Ο αφορισμός μου εδράζεται σε όσα αφήνουν να εννοηθούν, αλλά και όσα ευθέως εκφράζουν, οι επίσημοι εκπρόσωποι της Ευρωλίγκα γύρω από τον μελλοντικό χάρτη των συμμετοχών.
Aς ξεκινήσουμε με μία συνέντευξη του εκτελεστικού διευθυντή του συνεταιρισμού, Παούλιους Μοτιεγιούνας. Την έδωσε στις 10 Ιανουαρίου στο Basketnews και σε αυτήν επικυρώνει επί της ουσίας την απόφαση των clubs να υποδεχτούν πολύ σύντομα μία ομάδα από το Ντουμπάι στους κόλπους τους, απόφαση που ψήφισαν 'σχεδόν καθολικά' στις 27 Νοεμβρίου. Τότε δεν είχε ακριβώς καθοριστεί ο χρονικός ορίζοντας, αλλά από τα λεγόμενα του Μοτιεγιούνας φαίνεται πως το μοτό είναι το "sooner than later", με ισχυρή πιθανότητα η νέα ομάδα να ενταχθεί στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση από την επόμενη κιόλας σεζόν, 2024-25. Όταν λέω ισχυρή, εννοώ το 50-50, το ποσοστό δηλαδή που ανέφερε ο CEO.
Με μία πρώτη ανάγνωση, είναι απορίας άξιο πώς μία τέτοια είσοδος θα βοηθήσει ακριβώς την Ευρωλίγκα. Το Ντουμπάι δεν έχει την παραμικρή μπασκετική παράδοση και η άποψη πως ξαφνικά θα αυξηθεί το ενδιαφέρον ενός νέου, μεγάλου πληθυσμού (των Αράβων) για το τουρνουά, φέρνοντας τηλεοπτικά συμβόλαια, διαφημίσεις και γενικώς έσοδα, ακούγεται σαν παραισθησιακό παραλήρημα. Δεν ονομάζονται όλα τα αθλήματα "ποδόσφαιρο" και εδώ μιλάμε για ένα Εμιράτο που κάθε άλλο παρά αποτελεί εκπρόσωπο του Αραβικού κόσμου. 15% είναι ντόπιοι, 75% είναι άνδρες. Θεωρούμε σοβαρά, πώς μία ομάδα από αυτό το υβριδικό κατασκεύσμα εθνικοτήτων και θρησκειών, θα ανοίξει μία αγορά και θα αυξήσει τη δημοφιλία του ... ευρωπαϊκού μπάσκετ, όταν μάλιστα στη Μέση Ανατολή οι αγώνες μεταδίδονται μόνο από το Starzplay, δηλαδή μία υπηρεσία streaming; Πού θα βρεθούν επίσης φίλαθλοι, να γεμίσουν ένα μεγάλο γήπεδο με πολυχρωμία και συνθήματα, όπως συμβαίνει κατά κόρον στα κλειστά ανά την Ευρώπη; Σαν κάτι άλλο να συμβαίνει...
Δεν αποτελεί δύσκολο εγχείρημα να κατανοήσουμε τι. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ/συνέντευξη στο Basketnews, οι Άραβες του Ντουμπάι θα μπουν υπό την προϋπόθεση πως θα καταβάλλουν επί πέντε χρόνια από ένα εκατομμύριο σε κάθε ομάδα από τις 13, που κρατούν στα χέρια τους τα μόνιμα συμβόλαια της Ευρωλίγκα. Με απλά λόγια, ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός για παράδειγμα, θα βάλουν στα ταμεία τους πέντε εκατομμύρια την επόμενη πενταετία. Δεν θα σωθούν με το συγκεκριμένο ποσό, ούτε θα υπογράψουν τον Κάρι, αλλά για "φακελάκι" τα χρήματα είναι ό,τι πρέπει, όπως είναι και ό,τι χρειάζεται για ένα αρχικό άνοιγμα της πόρτας, κατ'αναλογία του ποδοσφαιρικού σκηνικού των αραβικών "επενδύσεων" - enter sportwashing.
Αν τα παραπάνω φαίνονται εν μέρει (μόνο) λογικά, η παράνοια ξεκινά ευθύς αμέσως: Ο Μοτιεγιούνας διακυρρήτει πως η ένταξη του Εμιράτου στην παρέα θα πρέπει να γίνει με όρους οικονομικής βιωσιμότητας, ώστε να αποφευχθεί το overspending των ιδιοκτητών! Ναι, καλά διαβάσατε. Την ίδια στιγμή, πάλι με πρόσχημα τη βιωσιμότητα, αρνείται να παρέχει εγγυήσεις συμμετοχής για τις δύο σερβικές ομάδες, Παρτίζαν και Ερυθρό Αστέρα ("δεν μπορούμε να τους ευχαριστήσουμε όλους"), οι οποίες γεμίζουν κάθε εβδομάδα τα γήπεδα τους με 20,000 κόσμο και στο άκουσμα του ονόματος τους - ειδικά της Παρτίζαν - τα εισιτήρια σε άλλες έδρες εξαντλούνται. Να θυμίσω εδώ πως με wild card αγωνίζεται επίσης κοτζάμ Μπολόνια, που είναι δεδομένο ότι τσεκάρει περίπου τα ίδια κουτάκια με τους Σέρβους και μαζί τους είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση τρομερά αξιόλογων παικτών στις τάξεις του πρωταθλήματος. Επιπρόσθετα, και εδώ αξίζει ένα ακόμη θαυμαστικό, είναι δεδομένο πως η Σερβική αγορά δεν έχει προσφέρει τίποτε λιγότερο από ό,τι η γαλλική ή γερμανική. Δεν το λέω εγώ, το "μαρτύρησε" πρόσφατα ο Γκόραν Σάσιτς, Σέρβος πρόεδρος της Συμβουλίου Προπονητών της Ευρωλίγκα (EHCB), οργανισμού που αποτελεί βραχίονα του συνεταιρισμού.
"Γνωρίζετε πόσα έχει κερδίσει η Ευρωλίγκα από τηλεοπτικά συμβόλαια στη Γερμανία τα τελευταία δέκα χρόνια; Μηδέν ευρώ. Μπήκαμε στη γαλλική αγορά και η κατάσταση ήταν ακόμη χειρότερη. Ο οργανισμός (σ.σ. η Ευρωλίγκα) έπρεπε να πληρώσει επιπλέον, για να μεταδίδονται τα ματς εκεί. Και μιλάμε για εκατομμύρια ευρώ".
Απορώ ειλικρινά πώς ο Σάσιτς είναι ακόμη στη θέση του, αλλά υποψιάζομαι πως όσα του ξέφυγαν ήταν για καλό σκοπό (sic). Βλέπετε, τις συγκεκριμένες δηλώσεις τις έκανε σε επίσκεψή του στην Αγία Πετρούπολη, από όπου υποστήριξε ευθέως την επιστροφή των ρωσικών ομάδων! Ούτε εκείνες γεμίζουν τα γήπεδα, ούτε φυσικά χρηματοδοτούνται από λαϊκή βάση, αλλά προφανώς οι Ρώσοι ολιγάρχες λείπουν από την Ευρωλίγκα, η οποία πρακτικά περιμένει σήμα από την UEFA. Ναι, το παραδέχτηκε και αυτό ο πρόεδρος των Συμβουλίου των Προπονητών, ο οποίος στη συνέχεια μίλησε και για - τι άλλο - το Ντουμπάι.
"Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά παιχνίδια ποδοσφαίρου των μεγάλων κλαμπ διεξάγονται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στη Σαουδική Αραβία, στο Κατάρ [...]. Πιστεύουν ότι είναι μία καλή ευκαιρία για όλους. Και δεδομένου ότι το ποδόσφαιρο αποφέρει πολύ υψηλότερα είσοδα, το μόνο λογικό είναι το μπάσκετ να ακολουθήσει. Υπογράφω και με τα δύο μου χέρια για το Ντουμπάι. Φυσικά, θα ήμουν χαρούμενος εάν συνέβαινε ήδη από την επόμενη χρονιά, αλλά δεν θα έρθει και το τέλος του κόσμου αν συμβεί σε δύο χρόνια".
Αν μπερδευτήκατε, να τα ξεμπλέξουμε σε μία παράγραφο. Οι ομάδες της Ευρωλίγκα ψήφισαν θετικά για ένταξη ομάδας από το Ντουμπάι (στις 27 Νοεμβρίου). Ο CEO της Ευρωλίγκα ήταν θετικός στο να συμβεί ήδη από τη νέα σεζόν ("50-50"), χωρίς όμως να μπορεί να εγγυηθεί τη μακροημέρευση των σερβικών ομάδων στο τουρνουά. Ο Σέρβος πρόεδρος του Συμβουλίου Προπονητών, όμως, αντέτεινε πως οι συμπατριώτες πρέπει να παραμείνουν, αποκάλυψε ότι η Ευρωλίγκα δεν κερδίζει τίποτα από Γαλλία και Γερμανία και πρότεινε την επιστροφή των Ρώσων, υπερθεματίζοντας με τη σειρά του την είσοδο των Αράβων, που φυσικά πληθυσμιακά είναι Άραβες κατά 15%.
Το όλο παζλ εμένα μου δείχνει ότι ο συνεταιρισμός ψάχνει βασικά μερικούς ακόμη ανθρώπους (τέσσερις; πέντε;) να βάλουν λεφτά. Ας πάρουμε ως παράδειγμα τον Ρώσο δισεκατομμυριούχο Αλεξέι Φεντόριτσεφ, που κατέχει εδώ και εναμιση χρόνο το πλειοψηφικό πακέτο της Μονακό, μιας ομάδας που την παρακολουθούν όσοι χωρούν και στο Ιβανώφειο. Παρότι η Μονακό υποτίθεται πως θα ανανέωνε μία θέση στην Ευρωλίγκα μέσω της πρόκρισης της στα playoffs, πέρυσι για κάποιο λόγο επικύρωσε πρόωρα τη συμμετοχή της, λαμβάνοντας εγγυήσεις για τη φετινή σεζόν ήδη από τον Ιανουάριο του '23, ανεξαρτήτως αποτελεσμάτων. Έτσι ανέφερε τουλάχιστον δημοσίευμα της Εκίπ, σε απόλυτη συνάφεια με κάποιες προαναγγελίες του προέδρου των Μονεγάσκων, Ολέξι Γεφίμοφ, τρεις μήνες πριν, το φθινόπωρο του '22. Ο Γεφίμοφ είχε πει τότε πως στόχος της Μονακό ήταν να γίνει μέτοχος της Ευρωλίγκα (άρα να έχει μόνιμη συμμετοχή στο κυρίως τουρνουά) και πως προς το παρόν είχε ήδη "σχεδόν εξασφαλίσει wild card για τα επόμενα χρόνια". Α, μην το ξεχάσω: ο Φεντόριτσεφ έχει επιχειρήσει να αγοράσει και την έδρα-κομψοτέχνημα της Βιλερμπάν, LDLC Arena, ως μέλος ενός εταιρικού γκρουπ. Σαν να λέμε δηλαδή ότι οι Αγγελόπουλοι θα εκμεταλλεύονταν ένα γήπεδο του Παναθηναϊκού (που οκ, δεν υπάρχει τέτοιο και που επίσης οκ, δεν θα το επιχειρούσαν).
Aν η Ευρωλίγκα ενδιαφερόταν πράγματι για τους αραβικούς πληθυσμούς, εξάλλου, ίσως να είχε με κάποιο τρόπο υποδείξει στη Μακάμπι την πρόσφατη, μιντιακή απρέπεια της στο X. H "ομάδα του λαού" μετέτρεψε σε περήφανη ανάρτηση την φωτογραφία ενός Ισραηλινού στρατιώτη από τα χαλάσματα της Γάζας (;), ο οποίος πόζαρε με κασκόλ της ανάμεσα σε ισοπεδωμένα κτίρια.
"מכבי שלנו! בהצלחה במשחק הערב. אוהבים ותומכים, גדס"ר צנחנים 55, חאן יונס ??" .
— Maccabi Tel Aviv BC ?????? (@MaccabiTLVBC) January 12, 2024
תודה גיבורים ? pic.twitter.com/hwPjpSk0Mw
Προφανώς, η γενοκτονία που συντελείται στην Παλαιστίνη αφήνει τις 13 μετόχους παγερά αδιάφορες. Ή μάλλον σωστότερα, τις αφήνει εκεί που ανήκουν, δηλαδή στη Δύση, όπου το Ισλάμ είναι απολύτως καλοδεχούμενο, με την προϋπόθεση ότι φέρνει επενδυτικά κεφάλαια. Τα περί ουσιαστικής διείσδυσης στην αραβική αγορά, μέσω ενός boom δημοφιλίας, δεν μπορούμε παρά να τα αγνοήσουμε παραδειγματικά.
Το πρόβλημα, βέβαια, εδράζεται σε άλλα μέρη: Πρώτα από όλα εκεί που υπέδειξε ο μαρτυριάρης Σέρβος του Συμβουλίου Προπονητων: Στις δυτικές ευρωπαϊκές αγορές, οι οποίες από ό,τι φαίνεται δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα. Παρόλα αυτά, τόσο η Γερμανία, όσο και η Γαλλία, έχουν πολύ αξιόλογα πρωταθλήματα (ειδικά η πρώτη) και δομές παραγωγής παικτών, που εγγυώνται ένα μίνιμουμ ενδιαφέρον για το μπάσκετ. Το λογικό θα ήταν η Ευρωλίγκα να επιμείνει τόσο σε αυτές, όσο και στη Βρετανία, προκειμένου να αυξήσει το ενδιαφέρον και παράλληλα να ανοίξει την πόρτα σε συλλόγους με μεγάλη παράδοση, που παρόλα αυτά μένουν διαρκώς εκτός νυμφώνος. Δεν υποστηρίζω μία άνευ όρων συμμετοχή εννοείται, βασισμένη απλά στην κληρονομιά και τον κόσμο, υποστηρίζω μία διεύρυνση των υποψηφιοτήτων για συμμετοχή στην κορυφαία διοργάνωση. Αν οι 13 επιθυμούν να συμμετέχουν μονίμως, τότε ας δεχτούν να παίζουν και στο Eurocup, εφόσον τα αποτελέσματά τους είναι μέτρια, χωρίς να απωλέσουν τα όποια οικονομικά προνόμια απορρέουν από την ακριβοθώρητη κοινοπραξία με την IMG. Αν θέλουν, θα βρουν τον τρόπο.
Από την άλλη, η κοινοπραξία δεν πηγαίνει πολύ καλά, σύμφωνα με καλοκαιρινό ρεπορτάζ του Sports Business, που έφερε στο ευρύ φως το Basketnews. Όπως σημειώνεται, τα clubs θα καρπωθούν μόλις 40 εκατομμύρια για τη σεζόν 2023-24, ποσό που λογικά δεν έχει αλλάξει δραματικά, μετά την πρόσφατη συμφωνία για ανανέωση του τηλεοπτικού συμβολαίου των Βαλκανικών χωρών (με τη Νova και το SportKlub). Στο σάιτ της IMG δεν αναφέρονται ποσά, αλλά φαίνεται πως τουλάχιστον τα Βαλκάνια κάτι αποδίδουν, κι ας αρνείται ακόμη ο συνεταιρισμός να μονιμοποιήσει τις εκπροσώπους της Σερβίας. Στα οργανωτικά δε, ο Μοτιεγιούνας ανέλαβε αντί του Γκλίκμαν το καλοκαίρι, αφού πρώτα είχε ήδη δηλώσει ο ίδιος ότι πέρυσι υπήρχε το "απόλυτο χάος μεταξύ των συλλόγων και του μανατζμεντ".
Να λοιπόν γιατί όλοι συμφωνούν για το Ντουμπάι, ανεξαρτήτως του πόσα ανθρώπινα ή εργασιακά δικαιώματα έχουν παραβιαστεί (και) εκεί, μαζί και στα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ως σύνολο. Το άνοιγμα των αγορών, ας το επαναλάβω για ακόμη μια φορά, κατά τη γνώμη μου αποτελεί πρόσχημα. Χρειάζονται χρήματα.
Υ.Γ. Τώρα, για κάτι περίεργα που ακούστηκαν πρόσφατα περί salary cup και εφαρμογή trades, μέσα σε ένα τόσο θολό οικονομικό τοπίο, ουδέν σχόλιο.
Y.Γ.1. Μα καλά, ποιοι είναι οι Sandstorm Shooters;
