Κάπως έτσι μοιάζει να καταστρέφεται και ο πιο ηλιοκεντρικός οργανισμός στο ΝΒΑ τα τελευταία χρόνια. Αφού τα καύσιμα στερεύουν, το άστρο των Rockets καταρρέει λόγω της μεγάλης του βαρύτητας. Η αντίστροφη μέτρηση είχε ξεκινήσει αρκετό καιρό τώρα. Την μη ανανέωση του συμβολαίου του προπονητή Mike D’Antoni, κάτι το οποίο αχνοφαινόταν ότι θα συμβεί καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν¹, ακολούθησε η παραίτηση του Morey². Oι δύο βασικοί πυλώνες του δόγματος “Moreyball”, ή αν θέλετε καλύτερα των αναλυτικών στατιστικών, της ανίσωσης «3>2» και ενός τρόπου παιχνιδιού που θέλει μία ομάδα να επιλέγει τα καλά σουτ (τριών πόντων, ειδικά από γωνίες, καθώς και λέι απς) σε σχέση με τα «κακά» (τα σουτ μέσης απόστασης), βρέθηκαν εκτός. Ίσως είναι και η παραδοχή πως το όραμα του Morey έφτασε σε αδιέξοδο και θα χρειαστεί ο οργανισμός να μπει σε διαδικασία αναδόμησης, εξ ου και οι κινήσεις που έγιναν από τη λήξη της προηγούμενης αγωνιστικής σεζόν και εντεύθεν. Η τάση που θα ακολουθήσει πλέον το Χιούστον θα εξαρτηθεί από τον νέο general manager, τον Rafael Stone.

Oι πρώτες του τοποθετήσεις και τα πρώτα δείγματα του δείχνουν μία κατεύθυνση. ‘’We’re still all-in. Our goal is to win a championship. We’ll do anything we can to get us closer to that goal’’ δήλωσε και πρόσθεσε πως αυτή τη φορά θα κοιτάξουν να αποκτήσουν έναν σέντερ, κίνηση που θα βάλει τέλος στο μόνιμο smallball σχήμα που είχε επιλέξει το προηγούμενο (προπονητικό;) καθεστώς. Ανταλλαγή του Robert Covington, ενός κομβικότατου παίχτη στο άνευ σέντερ σχήμα που ακολούθησαν πέρυσι, και σίγουρα εκ των κορυφαίων 3&D φόργουορντ του πρωταθλήματος για τον Τrevor Ariza και δύο πικς, τo οποίο πακέτο στη συνέχεια πήγε στο Detroit, με σαφές βραχυπρόθεσμο όφελος, τη mid-level exception. Μπορεί το Houston να έχει σκοπό να κυνηγήσει ακόμα το πρωτάθλημα, αλλά η ουσία είναι άλλη και αφορά τους δύο superstars. Το αίτημα του R.Westbrook να ζητήσει ανταλλαγή, καθώς και η τάση του «κεντρικού άστρου», του James Harden, να μεταβεί στο Brooklyn, αρνούμενος μάλιστα επέκταση συμβολαίου που θα τον έκανε τον πρώτο αθλητή στο ΝΒΑ με ετήσιο μισθό $50 εκατ, φαντάζουν ως τα τελευταία στάδια πριν την πλήρη διάλυση.

Sources: After turning down an extension offer to become the first $50M a year player in league history, James Harden’s message to Houston is clear: Get me to Brooklyn. Rockets and Nets have been in contact, but there’s been no meaningful dialogue. https://t.co/qwJOQOxz5U

— Adrian Wojnarowski (@wojespn) November 17, 2020

Τι προσέφερε τα τελευταία χρόνια η συνύπαρξη των Morey-D’Antoni-Harden στο Houston;

Για αρχή να αναφέρουμε πως ο Morey είχε τον ρόλο του general manager στους Rockets από το 2007. Κάνοντας μια αναδρομή στα πεπραγμένα της ομάδας, θα δούμε πως από τη σεζόν 2012/13 και έπειτα, άρχισε μια σταδιακή στροφή στον τρόπο παιχνιδιού της ομάδας, με περισσότερα τρίποντα και σουτ κοντά στη ρακέτα, ενώ χρόνο με τον χρόνο προσέθεταν ή αφαιρούσαν κομμάτια, ώστε να εξελίξουν το "δόγμα" τους ακόμα πιο πολύ.

Aξίζει να σημειωθεί πως το πρώτο πείραμα ήταν η θυγατρική ομάδα των Rockets στη GLeague, οι Rio Grande Vipers³. H στρατηγική που ακολουθήθηκε τη σεζόν 2013/14 ήταν ο πρόδρομος για τι θα ακολουθούσε σε ολόκληρο το ΝΒΑ. Έκαναν πράξη τα analytics τα οποία υπαγόρευαν μόνο σουτ τριών πόντων, βολές ή σουτ κοντά στη ρακέτα και καθόλου σουτ μέσης απόστασης. Aρκεί να δούμε το heat map τους σε σχέση με το αντίστοιχο των ομάδων του ΝΒΑ εκείνη την περίοδο, όπως το βρήκα στο Grantland από τον Κ.Goldsbery.

 Το πλάνο στέφτηκε με επιτυχία, οι Vipers ήταν εξαιρετικοί στο επιθετικό κομμάτι και το σχέδιο έπαιρνε σάρκα και οστά.

Το ορόσημο φυσικά ήταν η απόκτηση του κορυφαίου έκτου παίχτη στο ΝΒΑ εκείνη τη χρονιά, του James Harden, σε μία κίνηση που ομολογουμένως άλλαξε το status quo του οργανισμού. Και όχι μόνο αυτού. Στο πρόσωπο του Harden οι Rockets βρήκαν τον αθλητή που θα κινούσε τα νήματα, έναν εξαιρετικό σκόρερ και δημιουργό, που θα γινόταν αμέσως ο ηγέτης της ομάδας. Ο Morey χαρακτήρισε τον τότε νεοφερμένο ως τον θεμέλιο λίθο, τον παίχτη στον οποίο θα βασιστεί το οικοδόμημα των «Ρουκετών⁴».

Η εκτόξευση όμως, συνέβη το καλοκαίρι του 2016 όταν και υπέγραψαν ως προπονητή τον Mike D’Antoni, ο οποίος αν μη τι άλλο υπήρξε καινοτόμος στην καριέρα του. Σαν να κούμπωσε το τελευταίο κομμάτι του παζλ για τον Morey. Ο D’Antoni ήταν εξάλλου αυτός που μετακίνησε τον Ηarden στη θέση του point guard, δίνοντάς του τη μπαγκέτα της ορχήστρας, κίνηση που τον μετέτρεψε σε έναν εκ των κορυφαίων σκόρερ στην ιστορία του αθλήματος-μεταξύ άλλων, τρεις φορές βγήκε πρώτος σκόρερ στο πρωτάθλημα, μία πρώτος στις ασίστ και άλλη μία πολυτιμότερος. Ήταν άλλωστε η προσέγγιση των Morey-D’Antoni που εκτόξευσε την αξία του παίχτη και τον έκανε «σημαιοφόρο» των analytics, αφού ήταν εξαιρετικός στους δύο βασικούς πυλώνες αυτών: Στα σουτ τριών πόντων και στις ελεύθερες βολές (πρώτος στις συγκεκριμένες κατηγορίες τρεις σερί χρονιές τώρα). To shot location του (δεν έχει την πιο πρόσφατη σεζόν, αλλά σιγά τη διαφορά) δείχνει του λόγου το αληθές.

Με τον Harden μπροστάρη το Houston κάθε σεζόν ήταν σταθερά στις τέσσερις πρώτες θέσεις της δυτικής περιφέρειας-με εξαίρεση τη σεζόν 2015/16- ενώ βρέθηκαν και με το καλύτερο ρεκόρ σε όλο το ΝΒΑ το 2017/18, σεζόν στην οποία έφτασαν έναν λαβωμένο αστράγαλο του Chris Paul και 27 σερί άστοχα τρίποντα μακριά από το να πετάξουν εκτός τελικούς το Golden State και να διεκδικήσουν προνομιακά το πρωτάθλημα. Διόλου άσχημα για έναν οργανισμό, που πλην της διετίας 1994-1995 που κατέκτησαν back2back δαχτυλίδια, δεν έχουν να επιδείξουν πολλές διακρίσεις.

Το δίδυμο general manager-προπονητή προσπάθησε και κατάφερε να καινοτομήσει, εν πολλοίς εκμεταλλευόμενο στο έπακρο τα υλικά που είχε, αλλά και τους σοβαρούς περιορισμούς που έθετε ο ιδιοκτήτης του οργανισμού, Tilman Fertitta, ο οποίος δεν ήθελε επουδενί να πληρώνει φόρο και αναγκαστικά ο Morey έπρεπε κάθε χρόνο να κάνει «μαγικά», όπως έχει γράψει και ο Νίκος, για να μένει κάτω από το tax line. Αυτό έκανε δύσκολο το έργο τους να αποκτήσουν τους παίχτες εκείνους που θα μπορέσουν να προσφέρουν το κάτι παραπάνω, για να επιτύχουν τα σχέδια για πρωτάθλημα.

Η καινοτομία τους δεν σταμάτησε μόνο στα πολλά τρίποντα, τα οποία ήταν σταθερά πάνω από τα μισά σουτ που επιχειρούσαν. Έχοντας ως νέμεση τα προηγούμενα χρόνια τους Warriors και τη «death lineup» τους, στην οποία ως άτυπος σέντερ έπαιζε ο Green, την περασμένη χρονιά έκαναν κάτι που ουδείς είχε τολμήσει έως τη δεδομένη στιγμή. Βλέποντας ότι ο Harden αρέσκεται περισσότερο σε παιχνίδια απομόνωσης και όχι τόσο σε pick n’ roll με τον  Capella, αποφάσισαν να αγωνίζονται χωρίς σέντερ, ανταλλάσσοντάς τον. Τολμηρό αν μη τι άλλο, αλλά πίστεψαν πως με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν να πάρουν και το μέγιστο από τον έτερο σταρ της ομάδας, Russell Westbrook. Χρόνος για να δούμε την εξέλιξη του συγκεκριμένου πειράματος δεν δόθηκε και φτάσαμε στην επόμενη μέρα, η οποία ίσως βρει τον foundational Harden εκτός Texas.

Τα πράγματα πλέον είναι δύσκολα τόσο για τον GM, όσο και για τον νέο προπονητή της ομάδας Stephen Silas o οποίος θα πάρει το βάφτισμα του πυρός στη θέση. Tα προηγούμενα χρόνια ήταν βοηθός στη Charlotte και τα δύο τελευταία στο πλάι του Rick Carlisle στο Dallas, με ό,τι ίσως αυτό συνεπάγεται για την προπονητική του φιλοσοφία.

Τελικά τι θα είναι καλύτερο για τον νέο general manager; Nα ανταλλάξει τον superstar του ή να προσπαθήσει να τον κρατήσει, γνωρίζοντας ότι ναι μεν η αξία του βρίσκεται στο ζενίθ, όμως καθώς τα χρόνια περνάνε,  δύσκολα θα βρεθεί ομάδα να τον αποκτήσει στο μέλλον; Γιατί το πρόβλημα δεν είναι μόνο ο «Μούσιας», αλλά και ο Westbrook με το επίσης δυσβάσταχτο συμβόλαιό του. Ήδη oι πρώτες sources, όπως λένε στο ΝΒΑ, ανέφεραν περί ανταλλαγής του με τον John Wall των Wizards, o oποίος έχει επίσης τεράστιο συμβόλαιο, προέρχεται από πολύμηνη απουσία λόγω σοβαρού τραυματισμού, παρουσιάζει επίσης πρόβλημα στο μακρινό σουτ και φυσικά δεν είναι και καλύτερος από τον Westbrook.

Aυτό που θα πρέπει να κάνουν οι Rockets είναι να πείσουν τον Harden να μείνει άλλη μία χρονιά, καθώς η αλλαγή προπονητή ίσως κάνει καλό και στον ίδιο. Εφόσον φυσικά είναι διατεθειμένος να μπει σε έναν ρόλο όπου θα έχει λιγότερη ώρα τη μπάλα στα χέρια του, να παίζει λιγότερο iso και γενικότερα να υπάρχει περισσότερo passing game στις επιθέσεις. Mοιάζει πιθανό με τον Stephen Silas, αν η θητεία του στους Mavericks τον επηρέασε προπονητικά. Στο Dallas άλλωστε ο Luka Doncic σε αντιστοίχιση με τον Ηarden είχε περισσότερη ώρα τη μπάλα στα χέρια του, όμως η επίθεση των Mavs περιείχε λιγότερο isolation και περισσότερη κίνηση. Υπήρχαν εξάλλου πολλές καταστάσεις που ο Σλοβένος λειτουργούσε και κινούνταν χωρίς τη μπάλα, κάτι που ο μούσιας δεν το έκανε πρακτικά ποτέ. Ο ίδιος όμως, μοιάζει να θέλει να φύγει με σκοπό να διεκδικήσει ένα πρωτάθλημα στο πλάι των Irving, Durant και αν δεν μπορέσουν να τον κρατήσουν, ίσως ήρθε η ώρα να αποχωρήσει και ο οργανισμός να καρπωθεί τα οφέλη μακροπρόθεσμα.

Επιπρόσθετα, αξίζει να αναφερθεί πως στο podcast των Chris Broussard και Rob Parker ειπώθηκε πως ο κύριος λόγος που ζήτησε ανταλλαγή το δίδυμο των Harden-Westbrook είναι η στήριξη που παρείχε ο ιδιοκτήτης των Rockets στην προεκλογική εκστρατεία του απερχόμενου πρόεδρου των Η.Π.Α. κάτι που δυσαρέστησε τους δύο σταρ μεταξύ άλλων (παραπάνω για το συγκεκριμένο θέμα εδώ). 

Γενικώς, το σύστημα των Rockets δείχνει ότι θα καταρρεύσει υπό τη μεγάλη βαρυτική επίδραση του άστρου του. Φαίνεται δε πιθανό, η επόμενη μέρα να μοιάζει με μία μαύρη τρύπα για τον οργανισμό, λόγω και της περσινής ανταλλαγής του Westbrook, όπου υποθήκευσαν το μέλλον τους με τα πολλά draft picks που έδωσαν, κάτι που κάνει δυσοίωνο το μέλλον. Το ντόμινο θα είναι μεγάλο και θα επηρεάσει ολόκληρο το ΝΒΑ, στην περίπτωση φυσικά που ξεκινήσει. Η συνέχεια αναμένεται με αγωνία όπως και η επόμενη μέρα, με ή χωρίς τον Μούσια.

Σημειώσεις

¹ https://www.houstonchronicle.com/sports/rockets/article/Mike-D-Antoni-rejects-Rockets-13907973.php

² https://www.espn.com/nba/story/_/id/30120824/daryl-morey-stepping-houston-rockets-gm-sources-say

³ περισσότερα για τους Vipers: https://grantland.com/the-triangle/trio-grande-valley-daryl-moreys-d-league-plan-to-do-away-with-midrange-shots/

⁴ foundational τον χαρακτήρισε. Εδώ το λινκ https://www.espn.com/nba/story/_/id/8570173/houston-rockets-gm-calls-james-harden-foundational-player