(φωτό, Στέλλα Πιτσικόγλου: η ομάδα του Αμαρουσίου, σε στιγμιότυπο από το πρόσφατο Final Four του πρωταθλήματος Ελλάδας)

Η γνωριμία με ένα καινούριο (για τον αμύητο θεατή και μόνο) άθλημα θα μπορούσε να περιγραφεί περίπου ως εφάμιλλη μιας μετακόμισης. Είναι σαν να μπαίνεις σε ένα νέο σπίτι σε μία νέα συνοικία, κουβαλώντας μαζί σου τα παλιά σου έπιπλα. Κάποια από αυτά δεν θα ταιριάξουν στον χώρο και πρέπει να τα αφήσεις στην άκρη. Είναι λογικό να διστάζεις, μέχρι να βρεθεί κάποιος να σου πει να τα αποχωριστείς μια και καλή. Στην δική μας «μετακόμιση» από το μπάσκετ των αρτιμελών στο μπάσκετ με αμαξίδιο, τον ρόλο αυτό ανέλαβαν για ένα πρώτο απόγευμα ο Γιώργος Τσαουσίδης και ο Βάιος Γιώρας, γκαρντ του ΑΣΚΑ Μαρούσι ο πρώτος και προπονητής της ίδιας ομάδας ο δεύτερος.  Άνοιξαν στην Σοφία και σε εμένα όσα περισσότερα παράθυρα μπορούσαν προς την πρωτόγνωρη θέα.  Καθώς προχωράμε,  ένα θα το αφήσουμε κλειστό.

Χθες το απόγευμα ολοκληρώθηκε το Final Four του πρωταθλήματος μπάσκετ με αμαξίδιο, το οποίο βρήκε πρωταθλητή τον Α.Σ. Ατλας, που υπερίσχυσε στην τριπλή ισοβαθμία των ομάδων της Δωδεκανήσου και του Αμαρουσίου (παίζουν όλοι εναντίον όλων). Η τέταρτη συμμετοχή ήταν εκείνη του συλλόγου Μεγας Αλέξανδρος. Η διοργάνωση διεξήχθη στο κλειστό γήπεδο μπάσκετ του Πανιωνίου, στην οδό Αρτάκης στην Νέα Σμύρνη, ήταν η 21η τον αριθμό και κανονικά δεν θα με ενδιάφερε καθόλου να την παρακολουθήσω. Την ίδια ακριβώς ώρα , άλλωστε, έπαιζαν στον πέμπτο τελικο του πρωταθλήματος της Basket League ο Παναθηναϊκός με τον Ολυμπιακό. 

(To κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό HUMBA (http://www.humbazine.gr/), τεύχος 27. Αρχική φωτογραφία από ένα ενδιαφέρον επετειακό κείμενο του ιστότοπου popaganda.gr)

O θρίαμβος του ’87 ήταν η αρχή μιας ετυμολογίας, ή αν θέλετε το Big Bang μιας νέας γλώσσας, που αναπτύχθηκε στις παρυφές μιας αθλητικολογίας (sic) , βασισμένης στην σπανιότητα του ανδραγαθήματος. Mόνος του πιθανώς δεν θα αρκούσε, αλλά σε συνδυασμό με όσα έφερε σε συνέχεια (αργυρό μετάλλιο το ’89, είσοδος σε τετράδες διεθνών τουρνουά),  εγκατέστησε στο συμβολικό μας πεδίο νέα, αμιγώς μπασκετικά, ιδιώματα. Με απλά λόγια, αρχίσαμε να μιλάμε για το μπάσκετ με την γλώσσα του σπορ, η οποία εισήγαγε από μόνη της τους νεωτερισμούς της. Ένας εξ αυτών είναι γνωστός σε όλους: «Eπίσημη αγαπημένη των Ελλήνων».  Η εθνική Ελλάδος μπάσκετ, εδώ και πολλά χρόνια, είναι πλέον ένα σύμβολο άρρηκτα συνδεδεμένο με κάποιου είδους εθνική ιδιοκτησία και, συνεπώς, κληρονομιά.

Ηταν περίπου τέτοια εποχή πέρυσι και στο αντίστοιχο χρονικό σημείο, όταν αναρωτιόμουν από εδώ μήπως γίναμε μάρτυρες μιας βίαιης ρήξης με το (τρόπον τινά) κατεστημένο του ΝΒΑ, την απόλυτη υπεροχή του Lebron James σε κάθε κουβέντα που αφορά τον πιο κυριαρχικό παίκτη στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου. Ο KD είχε στον τρίτο περσινό τελικό σηκωθεί επάνω από τα χέρια του και είχε ολοκληρώσει ένα σερί 11-0 των Dubs για το 3-0 και την ουσιαστική επικράτηση τους στην τελική σειρά. Ταυτόχρονα, είχε με αυτό τον τρόπο αποδείξει πως ήταν ο καλύτερος παίκτης στην καλύτερη ομάδα, και όχι εκείνος που απλά επέλεξε να γίνει ένας μεταξύ ίσων, προκειμένου να φορέσει στα χέρια του δαχτυλίδια. Ήταν άραγε οι περσινοί τελικοί το σημάδι για το πέρασμα στην εποχή Durant;

Aντιγράφω μια υπέροχη παράγραφο από το preview του The Ball Hog για τους τελικούς του NBA: "Αν έχουμε γράψει πάμπολλες φορές τη φράση “οι Warriors είναι η καλύτερη ομάδα μπάσκετ στην Ιστορία του αθλήματος”, μόνοι τους φέτος μας αναγκάζουν να την τροποποιήσουμε. Πλέον η σωστή απόδοση οφείλει να λέει πως “οι Warriors έπαιξαν το καλύτερο μπάσκετ που η ανθρωπότητα έχει ποτέ δει την περίοδο Φλεβάρης – Ιούνης 2017”. Οι φετινοί Warriors είναι μια καρικατούρα του εαυτού τους. Ένας αυτάρεσκος αλλαζονικός οργανισμός, που ξέρει ότι είναι ο καλύτερος -και μάλιστα εύκολα- και δεν μπαίνει ποτέ στη διαδικασία να το αποδείξει, αλλά αρκείται τραμπουκίζοντας σε μικρά διαστήματα (βλέπε τρίτα δωδεκάλεπτα) να παίρνει αυτό που θέλει (νίκες ή/και προκρίσεις)."

Το τέλος της Ευρωλίγκα βρήκε την ΤΣΣΚΑ στην τέταρτη θέση του Final Four και τον Δημήτρη Ιτούδη εν μέσω ρεπορτάζ περί απόλυσης ή φημών περί αποχώρησης. Επίσης, έβαλε ξανά στα γραπτά των επικριτών του (αν υποτεθεί οτι υπάρχει ιδιότητα "επικριτής Ιτούδη") την ομολογουμένως έξυπνη ορθογραφία "Ηττούδης". Συνήθως, ο Ιτούδης γινόταν Ηττούδης όταν έχανε από την Ολυμπιακάρα, όμως αυτή την φορά μια ήττα από την μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης αρκούσε εξίσου. Κάποια προπονητικά τρικ του Λάσο δεν βρήκαν απάντηση , πράγμα που σίγουρα μέτρησε. Από την άλλη, ο χαρακτηρισμός ήταν από πριν εκεί και είχε εφευρεθεί για να μείνει. Πλέον, ο κόουτς της ΤΣΣΚΑ είναι ένας αποτυχημένος προπονητής, που δεν κατάφερε να την φέρει στην κορυφή για παραπάνω από ένα στα τέσσερα (1/4) χρόνια , παρά το τεράστιο μπάτζετ και τις απεριόριστες δυνατότητες στην επιλογή παικτών. Ή τέλος πάντων, έτσι είναι αν έτσι νομίζουμε. Για να τα δούμε όλα αυτά κάπως προσεκτικότερα.

Το Φάιναλ Φορ του Βελιγραδίου ολοκληρώθηκε, με την Ρεάλ Μαδρίτης να στέφεται άξια πρωταθλήτρια Ευρώπης και τον Λούκα Ντόντσιτς να δίνει στο κοινό ένα παραμύθι που θα θυμάται για χρόνια. Η περίπτωση του 19χρονου Σλοβένου πιθανώς να αποδειχθεί ανεπανάληπτη, καθώς η μετακόμιση του στο ΝΒΑ τον βρίσκει στην κορυφή, όχι μόνο σε ομαδικό , αλλά και σε ατομικό επίπεδο. Ενα παιδί βραβεύτηκε ως ο πολυτιμότερος παίκτης τόσο της κανονικής περιόδου, όσο και της τελικής φάσης και άφησε στίγμα που όμοιο του δεν θυμάμαι να έχει αφήσει άλλος παίκτης στην ηλικία του. Όπως ήταν φυσιολογικό, όσα υπόλοιπα εξελίχτηκαν μέσα στο διήμερο , σκεπάστηκαν από την σκιά της ομπρέλας του, μάλλον δίκαια. Παρόλα αυτά, για όσους (πολλούς) δεν στέκονται μόνο στους επιφανείς πρωταγωνιστές, ο θρίαμβος των Μαδριλένων ανέδειξε και άλλες, εξίσου γοητευτικές ιστορίες, προορισμένες για ανεξάρτητα μπασκετικά φεστιβάλ. Η Ρεάλ, άλλωστε, ήταν μια ομάδα με τόσο "απλωμένο" rotation, κάτι που σχεδόν φυσιολογικά μετέτρεψε το "γραπτό" αυτού του Φάιναλ Φορ σε μία συλλογή από "Στιγμιότυπα"^₁ .

Ακουσα χθες μια ιστορία σχεδόν τρομακτική. Υπάρχει λέει σε μια επαρχία της Γαλικίας, κάπου στην μέση του πουθενά, ένα μικρό καπηλειό ανάμεσα σε πανύψηλα, σκοτεινά δεντρα, φτιαγμένο για ταξιδώτες που ψάχνουν  τον δρόμο τους. Είναι υπέροχα γραφικό, έχει γλάστρες στα μικρά του παράθυρα και μια πινακίδα με ζεστή καλλιγραφία, που παραπέμπει σε άλλες, πιο φιλόξενες εποχές (όχι όπως τωρα με τα κωλοίντερνετ): "Στου Πάμπλο". Ο ιδιοκτήτης είναι πάντα εκεί, ένα υπέροχος, γεματούλης κύριος, με λίγα μαλλιά και περισσότερα φρύδια. Υποδέχεται τους καλεσμένους στην είσοδο χαμογελώντας μέσα από την ποδιά του, που μοιάζει με πίνακα του Τζακσον Πόλοκ, και τους πείθει να περάσουν μέσα με ευκολία. Κάπου εκεί όμως, όπως μου είπανε, ξεκινάει η ανατραχίλα. Με το που κλείσει η πόρτα, οι μαρτυρίες λένε πως ο ανυποψίαστος επισκέπτης το πρώτο που συναντά είναι αυτό!

Η ιστορία της Μπέκι Χάμον είναι μια αληθινά ευχάριστη ιστορία. Η συνέντευξη της βοηθού του Γκρεγκ Πόποβιτς με τους Μιλγουόκι Μπακς έφερε στην επιφάνεια εμφατικά το ζήτημα της ισότητας των φύλων στους αθλητικούς χώρους εργασίας , εκεί όπου κατά κανόνα οι διοικητικές θέσεις είναι συντριπτικά κατηλειμμένες από άντρες. Πιο επιφανής καλεσμένος στην δημόσια συζήτηση ήταν μάλλον ο Ισπανός Πάου Γκασόλ, ο οποίος εκμεταλλεύτηκε τις δυνατότητες της πλατφόρμας The Player's Tribune, για να συντάξει μια ανοιχτή επιστολή προς ηλιθίους. Μόνο τέτοιοι θα μπορούσαν να σκεφτούν σήμερα ότι μία γυναίκα δεν έχει τις δυνατότητες να προπονήσει μία ομάδα μπάσκετ αντρών ή γυναικών , όπως διαπιστώνει και ο Πάου, καταρρίπτοντας διάφορα αντεπιχειρήματα ένα προς ένα, μεταξύ των οποίων και το γνωστό περί αμηχανίας στα αποδυτήρια. "Σε ο,τι αφορά τα όσα γίνονται πίσω από την σκηνή, δεν υπάρχει καμία πρακτική διαφορά σε αυτή τη λίγκα μεταξύ ενός θυληκού ή αρσενικού προπονητή". Standing ovation.

(Στα μέσα της δεκαετίας του '60, η αστική ανάπτυξη στην Τουρκία επέφερε μαζική αύξηση του πληθυσμού των μητροπόλεων, η οποία είχε ως παράπλευρη συνέπεια την άνοδο της εγκληματικότητας και την θεσμοθετημένη εγκατάσταση αστυνομικών περίπολων σε πολλές γειτονιές. Το 1964, το Αμπανόζ της Πόλης, κοντά στον Γαλατά, ήταν κακόφημο. Τα σκοτεινά του μέρη δεν είχαν φτιαχτεί για σκοτεινούς ανθρώπους, αλλά για να κρύψουν το φως.)