εμπλέκεται πιο συχνά σε καταστάσεις pick n roll; Ποιος είναι ο λόγος που η ομάδα αγωνίζεται στο πέμπτο υψηλότερο pace της λίγκας, την στιγμή που είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού πως ο καλύτερος παίκτης της δυσκολεύεται να ακολουθήσει;

Το παιχνίδι στο post εντάσσεται επί της ουσίας στην κατηγορία της απομόνωσης. Ο επιθετικός ξεκινάει την προσπάθεια του με την πλάτη στραμμένη στο καλάθι, έχοντας στην διάθεση του περιορισμένο χρόνο και χώρο δράσης (σε αντίθεση πχ με την απομόνωση στην κορυφή του τριπόντου) και συνήθως καταλήγει σε ένα μαρκαρισμένο midrange σουτ. Με βάση τα analytics αποτελεί ίσως τον πιο αναποτελεσματικό τρόπο εκδήλωσης μιας επίθεσης. Το μπάσκετ όμως δεν περιορίζεται στα στενά όρια των μαθηματικών και όπως έχουμε ξαναπεί, οι αριθμοί δεν μπορεί να είναι απογυμνωμένοι από την περίσταση. Η πραγματικότητα έχει την τάση να μας προσπερνά.

Προσωπικά το παραπάνω στιγμιότυπο μου μοιάζει περισσότερο σαν ένα (σχεδόν) ελεύθερο lay up καθώς ο Embiid, έχει πετάξει με μια προσποίηση τον αντίπαλο του εκτός φάσης. Παρόλα αυτά θα καταγραφεί στην στατιστική ως post up. Βλέπετε που είναι το πρόβλημα με την απλοποίηση της αφήγησης; Τα παραδείγματα είναι πολλά. Την προηγούμενη εβδομάδα τα floaters του Harden κάτω από το ύψος των βολών βαφτίστηκαν midrange σουτ και απορρίφθηκαν ως κακές επιλογές. Ξαφνικά, οι προσπάθειες του Durant από μέση απόσταση μεταφράζονται από τους ειδικούς ως σημάδι αδυναμίας. Όλα αυτά αποτελούν άστοχες ερμηνείες των analytics και ως τέτοιες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται. Το αγωνιστικό στυλ μιας ομάδας έχει άμεση σχέση με το υλικό που έχει στα χέρια της και δεν μπορεί να συγκροτείται υπερσυγκυριακά. Οι Houston Rockets πασάρουν και κινούνται λιγότερο από τον καθένα. Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει την μέχρι τώρα πορεία τους;

Στον αθλητισμό - όπως άλλωστε και στην ζωή - δεν υπάρχουν μονόδρομοι. Δεν ωφελεί σε τίποτα να επικεντρωνόμαστε μονάχα στις επιτυχίες του διπλανού μας, ελπίζοντας με αυτό τον τρόπο να κατανοήσουμε την στρατηγική που ακολούθησε. Η διαδικασία αυτή είναι ανάποδη, σαν να ξεκινάμε να διαβάσουμε ένα βιβλίο από το τέλος. Η σωστή μέθοδος είναι να εξετάζουμε τις διάφορες στρατηγικές που μας είναι διαθέσιμες, προσπαθώντας να ανακαλύψουμε ποιες από αυτές συνδέονται σταθερά με την επιτυχία. Ο οργανισμός της Φιλαδέλφεια έχει μπροστά του την μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής του Process, καθώς καλείται να αναπροσαρμόσει ριζικά την αγωνιστική του φιλοσοφία. Ο Embiid πρέπει να πλησιάσει περισσότερο προς το καλάθι, ο Simmons να καταφέρει να σκοράρει με συνέπεια σε καταστάσεις μισού γηπέδου. Κανένας free agent δεν πρόκειται να λύσει το συγκεκριμένο πρόβλημα. Η μπάλα βρίσκεται στα χέρια του Brett Brown και του προπονητικού επιτελείου της ομάδας. Από την δική τους απόδοση θα εξαρτηθούν πολλά. Η ώρα των απαντήσεων είναι τώρα.