Κάπως δύσβατο το πρώτο κομμάτι του δρόμου, δεν συμφωνείτε; Και μπορεί να λέμε ότι στην αρχή της σεζόν οι γκέλες επιτρέπονται και ότι οι ομάδες δεν γίνεται να πιάσουν την καλύτερη τους απόδοση, όμως τα αποτελέσματα μετράνε εξίσου με εκείνα των τελευταίων αγωνιστικών. Επίσης, οι ισορροπίες στην Ευρωλίγκα κάθε χρόνο μοιάζουν και πιο οριακές. Θυμίζω πως πέρυσι η πρωταθλήτρια Ευρώπης, Εφές, δεν πέρασε καν στα πλέι οφ, παρότι είχε τη συνέχεια, τη χημεία και την ενίσχυση (Κλάιμπερν). Το κάκιστο ξεκίνημα της τής κόστισε.
Η αρχή της σεζόν βρίσκει τον Ολυμπιακό κάμποσο διαφορετικό. Πολλά πρόσωπα του ρόστερ παραμένουν ίδια, ίδιος παραμένει και ο προπονητής, παρόλα αυτά οι αλλαγές έχουν συμβεί σε καίρια πόστα και σχεδόν σίγουρα θα επηρεάσουν τον τρόπο παιχνιδιού. Ο Μπαρτζώκας δεν μπορεί να πάρει το περυσινό σύστημα, να το ανοίξει σαν μια τεράστια ομπρέλα και να χωρέσει τους πάντες από κάτω, με τη σιγουριά ότι δεν θα βραχεί κανείς. Αν το επιχειρήσει, θα γίνουν μούσκεμα όλοι και πιστεύω ότι είναι τρομερά έξυπνος για κάτι τέτοιο. Αντίθετα, οι ερυθρόλευκοι θα επιχειρήσουν να παίξουν αλλιώς, όπου "αλλιώς" βάλτε ίδιες αρχές, μα διαφορετικές κατευθύνσεις. Ας ξεδιαλύνουμε την ασάφεια.
Ίδιες αρχές σημαίνει πως κανείς δεν θα μπαίνει πάνω από το σύνολο (γκουχ, γκουχ). Ακόμη, σημαίνει πως η άμυνα θα είναι σφιχτή και πιθανώς σφιχτότερη από ποτέ γύρω από τη στεφάνη - αλλιώς, τι να τα κάνεις δύο "θηρία" στη θέση 5. Τέλος, η επίθεση θα είναι διαμοιραστική, με ευκαιρίες για όλους και όσο το δυνατον περισσότερη κίνηση. Δεν θα δούμε τον Ολυμπιακό να στηρίζεται στο iso, δεν θα τον δούμε να επιλέγει το κλασικό πικ εν ρολ ως πρώτη λύση (άξονας, ακροβολισμένοι σουτέρ), δεν θα παρατηρήσουμε σοφιστικέ συστήματα να παίζουν με τη λήξη του χρόνου επίθεσης. Αντίθετα, μέσα από βασικές, αρχικές δράσεις, θα αναπτυχθεί και πάλι η αγαπημένη read and react επίθεση, απλούστατη και όμορφη στο μάτι, αλλά ταυτόχρονα δύσκολη σε ό,τι αφορά τη δέσμευση του συνόλου των παικτών στις επιταγές της. Η μπάλα και τα πόδια δεν κολλάνε ποτέ σε ένα σημείο.
Η θέση 4 και η επιρροή της
Από εδώ και έπειτα, ξεκινούν τα ερωτηματικά. Ο Ολυμπιακός δεν αντικατέστησε ευθέως τους Σλούκα και Βεζένκοφ, δηλαδή τους πιο επιδραστικούς παίκτες της περσινής σεζόν. Σωστά άφησε τον πρώτο να φύγει και δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για τον δεύτερο, όπως δεν γινόταν να βρει (πλην Μίροτιτς) ισάξιο αντικαταστάτη του. Στις θέσεις των δύο ήρθαν ο ολοκληρωμένος Γκος και ο πολύπλευρος Σίκμα, παρόλα αυτά ο μεν θα δοκιμαστεί για πρώτη φορά σε ρόλο πρωταγωνιστή και ο δεύτερος δεν σουτάρει τρίποντα. Aς μείνουμε λίγο σε αυτόν, διότι η θέση 4 είναι ενδεικτική του μπάσκετ που θέλει να παίξει ένας προπονητής, περισσότερο από κάθε άλλη θέση.
Ο Σίκμα, όταν σουτάρει, γενικά τα βάζει, όμως δεν σουτάρει. Εκείνο στο οποίο διακρίνεται, είναι ως γνωστόν η αντίληψη του για τις θέσεις των άλλων και για την κίνηση εν γένει, αποτελώντας τον καλύτερο ψηλό πασέρ των ευρωπαϊκών γηπέδων - και δεν υπερβάλλω καθόλου σε αυτό.
Με τον Σίκμα στην σύνθεση, οι ερυθρόλευκοι θα πρέπει να κινούνται ακόμη περισσότερο χωρίς τη μπάλα, προκειμένου να εκμεταλλευτούν τις ικανότητες του στο μοίρασμα του παιχνιδιού. Πολλές επιθέσεις θα ακουμπάνε στα χέρια του ως σημείο εκκίνησης, αλλιώς δεν θα έχει και κανένα νόημα η απόκτηση του. Δεδομένου μάλιστα πως θα αγωνίζεται διαρκώς στο πλάι ενός πανύψηλου σέντερ, αντιλαμβάνεστε πως η δημιουργία χώρων θα αποτελεί πρόκληση, ειδικά μέχρι η ομάδα να βρει ακριβώς τις συνθέσεις και τα πατήματά της. Ο Σίκμα είναι stretch, αλλά δεν είναι shooting, όπως ήταν ο Βεζένκοφ. Ούτε τα πόδια έχει να τρυπώνει πίσω από τα κενά της άμυνας στη base line, ούτε τη σπιρτάδα να αφήνει πίσω του μισό μέτρο τον αμυντικό στα close out.
Άρα; Άρα ίσως high-low, ίσως περισσότερα post ups ως αρχικές δράσεις και φυσικά πολύ περισσότερος Πίτερς. Η θέση 4 του Ολυμπιακού φέτος θα έχει δύο ισάξιους κατόχους, ώστε να μπορεί η ομάδα να παίζει κάμποσα λεπτά και με πιο "κλασικό" spacing.
Το αίνιγμα του τριπόντου
Αν μάλιστα επιβεβαιωθούν τα όσα έχουμε δει εώς τώρα στα ελάχιστα φιλικά, τότε η αρχική πεντάδα θα έχει τις ίδιες στοχεύσεις με την περσινή, με δύο εξαιρετικούς σουτέρ στα πρόσωπα των Πίτερς και Κανααν, ενώ στη συνέχεια το rotation θα βρίσκει μακρινό σουτ κυρίως μέσα από τις συνεργασίες και το staggering, δηλαδή την έξυπνη διαδοχή των πιο απειλητικών παικτών σε συγκεκριμένα σημεία του αγώνα. Διότι ούτε ο Μπραζντέικις, ούτε ο Λαρεντζάκης, ούτε ο Μακίσικ και φυσικά ούτε ο Γουόκαπ και οι σέντερ, αποτελούν σταθερά αξιόπιστες απειλές μεγάλου βεληνεκούς.
Πρόκειται άλλωστε (στα χαρτιά) για τη βασική διαφορά του "πέρυσι" με το "φέτος". Την περασμένη σεζόν ο Ολυμπιακός αγωνιζόταν διαρκώς με ένα shooting four στη σύνθεση (ο Πίτερς είχε 41% στα τρίποντα παρακαλώ), διαθέτοντας ακόμη τον αδίστακτο, αν και κάπως streaky, Σλούκα και τον Κανααν. Τώρα το κοντέρ γράφει -1, κάτι που μπορεί να δείχνει μικρό, αλλά δεν είναι καθόλου. Από την άλλη, αν όλοι προσυγράψουν με δυο χέρια το πλάνο του προπονητή και το ακολουθήσουν μέχρι κεραίας, τότε τα ποσοστά τους ενδέχεται να βελτιωθούν, πάνω από τους περσινούς μέσους όρους τους.
Aκόμη κι έτσι, βέβαια, δεν είναι μόνο θέμα ποσοστών. Υπάρχει, τουλάχιστον εδώ που βρισκόμαστε τώρα, ένα "ποσοτικό" ζήτημα. Εκτός του Σίκμα, που ως τώρα στην καριέρα του σούταρε με μικρή συχνότητα πίσω από τα 6,75, τόσο ο Γκος, όσο και ο Μπραζντέικις, προτιμούν εξίσου να πλησιάζουν ή και να περνούν τα όρια της ρακέτας. Λίγες προσπάθειες για τρίποντο ο ένας, κάπως περισσότερες ο άλλος με μέτρια ποσοστά (32% πέρυσι). Και μπορεί ο Αμερικάνος να καλείται περισσότερο να κατευθύνει, παρά να εκτελέσει, αλλά το μίξερ που τον περιλαμβάνει βγάζει ένα ξεκάθαρο, παρότι πρώιμο, συμπέρασμα: ο Ολυμπιακός θα είναι δύσκολο να διατηρήσει ταυτόχρονα την αναλογία στις μακρινές προσπάθειες και την ευστοχία. Πέρισυ είχε 44% 3pt attempt rate και 38% ευστοχία, συνδυασμός που επωφελείται της ανίσωσης 3>2. Φέτος, για να το καταφέρει, θα χρειαστεί χρόνος, δουλειά και αλλαγή στις ατομικές συνήθειες των νεοφερμένων.
Συνεπώς, για να το βάλω σε μία πρόταση, δεν νομίζω πως το spacing και το μακρινό σουτ θα είναι απλές υποθέσεις, όση χημεία και αν έχει κουβαλήσει ο Ολυμπιακός από κάθε σεζόν στην επόμενη. Δεν γίνεται να χάνεις ξαφνικά έναν παιχταρά και ένα ακόμη σημείο αναφοράς και να ελπίζεις πως τα νέα γρανάζια θα παράγουν τα ίδια αποτελέσματα.
Νέες τακτικές και προοπτική
Μπορούν όμως να παράγουν διαφορετικά. Π.χ. η ύπαρξη δύο πανύψηλων σέντερ, μπορεί να σημάνει περιοδική μεταφορά της μπάλας στη ρακέτα, σε συχνότητα μεγαλύτερη από τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, η προσθήκη του Μπραζντέικις (δεν τρελαίνομαι, αλλά σιγά ποιος χέστηκε), ίσως δημ ιουργήσει ωφέλιμα μις ματς, αν αγωνίζεται στη θέση 2 και πηγαίνει τους αντιπάλους του κοντά στο καλάθι. Δεν είναι ιδιαίτερα γρήγορος, αλλά το barell through το έχει με το παραπάνω, όπως και την υπομονή να χρησιμοποιεί το σώμα του αμυντικού ως άξονα κίνησης. Αφήστε που προσφέρει μέγεθος και στη θέση 3, κάτι που έλειπε εμφανώς με την κάλυψη ανάγκης του Μακίσικ. Τα δυο αυτά χαρακτηριστικά είναι ευπρόσδεκτες προσθέσεις στο οπλοστάσιο του Ολυμπιακού. Απλώς, όπως γνωρίζουμε, κάθε τι προσθετικό χρειάζεται τον χρόνο του να αφομοιωθεί.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν δύο αστερίσκοι ακόμη, εκ των οποίων ένας με απασχολεί περισσότερο και ένας λιγότερο. Ο πρώτος αφορά την ελλειπή προετοιμασία, την οποία ο Μπαρτζώκας παραδέχτηκε ανοιχτά. Το πρόγραμμα των πρώτων αγωνιστικών το αναφέραμε, τις λειτουργικές προκλήσεις το ίδιο, άρα νομίζω πως ο Ολυμπιακός θα πέσει σε κάποιες λακκούβες στην αρχή. Το θέμα είναι σε πόσες και σε ποιες. Δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος, αλλά ακόμη κι έτσι υπάρχει πάντα η παρηγοριά πως "θα βλέπουμε άλλη ομάδα τον Μάρτιο". Συνέβη και πέρυσι - είδαμε όντως άλλη ομάδα και ηταν χειρότερη, για αυτό και με προβληματίζει κάμποσο η πορεία των πρώτων οκτώ αγωνιστικών (προσθέστε Μακάμπι και Μπασκόνια στις αντιπάλους της εισαγωγής).
Λιγότερο, από την άλλη, με προβληματίζει το ποιος θα παίρνει τη μπάλα στη δύσκολα ή αν θέλετε η περιθρύλητη "έλλειψη προσωπικής φάσης". Ο λόγος δεν είναι ότι το ζήτημα δεν είναι θεωρητικώς υπαρκτό. Ο λόγος είναι πως για να μιλήσουμε ουσιαστικά γύρω από αυτό, θα πρέπει να έχουν λυθεί τα υπόλοιπα. Θα πρέπει, δηλαδή, ο Ολυμπιακός να έχει βρει τους νέους του αυτοματισμούς, να έχει μάθει πώς να εκμεταλλεύεται τα όσα καινούργια προσφέρουν οι προσθήκες του και να έχει σταθερά μία από τις πέντε καλύτερες άμυνες της διοργάνωσης, προϋπόθεση που θεωρώ απαραίτητη για μακρά πορεία.
Εφόσον συμβούν και τα τρία, τότε θα έρθει και η στιγμή να ψάξουμε τους ηγέτες και πιθανώς να τους ορίσει επιτυχώς το ίδιο το σύνολο. Κρατήστε πάντως το εξής: Στον περσινό, ημι-τραυματικό τελικό, ο Κανααν πετούσε φωτιές. Σκόραρε κατά ριπάς και η κάθε απόφαση του ήταν σωστότερη από την προηγούμενη. Παρόλα αυτά, η ομάδα εμπιστεύτηκε τις κρισιμότερες κατοχές στον Σλούκα και πήρε 1/3 βολές, ένα ελεύθερο τρίποντο στο σίδερο, μία λάθος απόφαση πάσας στον Φαλ και το άστοχο σουτ με την κόρνα της λήξης. Ο Κανααν παραγκωνιστηκε, μερικώς λόγω προκαθορισμένων ισορροπιών. Αν είχε αναλάβει την ευθύνη δύο έξτρα κατοχών, ποιο θα ήταν άραγε το τελικό αποτέλεσμα;
"Οκ πίπες", θα μου πείτε και θα έχετε δίκιο. Το μόνο που θέλω να πω είναι πως όταν ένα ματς είναι αληθινά κρίσιμο, ο τρόπος να το διεκδικήσεις είναι να έχεις φτάσει εκεί και να μυριστείς σωστά τι συμβαίνει εκείνη την ώρα στο παρκέ. Νομίζω πως προς το παρόν ο Ολυμπιακός βρίσκεται σε τελείως διαφορετικό σημείο. Έχει προπονητή με θαυμάσιο έργο, σωστές βάσεις και δεν χρειάζεται να αλλάξει αρχές ή φιλοσοφία. Χρειάζεται όμως να αλλάξει δέρμα και να καλιμπράρει τις προσδοκίες όλων, διότι δεν πρόκειται για την ίδια ομάδα και η Ευρωλίγκα είναι ένα τρομερά δύσκολο, δύσβατο πρωτάθλημα. Χώρια που στην Ελλάδα φέτος θα είναι αλλιώς και δεν φημιζόμαστε για την ψυχραιμία μας.
Για το τέλος, θα ήθελα να θυμίσω πως όσες συνεργασίες οργανισμού - προπονητή άντεξαν σε μεγάλη διάρκεια (Παναθηναϊκός - Ζοτς, Ρεάλ - Λάσο, Μπάρσα - Πασκουάλ κλπ κλπ), δεν υπήρξαν κάθε σεζόν επιτυχημένες.
