Ο Σφαιρόπουλος είναι φυσικά αδικημένος στην Ελλάδα, τόσο από την κοινή γνώμη, όσο και από την δημόσια γραφή. Εδώ και λίγες μέρες μάθαμε μάλιστα και κάτι καινούριο, ότι πολλοί παίκτες στα αποδυτήρια γκρίνιαζαν για τις τακτικές του. Κυκλοφορούσε ως φήμη, τώρα γράφτηκε κιόλας, απλώς για να θυμηθούμε ότι η πληροφορία είναι ιδιοκτησία εκείνου που την κατέχει, μέχρι η κρίση του να αποφανθεί για το αντίθετο. Η αλήθεια είναι πάντως, πώς το μπάσκετ που έπαιξε επί των (ύστερων) ημερών του ο Ολυμπιακός δεν ήταν ελκυστικό, κάπου κούρασε και τελικά κουράστηκε μαζί με τους Βασίλη Σπανούλη και Γιώργο Πρίντεζη. Η σωματική κατάρρευση των δύο αρχηγών τον καιρό που ανθίζουν τα λουλούδια, έφερε τον αποκλεισμό των ερυθρόλευκων από την Ζαλγκίρις, έναν αποκλεισμό που συνοδεύτηκε από την διαπίστωση ότι πίσω από τους δύο, δεν είχε προετοιμαστεί κανένας να σηκώσει το βάρος.
Θα μπορούσε άραγε να είχε γίνει διαφορετικά; Μάλλον όχι. Οσοι (μαζί και εγώ) πίναμε κρασί στο όνομα της αλλαγής αγωνιστικής κουλτούρας την περσινή σεζόν, ξεχνούσαμε - ή θέλαμε να ξεχάσουμε - μία βασική αρχή: Πως μία ομάδα είναι πρώτα από όλα οι παίχτες της. Εκείνοι την χαρακτηρίζουν και σε εκείνους οφείλει να προσαρμόζεται. Ο Σφαιρόπουλος, σε κάθε μία από τις δυο τελευταίες χρονιές του, προσπάθησε στις αρχές των υποχρεώσεων να παρουσιάσει κάτι διαφορετικό, δοκίμασε κατά καιρούς "εναλλακτικές" στελεχώσεις, μόνο και μόνο για να ακουμπήσει αργότερα στην κλασική συνταγή της άμυνας, του χαμηλού ρυθμού και της επίμονης αξιοποίησης των δύο βασικότερων όπλων του (θα εκπλαγείτε, και το αφήνω σε εσάς να το ψάξετε, όταν διαπιστώσετε πως ο Ολυμπιακός δεν έπαιξε τόσο κεντρικό πικ εν ρολ, όσο νομίζουν όλοι). Η πρότερη θητεία του στον Πανιώνιο, όταν την φυγή των Παππά και Γιάνκοβιτς ακολούθησε η ανάδειξη του Μακόλουμ ως κυρίαρχου επιθετικού πόλου, έτσι κι αλλιώς προϊδέαζε για μία ανάλογη προσέγγιση στο παιχνίδι, όμως κατά την γνώμη μου το καθοριστικό σημείο ήταν άλλο: Ο Ολυμπιακός θα πορευόταν ανάλογα με τις δυνάμεις των δύο καλύτερων παικτών του. Αν εκείνοι μπορούσαν να τρέξουν όπως παλιότερα, θα έτρεχε και ο ίδιος παραπάνω ή αν δεν το έκανε, θα έπαιζε τουλάχιστον με πολύ μεγαλύτερη ενέργεια και θα έβγαζε καλύτερα σουτ. Η φετινή μεγάλη δυσκολία του Ντέιβιντ Μπλατ να ξεφύγει από την αυτή την συνθήκη, όταν υποτίθεται πως πρεσβεύει κάτι τελείως διαφορετικό, θα πρέπει να μας βάζει στις ανάλογες υποψίες.
Αν θα το έλεγα με μία φράση όλο αυτό, εκείνη θα ήταν πως "ο Σφαιρόπουλος δεν απέτυχε στον Ολυμπιακό, αλλά μαζί του ο Ολυμπιακός την τελευταία χρονιά απέτυχε". Η αλλαγή αγωνιστικής κουλτούρας ενός οργανισμού δεν είναι εύκολο πράγμα, ειδικά εάν ο κορμός παραμένει ίδιος και έχει στο παρελθόν φέρει επιτυχίες. Το καλύτερο παράδειγμα στο ΝΒΑ, οι περσινοί Τορόντο Ράπτορς, κατέληξαν πανηγυρικά αποκλεισμένοι από τον ίδιο αντίπαλο, απέλυσαν τον coach of the year και αντάλλαξαν τον καλύτερο παίκτη τους.
Η Μακάμπι ως τωρα
Το εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι φυσικά το εξής: Αν η κουλτούρα δεν αλλάζει εύκολα, τότε τι διάολο πάει να κάνει στη Μακάμπι ο Σφαιρόπουλος; Οι Ισραηλινοί έχουν παράδοση στο up tempo παιχνίδι, στην στελέχωση με Αμερικάνους προσωπικής φάσης και στην ανάδειξη του ατομικού ταλέντου, στοιχεία που στο παρελθόν του Έλληνα κόουτς δεν τα βρίσκουμε ακριβώς σε υπεραφθονία. Σύμφωνα με τα αναλυτικά στατιστικά του Αντρέα Χριστοφόρου για το badbasket για παράδειγμα, πέρυσι έπαιξαν στον υψηλότερο ρυθμό από όλες τις ομάδες και ο Ολυμπιακός στον τέταρτο χαμηλότερο. Πώς θα μπορέσει ο Μπούλετ να ελιχθεί ανάμεσα στην ιστορία, την φετινή στελέχωση και σε μερικά αμείλικτα νούμερα;
Απο όπου και να την πιάσεις, η υπόθεση μυρίζει απότομο φρένο, καμένα λάστιχα και εν τέλει μία (ήπια ασφαλώς) σύγκρουση. Με μία λεπτομέρεια: Σε αντίθεση με τον Ολυμπιακό, η Μακάμπι με την πατροπαράδοτη συνταγή της τα τελευταία χρόνια τα έχει πάει τελείως σκατά. Χάλια. Μηδέν. Δεν υπάρχει Μακάμπι.
Φυσικά, στο ίδιο συμπέρασμα έφτασε κάποια στιγμή και ο Σπαχια και έτσι την φετινή σεζόν οι Ισραηλινοί την ξεκίνησαν διαφορετικά. Τρέχουν ακόμη, όμως πλέον πεντε ομάδες πηγαίνουν πιο γρήγορα από εκείνους, ενώ μόλις τρεις σουτάρουν τρίποντα με μεγαλύτερη συχνότητα (συμπεράσματα απο την ίδια πηγή). Πέρυσι, φανταστείτε, η Μακάμπι είχε μακράν τις λιγότερες προσπάθειες πίσω από τα 6,75, λιγότερες και από την Ζαλγκίρις. Επίσης, η φροντ λάιν έχει γεμίσει με αθλητικότητα, αφήνοντας τους δεινοσαύρους τύπου Παραχούσκι για άλλους. Τέλος, ενώ πέρυσι η Μακάμπι ήταν δέσμια των ορέξεων δύο "ομοιων" γκαρντ, των Τζάκσον και Κόουλ, φέτος έχει χρίσει ξεκάθαρο ηγέτη τον Σκότι Ουίλμπεκιν, δίνοντας του το 27,5% των κατοχών όσο βρίσκεται στο παρκέ, νούμερο εφάμιλλο των μπαρζτωκικών (sic) χρόνων του Βασίλη Σπανούλη. Πού κολλάει το όλο σχέδιο; Βασικά σχεδόν πάντού, καθώς η Μακάμπι δεν διεκδικεί πρωτιές στις στατιστικές κατηγορίες, όμως αν θα έπρεπε να ξεχωρίσουμε κάτι, αυτό θα ήταν τα ποσοστά των αντιπάλων, οι οποίοι έχουν το υψηλότατο 57,9% σε σταθμισμένη ευστοχία (eFg%,δεύτερη από το τέλος). Kοινώς, το σχέδιο σίγουρα κολλάει στην άμυνα.
Τι μπορεί να κάνει ο Σφαιρόπουλος
Για τον συγκεκριμένο τομέα δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να κάνει τη δουλειά, η οποία, παρεμπτιπτόντως, αφορά περισσότερο την μενταλιτέ και την αφοσίωση, παρά την τακτική. Η Μακάμπι έχει υλικό που μπορεί να αμυνθεί σαφώς καλύτερα από ο,τι κάνει μέχρι τώρα. Ο Τάιους π.χ. δεν είναι και ο καλύτερος στις αποφάσεις του στο ανασταλτικό κομμάτι, αλλά τα προσόντα να παίξει στον μέσο χώρο τα έχει. Το ίδιο ισχύει και για τον Μπλακ, που δεν είναι φόβητρο ψηλά, όμως στις αλλαγές και στα πόδια έχει ταχύτητα. Οποιος είδε πώς άλλαξε την ροή του αγώνα με την Μπουντούσνοστ μπορεί να το διαπιστώσει. Χρειάζεται όμως συνέπεια, από όλους. Υπάρχει ο αθλητικός Ο'Μπράιαντ στο 4, ο σούπερ μαχητικός Κολοϊάρο στην ίδια θέση και το εργαλείο που λέγεται Ντιάντρε Κέιν στις θέσεις της περιφέρειας, εκεί όπoυ οι Ουίλμπεκιν-όποιοσακομηερθει θα πρεπει να πειστούν να δώσουν έξτρα προσπάθεια, παρέα με τον Μάντζαρη Ντιμπαρτολομέο. Δεν μοιάζει καθόλου απίθανο, καθώς η Μακάμπι δεν έχει και ιδιαίτερη επιλογή. Από εδώ και πέρα, it is what it is.
Ηδη πάντως, και όπως θα διαπιστώσατε από την παρέλαση των αριθμών λίγο πιο πριν, η φετινή Μακάμπι βρίσκεται εν μέσω μίας προσπάθειας "εξορθολογισμού" του παιχνιδιού της, για την οποία πιθανώς ο Σπάχια να μην ήταν ο κατάλληλος. Στηρίζεται κάμποσο στον πρωταγωνιστή-γκαρντ της και επιχειρεί να μοιράσει τις προσπάθειες σε διάφορες αποστάσεις του γηπέδου. Αν αφήσει στην άκρη τις εξυπνάδες με off ball περιπλοκές και επικεντρωθεί στο σκριν στη μπάλα, τα ενδεχόμενα μοιάζουν πολλά. Το κύριο ζητούμενο, άλλωστε, είναι να βγούνε σωστότερα σουτ από σωστότερες θέσεις. Δείτε παρακάτω.
Ήμουν περίεργος να δω από πού εκτελέστηκαν τα 178 φετινά τρίποντα της Μακάμπι και ο Panagiotis S. το έκανε εικόνα. Απο παντού, εκτός από τις γωνίες. Το άπλωμα του γηπέδου κάθε άλλο παρά ιδεατό είναι για τους Ισραηλινούς, οι οποίοι σουτάρουν με τα καλύτερα ποσοστά από χώρους που οι οι υπόλοιποι συνήθως εκσφενδονίζουν τούβλα (το 50% φανταστείτε, είναι +9% από τον μέσο όρο της διοργάνωσης στην θέση). Η περίεργη αυτή εικόνα δεν είναι τόσο συνεπεια της ασυλίας του Ουίλμπεκιν (43 τριπ. - 23 διπ.), όσο αποτέλεσμα κακών τοποθετήσεων και κακής κυκλοφορίας. Δείτε τώρα το αντίστοιχο περσινό chart του Ολυμπιακού.
Φυσικά πολύ άσχημο σε ποσοστά, καλό όμως σε διασπορά. Το ότι το shot chart του Ολυμπιακού έχει λογική όσον αφορά τα σημεία, οφείλεται στους σουτέρ γύρω από τον Σπανούλη (πρωτίστως) και τους Ρόμπερτς-Στρέλνιεκς δευτερευόντως. Το παιχνίδι του Σφαιρόπουλου είναι ακριβώς αυτό. Χωρίς πολλή κίνηση ή τρέξιμο, αλλά με σωστές τοποθετήσεις και εκμετάλλευση των ατομικών χαρακτηριστικών των παικτών, στους χώρους που προκύπτουν από αυτές.
Το ζητούμενο για την Μακάμπι είναι να συνδυάσει το πρώτο με το δεύτερο. Εχοντας τον έκτο υψηλότερο ρυθμό της διοργάνωσης, οι Ισραηλινοί παρουσιάζουν την τρίτη χειρότερη επίθεση σε αποτελεσματικότητα (105,6 πόντους/100 κατοχές). Τι λέτε, θα τους ωφελούσε άραγε ένας προπονητής που θα έριχνε κάπως το τέμπο και θα έδινε βάση στο σωστό spacing, μετά από απλή πικ εν ρολ επίθεση; Τα υλικά πάντως δεν μοιάζουν παράταιρα για μια τέτοια προσέγγιση. O Oυίλμπεκιν μπορεί να κάνει διάφορα πίσω από τα σκριν με τη μπάλα στα χέρια, ο Κέιν πάει κυρίως σε drive. Γύρω τους υπάρχουν βοηθητικοί οι Ρολ, Κολοϊάρο και Ρέι, που μπαίνει μόλις στον χορό και δυο χρόνια τώρα τα ποσοστά του από απόσταση είναι στο 40%. Δεν είναι ότι ως σύνολο είναι ακριβώς σούπερ, όμως σε σχέση με το να δούλευαν όλοι αυτοί με τα περίεργα off ball κόλπα και την ελευθερία του Σπαχια, η προοπτική δείχνει όσο να ναι καλύτερη. Και σίγουρα, ο Σφαιρόπουλος όλο και κάπου θα παρέμβει στην σύνθεση με καμιά διορθωσούλα (το Eurohoops έκανε εχθές λόγο για τον Οκάρο Ουάιτ), ενώ η λογική λέει πως η φυγή του Σέσιονς θα εξισορροπηθεί με ακόμη μία ποιοτική προσθήκη.
Τι θέλω τελικά να πω; Πως αυτή την στιγμή η Μακάμπι μπορεί να ακουμπήσει στην "κουλτούρα" της μόνο στη θεωρία. Κατά τα λοιπά, έχει ήδη καταρρεύσει αγωνιστικά. Ο ερχομός του Γιάννη Σφαιρόπουλου δεν είναι απαραίτητο πως θα την φέρει στον τρόπο παιχνιδιού του Ολυμπιακού. Επίσης, δεν είναι ντε και καλά σίγουρο ότι ούτε ότι ο ίδιος ο κόουτς θα παρουσιάσει κάτι καινούριο. Στο Γιαντ Ελιάου (ναι, αυτο!) άλλωστε, δεν θα αγωνίζονται οι προηγούμενοι παίκτες που είχε στα χέρια του, αλλά κάποιοι άλλοι. Μπορεί οργανισμός και προπονητής απλώς να βρεθούν στη μέση, σενάριο που με βάση τα παραπάνω δείχνει ωφέλιμο. Για όλους.