Το δείγμα της παρουσίας του πρώην πλέον προπονητή του Περιστερίου, και κορυφαίου για τη διοργάνωση του FIBA Champions League, στον πάγκο της Εθνικής είναι τόσο μικρό που δεν μπορούν να βγουν ασφαλή συμπεράσματα. Δύο αγώνες για τα προκριματικά του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος του 2025 απέναντι στην Τσεχία και την Ολλανδία τον Φεβρουάριο του 2024, δύο νίκες, αλλά με αρκετές αλλαγές προσώπων από το ένα ματς στο άλλο, λόγω ανάγκης για ξεκούραση ορισμένων παιχτών, εξαιτίας των συσσωρευμένων υποχρεώσεων με τις ομάδες τους.
Εξάλλου, η διαχείριση των εθνικών ομάδων είναι τελείως διαφορετική υπόθεση από την αντίστοιχη των συλλόγων, κάτι που είναι αναμενόμενο. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου ώστε να δουλέψει πολύ και να εμπεδωθεί η όλη αγωνιστική φιλοσοφία του. Ορισμένα από τα χαρακτηριστικά που είδαμε στην πρώτη του δουλειά ήταν η μεγάλη έμφαση που έδινε στην πιεστική περιφερειακή άμυνα, ώστε να καθυστερήσει τις αντίπαλες επιθέσεις ή να κλέψει μπάλες και να βρει εύκολα καλάθια. Κάτι που σίγουρα θα είναι η βάση και στην Εθνική ομάδα. Στην επίθεση οι χειριστές έτρεχαν πολλές pick ‘n roll καταστάσεις, ενώ το playbook είχε αρκετά off ball screens για τους πλάγιους σουτέρ. Ακόμα, είτε με το post των forwards είτε με τον center, την πρώτη χρονιά με τον Bilan στην ομάδα, έβρισκαν συνθήκες για σκοράρισμα. Αυτό που ήταν ηλίου φαεινότερο ήταν η εμπιστοσύνη σε δίδυμα περιφερειακών που μπορούσαν να δημιουργήσουν, να απειλήσουν και ιδίως να σούταραν μετά από ντρίμπλα. Κάτι που δεν υπάρχει σε αφθονία στο ελληνικό μπάσκετ δυστυχώς.
Επομένως, ακόμα μοιάζει άγνωστη η εικόνα που θα παρουσιάσει η εθνική ομάδα, καθώς θα χρειαστεί να δούμε την τελική μορφή του ρόστερ της για το προολυμπιακό τουρνουά. Nα σημειώσω εδώ την προεπιλογή των παιχτών που θα συμμετάσχουν στην προετοιμασία της Εθνικής. Αυτοί είναι οι Tόμας Γουόκαπ, Νικ Καλάθης, Μιχάλης Λούντζης, Δημήτρης Μωραΐτης, Κώστας Σλούκας, Γιαννούλης Λαρεντζάκης, Βασίλης Τολιόπουλος, Νεοκλής Αβδάλας, Κώστας Παπανικολάου, Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Παναγιώτης Καλαϊτζάκης, Γιάννης Αντετοκούνμπο, Ντίνος Μήτογλου, Γιάννης Κουζέλογλου, Λευτέρης Μαντζούκας, Νίκος Χουγκάζ, Γιώργος Παπαγιάννης, Κώστας Αντετοκούνμπο, Γιώργος Τανούλης. Οι απουσίες είναι λίγο πολύ γνωστές: ο Θανάσης Αντετοκούνμπο λόγω τραυματισμού, ο Νίκος Ρογκαβόπουλος και ο Ιωάννης Παπαπέτρου λόγω σωματικής καταπόνησης.
Η μεγάλη και ειδοποιός διαφορά με τα προηγούμενα χρόνια είναι μία και σαφέστατα ακούει στο όνομα Γιάννης Αντετοκούνμπο. Ο μεγάλος αυτός σταρ του παγκοσμίου μπάσκετ, καλώς εχόντων των πραγμάτων (γιατί πολλά έχουμε δει τα τελευταία χρόνια), θα ενισχύσει την Ελλάδα στην προσπάθεια να βρεθεί στην τελετή έναρξης της 26ης Ιουλίου που θα πραγματοποιηθεί πάνω σε πλοία στον ποταμό Σηκουάνα στο Παρίσι. Γιατί όχι και παρέλαση στη Disneyland θα προσέθετα εγώ, μαζί με όλους τους παιδικούς ήρωες. Σαφώς και με τον Αντετοκούνμπο στη σύνθεσή της, η εθνική έχει αυξημένες πιθανότητες για να επιτύχει τον σκοπό της. Το άλφα και το ωμέγα λοιπόν θα είναι ο αθλητής των Bucks. Το πώς θα αξιοποιηθεί θα φανεί στη συνέχεια. Σίγουρα πάντως η παρουσία του στην άμυνα, στους πιο μαζεμένους χώρους των τουρνουά FIBA είναι μεγάλο ατού για την εθνική και την πίεση που θέλει ο Βασίλης Σπανούλης να έχει η ομάδα. Η βαρυτική του έλξη άλλωστε είναι τέτοια που θα επηρεάσει τα πάντα στον τρόπο παιχνιδιού. Το ενθαρρυντικό κατ’ εμέ είναι πως στο ρόστερ υπάρχουν δύο παίχτες στη γραμμή των ψηλών που μπορούν να τον βοηθήσουν και επιθετικά. Και αυτοί είναι πρωτίστως ο Γιώργος Παπαγιάννης και δευτερευόντως ο Ντίνος Μήτογλου. Ο πρώτος είναι ο stretch big που θα μπορούσε να δημιουργήσει χώρους για τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, ώστε αυτός να δράσει στο ζωγραφιστό, όπου σίγουρα η αντίπαλη άμυνα δεν θα ήθελε να τον αφήσει ελεύθερο. Να έχει εναν ρόλο α λα Brook Lopez επιθετικά τρόπον τινά. Το ίδιο ίσως μπορεί να συμβαίνει σε περιπτώσεις που επιλέξει ο προπονητής να έχει ταυτόχρονα στο παρκέ τον Αντετοκούνμπο και τον Μήτογλου. Ουκ ολίγες φορές άλλωστε, έστω για μικρά χρονικά διαστήματα, είδαμε τον forward του Παναθηναϊκού να έχει αυτόν τον ρόλο και να κάνει pop out για να τραβήξει εκτός ρακέτας τον αντίπαλο σέντερ. Αυτά τα τουρνουά άλλωστε βρίθουν τέτοιους, όχι τόσο ευκίνητους centers, που αρέσκονται να κατασκηνώνουν στη ρακέτα. Εικάζω επίσης πως θα συμμετέχει σε αρκετά pick ‘n roll ο παίχτης του Milwaukee, είτε ως screener, είτε ως χειριστής.
Νομίζω πάντως πως τα κουκιά είναι μετρημένα όσον αφορά τις θέσεις της τελικής δωδεκάδας. Στην περιφέρεια οι Γουόκαπ, Καλάθης, Λαρεντζάκης, Τολιόπουλος και λογικά Σλούκας. Στους forwards οι Παπανικολάου, Γ. Αντετοκούνμπο, Χαραλαμπόπουλος, Μήτογλου και στους centers οι Παπαγιάννης, Κ. Αντετοκούνμπο. Μένει μια θέση η οποία πιθανολογώ θα πάει στον Καλαϊτζάκη. Οι Λαρεντζάκης και Καλαϊτζάκης θα είναι χρήσιμοι ρολίστες που θα έχουν ξεκάθαρο ρόλο, είτε για ορισμένες άμυνες, είτε με το να απειλήσει με κάποιο σουτ ο πρώτος. O Xαραλαμπόπουλος στο ιταλικό πρωτάθλημα έχει σταθερή παρουσία τα τελευταία έτη, με συμπαθητικά μάλιστα νούμερα, παρότι φέτος δεν σούταρε καλά από το τρίποντο. Τέλος, ο Κώστας Αντετοκούνμπο θα προσφέρει μια διαφορετική διάσταση στη θέση του σέντερ πίσω από τον Παπαγιάννη. Όσον αφορά τον Κώστα Σλούκα, κάτι ορισμένες δηλώσεις του, τόσο μετά την κατάκτηση του Final-4, όσο και μετά την αντίστοιχη του εγχώριου πρωταθλήματος, με αναφορές σε παίχτες που αγωνίζονται στον Ολυμπιακό και στην εθνική, για κόντρες με αυτούς στους τελικούς -ειδικά με τον Γουόκαπ και τις αντιδράσεις του Τεξανού στον διαπληκτισμό με τον Canaan- και κάποια προβλήματα τραυματισμών που ανέφεραν ορισμένα sites βάζουν ένα ερωτηματικό προς το παρόν για την παρουσία του. Δεν είναι κάτι φυσικά που δεν έχουμε ξαναδεί, όπως για παράδειγμα κατά τη θητεία του Παναγιώτη Γιαννάκη στον πάγκο της ομάδας, ή όταν οι πρόεδροι του Ολυμπιακού είχαν αρνηθεί τη συμμετοχή των διεθνών στην Εθνική. Μακάρι φυσικά να αγωνιστεί κανονικά, καθώς η φόρμα στην οποία βρέθηκε τους τελευταίους μήνες ήταν εξαιρετική, η εμπειρία του αδιαμφισβήτητη, και προφανώς είναι και ο καλύτερος περιφερειακός άρα απαραίτητος στην προσπάθεια για πρόκριση στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πόσο δε μάλλον, όταν τα χαρακτηριστικά του όπως το σουτ μετά από ντρίμπλα μεταξύ άλλων δεν υπάρχουν σε αφθονία στο συγκεκριμένο ρόστερ. Ο Σλούκας περικλείει όλα τα χαρακτηριστικά ενός κυρίαρχου guard, στον οποίο έχει βασιστεί η έως τώρα φιλοσοφία του προπονητή Σπανούλη. Φυσικά, η παρουσία του θα απογείωνε τις συνεργασίες μεταξύ αυτού και του Αντετοκούνμπο. Με την απουσία κιόλας του Ρογκαβόπουλου, έτερος παίχτης που να μπορεί να κινηθεί πίσω από τα σκριν χωρίς την μπάλα και να σουτάρει με το που πάρει την πάσα, μόνο ο Τολιόπουλος είναι. O oποίος ίσως αποτελέσει τον παίχτη-κλειδί που θα έρχεται από τον πάγκο και να δίνει σκορ. Φυσικά, είναι διαφορετικό το πλαίσιο και η χρήση που είχε στον Άρη σε σχέση με την Εθνική. Θα χρειαστεί να είναι πιο αποδοτικός με μικρότερο ρόλο. Τα περιφερειακά δίδυμα που ήταν τόσο σημαντικά στην παρουσία του Σπανούλη στο Περιστέρι, εδώ έχουν συγκεκριμένες δυνατότητες και αδυναμίες. Οι δύο είναι ασυνεπείς όσον αφορά το μακρινό σουτ και δεν βοηθάνε στο spacing.
Μοιάζει αναμενόμενο λοιπόν το σημείο αναφοράς της ομάδας να είναι η άμυνα. Είναι άλλωστε και ένας τρόπος να μπορέσει να υπερκεράσει τις όποιες αδυναμίες μπορεί να υπάρξουν στο επιθετικό σκέλος. Οι Γουόκαπ, Καλάθης στην περιφέρεια -εικάζω δεν θα συνυπάρχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα- μαζί με τους Παπανικολάου και Γ. Αντετοκούνμπο φαντάζει ως η αρχική επιλογή μιας στιβαρής αμυντικής βάσης, οι παίκτες που θα πιέζουν με μανία τους αντιπάλους ώστε να κλέψουν μπάλες, να μικρύνουν του χώρους του γηπέδου, να χαλάσουν τις επιθέσεις. Πίεση, τρέξιμο στο ανοιχτό γήπεδο και προσπάθεια για πρωτεύοντα ή δευτερεύοντα αιφνιδιασμό θα είναι λογικά ο κανόνας για την ομάδα. Μία πεντάδα που θα έχει την παραπάνω τετράδα συν τον Μήτογλου, αμυντικά θα είναι σαν ένα δάσος που κρύβει τη θέα του καλαθιού. Ειδικά η άμυνα πάνω στην μπάλα, σε καταστάσεις pick ‘n roll θα είναι το δυνατό στοιχείο. Τα χαρακτηριστικά των παιχτών πάντως δίνουν την επιλογή σε διάφορες επιλογές στο προπονητικό επιτελείο στον τρόπο που μπορούν να αμυνθούν. Άσχετα, αν επιθετικά θα έχει τεράστιο ζήτημα. Θα χρειαστεί πάντως να περιμένουμε τα φιλικά παιχνίδια για να έχουμε μία πιο σαφή εικόνα για τον τρόπο λειτουργίας της ομάδας. Και φυσικά το αν θα αγωνιστεί σε αυτά ο Γιάννης, καθώς οι κανονισμοί ΝΒΑ-FIBA αναφέρουν πως ο εκάστοτε παίχτης μπορεί να συμμετάσχει στην περίοδο προετοιμασίας της εθνικής ομάδας για 28 ημέρες πριν τα μεγάλα τουρνουά της FIBA και 14 πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Εξ ου και οι ατομικές προπονήσεις που ακολουθεί ο παίχτης το τελευταίο διάστημα.
Τώρα όσον αφορά τους αντιπάλους, το βασικό ζητούμενο για αρχή είναι ποιοι παίχτες θα παρουσιαστούν στο προολυμπιακό τουρνουά. Για τη Δομινικανή Δημοκρατία, ο Karl-Anthony Towns μέχρι την ώρα που γράφτηκε το παρόν κείμενο δεν είχε αποφασίσει για τη συμμετοχή του. Άγνωστο επίσης είναι και το αν θα αγωνιστεί ο Al Horford, πρωταθλητής πια του ΝΒΑ με τους Celtics. Αυτοί αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της νησιωτικής χώρας της Καραϊβικής, η οποία “μοιράζεται” το νησί με την Αϊτή. Οι Αιγύπτιοι πάντως δεν αναμένεται να δυσκολέψουν την Ελλάδα. Το μεγάλο ερωτηματικό του τουρνουά είναι η παρουσία ή όχι του Luka Doncic. Μετά από μια επίπονη σεζόν στην οποία οι Mavericks έφτασαν μέχρι τους Τελικούς, ο Σλοβένος ίσως χρειαστεί να ξεκουράσει το κορμί του, καθώς κατά τη διάρκεια των Playoffs αντιμετώπιζε πρόβλημα στο γόνατό του και υπήρχαν στιγμές που φαινόταν ότι δεν πάταγε απόλυτα καλά στους αγώνες. Οι Κροάτες θα έχουν σαν απουσία τον Bogdan Bogdanovic, επομένως όλα μοιάζουν αυτή την στιγμή ανοιχτά.
Γενικότερα, η παρουσία του Γιάννη Αντετοκούνμπο, η διοργάνωση του τουρνουά στη χώρα μας, είναι λόγοι για να είμαστε αισιόδοξοι για την παρουσία της Εθνικής ομάδας στο Παρίσι. Βέβαια, η προϊστορία έχει δείξει πως τα προολυμπιακά ήταν γεμάτα ανυπέρβλητα εμπόδια. Εδώ και αρκετά χρόνια η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να κάνει μία μεγάλη επιτυχία σε κάποια διοργάνωση. Επομένως, προσωπικά είμαι πάντα επιφυλακτικός. Μακάρι, να είναι αυτή η αρχή και το ταξίδι στην μπασκετική Ιθάκη να στεφτεί με επιτυχία.